Onderwerp: Voeding voor boegschroef.

Ik heb een prachtige ligplaats, maar deze vraagt nogal wat manouvreerkunst. Ik wil ook wel met wat meer wind kunnen aankomen cq. vertrekken en mijn trimaran is kwa manouvreerbaarheid niet veel beter dan een dweil. En hoewel het een beetje als vloeken in de kerk is, heb ik toch een boegschroef in mijn tri gepland, vermogen 4 of 5 kW.

Ik heb geen ervaring met een boegschroef en ik ben niet echt E-aangelegd dus mijn vraag is wanneer heb je daarvoor nou een extra accu nodig en wat zou dan de capaciteit moeten zijn? Of kan ik daarvoor de (service)accubank gebruiken die naast de zwaardkast staat op zo'n 3,5 m. achter de geplande boegschroef. In dit stadium is er nog niets, ook geen accubank, dus ik kan nog alle kanten op. Gewicht is belangrijk, zeker voor in de boot, dus een extra accu zou ik bij voorkeur willen vermijden. Of is er nog een andere oplossing mogelijk. Graag een advies van de E techneuten onder ons.

Toch hoor ik meestal dat een boegschroef een eigen accu nodig heeft. Dit om te vermijden dat je startaccu leeg raakt. Heb je voldoende capaciteit in je verbruikersaccu dan moet je wel bedenken dat de boegschroef aardig wat stroom trekt en daar kunnen veel verbruikersaccu's niet goed tegen.

Hi,

Ik ben geen E-expert en kan je ook niet met getallen om de oren slaan, maar ik heb heel wat bootjes met boegschroef voorbij zien komen.
Ik heb nog nooit anders gezien, dan een eigen accu direct naast de boegschroef en dikke laadkabels naar de motorruimte. Dat schijnt toch het beste te zijn.
Ik neem aan dat het met de te leveren stroom te maken heeft. Je draden naar de boegschroef zouden anders te dik moeten worden.

Gr, Arent

Ik ben geen echte E-techneut, maar heb me wel verdiept in dit soort dingen toen ik electrische aandrijving in mijn bootje aanlegde. Een paar dingen van mij, De echte E-tech mannen volgen zeker..
Enkele gedachtes van mij:
In de eerste plaats lijkt me 4-5kW erg veel, maar dat zul je wel uitgezocht hebben. Ook denk ik dat de schroefjes die ze op die dingen hangen nooit echt optimaal kunne zijn omdat ze klein zijn en in een tunnel moeten zitten.
4kW op 12V vraagt een stroom van 330A? Da's erg veel, moet je erg dikke kabels hebben. Heb je aan mogleijkheidn van 24V gedacht? Op mijn bootje was ik door motor gedwongen 24V te gebruiken.
Aan de andere kant zul je die stroom altijd maar kort gebruiken: 20 seconden lijkt me al lang? De echte mannen kunnen dat uitrekenen maar doe ns grof en laat 330A stromen gedurende die tijd: feitelijk gebruik uit een sterk genoege service bank is dan maar erg weinig maar die akku's moeten wel de eigenschap hebben grote stromen te kunnen leveren: ik denk goede AGM's (en natuurlijk mijn stokpaardje:lithium's) . Sommige accu's zullen bij dergelijke stroom flink kunnen dalen in voltage en dat wil je niet op je service bank. Natuurlijk ben je vrij om soms te besluiten de boegschroef niet te gebruiken?
Goed lokaliseren (midscheeps hè!) van een servicebank lijkt me op jouw boot erg belangrijk, geen gewicht in de uiteinden hè!
Ik heb speciale superlichte 120mm2 aluminiumkabel (min of meer experimenteel voor sportvliegtuigen, maar ook in gebruik bij Airbus en Boeing en in de uav's van de USA) gebruikt bij mijn aanleg. Daar zullen veel mensen hier over struikelen, maar bij goede waterdichte aanleg werkt het tot nu toe prima en het gewicht naar je boeg wordt daarmee de helft minder.

Heb het afgelopen jaar 3x geassisteerd met het inbouwen van een boegschroef en het is wat Arent al schreef dicht bij de boegschroef met toch wel forse kabels, maar vraag ook mij niet om berekeningen e.d.

Een en ander hangt inderdaad wel van de gebruiksduur af. Hier zie ik toch boten voorbijkomen die niet sturen met het roer maar met de boeg en hekschroef. Moet wel zeggen, de meeste zijn huurbakken.

ik vind het zielig voor de eenden die je er per ongeluk doorheen boort

hoeveel tri's met een boegschroef heb je al gezien?

en als je het wel gaat doen, zou ik altijd kiezen voor een separate accu. Gaat behoorlijk in erg dikke kabels schelen, bovendien zou het in/omschakelen tot forse spanningsdips kunnen leiden waar apparatuur/laptop etc van gaat hikken.
de capaciteit heb ik niet zo paraat, maar kan gezien de korte gebruiksduur nooit overdreven veel zijn (=kilo voordeel)

henny toch, je maakt mijn dag weer goed, een tri met een boegschroef, is dat niet een beetje vreemd, eerst alle dure materiaal inzetten om kg te winnen(nee verliezen) en dan zon ding om de hele haven te laten horen dat je niet kubt varen. zet er ook een 200 amph statrt accu naast.

maar zonder gekheid, denk eens aan een hydro motor met een inschakebare pomp op je motor met een electro magneet poelie (zoals op een airco compressor in een auto)

zo'n hydro motor hoor je niet?

