Onderwerp: Shortlist marifoon antenne en coax kabel

Nadat we op de terugweg van de Kanaaleilanden enkele malen op onze matige marifoon doorkomst zijn gewezen lijkt het me verstandig om de coax kabel en onze marifoon antenne (Glomex, af werf) te vervangen door iets beters.

Na het lezen van de topics over antennes en kabels heb ik een shortlist gemaakt en zit ik nog met drie vragen:

1. Is er verschil tussen de Metz RVS antenne en de Celmar 0, en zo ja welk?
2. Zijn beide marifoon-antennes even geschikt voor het uitzenden van AIS signalen?
3. We zouden in plaats van Aircel-7 coax nog liever Ecoflex-10 toepassen, maar is dit nog een werkbare diameter (antenne op masttop ong. 15m, coax moet door kabelkanaal in mast)? Iemand ervaring met Ecoflex-10?

Nog een extra vraag, meer uit nieuwsgierigheid: hoewel we bij aanmelding Sector Maasmond slecht doorkwamen op de marifoon hadden ze ons (het leek door onze AIS transponder) al wel gelokaliseerd. Blijkbaar zijn de AIS uitzendingen niet zo gevoelig voor een matige verbinding, of is dat wat te kort door de bocht?

Hans V schreef : Ik weet niet of het je AIS al dan niet was, want Maasmond kan, dankzij een serie peilantennes, ook de positie van je marifoon uitpeilen.

Heb ik ook aan zitten denken Albert. Merkwaardige was dat de verkeersleider aan een ander jacht (dat in tegengestelde richting overstak) vroeg waar ze uithingen, terwijl hij ondanks onze matige marifoonverbinding de naam en positie van Saila prima wist te reproduceren.
Op Marinetraffic leken er tijdens onze reis ook geen rare hiaten in onze AIS track te zitten.

Hans V schreef :
Geen antwoord op je drie vragen, maar meer een algemene opmerking. Ik kan me haast niet voorstellen dat het door de kabel of antenne komt. We hebben al 15 jaar een glomex, en altijd super bereik en kwaliteit. Ik zou het eerder zoeken in connectoren, splitsers (voor de AIS) of de marifoon zelf.

n.b. 1 de AIS frequenties zijn 161.975 en 162.025 MHz (marifoonkanalen 87B en 88B, omgedoopt in AIS1 en AIS2), dus elke normale marifoon antenne is geschikt.

n.b. 2 Marifoon kanalen zitten tussen de FM band en de VHF digitenne band. Voor AIS ontvangst kun je beter een splitser aan je FM/Digitenne maken. Dan hoef je aan je marifoon niets te doen, juist om genoemde problemen te vermijden.


Radar? ATIS?

AIS signalen zijn in de ruis ook nog wel te decoderen, het bereik is ondanks het lagere vermogen toch groter.


Glomex heeft een op goed geluk aansluiting aan de antenne, doorgaans is de coax niet op de juiste manier en vooral juiste lengte aangestript, we hebben het dan over de plugloze glomex aansluiting met wartel.

Nebulae schreef : We hebben de afgelopen tijd nogal wat stevige tochten gemaakt (>6 Bft, steile golven en veel regen). Over de kwaliteit van VHF antennes is in andere draadjes uitgebreid geschreven, maar vocht in de kabel of een connector of een defect aan onze glasvezel antenne (die krijgt er enorm van langs tijdens deze tochten) lijkt me bepaald niet uitgesloten. We moeten nog de SWR meten, maar op termijn wil ik toch over naar een lichte RVS spriet bovenin de mast en dit zou een goed moment kunnen zijn. Je merkt terecht op dat het ook aan de marifoon of splitter kan liggen, maar vocht of een slechte connector lijkt me op dit moment meer voor de hand te liggen.
Nebulae schreef : We hebben geen FM/Digitenne antenne aan boord, dus daar valt ook niets aan vast te maken.
Nebulae schreef : Radar geef wel een reflectie (een ander jacht was volgens de verkeersleider overigens niet te zien op zijn radar) maar geen scheepsnaam of identificatie. ATIS werd niet meegezonden omdat onze marifoon op zeestand (25Watt) stond. Ondanks ons gebrekkige marifoon signaal wist de verkeersleider direct waar we zaten (en onze scheepsnaam). Misschien toch hulp van de radio peilantennes die Albert noemt? Ik kon hem niet vragen of onze AIS wel goed doorkwam (want vaak herhalen door een matige VHF verbinding lijkt me in zo'n druk gebied voor de verkeersleider niet zo handig), dus het blijft een beetje gissen.

Nebulae schreef : Dat leek mij als radio leek ook, maar toch zijn er antennes die speciaal voor marifoon of AIS getuned zijn (o.a. bij het gerenommeerde AC Marine uit Denemarken). Marketing trucje of in de praktijk toch iets minder eenvoudig verhaal?

