Antifouling

Algemeen

Antifouling (afgekort AF) is aangroeiwerende verf, die alleen onder de waterlijn (nou goed; ook een paar cm daarboven) wordt aangebracht. De twee hoofdsoorten zijn harde AF en zelfslijpende AF.

Een bijzondere soort harde AF is teflon AF.

Sinds een aantal jaren is nog een andere coating op de markt die aangroeiwerend werkt, maar een volledig andere samenstelling heeft dan de eerder genoemde AF's. Deze AF is op de markt onder de naam Coppercoat en bestaat uit een watergedragen epoxyhars en een harder, waardoor, na het mengen van hars en harder, net voor het aanbrengen koperpoeder wordt gemengd. Deze Coppercoat dient te worden aangebracht in 4 - 5 lagen, waarna de aangroeiwerende werking tenminste tien jaar in stand blijft.

Antifouling heeft geen andere functie dan aangroeiwering. AF levert geen bescherming tegen vochtopname en er gaat met betrekking tot het materiaal van de romp géén conserverende werking vanuit. De uitzondering hierop is Coppercoat, dat volgens de fabrikant ook in zekere mate tegen osmose zou beschermen. Veel AF's zijn ook voor de mens giftig, dus bij de omgang ermee is voorzichtigheid vereist. Draag handschoenen en vermijdt huidcontact.

Eigenschappen

Harde AF is wat het woord zegt: het is een matte harde coating die met water kan worden geborsteld om eventueel groen slijm te verwijderen.

Zelfslijpende AF ziet er in droge vorm hetzelfde uit als harde, maar is zacht als het schip in het water ligt. De aangroeiwerende werking berust voor een deel op het gegeven dat de verflaag er tijdens het varen langzaam afslijt. Dat is althans de theorie. Borstelen betekent bij deze verf dat je de verflaag aantast. In het water leidt dit tot wolken rondzwevende AF. De meeste AF is giftig, dus kijk hiermee uit.

Sinds we wat vriendelijker voor het milieu proberen te zijn, zijn er naast de algemeen gebruikelijke aangroeiwerende verven met koper ook kopervrije AF's op de markt gekomen. Deze zijn vooral goed werkzaam op zoet water. Er is een redelijke eensgezindheid met betrekking tot de stelling dat voor permanent op zout water verkerende boten alleen koperhoudende AF afdoende werkt.

Teflon Antifouling (VC-17M is er een voorbeeld van) is ook harde antifouling maar met bijzondere eigenschappen. De werking is gebaseerd op een combinatie van giftige stoffen en een bepaalde gladheid van het oppervlak. Over het algemeen zijn de verflagen dunner dan bij de meeste andere AF's. Op teflon AF hecht alléén teflon AF. Een keuze voor Teflon AF betekent dus bij deze soort blijven, of de zaak helemaal afkrabben.

Aanbrengen

Aanbrengen gebeurt over het algemeen met een roller

Voor wat betreft de onderlinge hechting tussen harde en zelfslijpende AF's kan in het algemeen het volgende worden gezegd.

- Zelfslijpende AF hecht meestal goed op andere zelfslijpende AF, als de oude laag intact is en eventueel met een schuursponsje nat is opgeschuurd.

- Zelfslijpende AF hecht meestal ook goed op harde AF.

- Harde AF hecht niet of slecht op zelfslijpende AF.

- AF hecht vaak ook slecht op een kale gelcoat. Het is aan te raden hier eerst 1 laag één of twee componentenprimer op te zetten.

- Coppercoat dient te worden aangebracht op de kale gelcoat, of op een 2-componentenprimer, zoals HB-coating of Pantsercoat.

Bij een schip dat op de wal staat is één veeg met een met water bevochtigde spons meestal voldoende om te bepalen of je met harde of zelfslijpende AF te maken hebt. Blijft er AF aan de spons hangen, dan is het zelfslijpende AF. Het is ook goed te weten dat vrijwel alle AF's, in tegenstelling tot sommige andere verven, gevoelig blijven voor oplosmiddelen als thinner (coppercoat uitgezonderd) Sommige schippers gebruiken een snelle poetsbeurt met thinner als voorbereiding op een nieuwe laag over een oude, speciaal bij harde AF's. Bij zachte, zelfslijpende AF kan deze voorhandeling ook met een natte schuurspons. Daarna moet het losgeschuurde materiaal met een natte spons worden verwijderd.

Verwijderen

Meestal komt er vroeg of laat een moment dat de bestaande AF eraf moet. De bestaande lagen hechten niet goed meer, of men wil wisselen van type antifouling. Daarvoor zijn een aantal opties:

- krabben

- schuren

- verwijderen door insmeren met afbijtpasta

Alle methodes hebben voor- en nadelen, maar schrijver dezes is van mening dat krabben het snelst en het meest hygiënisch werkt. Vooral als er met een kwalitatief goede krabber wordt gewerkt. Wordt er geschuurd, dan moet worden gezorgd voor een goede stofafzuiging en is een goed stofmasker noodzakelijk.