Tilikum schreef :
JotM schreef :
Een bericht bericht op het
blog van David Burch (van
Starpath) hintte mij dat er in 2017 weer een nieuwe bijgewerkte uitgave van de Bowditch is verschenen.
Wat een slimme methode om je sextant resultaten te verbeteren geeft die Burch! Vroeger ('vroegah', ja, lang geleden) heb ik regelmatig met de sextant gewerkt. Ik had er lol in en was er aardig in gevorderd, maar deze kende ik nog niet. Heb helaas - wel een beetje spijt - mijn Freiberger sextant verkocht, na hem jarenlang in het bakboord kastje te hebben meegesleept. Als ik de berichten lees over GPS jamming had ik hem wellicht toch moeten houden.
Ik heb nog eens een tijdje zitten klooien om iets dergelijks te doen met het benaderen van een middagzon:
Uit de uitleg van tabel 25 (Bowditch 2017, volume 2, blz 6 - in de vorige editie staat 'ie ook, maar ik ben even kwijt of het tabelnummer hetzelfde is) is af te leiden dat de hoogte van de zon rondom het middaguur benaderd kan worden met een tweedegraadsfunctie.
(C=a/60*t^2; heb dat controleerd door het in Excel uit te zetten tegen de reguliere berekening obv de cosinusregel voor boldriehoeken en dat klopt heel behoorlijk van ongeveer een half uur voor "local noon" tot ongeveer een half uur erna)
Dat betekent dat snelheid waarmee de hoogte veranderd in die periode benaderd kan worden met een eerstegraadsfunctie, dus lineair.
Door nu vanaf pakweg drie kwartier voor het vermoede lokale middaguur tot een half uur a drie kwartier erna per 10 a 15 minuten de hoogte te meten, daarna de snelheid (hoogteverschil/tijdsverschil) op een tijdstip midden tussen een paar waarnemingstijdstippen in te plotten (voor alle combinaties waar je zin in hebt) en door de punten die je dan krijgt zo netjes mogelijk een rechte lijn te "fitten" (bijvoorbeeld met Excel of Calc, zoals Birch doet) krijg je een heel behoorlijke schatting van het lokale middaguur en dus je lengte. En vervolgens kun je de correctie in tabel 25 gebruiken om in combinatie met één of meerdere waarnemingen die qua tijd dicht bij het lokale middaguur liggen je breedte te bepalen. (afhankelijk van de kwaliteit van je gegist bestek wel of niet iteratief, om de juiste waarde van "a" te bepalen)
Op deze manier is het niet noodzakelijk je waarnemingen paarsgewijs te doen. Sterker, het is zo mogelijk je positie obv "een middagzon" te bepalen terwijl agv bewolking de zon alleen van een half uur voor tot pakweg 5 minuten vóór het lokale middaguur zichtbaar is. Als je in die periode maar ten minste 3 (liever meer) waarnemingen hebt gedaan.