Onderwerp: Laminaat vacumeren voor dummies. De probeerfase.

Herman schreef :
Er bestaat ook glasmat waar geen binder in zit . Daarbij worden de vezels bij elkaar gehouden met een stiksel. Wel veel duurder.
Een andere manier is rovimat gebruiken. Daar zit ook geen binder in en is geschikt voor epoxy.
Ad

Als je met koolstof gaat spelen, is het zeker aan te raden een goede pomp en folie te gebruiken. Daarop besparen heeft weinig zin als je duur materiaal gebruikt
Bedoel je geen (multiaxiale) legsels?
Misschien wat duurder, maar dat houd met een paar euro/m2 ook wel gouw op. En is vrij dik te krijgen, dus sneller laagdikte opbouwen.

Klopt allemaal wel, maar ik vermoed niet dat TS dat gebruikt heeft. Als hij dat soort spullen kan kopen, kan hij ook wel een fatsoenlijk vacuumpompje lenen, ipv een stofzuiger martelen.

JRomkes schreef :
Ik weet niet wat er precies met multiaxiaal wordt bedoeld maar ik bedoel dit: www.polyservice.nl/Biaxiaallegsel-300-p-16386.html
Als je trouwens echt snel dikte op wilt bouwen en ook niet steeds wilt wisselen van mat naar weefsel ( hoort eigenlijk om een betere hechting tussen de lagen te krijgen) kun je nog beter rovimat nemen. www.polyservice.nl/Rovimat-300+300-p-16375.html . dan heb je per laag gelijk 600 gram.
Alleen scherpe hoeken en bochten kun je er niet mee maken.
Ad

Die biaxiaal is een multiaxiaal. Is verkrijgbaar in diverse varianten, bijvoorbeeld met 90% in de lengte, en 10% in de breedte, in +/-45 graden (biaxiaal), in 0/90, in 0/+45/-45, etc etc etc. In gewichten vanaf 100 gram (koolstof) of 200 gram (glas) tot 3600 gram per m2 aan toe.
Eventueel met glasmat (kriskrasmat), glasvlies of wat anders ertegenaan gestikt.

Zie bijvoorbeeld www.multiaxialfabricselcom.com/

Maar dat is dus geen glasmat! Glasmat is CSM, kriskrasmat, etc. Is er overigens ook in een binderloze versie, maar die kom je zelden tegen. Ik heb wel eens een palletje van Selcom gekocht.

De volgende fase in lamineren voor dummy's is 'lamineren aan de boot'. Vraag is natuurlijk of vacuum lamineren altijd voor de hand ligt. Lees ik de reacties, dan is dat in veel gevallen niet handig. Tijd om het idee een beetje 'los' te laten.

Project. Omdat het roerophangsysteem van onze Huzar21 niet 100% vertrouw besloot ik dit deel ook te versterken. Welliswaar hangt het geheel met 4 bouten aan een ingelamineerd stalen subframe, maar er is wat speling in gekomen. Idee is om wat gelcoat en polyester weg te halen en te vervangen door een dikker stuk koolstofvezel. Het roerbeslag pers ik erop zodat er een 'carbon stoel' ontstaat waar het roerbelag perfect in past en de druk beter wordt verdeeld.

Vacuumtechniek. Zou ik dit aan de buitenzijde afplakken en vacumeren, dan zou via 4 boutgaten er via de binnenzijde juist lucht in het laminaat gezogen worden. Deze reparatie in vacuumtechniek oplossen is wel erg complex.

Praktijk. Dan maar eerst een gat uitgeslepen en hakken, waarbij duidelijk werd dat daar niet het beste laminaat is gebruikt wat op de boot te vinden is. Alleen maar mat. Kennelijk vertrouwt men op het subframe.

Daarna een aantal metalen bussen ingelijmd. Vervolgens 3-5 lagen koolstofweefel 200 grs, de metalen versterkingen erin en weer een flink aantal lagen koolstof erover. Het roerbeslag zelf had ik een dag ervoor met siliconen en folie bekleed. Als de 'bovendeksel' van een mal drukte ik het roerbeslag op de het zachte laminaat en trok de bouten rustig aan. Het laminaat met staalversterkingen onder het beslag wordt samengeperst. Het laminaat dat uitstak heb ik met plakband netjes tegen de romp teruggebogen zodat ik straks hopelijk zonder veel schuurwerk een net resultaat krijg. Ook beperkte ik zo zoveel mogelijk het 'leeglopen' van het laminaat.
Hopelijk krijg ik het roerbeslag er nog af om de boel af te werken. Het paste allemaal zo akelig strak..

