Ik heb een aantal jaar op een stalen boot gewoond, een voormalig beurtscheepje van 16 meter. De motor daarin was indirekt gekoeld, de motor had dus zelf een koelsysteem met koelvloeistof, en dat werd met een tussenkoeler gekoeld met buitenwater. Dat buitenwater kwam via een afsluiter naar een stalen wierpot, dan via de waterpomp naar de tussenkoeler, en aan de andere kant weer naar buiten. De afsluiter van het buitenwater zat helemaal vast, die kon echt niet meer dicht. In de winter van 1997 woonde ik daar niet meer, maar ik had de boot nog wel. Ik had van een oude schipper gehoord dat een simpele kaarsvlam genoeg zou moeten zijn om de vorst uit de machinekamer weg te houden, ook met strenge vorst. Ik heb dus een grote kaars laten branden op een schotel in de machinekamer.
Maar die winter was een stuk strenger dan we gewend waren. De boot lag vlak bij de spuisluis van IJmuiden, op brak, bijna zout water, altijd in beweging en ook nog vrij diep, in het midden van dat kanaal een meter of tien. Het water waar de boot lag bevroor ook niet, er lag tussen de boot en de wal vijf meter verderop een heel dun vliesje ijs. Met dat alles maakte ik me dan ook geen zorgen. Ik ben regelmatig gaan kijken, en alles was in orde.
Tot het begon te dooien. Dat was uiteraard op en dag dat ik zelf niet op de boot was natuurlijk. Een buurman belde mij op, en vertelde dat hij een dompelpomp in de (gelukkig niet afgesloten) machinekamer had gehangen omdat hij had gezien dat de boot wel erg diep was gaan liggen. Er stond toen al tien centimeter water in het woongedeelte, en de motor stond al half onder water. Door die actie van de buurman is de boot niet gezonken, en de schade viel uiteindelijk erg mee.
Wat er gebeurd was? De deksel van de wierpot was door ijsvorming in die wierpot omhoog gedrukt, zodat er een heel klein straaltje water de machinekamer in spoot. Niet de moeite om je druk om te maken, als je er zelf bij bent. Maar als dat uren achtereen doorgaat dan loopt je boot toch vol.
Wat ik hiermee bedoel is, dat zelfs als je alle maatregelen neemt die nodig zijn kan er nog steeds iets mis gaan als je boot in het water ligt en het gaat vriezen. Als je de mogelijkheid hebt om 'm op de kant te leggen is dat altijd aan te raden. Anders alles goed in de gaten houden, en ook de buren vragen om een oogje in het zeil te houden.
hnrts schreef :
Er zijn opblaaskragen die je in het water om je boot kan leggen om ijs bij de romp weg te houden. Heeft iemand daar ervaring mee? Of is het te lang geleden dat we echte winters hadden?
Wat ik ook hoorde van diezelfde oude schipper met zijn tip over een kaars: als je langs de romp van je boot een aantal bundels riet bindt dan kan ijsvorming geen kwaad, je romp zal dan niet beschadigen. De uitzondering hierop is als het ijs gaat kruien, daar is niets tegen opgewassen...