Charlotte's belevenissen

Oversteken

‘Als we de wereld rondgaan, dan moeten we de oceaan oversteken.’ Ik hoor het mezelf nog zeggen. Het leek me onmogelijk. ‘Hoe ver zou het zijn?’ 

Paul had het al uitgezocht. ‘Drie  weken vanaf de Canarische eilanden. Eventueel met een tussenstop in Kaapverdië. Alles bij elkaar zo’n 2500 mijl.’ Ikzelf had geen benul. 

Nog steeds kan ik me, buiten wat ik gelezen heb van voorgangers en onze voorbereiding, moeilijk voorstellen hoe de oversteek zal zijn. Toch ben ik er door de steeds langere passages naar toe gegroeid. Twaalf dagen zegt de voorspelling. Ik ben heel benieuwd. Maar eerlijk is eerlijk, op mijn bucketlist staat deze Atlantische oversteek naar Zuid-Amerika niet. Ik zie het vooral als een noodzakelijk iets. Een kans om ergens te komen. In dit geval Suriname, het aan mezelf beloofde land.

De windstilte is voorbij en daardoor staat er amper deining. Heerlijk is het. Ruim tien Nederlandse en Belgische zeilboten zijn vanochtend samen met ons vertrokken. Quelinda vloeit moeiteloos langs het meest westelijke Kaapverdische eiland Santo Antão. Ze showt vol tuig en laat ons rustig inslingeren. Speelse dolfijnen genieten van haar stroming en zwemmen mee. Dit moet Champagne zeilen zijn! Alleen blijft de alcohol dicht en dat is geen slecht idee na het rijkelijk vloeien in de floating bar van de Marina in Mindelo. 

De eerste dagen wisselt Quelinda’s garderobe meer dan die van ons. De Noordoostpassaat varieert tussen windkracht 2 en 6. Het gros van de tocht heerst 3 á 4. De zoektocht naar optimale zeilvoering, passend bij de windsterkte en waarbij het met windgolven en deining comfortabel blijft, houdt ons de hele tocht bezig. Meer dan we vooraf dachten. Zeilen wisselen, rif erin en weer eruit, bomen zetten, gijpen voor de wind en overstag gaan. We raken steeds beter op elkaar ingespeeld en ontdekken dat we een genua missen wanneer het te gortig wordt voor de gennaker. 

Ik huil tot niet zeezout maar tranen mijn wangen prikken

Dag vier. Marifooncontact met de andere zeilers zijn we kwijt. We zien alleen onszelf nog op de AIS maar weten via Iridium satellietcommunicatie, dat we niet ver bij elkaar uit de buurt zijn. Een fijn idee. Het is stil aan boord. Vandaag hadden we in Nederland dichtbij vrienden willen zijn. Het is precies een jaar geleden dat ze overleed.Ik zie haar gebiedende vinger weer glashelder voor me. ‘Je gaat Charlotte, niet wachten nu.’ Zei ze. Sinds ze ziek was, genoot ze nog meer van het leven dan ze al deed. Iets wat ze ook ons heeft meegegeven deze reis. Er gaat geen dag voorbij dat ik niet aan haar denk. Op deze oneindige zee komt het verlies van een dierbare vriendin hard en ongefilterd binnen. Ik huil tot niet zeezout maar tranen mijn wangen prikken. 

Kwetsbaar zijn

We zijn in het hoofdprogramma van een wasmachine met verhoogd toerental beland. Het is de vijfde nacht en ik ben helemaal op. Quelinda slingert, kraakt en het zilte spuit langs haar romp. Comfort ligt overboord. Ik haat de valsheid waarmee golven onverwachts inzetten. Slapen  lukt niet in het bloedhete vooronder waar alle luiken veiligheidshalve dicht blijven. Mijn relativeringsvermogen bereikt een dieptepunt. Ik word bang en moet naar buiten. Daar waar Paul is. Hij stelt me gerust, houdt me vast. Ik kruip weer terug en prop schuimpjes in mijn oren. Slapen moet. Wat een ellende. We zijn nog niet eens op de helft. 