Hans V schreef :
Als je een SWR meting kunt doen, kun je in elk geval vlot wat dingen uitsluiten. Bij slechte SWR zal de marifoon waarschijnlijk goed zijn. Je kunt eventueel de splitter er tussen uit halen, en dan nog eens de SWR meten.

Hans V schreef :
Ik hou het op een marketing truc. Een spriet antenne afstemmen op 161.975 en 162.025 MHz t.o.v. 1 kanaal lager ..

Poehh .. het is even geleden (1984 .. HTS electro) .. iets met kwart labda .. nahhh .. marketing truc

de antenne voor AIS is een beetje (2,5 cm?) korter dan de 'gewone'VHF antenne. Past beter bij die frekwentie.
Als je bij Shiptron een AISantenne koopt knipt WadnWind persoonlijk een stukje voor je af.

Nebulae schreef :

Baasklusje schreef : Kun je als je de antenne voor zowel marifoon als AIS zenden wilt gebruiken het beste de 'marifoon versie' gebruiken? Ben wel benieuwd of dit in de praktijk in je AIS bereik te merken is.

Baasklusje schreef :
Maar dit geeft nooit het verschil zoals Hans V beschrijft...

@ Hans V: de SWR meten is een goede start, maar gezien de inferieure coaxkabel die Glomax toepast bij z'n antennes zou ik daar niet al te veel op vertrouwen. Door de relatief grote verliezen in deze kabel zul je best een goede SWR meten. Helaas meet je dan voornamelijk de SWR van je kabel en niet van je antenne. In andere topics is er al meerdere malen over geschreven.

Als ik uitga van jou vaargedrag (voor zover ik daar iets van weet.. ) zou ik sowieso een fatsoenlijke antenne plaatsen met eveneens fatsoenlijk kabel en connectoren. Of je huidige antenne nu wel of niet goed is: dan weet je in ieder geval zeker dat je een goede antenne installatie hebt.

My 2 cents (van een prof )

EDIT: persoonlijk opteer ik voor gescheiden antennes voor de VHF en AIS. Maar als je persé toch één antenne wilt, kies dan een VHF antenne.

Rob, het is jouw vak natuurlijk. Welke kabel en antenne zou je dan adviseren voor gebruik op een zeilboot?

Er is al heel veel geschreven over antenne, coaxkabel en stekkers. Ik ben daar mede "schuldig" aan en heb afgelopen winter het hele zooitje vervangen. Ondanks mijn "head in first" studie naar de materie en techniek moet ik constateren dat er niets gaat boven een echte professional in dit verhaal.

Ik kan echt wel een beetje solderen, netjes uitrollen en en aanleggen en de goeie spullen uitzoeken (dank ZF) maar kom met de SWR meter niet aan de waardes die je mag verwachten bij een geheel nieuwe installatie. Dus zeg ik: stop er geen tijd in, leg je boot bij een echte pro neer en laat het aanleggen. (En dat zeg ik echt NOOIT).

Hans V schreef : Verstandig om de boel gewoon te vervangen. Dan weet je wat je hebt.
1) Of en zo ja wat ze verschillen kan Wadnwind vast uitleggen, maar beide zijn prima antennes. Ik denk niet dat je er in de praktijk veel verschil tussen zou merken.
2) Ja. Zoals gezegd zijn er ook speciale AIS-geoptimaliseerde antennes, maar dat is alleen interessant als je een aparte AIS antenne wilt gebruiken. En zelfs dan zal je er nauwelijks iets van merken, met een 'gewone' antenne is de AIS ontvangst al meer dan voldoende.
3) beide zijn erg goede kabels. Met Ecoflex10 heb ik geen ervaring, met Aircell7 wel. Die laat zich in de praktijk ook gemakkelijk verwerken, de vermeende stugheid valt erg mee.

Belerion II schreef : Goed dat je me eraan herinnert. Die SWR zegt - zoals ik eerder las - inderdaad niet zo veel bij een matige coax kabel. Ik weet niet welke coax kabel we momenteel hebben, maar de Dufour werf zal naast de Glomex antenne wellicht ook hun standaard coax hebben gebruikt.
Belerion II schreef : Dat is precies waarom ik de shortlist met goede RVS-antennes en coax varianten hebt gemaakt. De marifoon/AIS installatie heeft voor mij met veiligheid op zee te maken, en het voelde niet geweldig te merken dat we de laatste dagen op relatief geringe afstand niet helder doorkwamen bij o.a. de Sector Maasmond en Verkeerscentrale Scheveningen.