Niet vacumeren maar persen dus deze keer. Wel de strakke vorm, maar met luchtinsluitingen en teveel hars. Volgende post laat ik het eindresultaat zien.

Ik hoop wel dat je een isolerend glasweefseltje tussen koolstof en metaal hebt gehouden want deze twee verschillende materialen zijn in een natte omgeving geen vrienden van elkaar

Glasmat, staal, koolstof... Welk van de materialen gaat nu de kracht opnemen?

Bekijk het eens zo: een draadje glas is als elastiek. Een draadje koolstof is als staal. Als ik nu een elastiek neem wat 1000 kg breeksterkte heeft (bungeecord) en een staalkabel ook met 1000 kg breeksterkte, en ik knoop deze beide aan een blok beton van 2000 kg. Kan ik daarmee het blok dan optillen? Nee, eerst zal de staalkabel breken, dan het elastiek.

Ondanks dat CSM niet het sterkste materiaal is, zou ik de speling zoeken in een matige passing van het stalen frame achter het laminaat, niet in de kwaliteit van het laminaat zelf.

En RVS of staal icm met koolstof is in een natte omgeving een grote nono, maar dat had onze "ongelode" zeiler al aangegeven.

Van het verschil in materiaaleigenschappen probeer ik gebruik te maken. Zo is het koolstof gebruikt om een nauwsluitend 'bakje' te maken waarin het roerbeslag opgesloten zit. De bouten worden op trek, afschuif belast, het koolstof laminaat enkel op druk. Nou ja, en een beetje trek vanwege de drukspreiding dan. Je kon zien dat de onderliggende laminaat het daar moeilijk mee had. Dat werd immers hard samengeperst tussen 2 metaalplaten. Hierdoor ontstaan contractiespanningen, die hier en daar iets teveel werden.
Het is dus niet zo dat koolstof en staal moeten 'samenwerken', elk onderdeel heeft in deze zijn eigen constructieve functie. Staal; trek, afschuiving en buiging (bouten en beslag). Polyester huid, schijfwerking dus dwarskracht. Koolstof; drukverdeling en contractiespanning.

Dat nauwsluitende is iets te goed gelukt, het roerbeslag zit onwrikbaar vast. Tevoren is het RVS met een dunne laag siliconen en folie bekleed, voor het geval dat het roerbeslag niet meer los zou komen. Ook de bouten zijn afgetaped.

Maar goed; 100% passing was een vereiste. Daar is ook veel tijd in gestoken. Elke 1/10 mm speling geeft de mogelijkheid om te wrikken.

Tja, het idee was om het laminaat onder het roerbeslag te controleren en van een paar lagen DD-lak te voorzien. Dan sikaflex en afmonteren. Maar met de situatie nu heb ik ook vrede. De zijkanten afwerken en aflakken, bouten met sikaflex erin draaien.

Jammer dat het beslag niet af te nemen is. Als je onverhoopt een aanvaring van achter krijgt... ben je op slopershoogte.
Foto volgt.

Laatste fase afgerond. Het genaker boegbeslag. Het originele beslag is naar de maan gewaaid, dus gepland stond een overmaats RVS exemplaar. Niet-ballast gaf aan dat hij veel carbon onderdelen gebruikte waar normaal RVS gebruikt werd. Dat prikkelde mijn nieuwsgierigheid dus heb ik een ontwerpje voor een carbon geleide-oog gemaakt van slechts 200 gram. Maar met een uittrekkracht van meer dan 1000 kg; je kunt de boot eraan optillen. In theorie dan, want er is een probleem; ook deze is niet vacuum gezogen.

De nu gebruikte methode zou ik willen samenvatten als ´prakken en persen´ oftewel hoe krijg ik zoveel mogelijk lange vezel strak in een heel kleine mal. Om de mal zo te maken dat ie voor vacuum geschikt wordt is teveel werk.

Om de slijtage te beperken is een glasvezel binnenbus gemaakt waarin weer een PE bus valt. Ook de draaibare voet (ivm. intrekken boom) is van glas en RVS.

De boel staat nu uit te harden, ik ben blij dat het voor elkaar is. Eigenlijk is het te gek; 8 uur werk voor zo´n mini onderdeeltje. Plus vele uren ontwerpwerk. En dan nog maar hopen dat het lukt. Carbon vergt echt een heel andere denkwijze dan RVS. De mal is demontabel gemaakt, misschien is nog herbruikbaar voor iets anders.

Dinsdag maak ik foto´s van boot en onderdelen. zaterdagavond gaat de boot het water in.