Onderwerp: verschillende zonnepanelen parallel: MPPT of niet?

Peper schreef :
Speciaal voor Peper, zoiets als dit:
i.stack.imgur.com/I93Nz.png

www.google.nl/search?q=Joule+t...w=1100&bih=551&dpr=2

De joule thief, de kleinst mogelijke boost converter! Ik heb ze gemaakt met een 2N7000! Kun je nog meer uit de batterij 'wurgen'! Zet een elco over de batterij en de led blijft nog tijden aan indien je de batterij weghaalt. Het circuit is zeer efficiënt en behoudt lang de erin gestopte energie! Mooi voorbeeld van iets simpels dat werkt al zul je er nooit één vinden met 'Victron' erop!
Groeten, Peper.

Van wat ik in de laatste reacties lees, meen ik mijn stelling bevestigd te zien om zoveel als mogelijk panelen in serie te hebben.

In de vroege ochtend uren leveren de individuele panelen, pakweg, 4V, veel te weinig om stroom te produceren tegen een 12,3 V accu spanning in.
Maar samen in serie is de spanning 16V wanneer 4 panelen in serie staan, dan wordt wel stroom geleverd, al is het dan nog weinig.
Naarmate de dag vordert zal er meer licht komen tot ruim na de middag, waarna hetzelfde in omgekeerde richting van kracht is.

In de tropen, met een zeer korte schemering zullen gelijke panelen, parallel geschakeld snel volgen, maar achter blijven lopen tot er voldoende licht is voor de nominale opbrengst.

In Nederland met lange schemering zal serieschakeing méér opbrengen dan in op zuidelijker breedtes.

Dat komt overeen met wat ik meten kan met m´n eenvoudige multimetertjes.

Ik heb nu 6 gelijke 50Wp panelen. Binnenkort drie in serie en de andere drie parallel en dan vergelijken.
En dan ook nog weer eens die schaduwtest doen over beide series.
Vermogen is dan voor beide series 150Wp.
drie in serie met zo´n 66V en drie parallel met zo´n 22V
Meten kan op hetzelfde moment, er hoeft niet omgeplugd te worden.

@Saef:
Bij veel panelen in serie is de invloed van schaduw ook groot. In de volle zon neemt de schaduw op een deel van het paneel bijna de Umpp van dit paneel uit de serie weg en dan moet je ook nog een diode in doorlaat over het 'beschaduwde' paneel hebben staan, anders valt er nog meer spanning (en stroom) weg. Dat wil zeggen dat een serieschakeling van 3 panelen van 100Wp die in het MPP 48V levert, terugvalt naar 31V. Dat is weliswaar meer dan de minimum spanning van de MPPT converter en deze zal het heus wel blijven doen, maar de laadstroom neemt flink af.
Bij de aansluiting van 3 100Wp panelen op 3 100W buck-boost converters wordt hooguit de stroom uit het 'beschaduwde paneel' minder, maar de laadspanning blijft op de ingestelde waarde. De andere panelen blijven hun vermogen leveren.
Combineer dit met met het leveren van vermogen in de ochtend of de avond en het 'harvest' idee wordt duidelijk. Misschien is 'citroen systeem' beter, want alle energie wordt uit het zonnepaneel geknepen.
Groeten, Peper.

Peper,
Maar wat is het practische of commerciële nut daarvan?
Wanneer ik iets niet verkopen kan heeft het ook geen zin om het op de markt te brengen.
Voor een speciale, eigen gebruik toepassing, kan zoiets heel nuttig zijn, maar niet om aan te verdienen.
Er moeten toch minstens 50.000(?) eenheden gemaakt worden om de ontwikkelingskosten terug te verdienen.

Als voorbeeld: De regelaartjes voor m´n warmwaterpaneel en windmolentje.
Ze doen wat er van verwacht wordt, maar ik kan er misschien twee van verkopen, terwijl ik er wel 8 heb moeten maken voor het goed was.

Soms heeft iets dergelijks succes en ontstaat er vraag, meestal blijft het bij een paar exemplaren.

