Onderwerp: Een nieuw roer voor Wadloper

Noballast schreef :
De gaten voor de bouten waarmee het beslag aan het roer bevestigd is, zijn voorgeboord op 20 mm en daar geheel gevuld met epoxyhars.
De bouten zelf zijn M8. Ik heb dat voorboren een beetje ruim genomen om bij het 'passen' van het roer nog een paar mm. te kunnen schuiven. Uiteindelijk zijn de gaten vrijwel pas (8 mm.) geboord in die epoxy omhulling. De randen van de inkepingen waar het beslag in ligt zijn goed verzadigd met dunne, en daarna wat dikkere hars. Bekleden het weefsel leidt daar tot te veel gepruts en luchtbellen onder het weefsel. Ik overweeg nog om de paar mm. ruimte tussen staal en rand van de inkeping af te kitten, ook om te voorkomen dat zich in die holte vuil gaat ophopen, dat vocht vasthoudt.

Ik heb opnieuw met multiplex gewerkt, omdat ik ook het vorige roer daarmee gemaakt heb. Maar dat was een balansroer waarin de roerkoning nog een flink eindje door liep. Voor een roer als dit zou opbouwen uit verticale latten zeker te overwegen zijn. Je hebt dan misschien inderdaad meer sterkte in de langste richting. Het laat zich in één richting ook wat lekkerder schaven. Een lek is de epoxy/glas-huid heeft echt veel sneller desastreuze gevolgen, omdat massief hout veel sterker uitzet als het vocht opneemt en het vocht zich ook sneller kan verspreiden. Ik zou er in dat geval veel meer glas opzetten, dan ik nu gedaan heb.

Er zitten op dit roer twee lagen 160 grs. keperweefsel. Niet zozeer vanwege de buigsterkte, maar om een huid te krijgen die wat meer weerstand tegen beschadiging heeft dan alleen maar epoxy. Omdat ik heb gelamineerd met het roer plat liggend (hoef je niet met de kwast te bevochtigen), zitten er aan de voor- en onderrand 4 lagen, door overlap.
Er is trouwens een opvallend en groot verschil in sterkte tussen één laag geïmpregneerd keperweefsel en twee lagen. Eén laag geïmpregneerd 160 grs. kun je makkelijk met de hand scheuren. Twee lagen zijn vele malen sterker. Scheuren lukt dan niet meer. Zelfs om het met de hand te breken is redelijk wat kracht nodig.

Philip schreef :
Dat heb ik allemaal overwogen. En je beschrijft zelf de redenen waarom het onwaarschijnlijk is dat het niet sterk genoeg zou zijn.

Het enige waar ik nog wel op bedacht ben is wat er zou kunnen gebeuren als het roer bij droogvallen de grond raakt en het achterschip, om welke reden dat ook, grotendeels op het roer zou komen te steunen.
Het nieuwe roer is op het dikste punt van het NACA-profiel veel dikker dan het oude, gek genoeg. Dat is vrij plat. Maar het oude lijkt wel van massief polyester; het is loeizwaar.

Voor de geinteresseerden,

Een stevig roerblad of een midzwaard bouw je zo op:

De latten liggen om en om.

Bedenk wel dat dit plaatje komt uit een tijd dat er nog geen goed watervast verlijmd multiplex was. Ik kan mij helemaal vinden in de overwegingen en keuzes die Wadloper gemaakt heeft, zou het zelf niet anders gedaan hebben. Bij een roerblad met een hogere aspectverhouding wordt ook een wat zwaarder laminaat gebruikt. Maar zelfs als het daaraan ontbreekt is een blad dat opgebouwd is uit pakweg 5 lagen van 10mm multiplex al oersterk. Wie wel eens zo'n blad gebouwd heeft of in handen gehad heeft zal dat zeker beamen.

Ik kan je verzekeren, dat een roerblad van Bruynzeel HH en afgewerkt met glasvezelmatten en epoxy enorm sterk is.
Heb er in het NoZ-kanaal mee tegen de kant gezeten.
Roerkoning krom, maar het roerblad......................helemaal niets. Geen krasje te zien.