Heb jij ervaring met het toepassen van de Ecoflex-10 (gewicht en flexibiliteit bij doorvoer in een 15 meter mast)?

koko schreef : Heb met interesse o.a. die discussie gelezen en bleef alleen nog met bovenstaande drie vragen zitten.
koko schreef : Ik snap je punt, misschien maar eens een offerte vragen. Meerwaarde om alles door bijvoorbeeld WADnWIND te laten aanleggen is dat zij de apparatuur hebben om alles echt goed door te meten en ook het uitgestraalde vermogen bij de antenne kunnen controleren. Hoewel ik niet weet of ze dat ook standaard doen.
Voordeel van het zelf aanleggen (naast de kosten) is dat je je schip beter leert kennen en ook bij storingen tijdens verre tochten zelf e.e.a. kunt verhelpen.

Je zou het gewoon kunnen vragen, toch?

ilCigno schreef : Dat vermoeden heb ik ook, maar ik hoop dat een van de professionals hier nog iets over kan zeggen.
ilCigno schreef : Als ik geen praktijkervaringen met de Ecoflex-10 kan vinden ga ik denk ik ook voor de Aircel-7. Daar lees ik veel positieve reacties op. De Ecoflex-10 heeft (althans op papier) nog substantieel betere specificaties en wordt in een ander draadje ook door WADnWind genoemd, dus als die goed toepasbaar blijkt op een zeiljacht zou ik die graag gebruiken. Iemand die deze coax heeft gebruikt?

Het verschil in gewicht van Ecoflex10 en Aircell7 is niet zo groot. Precies weet ik nu niet, maar kan ik wel nagaan.

Voor alle coaxkabels geldt dat je rekening moet houden met de minimale radius die de kabel mag hebben zonder dat je de eigenschappen negatief beïnvloed. Beide kabels zijn flexibel genoeg om door de mast trekken. Let goed op dat de juiste connectoren worden gebruikt. Daar gaat het nogal eens mis.

Als je dit werk uitbesteed, houdt dan rekening dat veel scheepswerven en reparatie bedrijven geen sjoege hebben van deze materie. Ik zie veel Micky Mouse oplossingen in dit wereldje. Ga naar een gespecialiseerd bedrijf (ik kan dat makkelijk zeggen, want het bedrijf waar ik werk doet geen (nauwelijks) zaken met particulieren ).

Overigens is het verschil in demping van beide hierboven genoemde kabels dusdanig gering dat het voor onze toepassing niet zo heel relevant is. Het is maar net wat je nastreeft.

En nu maar on-topic;

Ik ben ff een avondje weg en krijg amper de kans om te reageren?

Ecoflex is prima, we verwerken het nu 4 jaar op zee aan boord etc. etc. kies wel voor de speciale stekkers en vermijd de ordinaire opschroef marifoon stekkers.
Wij gebruiken tegenwoordig de Draka variant; Tremoflex-10.
De signaal winst over 15 meter is duidelijk waarneembaar.

Als Ecoflex-10 niet gaat, is H-155 een waardig alternatief. Ook hier geldt; neem de bijbehorende stekkers. Die zijn wel wat duurder, maar de moeite waard.

Een celmar-0 voor marifoon kan prima AIS verwerken. De reflectie voor AIS is nog innen de 1:2 limiet.
Wat de good old Manta Metz doet op AIS weet ik niet?

Een "echte" AIS antenne heeft alleen nut als je de antenne ook alleen voor AIS gaat gebruiken.

Nebulae schreef :
Als je dergelijk dingen beweert, moet je je hééél diep gaan schamen.

Als je antenne alleen voor AIS gebruikt is het afstemmen op AIS zeer zinvol. Daar is niks marketing aan. Voorwaarde is wel dat je kan meten wat er gebeurd en daar de goede gereedschappen voor gebruikt.
Wij gebruiken daar een Rigexpert AA-1000 voor. (of analyser met tracking gen.)

Zelf heel tevreden met een aparte AIS antenne bovenop de radar paal. Geen enkel probleem met het bereik door geringe hoogte. Wel een goede antenne en aircell7 kabel met de daarbij behorende stekkers. Bovenop de mast ook met de zelfde kabel. Eerder last van teveel bereik dan te weinig. Maar in geval van nood kun je niet snel een te groot bereik hebben. Voor het uitluisteren op zee gebruiken we vaak de hand marifoon. Met een kleiner bereik hoor je minder het gedoe wat niet voor jou bestemd is.
Zelf heb ik verder een voorkeur voor een dipool antenne. Minder gedoe met de aarding. Maar de meeste zeilers vinden de windvang van die pink dikke staf veel te veel.

WADnWIND schreef :
Dus .. jij gaat een spriet afstemmen op 161.975 en je beweerd dat je dat dan kanaal 40 op 158.000 Mhz significant kunt dempen?

Die 3 Mhz verschil zijn maar een paar cm verschil op de kwart lengte van de staaf. Met 15 meter kabel erachter zal dat nauwelijks verschil opleveren. En al zeker geen 3 db, wat toch vaak als kantelpunt genomen wordt.

Ik ga me helemaal niet schamen ..