Bij de zaak waar ik vroeger werkte werd een nieuwe vulmachine aangeschaft, die ging zo snel dat flessen toevoer de traagste schakel werd.
Daar hebben we toen zelf een paar robot achtige machines voor bedacht die het héél goed deden.
De leverancier van de vulmachine moest nog een paar dingen eraan doen. Er werd onmiddellijk rechtsomkeert gemaakt, de volgende dag waren ze heel vroeg weer ter plaatse met fototoestellen.
Nu maken ze ook "onze" machines.
Dat is echt een uitzondering. Je kunt dan wel gaan strijden over het ontwerp, maar er is geen patentaanvraag.
Zij zijn een machine fabrikant, maken zoiets in enkele dagen, terwijl wij er weken over deden op onze veel simpeler machines.
Er was wel een zekere vorm van betaling in de vorm van een uitstekende aftersale service.
Zo zal dat ook werken met de dingen waarmee wij experimenteren.

Peper,

Die schaduw stelling heb ik uitgeprobeerd, wel met simpele metertjes, maar ik kon geen steekhoudende verschillen vaststellen die de één of andere schakeling beter maakten.
Nu waren die panelen niet van dezelfde fabrikant, dus durf ik geen conclusie te trekken.
Hetzelfde aantal cellen beschaduwd met een stukje karton op dezelfde afstand erboven gaf dezelfde daling van de stroom.
Er was een zweempje verschil wanneer de schaduw over andere cellen van hetzelfde paneel gehouden werd.
Maar dat was ook in de parallel geschakelde panelen het geval.
Deze week komen er zes gelijke 50Wp panelen in bedrijf.
Dan probeer ik er drie in parallel en drie in serie en dan heb ik een antwoord op die vraag.
Gemeten wordt met een Fluke multimeter, dat is geen laboratorium kwaliteit, maar voor ons doel vind ik het nauwkeurig genoeg.

Aan de aansluiting op de panelen zitten 2 diodes die ieder een groep cellen ovebruggen.
Ik verwacht wel enig verschil wanneer ik beide groepen beschaduw of slechts één groep cellen. Maar dat kan ik dan voor beide schakeleingen ook vergelijken.

Over een week weten we meer.

Ik kan me voorstellen dat TS inmiddels afgehaakt is.

Een naieve vraag wellicht: voor huis-tuin-en-keuken panelen gebruikt met tegenwoordig micro-inverters; 1 per paneel dacht ik. Zo verpest, indien 1 paneel in de ochtendachaduw van een boom of whatever staat, niet haar gehele string, wat zou kunnen gebeuren bij serieschakeling.

Aan boord is de plaatsing meestal verder van ideaal als op een dak thuis en zijn de voordelen van zo'n "ontkoppeling" dus groter. Bestaat er voor aan boord een (betaalbare) vergelijkbare technologie?

Tja, dan kom je aan de kern van zelf maken en in serie laten maken.
Met zelf maken kun je de actualiteit van de onderdelen van je schakeling up to date houden en wijzigen en tweaken tot het optimum.
Ga je het geheel bedrijfsmatig in elkaar zetten, dan moet de schakeling minstens 5 jaar mee, maar na een jaar is die schakeling links en rechts ingehaald.
Daarom kies ik voor zelf maken.

Die 2 diodes die de groep overbruggen werken dus goed! In de panelen zitten ook vaak diodes en als je geluk hebt staan er in het paneel ook weer 2 of 3 groepen parallel. Een dergelijk paneel is veel minder gevoelig voor schaduw.
Die Fluke is nauwkeurig genoeg voor deze meting. Ik vind dit een relevante meting! Het is in de praktijk uitgevoerd en als je in de praktijk geen verschil ziet, is de theorie niet belangrijk genoeg om rekening mee te gaan houden.

Houdt ons op de hoogte!
Groeten, Peper.

Bedankt allemaal. Nee, ik was nog niet afgehaakt. Vandaag aan het klussen op de boot (geen elektrisch klusje, maar boutjes vd voetrail, rompdekverbinding, vervangen, beste monnikenklus, maar dat terzijde). En bij thuiskomst blijkt mijn vraag al heel wat reakties uitgelokt te hebben!

En geen zorgen, we beslissen zelf, ook zonder waarschuwende voetteksten
Als werktuigbouwers dus wel technisch, maar niet ELEKTRO technisch. Alles wordt eerst goed afgewogen, voordat we maar lukraak wat doen, dus soms een beetje last van de 'remmende voorsprong'.
Ik probeer eerst te begrijpen wat er nou eigenlijk gebeurt. Bij een MPPT op 1 paneel (of op gelijke panelen) was me dat duidelijk, maar wat bij verschillende? en is het ergste wat er kan gebeuren dat je te veel geld uitgeeft, en/of deel van je opbrengst eraan gaat?
Nou ja, we slapen er nog een nachtje over. Daarna het hele draadje met een heldere kop nog maar eens doorakkeren.