Hoe had je een hydraulisch power take over in gedachten? Vol gas geven met de motor en dan hopen dat de boegschroef genoeg stuw kracht heeft? Motor uit het werk zetten en dan alleen een boegschroef voor het manoeuvreren?

Elektrisch is het meest simpele installatie werk. Je neemt twee start accu's van 70Ah, de start stroom is vele malen hoger dan de nominale stroom van 420A. Als je de service accu's gaat gebruiken staan de platen binnen de kortste keren krom en kunnen ze bij het chemisch afval. Accu's zo kort mogelijk bij de thruster 70mm2 kabels en afhankelijk van je laadstroom van je alternator 16mm2 kabels, beter is 25mm2.

sy helios schreef :
tuurlijk wel, erger nog, maar dan weet de hele haven, daar komt henny, jongens afhouwen, man kan niet sturen met die drie poot.

sy helios schreef : Het zal je misschien verbazen maar ik ken er diversen en heel onlangs is er zelfs één op dit forum bijgekomen.
sietse-ten schreef : Ach Sietse, ik kan toch al niet zonder de zijwieltjes dus dat kan er ook nog wel bij.
happybuccaneer schreef : Waarom 2 accus en hoe bepaal je dat dat 70Ah moet zijn? Wat nu als die accu wel op 3m afstand staat?

Aangezien de boeg niet diep genoeg is voor een tunnel moet het wel een intrekbaar geval worden. Het kleinste en lichtste wat ik heb kunnen vinden is van RMC.

In princiepen is het natuurlijk gewoon mogelijk om de accu's achter in het schip te plaatsen en daar de boegschroef op aan te sluiten. Simpel gezegd hoe verder weg hoe dikker je kabels moeten zijn.
Waarom de accu dicht bij de boeg schroef geplaatst word heeft een aantal redenen:
-Hoe verder weg hoe dikker de kabels worden voor de zelfde spanningsval, en bij de meeste motor boten staan de accu's achter in.
-Als er toch een extra accu geplaatst word om te voorkomen dat de licht of start accu's leeg raken waarom deze dan niet zo dicht bij mogelijk plaatsen.

Elke meter kabel heeft een bepaalde weerstand, in combinatie met de stroom die door de kabel loopt zorgt dit voor een spanningsval. Zakt de spanning te veel in dan verlies je vermogen in de boegschroef en dit wil je natuurlijk niet.

Zeg dat je maximaal 10% verlies mag hebben, ofwel 1,2V van de 12V en de stroom is 300A. De bekabeling en connectoren mag dan maximaal een weerstand hebben van 1.2/300=0,004Ohm. Laten we even zeggen dat je connecties verlies vrij zijn (is niet zo!!).
Afstand accu's boegschroef, en kabel dikte:
4m (2*4*0,0175)/0,004 = 35mm^2
3m (2*3*0,0175)/0,004 = 26.25mm^2
2m (2*2*0,0175)/0,004 = 17.5mm^2
1m (2*1*0,0175)/0,004 = 8.75mm^2

Zoals je kan zien, hoe groter de afstand hoe dikker de kabel. Nou is die 3,5meter voor jou denk ik wel mogelijk. Je moet alleen even uitzoeken wat de te verwachte verliezen zijn in je connectoren en wat de boegschroef kan hebben aan verlies. Aluminium kabel is ook een optie, alleen moet je er wel rekening mee houden dat de geleiding van aluminium slechter is wat dus betekend dat je kabels weer dikker worden.

Deze copper clad aluminum kabel gebruikte ik: 120mm2
Op Deze pagina van periheliondesign.com staan een aantal links over het spul

2 accu's parallel voor 24 volt, heb je minder verliezen. Maximale gebruiks tijd per uur! zou zo ongeveer 3 minuten zijn. Startstroom ongeveer 5 x Inom is ongeveer 1kA. Een gemiddelde 70Ah start accu zit op ongeveer maximale start stroom van 300a500A bij min -20graden (koudstart stroom). 70mm2 is een veilige doorsnede voor 3meter (6 meter totaal) voor een kortstondig bedrijf.

Wat zegt de fabrikant, trouwens een karige site van RMC. Zou ze een email sturen met deze vragen.

Een huid doorvoer aan beide zijden en een flinke waterpomp ergens waar het gewicht het beste past?

Zou dat iets kunnen zijn?

Mogelijk ook voor andere dingen te gebruiken?

