Onlangs werd er een topic op het Zeilersforum gestart met de vraag hoe een motor te ontkalken en/of te ontroesten. Het betrof direct gekoelde motoren, waar dit probleem in veel grotere mate speelt dan bij indirect gekoelde motoren.
Na enige discussie over en weer bood forumlid RP1 (Robert Prins) aan om zijn product, Rydlyme genaamd, te testen. Nou, dat was een aanbod om met beide handen aan te pakken! Daarna was het zaak om een geschikte kandidaat te vinden. Mike87 was de eerste van meerdere forummers, die zich aanmeldde.
Op 3 april jl. was het zover! Goede Vrijdag, de dag na de lentestorm, beloofde een mooie dag te worden. Naast Robert Prins & Michael Haas van QFlush B.V., waren er de volgende leden van het ZeilersForum aanwezig: Mike87, Minim, Eaglemis, Happybuccaneer en Faran. De één zorgde voor heerlijke koffie, de ander voor cocosmacronen en roze koeken. Bij de bakker werden 's middags warme saucijzenbroodjes gehaald.
De boot van Mike87, een Gib Sea 76
De motor van de Gib Sea 76 betreft een Volvo Penta 2001 (één cilinder), bouwjaar 1985. De boot heeft altijd in Denemarken en Duitsland (Kiel) gelegen. Sinds 2013 heeft Mike87 deze boot in bezit en ligt de boot overwegend op zoet water, met uitzondering van de zomervakantie (5 weken Zeeland). De motor was een prima testmotor voor de test, aangezien de volgende problemen zich voordeden:
- Koelwateralarm na langdurig belasten
- Koelwateralarm bij volledige belasting (als de motor warm is)
- Aftapkraan werkt niet
Allereerst werd de motor uitgebreid geïnspecteerd. Helaas bleek al snel dat het doorspoelen van het middel niet mogelijk was, omdat Michael (de technische man) bang was dat het oplosmiddel in de cilinder gepompt zou worden. Daarom is besloten om de motor warm te varen en daarna het middel een uur te laten inwerken.
De motor van de Gib Sea 76 warmvaren
Dus al snel werd de motor gestart. Helaas bleek de koelwaterslang nog niet vast te zitten, waardoor de bilge snel vol stond. Gelukkig was deze snel weer droog en konden we richting het Veluwemeer.
De nieuwe haven in aanbouw
De spoelmethode
Een testopstelling voor het doorspoelen is ons laten zien, een groot vat met circa 80 liter Rydlyme en een pomp die de vloeistof door het blok spoelt, waarbij residuen van schelpen, kalk en roest in een filter terechtkomen.
Een voorbeeld met schelpen is ons gedemonstreerd, er was na enige tijd geen schelp meer over. Het enige wat overbleef was het "spiertje" tussen de twee schelphelften. Robert vertelde ons dan ook dat je rustig met je vingers in de oplossing kunt werken. Echter een open wondje gaat pijn doen en heeft een desinfecterend effect. Het middel is ongevaarlijk irriterend voor ogen en slijmvliezen.
Tijdens de vaart gaf Robert al aan dat het verroeste hangslotje ook prima kon worden schoongemaakt met Rydlyme. Het slotje was niet meer gangbaar en sluitbaar, het middel zou ervoor zorgen dat dit hersteld zou worden. De foto’s spreken voor zich, het slot was weer gangbaar en soepel te sluiten:
Roestig slot voor de behandeling
Schoon slotje na de behandeling
Wel weer even invetten, uiteraard.
Eenzelfde test is uitgevoerd met de thermostaat van de Volvo Penta 2001, ook hier de foto’s:
Roestige thermostaat met kalkvorming voor de behandeling
Schone thermostaat na behandeling
De motor is ongeveer een half uur warm gevaren. De temperatuur is gemeten bij de cilinderkop en bij de uitlaat. De temperatuur van de motor varieerde tussen 33 en 42 graden Celsius. Dit werd door allen verklaard door het koude koelwater (7 graden) en het ontbreken van de thermostaat. Ook werd opgemerkt dat bij toename van het aantal toeren de temperatuur van het blok aanzienlijk daalde en een omgekeerd effect bij afname van het aantal toeren.