‘s Ochtends stopt zomaar ineens de satellietcommunicatie. Iridium Go wordt onbereikbaar. De IPhone besluit een update uit te voeren waarvoor internet nodig is. Precies wat we niet hebben midden op de oceaan. Muziek, boeken, documenten, alles wordt ontoegankelijk. Er is geen contact met omliggende schepen, Kustwacht of Radio Medische Dienst meer mogelijk. 

Gelukkig staat er ook een versie op de tablet maar die blijft eerst uren laden zonder te functioneren. Lang weten we niet zeker of alle informatie doorkomt bij het thuisfront. 

Mama en goede vriend Bas zijn onze back-up in geval van nood. Het idee dat ze zich onnodig zorgen maken, is haast ondraaglijk. Dan is er eindelijk weer communicatie mogelijk. Het luktmailtjes en een test SMS met onze positie te versturen maar er komt geen respons. Ik blijf er onrustig door en besluit de 150 kostbare belminuten aan te boren om mama te bellen, alleen maar om te vertellen dat alles goed is. 

De telefoon gaat over. Eerder heeft ze het vreemde Iridium nummer op ons aanraden herkenbaar in haar telefoon gezet. ‘Hoi, met Corinne.’ Haar stem klinkt opgewekt, helder. De verbinding is goed!

‘Hoi mam, met mij! Het gaat goed hier.’ Opgetogen herhaal ik hetzelfde zinnetje wel drie keer zo blij als ik ben dat ze opneemt.

Mama kan ons nog steeds volgen en heeft de mailtjes ontvangen. Ze had het alleen te druk gehad om te reageren. Sjonge, dat kan natuurlijk ook gewoon Charlotte, denk ik bij mezelf. Daar heb je het weer. Betrekkelijkheid erkennen valt niet mee. 

Ze wist alleen niet goed wat ze met het SMS-je met coördinaten aan moest en dus had ze Bas gebeld, die voor de zekerheid contact met de Kustwacht had opgenomen. Na uitwisseling van gegevens werden beiden enkele minuten later teruggebeld. Geduldige uitleg en geruststelling volgde. Quelinda liet een steady en varende koerslijn zien en er was geen reden tot zorg. Voor mama en Bas, allebei niet afkomstig uit de zeilerswereld, een fijne ervaring. Het zijn niet alleen wij die de reis maken, ook voor thuis is de impact groot. 

De rest van het gesprek houd ik kort om de noodminuten zoveel mogelijk te sparen. 

‘Ik bel als we er zijn mam. Tot gauw!’

‘Dag lieverd, doe voorzichtig en zorg goed voor elkaar he?’

Opgelucht, geëmotioneerd hang ik op. Omgaan met een zekere kwetsbaarheid. Noem het angst, een onrust. Wat nou als er iets gebeurt? Het is een gevoel wat er zomaar ineens kan zijn en waar we allebei last van hadden. Halverwege de tocht met 1000 mijl achter ons, en de wetenschap niet terug te kunnen, was dit het sterkste. Bij het vorderen van de mijlen nam het af. Weg is het nooit geweest.   

De dagen vervloeien. Het worden momenten van wacht draaien, slapen, oceaanstaren, lezen en eten. De wacht waarin de zon opkomt en het nog koel aanvoelt, is mijn favoriet. Ik zoek naar comfort met een graadje meer of minder op de koerslijn en laat Paul liefst zo lang mogelijk slapen. De zee verandert veel sneller dan ik tevoren dacht. De ene keer oogt ze vredig glooiend en dan weer toont ze haar onstuimig bruisende koppen. Oversteken voelt dan ook als voortdurend ‘aan’ staan. Alert zijn op het water, het weer, Quelinda en elkaar. 

Elke middag borrelen we. Het is het moment dat we berichtjes en posities van andere zeilboten en thuis aan elkaar voorlezen en een spelletje doen. Het is de tijd van evaluatie en mijlpalen vieren. Met Paul McCartney’s geliefde banoffee pie, vieren we dat we over de helft zijn. Het geeft een enorme boost.