Beste Timo,

helaas is de kwaliteit van multiplex amper verbeterd. Je moet al kijken waar je de Bruynzeel kwaliteit kunt verkrijgen. Dat bouwmarkt spul met veelal inferieure binnenlagen en dan ook nog in okkume.

Dat de verlijming water bestendig is, zegt niets over de kwaliteit van het hout.

En vergis je niet, een roer is een essentieel deel van een boot, dat ook bij een balasroer zwaar belast wordt. Je merkt er alleen minder van bij de besturing.

Een roer krijgt al snel wat beschadigingen. En als een dergelijk constructie gaat inwateren.

Ik geef alleen mijn mening, omdat ik in de loop van de tijd nogal wat afgebroken roeren en zwaarden heb gezien en die waren niet in massief hout uitgevoerd.

Men moet zich goed realiseren dat horizontale lagen vrijwel niets toevoegen aan de sterkte.

Bram

Ook de laagjes met horizontale houtvezels dragen in zeker zin bij aan de sterkte, namelijk ze zorgen voor afstand tussen de lagen met verticale houtvezels. Multiplex is wellicht niet de 'allersterkste' houtsoort, maar naar mijn overtuiging ruim sterk genoeg. De uiterste vezels (= laminaat) zijn uiteindelijk sterk bepalend voor de eindsterkte.
Je noemt "nogal wat" afgebroken roeren en zwaarden. Kan je daar meer over vertellen? Misschien wat foto's? Ik zou graag meer willen weten van de constructie daarvan. Ook de omstandigheden waarin deze braken zou leerzaam zijn. Uiteindelijk kan alles kapot natuurlijk. Op een stenen dam klappen overleeft geen enkel roerblad.

brambo schreef :
Bruynzeel Hechthout bestaat geheel of voor het grootste deel uit okoumé. Alle goede multiplex bestaat uit okoumé. Er zijn uitvoeringen waarbij de buitenste fineren van mahonie of een andere luxere houtsoort zijn, maar de kern is altijd okoumé. Dat heeft een reden.
In de bouwmarkt is inderdaad multiplex uit Azië te koop, opgebouwd uit allerlei onduidelijke houtsoorten en zelfs multiplex uit een mix van naaldhout en tropisch hout. Los van de het gebruikte materiaal hebben die kwaliteiten ook vaak kieren in de fineren en daardoor holtes in de plaat. De fineren sluiten niet altijd aan.

Maar ik koop mijn multiplex niet in de bouwmarkt. Ik koop ook geen Bruynzeel Hechthout, dat drijft op een reputatie van 50 jaar geleden. Nog steeds goed, maar véél te duur. Ik koop bij Jongeneel een prima kwaliteit door-en-door okoumé. Een kwaliteit die in de houthandel ook wel een 'garantplaat' wordt genoemd. Die platen hebben perfect aansluitend fineren en keurige, gladde buitenste fineren. Ik durf er elk roer en elke boot mee te bouwen.
Iedereen die een goede kwaliteit okoumé-multiplex wil aanschaffen kan het relatief dicht in de buurt vinden, want Jongeneel heeft vestigingen door heel Nederland. Of je gaat naar Pont-Meyer, die verkopen sinds een paar jaar ook aan particulieren, net als Jongeneel.

Massief hout voor roeren is vooral aan de orde bij platbodems en zijzwaarden. Met name die laatsten worden sterk op buiging belast. Het ding zit op één punt vast en wordt op een ander punt, op veel minder dan de helft van de lengte, ondersteunt door het berghout, c.q. de zwaardklamp. Dat levert knappe buigende momenten op. Bij een roer, zeker als dat op regelmatige afstanden een bevestiging heeft, speelt dat veel minder.

Wat is trouwens je eigen ervaring met roeren maken?
Je weet duidelijk niet hoe goed multiplex is opgebouwd en je hebt nogal wat afgebroken roeren gezien. Maar heb je ook wel eens wat zelf gemaakt? Weet je hoe die afgebroken roeren gemaakt zijn? Hadden ze ook een huid van epoxy en glasweefsel? Zo'n plaatje van een roer opgebouwd uit latten kan ik zelf ook opzoeken. En zo'n roer is in bepaalde gevallen zeker een optie, maar het is niet de enige weg naar Rome.

