Ik ben niet bewust naar Taelevag gegaan nee. Meer "terecht gekomen" door de tijd die ik had voordat de harde wind zou komen. Daarnaast wel een elegant element: oversteek van Lerwick naar Taelevag komt het dichtst bij "recht 90 graden". En dat vormt weer een mooie symmetrie met de start oversteek IJmuiden Lowestoft, wat 270 graden was.
***
Ja FMJ het gaf veel voldoening dat ik die buien lekker veilig in de haven kon gadeslaan. Het ergste is er nu wel een beetje uit. Hier in de haven, gewoon diep in the fjordje, kwamen er soms vlagen door van 25knp.
Snel? Nee, precies 5knp gemiddeld over de 180mijl. Ik kan sneller!
***
Blijf lekker mooie foto's plaatsen Noreen! Leuk!
***
Ik kwam dus min of meer toevallig in Taelevag terecht. Het ligt mooi beschermt tegen de harde wind en is vanuit zee makkelijk aan te varen.
Taelevag blijkt voor Noorwegen een belangrijke plaats in te nemen in de geschiedenis van de tweede Wereldoorlog. Net als Putten in Nederland, en andere plaatsen in Europa, hebben de bezetters hier destijds de gehele bevolking gedeporteerd en het dorp vernietigd.
Daarnaast blijkt het drama van Taelevag samen te hangen met Lerwick, waar ik vandaan kwam.
Gedurende de oorlog vluchtten er veel Noren naar de UK. Vaak in kleine vissersbootjes, soms zelfs in open roeiboten. De kortste afstand van Noorwegen naar de UK is..... juist: 180 mijl: Lerwick - Taelevag. Pal oost-west!
In het mooie museum van Lerwick had ik er al het een en ander van gezien: Deze vluchtroute die later ook als route werd gebruikt om mensen in Noorwegen af te zetten ter ondersteuning van het verzet wordt de "Shetland bus" genoemd.
Het verzet in Taelevag ontving in begin april '42 een grote lading ("vele kisten") wapens, radio's en meer van dat soort spul.
Bovendien werden er twee Noorse jonge mannen aan land gezet die eerder naar de UK waren ontkomen. Zij hadden opdrachten: een moest naar Narvik, de ander naar Oslo.
Het eiland waar Taelevag op ligt was toen nog geïsoleerd: nu ben je in een uur in Bergen via grote bruggen en prima wegen, toen was het een vaartocht van uren.
Een tipgever heeft tot gevolg gehad dat enkele tientallen Duitsers met bootjes naar Taelevag gekomen zijn. Een schietpartij waarbij twee officieren en één van de Noren omkwam volgde. Als represaille hebben de Duitsers alle mannen uit het dorp naar Sachsenhausen gestuurd en alle vrouwen en kinderen naar interneringskamp in Noorwegen en het hele dorp platgebrand.
Dit verhaal wordt heel mooi verteld en getoond in het prachtige nieuwe museum hier. Ik ga altijd trouw naar elk museum in de havens waar ik ben. Vaak zie je daar een oude naaimachine, of een aangespoelde reddingsboei.
Dit museum blonk uit in een heel mooie, heel persoonlijke vertelling van het drama. Simpel enkele tientallen artefacten mooi uitgelicht met een heel verhaal erbij. Het meest indrukwekkend vond ik een wollen onderhemd wat iemand mee terug genomen had uit Sachsenhausen.
Ik beoordeel musea om de beschaving van een land te bepalen: dit scoort heel hoog!
Oorlogen zijn het minst beschaafde wat wij als mensen doen en dat werd hier heel persoonlijk en intiem duidelijk gemaakt.
De dame bij de kassa vroeg me of ik degene was die met dat kleine bootje was. Even later kwam de directeur van het museum naar me toe om er meer van te horen. Ze wilde weten hoe lang het duurde vanuit Lerwick, en hoe het was geweest.
Er komen bijna nooit meer boten uit Lerwick hier, en ze vroeg me om een kleine aantekening in het gastenboek te maken over mijn reis.
***
Ik ben een dikke pil aan het lezen: "The shadow world; Inside the global arms trade" door Andrew Feinstein.
Hij beschrijft hoe de afgelopen dertig jaar de internationale wapenhandel oorlogen en massaslachtingen mogelijk maakte, waarbij de handelaren ongelooflijk rijk werden. Vaak gesteund door de regimes van "beschaafde landen", om allerlei opportunistische redenen.
Een heel contrast met het mooie museum van Taelevag