Marifoon

Marifoon

De marifoon (maritieme telefoon) is, anders dan zijn naam doet vermoeden, geen telefoon maar een zendontvanger.

De marifoon is bedoeld voor gebruik in de maritieme communicatie en in het nautische berichtenverkeer over korte afstand. Het apparaat kan zenden en ontvangen in de VHF-band. De plaatsing en bediening van een marifoon is aan wettelijke regels gebonden. De marifoon is een belangrijk communicatiemiddel aan boord. Op de grote rivieren zoals de Waal, de Rijn, de Noord enz. hebben grotere schepen de verplichting om minimaal twee marifoons aan boord te gebruiken: één voor het onderling verkeer en één voor het blokkanaal.

verplichting

In de z.g. artikel-9 gebieden van het BPR is het uitluisteren van de marifoon op het blok- of daartoe aangewezen marifoon kanaal verplicht voor ALLE schepen die marifoon aan boord hebben, dus ook voor jachten. 10e wijziging 2011: Kleine schepen (recreatievaart) uitgerust met een marifoon zijn verplicht deze uit te luisteren op kanaal 10 of het blokkanaal (het kanaal dat op de VHF borden wordt aangegeven) (art. 4.05 BPR). Dergelijke gebieden zijn b.v. de Waddenzee tussen Harlingen en Terschelling of Tussen Lauwersoog en Schiermonnikoog of de Eems. Het ijsselmeer is géén blokgebied en geldt deze verplichting dus niet (maar wel verstandig).

Steeds meer sluis- en brugwachters verwachten dat op de marifoon wordt uitgeluisterd. Ook bij het zoeken naar ligplaatsen in een jachthaven is de marifoon een handig hulpmiddel. De belangrijkste functie blijft echter de communicatie in het nood-, spoed en veiligheidverkeer.

ATIS

Elke marifoon die gebruikt wordt binnen de Rijnoeverstaten (Nederland, België, Duitsland, Luxemburg en Zwitserland) dient sinds 1996 voorzien te zijn van een ATIS code. Frankrijk doet vrijwillig mee. Een ATIS code is een persoonlijke digitale identificatie code die telkens aan het einde van een uitzending verzonden wordt. ATIS staat voor Automatic Transmitter Identification System .

De ATIS code bestaat uit uw roepletters (callsign) zoals die verstrekt zijn door Agentschap telecom, wat er BV uitziet als PD5673 staat vermeld op uw vergunning die wordt uitgegeven door het Ministerie van Economische Zaken. Zonder vergunning kunt u dus geen ATIS inbouwen of omprogrammeren en mag u de marifoon ook niet gebruiken op binnenwater.

U kunt pas een vergunning aanvragen als u een bedieningscertificaat heeft gehaald zoals het Basis certificaat marifonie hebt en als u dat nog niet heeft dan kunt u eerst een eenvoudig examen af leggen bij ANWB of het KNWV.

Het bediening Basis certificaat marifonie wat u krijgt na uw examen blijft levenslang geldig en kost geen jaarlijkse bijdrage. Het ATIS nummer is persoons gebonden dus u neemt uw atisnummer steeds mee naar uw nieuwe boot. Maar aangezien dat zou betekenen dat je bij aankoop van een boot de marifoon moet (laten) herprogrammeren, is er tegenwoordig de mogelijkheid om je registratie over te dragen aan een ander. Zie hiervoor de site van Agentschap Telecom

DSC

Digital Selective Calling (DSC) is een techniek die het mogelijk maakt om een schip of kuststation individueel aan te roepen via de marifoon. Met DSC is het niet langer nodig om naar alle radioberichten te luisteren om te horen of er een bericht voor je bij zit. DSC wordt daarnaast ook gebruikt om met één druk op de (rode) knop een noodoproep te doen.

Alle moderne VHF marifoons zijn met DSC uitgerust. In de DSC apparatuur aan boord van een schip moet een uniek 9-cijferig nummer, het MMSI nummer worden geprogrammeerd. Dit MMSI nummer is het unieke nummer waaronder het schip bereikbaar is. Het MMSI nummer wordt automatisch meegezonden met iedere DSC transmissie. Aan DSC apparatuur kan een GPS ontvanger worden gekoppeld, zodat positie-informatie wordt meegezonden.

De belangrijkste orproepen zijn noodoproepen. Bij een van DSC voorziene marifoon, kan met een druk op een (rode) knop een noodbericht worden verzonden, naar de kustwacht of andere reddingsdiensten waar ook ter wereld. Apparatuur is altijd zo geconstrueerd dat er twee handelingen moeten worden verricht om een noodbericht te versturen. Meestal moet eerst een kapje worden opgelicht waarachter een rode knop zit die enkele seconden moet worden ingedrukt. Dit is gedaan om het per ongeluk versturen van een noodbericht te voorkomen. Dit noodbericht bevat informatie over de identiteit van het schip en zo mogelijk de positie van het schip en de aard van noodoproep. Noodoproepen worden automatisch door alle schepen in de buurt ontvangen.

DSC kan ook worden gebruikt als een telefoon om een individueel gesprek te beginnen. Deze gesprekken kunnen spoedeisend zijn (bv. omdat er een gewonde aan boord is) of met de veiligheid te maken hebben of het kan om een normaal gesprek gaan. Dergelijke gesprekken kunnen aan een ieder worden gericht of aan een individueel station of een groep. DSC is in feite een paging systeem. DSC werkt met een speciaal daarvoor bestemd kanaal (bijvoorbeeld VHF kanaal 70). Op dit kanaal worden korte berichten verzonden welke aangeven voor welk MMSI nummer er een bericht is, de prioriteit van de oproep en het gesprekskanaal dat moet worden gebruikt voor het voeren van het gesprek. De van DSC voorziene scheepsradio luistert naar dit radiokanaal. Zodra er een voor het schip bestemd bericht binnenkomt zal het net als een telefoon een signaal afgeven.

AIS

Tegenwoordig zijn er ook marifoons met AIS te krijgen. Deze hebben een display (vrij klein, anders past het niet in en op de marifoon) waarop de AIS-gegevens van omringende schepen weergegeven wordt. De marifoon zelf is enkel een ontvanger van de AIS-signalen, maar zendt zelf geen AIS uit. Anderen zien je dus niet beter, jij ziet de anderen wel!