Trouwens best wel fan van Ali, die brengt hier echt van alles. Dat Victron een verstandige keus is voor zoiets belangrijks als een laadregelaar of MPPT, daar kan ik me wel in vinden.

Peper, mij spreekt dit erg aan. Ik heb diverse panels van verschillend vemogen, leeftijd en lichtval. Ik heb maar een paar van die buck-boost converters uit de link besteld om een wat mee te experimenteren. Raad je nog andere componenten aan of gewoon plain tussen panel en accu's? Kun je nog wat uitweiden over de ontstorings ferrietkern waar je aan refereert? Ik zie nogal flinke heatsinks op de converters. Suggereert dat ze nogal warm kunnen worden en dus energie disseperen??

De converters kunnen een bepaald vermogen aan, de meeste zijn 120W.
Je kunt beslist 2 50Wp panelen samenvoegen (ik zou er dan een Schottky diode tussen zetten om de stroom van het ene paneel te verhinderen naar het andere paneel te lopen).

Je geeft niet aan welke soort accu's je aan boord hebt. Ik ga ervan uit dat je een 12V installatie met loodzwavelzuur accu's hebt. Een 6 cellige loodzwavelzuur accu wordt geladen met 14,1V maar als deze vol zit kun je beter terug gaan naar 13,8V, anders 'vergast' het elektrolyt.

De converters zijn in wezen oscillatoren die de spanning 'opslingeren' bij het boosten en de verbinding naar de uitgang verbreken zodra deze net boven de gewenste spanning komt. Dit is 'bokken' vandaar de naam buck-boost converter. Dat opslingeren gaat met frequenties van ongeveer 300kHz en dat kan flink storing op de uitgang van de converter geven. Bij 300kHz vind je de storing vooral terug als ruis op de radio. Het telkens weer starten en stoppen van de converter bij onvoldoende toevoer uit het zonnepaneel (burst mode) kan plaatsvinden met een frequentie in het hoorbare gebied en dan 'fluit de converter als een kanarie'. Het 'bokken' gaat meestal bij een veel lagere frequentie en als je dat al waarneemt gaat dat meestal met een soort kloppen.
Een ferriet ring binnen een kooi van Faraday onderdrukt zowel de ruis als de fluittoon en het kloppen. Je kunt daarbij het best de twee naar buiten lopende draden één of twee keer door het gat van de ringkern steken en dan pas naar buiten uitvoeren. Het voordeel van deze methode is dat de gelijkstroom component zichzelf magnetisch opheft en alleen de stoorpulsen door de magneetkern worden onderdrukt. Stop het geheel in een aluminium of stalen kastje en leg dat aan (radio)aarde. Ik heb dit alleen hoeven doen bij mijn 12V naar 56V converter, omdat hier de stoorpulsen bij belasting ook 56V waren en deze door de eindcondensatoren onvoldoende werden onderdrukt.
Ja, de converters zijn in hun koeling berekend op continu verwerking van 80% van het opgegeven vermogen. Ga je continu op 100% van het vermogen zitten, dan moet additioneel koelen met een ventilator. Voor zonnepanelen die hooguit 1 uur per dag aan hun nominaal vermogen komen, speelt dit veel minder een rol. Ik merkte wel dat het aluminium kastje warm werd, maar nooit zo heet dat ik het niet meer vast kon houden. (80Wp door een 120W boost converter) Ben je niet bang voor wat zagen en vijlen, dan kun je voorzichtig de heatsinks van de diode en de MOSfet afhalen en er een vulblok van aluminium tussen de mosfet en de wand van het kastje zetten. HAAL NIET DE SILICONE ISOLATIE WEG! Deze is nodig om de diode en MOSfet elektrisch te isoleren! Je kunt dan de heatsinks weer buiten op het aluminium kastje monteren (vraagt handigheid in het boren tappen en schroeven).
Ja, ondanks het hoge rendement van de converters zullen ze dissiperen en deze warmte moet je wel kunnen afvoeren. De heatsinks zijn overgedimensioneerd om de temperatuur van de componenten binnen de grenzen van de specificaties te houden bij continu gebruik. Gedurende de nacht gebruik je de converters zeker niet en overdag op een zonnige dag gedurende ongeveer één uur op maximaal vermogen. Ik heb daarmee in 5 jaar nooit problemen ondervonden.
Groeten, Peper.

