Al een tijdje ben ik bezig te zoeken waarom een blikseminslag op een boot flinke schade oploopt, elektronica onbruikbaar wordt, zelfs tot zinken van een boot. Terwijl een inslag bij een vliegtuig nauwelijks schade optreedt en gewoon door kan vliegen. Heb aangegeven hoe bij een vliegtuig de inslag energie afgevoerd wordt de opvang-doorgeef-afvoer methodiek.
Op het forum werd eerder aangehaald dat dit met een boot niet werkt om twee redenen:
1) Bij een vliegtuig in de lucht komt veel minder energie vrij dan bij een boot in het water omdat een boot in het water geaard is.
2) Door inductie raakt alle elektronica op zijn minst onklaar.
Ad 1. Ik weet dat in de vliegtuigtechniek die opvang-doorgeef-afgeef methodiek berekend is als zijnde een aardpunt. Immers een inslag kan ook optreden als vliegtuig op de grond staat. Overigens wordt een vliegtuig bij binnenkomst op een pier, voor uitzetten motoren, met een gevlochten aardkabel de romp met een aardpunt in de grond verbonden. We hebben gezien dat bij een stilstaand vliegtuig op een zeer natte taxitrack
een inslag te verwerken kreeg, je ziet de ontlading via het ladingsgestel afgegeven wordt. Deze omstandigheid is een perfecte grounding conditie. Volgens de berichtgeving is het vliegtuig, zonder schade opgelopen te hebben, vertrokken. Ook veel vliegende voorbeelden op internet laten zien hoe perfect die methodiek werkt. Opgemerkt dat bij een extreem sterke ontlading en/of slechte aarding wel schade kan optreden. In een oud topic
bliksem inslag van Eric ging ik wat dieper op in.
Ad 2. Waarom heeft een vliegtuig geen last van inductie schade? Het heeft even geduurd voor het kwartje viel, ik zat er immers bovenop en had dit eerder al gedeeltelijk aangegeven. Daarom benoem ik het hier alsnog: In een vliegtuig zijn alle elektronica sets, instrumenten e.d. in een aluminium behuizing geplaatst, dus allemaal mini kooi van faraday’s, en geaard op het frame. Geen kunststof elektronica sets zoals de meeste watersport uitvoeringen zijn. Bij een blikseminslaginspectie van een vliegtuig heb ik nimmer geconstateerd dat de elektronische apparatuur vervangen diende te worden agv inductie. Ooit heb ik een stand-by kompas een kompas swing controle moeten laten uitvoeren omdat die te veel afweek.
Hoe belangrijk een opvang-doorgeef-afvoer methodiek is heeft WadenWind eerder laten zien wat er gebeurd bij een vuurtoren waar in de waterleiding van boven naar beneden een stuk kunststofslang er tussen gemonteerd was. De inslag kon zijn energie via de waterleiding niet kwijt wat resulteerde in een explosie bij die slang. Dit is basic wat met ontladingen gebeurt indien het doorgeef systeem hapert.
Basic uitvoering van een vliegtuig:
- Aarding door geheel vliegtuig.
- Kunststof componenten (uitwendig of buiten de romp geplaatst) zijn van aardstrips voorzien (in en/of uitwendig) en verbonden met de romp.
- Externe geplaatste componenten (antennes, verlichting e.d.) zoveel mogelijk afgeschermd met metalen omhulsel en/of voet geaard.
- Kabels van extern geplaatste componenten worden afgevangen op een geaarde bracket voordat die bij de set binnenkomt.
- Alle beweegbare delen (roervlakker/deuren/luiken/landinggestel) zijn met een gevlochten aardkabeltje verbonden tenzij de aardverbinding door de bevestiging constructie gegarandeerd is.
Elektronica:
- Alle elektronica sets, instrumenten, circuitbreaker boxen en de vele overige componenten zijn uitgevoerd met een aluminium behuizing (mini KvF’s).
- Al die elektronica behuizing is geaard aan het frame. Ook inwendig zijn de kleinere componenten welke geaard kunnen worden geaard.
- AC en DC bussen (wissel- en gelijkstroomvoorzieningen) zijn voorzien van een overcurrent power protection.
Meer info betreffend de opvang-doorgeef-afgeef methodiek zie dit
document welke ik eerde op het forum geplaatst had.
Ik stel mij nog steeds de vraag waarom dit principe op een plezierjacht niet zou kunnen werken, eventueel aangevuld met aanbevelingen zoals eerder op het forum genoemd? Veronderstelt dat met het ontwerp hiermee rekening gehouden wordt of een bestaande situatie hiervoor aangepast wordt (afgezien van behoefte en kosten). Het is niet vreemd dat een handhold apparaat in de oven geplaatst wordt om een onweer te overleven.