Wadloper schreef : dat is er alleen in koperkleur, toch?
En zelf mengen met wit pigment wordt natuurlijk niks.

Coppercoat is alleen koperkleurig direct na het aanbrengen. Zodra het in het water ligt oxideert de toplaag naar blauw-groen-bruin. Alles wat je aan kleurstof zou toevoegen is daarom redelijk kansloos.

Van de site van Coppercoat:
What colour is Coppercoat?
Freshly applied Coppercoat dries to a rich copper brown. After immersion Coppercoat oxidises to a dark, verdigris green colour. This colour change commonly takes several months, depending on water conditions. Because of the sheer quantity of pure copper in Coppercoat, it is simply not possible to produce the coating in any other colours.

Echte coppercoat wordt groen/blauw:

Zie ook de foto's van Wadloper zelf.

Neppe oxideert vaak niet en blijft bruin/zwart:


Tussen de witte streep en de echte waterlijn heb een smal strookje self polishing zwarte antifouling omdat ik dat groen-blauwe vind vloeken met mijn romp kleur, ook op het roer (om toch een beetje ontopic te blijven):

(hier nog bij verse ongeoxideerde coppercoat)

ilCigno schreef : dankje! dat was de bevestiging die ik zocht

@Philip;
De kleur hangt af van de verbinding die Cu aangaat.
Koperoxide is zwart of bruinig afhankelijk van de hoeveelheid O in het atoom, sulfide is turkoois achtig.
Als ik het mis heb komt Ad er zo wel in

Tsitsikamma.... lekkere naam in marifoonverkeer.....

Waterblok schreef :
zeker met een borrel

Ziet er kek uit. Multiplex met glasbekleding in plenty sterk.

Ik ben ook aan de beurt voor een nieuw roer en een nieuwe roerkoning. Constructie heb ik eigenlijk wel helder (roerkoning, as 30 mm, met twee "vingers", 4 lagen 15 mm multiplex en dan een Naca-profiel. Vervolgens bekleden met keperweefsel, ook 160 g. Asdikte is zoals in het origineel.

Vraag: hoe voorkom je inwateren op de plek waar de as van de roerkoning het roerblad ingaat? (Roer zit volledig onderwater, het is een Waarschip 725).

Twee maatregelen:
1. Zorg dat al het hout wat rondom het staal zit goed in de epoxy zit. Mocht er toch water binnendringen kan dit het hout niet bereiken;
2. Maak een ringgootje rond de roerkoning in het roerblad en spuit dat vol met Sikaflex. Door de krachten op het blad zijn haarscheurtjes in de epoxy niet te voorkomen. De flexibele Sikaflex dicht het goed af.

NB je kunt beter zelf even een nieuw draadje starten met dit soort vragen, dit heeft weinig van doen met het project van Wadloper.

Gewoon terug lezen, dan kom je het vanzelf tegen.

ilCigno schreef :

Mee eens, thank.

brambo schreef :
Dienstmededeling voor Brambo: Wadloper ligt er weer in en het roer drijft NIET op. Ik herhaal: het roer drijft NIET op.

Nu al ingewaterd ?

En minstens zo interessant hoe vaart de boot met dit roer?

Waterblok schreef :
Vooralsnog s er alleen op de motor mee gevaren en lijkt het stuurgedrag niet noemenswaard anders dan met het oude roer. De boot loopt wel beter rechtuit als de helmstok wordt losgelaten. Met het oude roer was er altijd een snel toenemende afwijking naar bakboord.
De mast ligt nog plat. Zeilend zal pas echt duidelijk worden of er bijvoorbeeld minder roer nodig is om de boot aan de wind op koers te houden. Het roerkarakter met het oude roer was overigens ook niet echt 'wreed'. Bij bepaalde zeilvoeringen en koersen kon ik aan de wind de helmstok rustig eventjes loslaten, waarbij de boot gewoon rechtdoor zeilde.