Die storing krijg je nooit weg, zeker niet op SSB. Het is kiezen of delen. Tijdens SSB gebruik kan je de handel uitschakelen.
Ik doe dat zelfs hier met de panelen op het dak.

37South , vwb koelplaten en afmeting, hou er rekening mee dat de omgevingstemperatuur erbij wordt opgeteld.
Straks in de zomer is het binnen in de volle zon wellicht wel 50 graden warmer dan nu!

roozeboos schreef :
Binnen, zeg je? En buiten vriest het nu al 20 graden, zo?

Maximum Power Point is het punt waarop het paneel het maximum vermogen afgeeft bij een gegeven lichthoeveelheid. Power = stroomsterkte maal spanning = ampère X volt = I x U
Als je meer dan het maximum vraagt van het paneel zakt de spanning bij een min of meer gelijke stroomsterkte. Daarmee zakt dus ook het afgegeven vermogen van het paneel. Immers power = IxU

Buck-boost converters zullen bij een lage zonne stand meer vermogen uit het paneel proberen te trekken dan het paneel kan leveren. Daardoor zakt de klemspanning en dus het afgegeven vermogen. Er zit geen intelligentie in zo'n ding. Het gaat gewoon door met nog meer vermogen te vragen en krijgt steeds minder.
Een MPPT regelaar echter zal door de ingebouwde intelligentie meten dat er minder vermogen uit het paneel komt en reageert hier op door de spanning aan de uitgang te verminderen. Hierdoor neemt het afgegeven vermogen van het paneel weer toe. De intelligentie gaat net zo lang door met het verminderen van de uitgangsspanning totdat het afgegeven vermogen weer zakt bij een te hoge spanning. Daar reageert het op door iets meer vermogen te vragen van het paneel waardoor het vermogen weer toeneemt. Zo volgt (tracking) een MPPT continu rond de spanning en stroom van het paneel waar IxU maximaal is. Dat doet een domme Buck-boost converter zeker niet.

3Noreen schreef : sja, volgens mij schreef ik dat ook al, eerder..

Bedankt Peper, Roozeboos, 3Noreen. Good stuff allemaal en ieder heeft volgens mij wel gelijk. Ik ben vertrouwd met het MPPT principe, maar het punt is dat de standard regulators die beschikbaar zijn voor onze low volt solar systeempjes op boten in feite buck DC-DC converters met MPPT regeling zijn. Wanneer de PV panel spanning lager is dan de battery spanning houdt het op, terwijl er nog wel potentieel is om nog wat power te leveren als de spanning zou worden opgekrikt, zoals uitvoerig eerder beschreven. Daarom spreekt het buck boost idee me wel aan. Ideaal zou zijn een MPPT regelaar gebaseerd op buck boost converter voor 12V systeempjes te kunnen gebruiken, maar naar mijn weten zijn die (nog) niet beschikbaar. Misschien de volgende generatie low volts MPPT regelaars? Je zou wel per PV panel een aparte regelaar nodig hebben. Wordt misschien een beetje duur. Vandaar dat het me wel waard lijkt wat te experimenteren met goedkope "rauwe" instelbare buck boost converters, een per PV panel zoals Peper uitvoerig heeft beschreven. Misschien niet optimaal, maar ik ben erg benieuwd naar resultaten, ik zal hier melden. Nog een idee dat door mijn hoofd schoot: een hybride systeempje: standard MPPT (of zelfs PWM voor een tientje) maar zodra de panel spanning beneden battery spanning zakt overschakelen naar rauwe buck-boost. Lijkt met een simpel V-sensitive relays makkelijk te realiseren. In ieder geval genoeg food for thought.

Ik denk trouwens dat MPPT regelaars vaak over-valued zijn met claims dat 30% meer opbrengst mogelijk is. In de praktijk valt dat toch tegen. Ik zag maar een zeer bescheiden verbetering toen ik mijn goedkope AliE PWM regelaartje verving door MPPT voor een 100W panel. PWM gebruik ik nu voor 3 x 50W panels.