Op de oceaan krijgen begrippen uit mijn kindertijd gestalte.

Staren. Ik schreef het zonet. Als klein meisje deed ik het al. Op straat of op het strand met mijn hoofd omlaag. Op zoek naar dat ene verloren muntje of die grote schelp. Op de oceaan kan ik het ook. Urenlang turen zonder me te vervelen. En dan valt zomaar iets op. Een klein paarskleurig zeiltje wat eerder lijkt op een met luchtgevuld, drijvend plastic zakje, komt voorbij. Het kan onderduiken bij gevaar, koers wijzigen en verraadt tientallen meters onzichtbare vernietigende tentakels. HetPortugees oorlogsschip intrigeert me. Het is misschien gek, maar op de oceaan krijgen begrippen uit mijn kindertijd gestalte. Het is geen platte tekst uit een boek meer. De wonderen der natuur krijgen een groterebetekenis dan toen mijn aardrijkskunde leraar erover prevelde. Hier is het echt. Basaal. Zoals de zon die opkomt in het oosten en ondergaat in het westen. Hoe het kan dat de volle maan zoveel licht verspreidt dat ik erbij kan lezen en na dagen alleen haar schaduw toont. Een sikkeltje wordt, scherper dan ik ooit gezien heb. Ineens, op mijn 45ste begrijp ik het. Het is niet de afwezigheid van strooilicht of juist de aanwezigheid van ontelbare fonkelende sterren waardoor dat komt. Het is het ontbreken van vluchtig gedachtegoed. Geen social media. Geen drukke baan en sociaal leven wat aan me trekt. Een rust die me overkomt en waar ik in opga. En dat is een heerlijk gevoel. Dit in tegenstelling tot Paul. Die raakt snel uitgekeken op het water en gaat al gauw op zoek naar vermaak. Een boek, muziek, een lijntje om te splitsen. 

Euforie en aftellen

De Surinamerivier komt dichterbij. Nog een paar dagen voordat Quelinda’s rechte koerslijn een zuidelijke knik maakt om tegenstroom te omzeilen. Met vier zeilboten zijn we, zonder vooropgezet plan, dicht bij elkaar gekomen en hebben weer radiocontact. Het gevoel van euforie groeit en aftellen begint. Nog 277 mijl te gaan. De diepblauwe oceaankleur verandert geleidelijk naar turquoise en wordt bruiner door het rivierzand al mijlen voordat we er zijn. Alsof we langzaam aan land mogen wennen.

Het is donker geworden. Zojuist zijn we de laatste verlichte ton van de riviermonding voorbij gevaren. Ik omklem het voorstag en schijn met mijn zaklamp heen en weer over het bruine water van ankerplaats Braamspunt. Het ruikt hier heerlijk zoetig, naar potgrond. Het land houdt de wind tegen en het voortdurende ruisen in mijn oren stopt. Er komt stilte. Slechts twee kleine lichtjes waarvan we niet weten wat het zijn, prijken in de verte. We zijn er gewoon! We zijn in Suriname! 

Na ruim twaalf dagen en 2050 mijl, gaan de biertjes open. Quelinda heeft zich kranig geweerd en hangt welverdiend en bewegingsloos achter haar ketting terwijl brakwater met twee knopen stroom langs haar romp gutst alsof we nog steeds varen. De anderen zullen spoedig volgen en morgen varen we met elkaar door naar Domburg. Uniek! En dat was deze vlotte reis ook. Met momenten van intens genieten en keren dat we onszelf afvroegen waarom we hier überhaupt aan begonnen zijn. De oversteek van de Atlantische oceaan is het meest avontuurlijke wat we ooit gedaan hebben. Maar of we hiervoor gemaakt zijn? 

Charlotte's zeilwereld? Mooi! Niet altijd rozegeur en manenschijn.
Gewoon zoals het leven is. Elke maand deelt ze haar belevenissen
(zoals ze al deed in haar draadje en nu op de voorpagina)
In de zomer van 2022 is Charlotte samen met Paul en
SV Quelinda vertrokken voor een wereldreis.