Daarna met een warm blok de motor Rydlyme laten opzuigen. Helaas vertrok het meteen het buitenwater in, omdat de stopknop afbrak. Al snel werd de hendel op de motor gevonden en konden we de motor direct stopzetten. Opnieuw werd vijf liter oplosmiddel opgezogen en heeft het een uur in de motor staan werken. Daarna is de motor weer gestart en kon het middel worden opgevangen in een emmer onder de uitlaat.
Conclusie
We constateerden de volgende zaken:
- Het middel was veel dikker geworden (olie-achtig, Rydlyme plus vervuiling)
- Het middel was minder actief, omdat het had gewerkt in het blok (als test een schelpje in de emmer gegooid, het schelpje bruiste vrijwel niet meer
- Er zaten kleine deeltjes roest/kalk in
Volgens Robert kan 4 liter van het middel ongeveer 1 kilo kalk oplossen. De aangeraden stand-/spoeltijd voor Rydlyme is 2 tot 4 uur. Zoals aangetoond is er een eenvoudige manier om te zien of het oplosmiddel gewerkt heeft door er een schelpje in te gooien. Een duurdere manier is om met een Ph meter aan het werk te gaan. Michael en Robert gaven meermaals aan na gebruik grondig te spoelen met veel water!
Bij het terugzetten van de thermostaat constateerden we behoorlijk wat roest boven in het blok. Er is toen besloten om het blok nog een keer te vullen met Rydlyme.Het middel mag echter niet langdurig in het blok blijven, 2 tot 4 uur is voldoende voor een goed effect. Na het vullen van het blok zagen we weer actieve bubbels en het middel deed dus zijn werk.
https://www.youtube.com/watch?v=OQoZGMa2W8M
Na een uur is de thermostaat er weer opgezet en zijn we weer gaan varen, Mike87 constateerde het volgende:
- Motor loopt prima;
- Temperatuur varieert tussen de 32-47 graden, de hogere temperatuur wordt verklaard door het feit dat nu met thermostaat wordt gevaren.
Saillant detail: de zink anode, die er vlak voor de winter nieuw is ingezet, is volledig verdwenen.
Robert: Zink en magnesium zijn zoete koek voor RydLyme en er wordt aangeraden het middel niet te gebruiken op deze materialen.
Gezien de hoeveelheid roest heeft Mike87 nog vijf liter Rydlyme ontvangen; later in het jaar zal hij nogmaals deze exercitie met de motor doen.
Drie dagen na de test heeft Mike87 nog uitgebreid met zijn boot gevaren.
Mike87: Er zijn circa 4 motoruren geweest, waarbij er geen koelwateralarm is opgetreden. De motor heeft regelmatig vol belast gedraaid en langdurig. Echte testresultaten zullen moeten blijken in de zomer, wanneer het koelwater ook aanzienlijk warmer is. Maar de eerste testresultaten zijn hoopvol. Het thermostaathuis was in ieder geval heel wat roest lichter. Indien hetzelfde effect heeft opgetreden in de rest van de motor, dan lijkt het middel zeer nuttig en bruikbaar voor andere zeilers en ook motorbootvaarders.
We bedanken Robert en Michael voor hun inzet op hun vrije dag, de reis naar Harderwijk en het ter beschikking stellen van hun middelen en kennis.
namens Mike87, Minim, Happybuccaneer, Eaglemis en Faran
Tot zover het testverslag, naschrift Faran:
De werking van de aftapkraan is niet gecheckt omdat er geen spoeling plaats kon vinden. Mike87 voelde er niets voor om de kop van het blok af te halen om de spoelkanalen te inspecteren.
QFlush B.V. is bezig om een webshop in te richten, zodat bestellingen ook via dat medium gedaan kunnen worden. Zolang de webshop nog niet actief is, kan met Robert contact worden opgenomen voor info en/of het product.
http://www.qflush.com/nederlands/contact