De grafiek van de open circuit voltage afgezet tegen licht intensiteit leert dat deze niet door het nulpunt loopt. Er is sprake van een drempel waarde waaronder de cellen niets doen. Er is slechts een zeer kort gebied waar er sprake is van een snel toenemende open spanning. De vraag is of er in dit gebied veel energie valt te oogsten.
Mijn panelen met 72 cellen beginnen s'ochtens te laden als de open spanning 18 volt is. Dan is er een laadstroom van 400mA. Hoe zinvol is het om in de korte periode voor het bereiken van een voldoende open klemspanning energie te oogsten ? Mijn inschatting is hooguit een half uur en minder dan 400mA. Dat is 0,2 Ah.

Denk gelijk als3Noreen, wanneer kosten-baten gedachte gehanteerd wordt voor het gebruik van de zon voor electra, zal een MPPT van goede kwaliteit het beste voldoen.
Aan de kosten kant het simpel instaleren, geen omkijken er meer naar hebben, goede uitlezing(beter dan een aparte accumonitor, je kunt ook instellingen aanpassen op de eigen situatie) op een telefoon die je toch al hebt - Fit en Forget.
Aan de baten kant mis je een te verwaarlozen volume aan opbrengst.
Wanneer ik dat tegen elkaar afweeg komt mijn keus op een paneel capaciteit die heel ruim je verbruik verzorgt en iets groter is dan die van de regelaars, je mist dan op zonnige dagen het topje van de paneel opbrengst, maar bij minder zon houd je genoeg over om toch wat sombere tijd te overbruggen. En in het deel van de dag dat de zon niet op z´n sterkst is wordt dat (in NL zeldzaam voorkomende gemiste topje) ruimschoots goed gemaakt.

Voor lieden die van experimenteren houden liggen de prioriteiten op een ander vlak.
Ik probeer graag wat uit, maar zal niet snel eigen fabricaat aan ´klanten´ verkopen, zeker niet wanneer er ook nog aan gesteld moet kunnen worden. Het is niet ´Fit en Forget´ wat 95 % van de gebruikers nodig heeft.
Ik wil ze niet terug zien, dat terug zien komt heel sterk aan de kostenkant.

Zou je die converter niet met een Arduinootje aan kunnen sturen om zo het 'maximum power point' vast te houden?

Ik heb nu geen tijd om uitgebreid te zoeken, maar er bestaan buck-boost controller IC's met MPPT ingebouwd. Deze bijvoorbeeldDeze bijvoorbeeld
Leuke opties voor de knutselaars onder ons. Minder relevant als je nu een oplossing zoekt waarbij je je 'klanten' nooit meer terug wilt zien.

De kosten/baten (als je je totale requirements bekijkt) blijft dus een belangrijke afweging.

3Noreen schreef :
Daar heb je denk ik gelijk in, maar het gaat me er niet om bij lage zonnestand nog wat extras uit de panels te wringen. Ik denk meer aan V-drop door gedeeltelijke schaduw-val. Het is erg moeilijk om alle panels in de volle zon te houden, vooral bij draaien van de boot wanneer geankerd. De licht-intensiteit is zeer hoog (lat 37 South) en de cellen die in de zon blijven leveren hun max, maar dit gaat verloren als er onvoldoende spanning is. Dit verlies is moeilijk te kwantificeren, ik denk dat het over een langere periode gemeten moet worden.

Twist schreef :
De IC's blijken er wel te zijn maar ik ben nog geen betaalbare buck-boost MPPT regulator tegengekomen voor laag voltage en gebruik op een boot, waar je eigenlijk voor elk panel een aparte regulator zou willen hebben. Helemaal mee eens dat kosten/baten afweging primair is.
Met de kosten van de solar panels vandaag de dag ben je geneigd om er maar een extra panel bij te zetten als je de ruimte ervoor hebt.

Het sombere weer van de laatste 2 maanden lijkt voorbij te zijn.
Een mooie zonnige week wordt verwacht, goed om eens te meten wat schaduw doet met serie of parallel geplaatste panelen.

Een hele tijd geleden heb ik dat al eens gedaan, ik kon geen noemenswaardig verschil vinden van schaduw over de 4 in serie staande en de 2 parallel staande panelen.

Vandaag ontdekt wat toen verkeerd is gegaan.