Zelf heb ik de accu's van de boegschroef speciaal verplaatst vlak naast de boegschroef.
Ik heb een side power SE 60 van 3,1 Kw.
Deze is nu aangesloten met 70 mm2 van 0,5 meter lengte.
Dit is aanbevolen.

De oude boegschroef is defect gegaan door te dunne aansluitkabels voor de afstand boegschroef - accu.
Deze afstand was ca. 4 meter en de kabeldikte 35 mm2.
De te lage spanning maakt de motor heet en dan slijt de boel snel. Natuurlijk werkt het wel, maar met de jaren komen de problemen.
De 35 mm2 was de minimale opgave, maar eigenlijk te dun.

Vuistregel in deze is: hoe dikker hoe beter. Hoe korter de afstand hoe beter.

Het tabelletje van Cristiaan is echt minimaal en ik zou zeker dikker gaan.

De Side power site geeft veel informatie.
www.side-power.com/public/temp.../default.php?page=41

Deze specialist kan u de juiste boegschroef adviseren en informatie over de aansluitingen geven.
www.adtbv.nl/index.asp

Genoeg informatie zelf te vinden of te verkrijgen op dit gebied bij de verschillende aanbieders.

happybuccaneer schreef :
Mag dat ook in serie zijn?

Die 10 % spanningsverlies over de kabels tussen accu(s) en boegschroef kosten dus ook 10% van het vermogen! het verschil stook je dus op in de kabels ofwel bij een 5KW boegschroef maar liefst 500 Watt!.
Gewoon tussen de accu ( zo dicht mogelijk bij de boegschroef) en de boegschroef zo dik mogelijke kabels en tussen alternator en accu de kabeldikte afstemmen op hooguit de max amperes van de alternator.
Ad

Yellow Boat schreef : Erger nog: een motor die op 90% van z'n nominale voedingsspanning werkt zal ook 10% minder stroom opnemen. Daardoor wordt het opgenomen vermogen (en dus ook het afgegeven vermogen) gereduceerd met zo'n kleine 20%.Yellow Boat schreef : Ook die kabels zou ik wat dikker nemen, zeker als ze wat langer zijn. Anders duurt het langer om de accu weer op peil te krijgen. Ook hier treedt immers als gevolg van de laadstroom een spanningsval over de leidingen op waardoor de laadspanning op de accu langzamer toeneemt.

kan je niet aan de havenmeester vragen voor een makkelijkere ligplaats?
veel makkelijker en goedkoper en mindergewicht op de boot
groeten
Frank

Hans60 schreef :
Ik denk dat dat wel mee zal vallen. Bij normaal gebruik van de boegschroef zal de accu hooguit een paar Ah uit de accu trekken.
Alleen tijdens het draaien van de boegschroef zal daarom de laadstroom ook hoog zijn. Daarna zakt hij direct terug. Of hab je ooit tientallen ampères naar de startaccu zien gaan ( met een accumonitor) nadat je de motor hebt gestart?
Als je accu nog meer dan 90% vol is ( en dat is hij na max. 30 seconden gebruik) zal de laadstroom echt niet hoger zijn dan misschien 10 Ampère.Tenminste bij een normale alternator , bij zo'n Sterling booster op de alternator zal het wel meer zijn.
Bereken je dus de laadkabels op de alternator capaciteit is dat al meer dan dik genoeg.
Ad

Saeftinghe schreef : Ja zie hier


Ik kan mij herinneren dat Vetus vroeger ook zo'n systeem in hun assortiment had. Is doodgebloed en blijkbaar is dat nu weer nieuw leven in geblazen. Ik heb er o.a. op de Hiswa naar gekeken maar het geeft mij niet voldoende vertrouwen om daarin te investeren. Daarnaast vraagt het wel een heel groot (aanzuig)gat in de bodem en dat staat mij ook niet aan. Kortom, niet overtuigd.
Dekaag schreef : Bedankt voor de links. Ik heb mij wat ingelezen en hoop dat ik onderstaand de juiste conclusies trek.

De boegschroef fabrikanten schrijven een minimaal benodigde CCA capaciteit van de accu voor. Dat is dus blijkbaar het vermogen van de accu om een hoge ontlading (de aangegeven waarde, bijv. 500A) te leveren gedurende 30 seconden waarbij de accuspanning boven 1,2V per accucel blijft. Startaccus hebben dus een hoge CCA.

In een Excel sheet heb ik met wat uitgangspunten zitten goochelen en kom tot een voor mij verrassende conclusie.


Natuurlijk gebruik je een boegschroef geen 7 min continu. Het zijn meer stoten van enkele tientallen seconden. Ook met 5 minuten is er nog genoeg meer dan genoeg marge en kun je met een kleinere accu van zeg eens 50Ah volstaan. Dat maakt een extra accu meteen een stuk minder bezwaarlijk.

Of mis ik iets?
pantaleimon schreef : Ik heb een box van 10m breed. En nog leuker, het ligt in het verlengde van mijn achtertuin. Dit “ongemak” neem ik daarom graag voor lief