Er is wel degelijk een verschil door schaduw op serie of parallel.
Destijds op een mooie zonnige middag gemeten op een tijd dat de accu al de beperkende factor was voor de laadstroom.
Dat is bij mij al aardig vroeg op de dag.

Gisteren op tijd wakker om de panelen in bedrijf te zien komen, gelijk begonnen met meten.

Zes panelen van 50Wp, deze keer allemaal gelijk. in hetzelfde vlak.
Drie in serie en drie parallel.
Goed op het zuiden gericht, geen schaduw anders dan van misschien een wolkje mogelijk.
dit over 2 regelaars, een 75/15 en een 100/15

Zoals te verwachten de serie begint een half uur vroeger dan parallel.
Loopt een stukje voor met Wh leveren.

Nadat beide goed op gang waren met schaduw aan de gang.

Tot m´n verbazing wel degelijk verschil tussen serie en parallel.
Maar na een tijdje was dat verschil verdwenen.

Het verschil is er zolang de panelen niet voldoende kunnen leveren door gebrek aan zon instraling.
Zodra er zon genoeg is en de accu de beperkende factor wordt is het voorbij.

De accu kan 15A accepteren, maar de zon kan, in de vroege ochtend maar 8A leveren, wanneer je dan schaduw maakt zakt dat naar pakweg 5A bij in serie geplaatste panelen en naar 6 bij parallel panelen.

Bij voller wordende accu accepteert die maar 10A, terwijl de zon er 15 kan leveren,
Maak je dan schaduw, dan merk je daar niets van zolang het binnen die 5A blijft die het paneel "over" heeft.

Bij mij aan boord zijn de panelen heel ruim overbemeten, dus alleen in de vroege ochtend kan ik dat meten.

Dat had ik behoren te bedenken toen ik vorig jaar de eerste keer gemeten heb, een beetje genant dat ik het nu pas ontdekte en ook nog omdat ik per ongeluk vroeg op was.

Ook de stelling van WnW; "Laders kunnen elkaar opzij dringen" werd bevestigd.

De panelen in serie waren het eerst aan absorptie en float toe, toen werden ze ´ingehaald´ door de parallel groep.
Inmiddels de accu´s zover vol dat de parallel voorop bleef lopen.

Vandaag de test herhaald met de koeling op maximaal via de load uitgang op de serie groep.
Die kwam nu niet zo snel aan absortie en float toe en bleef duidelijk voorop lopen.
En verder alle mogelijk verbruik direct op de accu.
In ´t begin trok de koeling meer stroom dan de panelen direct via load leverden, er werd op zeker moment 1A bij gesupleerd vanuit de accu.

Gisteren op de serie 470Wh binnen gehaald, waarvan 160Wh voor de koeling, normaal voor de koeling.
vandaag met de serie 1000Wh geoogst waarvan 380Wh voor de koelkast, heel de dag op maximaal, temperatuut in de koelkast -10ª, kleine dingen begonnen te bevriezen.

Gistern met parallel 690Wh binnengehaald en vandaag ook 690Wh.

Met zoveel verbruik als maar mogelijk is vandaag dus 1,7Kwh binnengehaald.
Met zo´n mooie dag als vandaag zouden de panelen wel het dubbele hebben kunnen leveren.

Met de load uitgang heb ik het verbruik van de koelkast zodanig kunnen verschuiven dat niet meer ´s nachts via de accu de koeling draait.
Met die load uitgang schijnt toch best wat verbruik te verschuiven te zijn naar alleen de zonnige uren.

Invloed van schaduw op serie of parallel.
Het zal wel simplistisch gedacht zijn van me, maar ik dacht:

je hebt een stroomkring, als je die onderbreekt, loopt er geen stroom, komt er dus niks in je accu. Oftewel, als een paneel (deels) wordt beschaduwd, jammer, geen energie zolang die schaduw er is. En staat dat paneel in serie met andere panelen, die misschien wel in de volle zon liggen, dan nog is je kring onderbroken, en dus helaas pindakaas.
Dat is de reden dat mijn gedachte uitging naar parallel. Met natuurlijk het nadeel van meer Amperes door je kabels, dus meer ohmse verliezen (of dikkere kabels kopen), en minder snel voldoende spanning om je accu te laden. Maar bij parallel ben je niet de opbrengst kwijt vd panelen die in de zon liggen, als er eentje wel in de schaduw ligt.

Toch?