Onderwerp: Relais gebruiken: waar aan denken?

Ik wil een stapje verder gaan dan ik tot nog toe gedaan en gebruik maken van relais om wat dingen te schakelen. Reden is dat de voedingsdraden aanzienlijk kortere routes kunnen volgen en ik toch wil blijven schakelen bij het paneel.

Ik heb al 1 relais ingebouwd gevoed vanaf het motorpaneel. Daar schakelt het relais de extra klokken in. Het relais maakt het mogelijk elk klokje apart te zekeren en en aansluiten van extra klokjes is een stuk eenvoudiger geworden doordat ik niet hoef bij te prikken in de draadboom.

Volgende relais moet de handbediening van de bilgepomp gaan schakelen. (De bilgepomp heeft uiteraard ook een automaat er tussen zittenj. De pomp en automaat zitten op zo’n meter van de accu, het schakelpaneel zomaar een mtr of 4 verderop. De pomp, een Whale Gulper 320 trekt max 10A, wat best fors is imo. De schakeldraad naar het relais wordt van voeding en zekering voorzien bij het schakelpaneel, de voeding voor de pomp wordt gezekerd nabij de accu.

Ik neem de capaciteit van het relais groter dan die 10A.
Zijn er nog meer dingen om rekening mee te houden?

je hebt een pb

Je kunt ook een MOSFET gebruiken. Verbruikt minder stroom en is betrouwbaarder mits het circuit goed is ontworpen.

In alle gevallen, fet of relais: plaats er een VDR overheen van b.v. 16-24 volt. Dus over de contacten.
Een VDR sluit inductie spanningen boven de waarde kort. Hierdoor brand het contact niet in of gaat de FET niet stuk door inductie overspanning.
Ze kosten bijna niks, bv. Bij Conrad of Reichelt.

Baat het niet, schaadt het niet.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Er bestaan ook solid state relais, die zijn waarschijnlijk ook MOSFET gebaseerd, maar dan kant en klaar te gebruiken.

Op Alie kosten die modules weinig.
Let wel dat het de DC versie is en niet AC.
VDR blijft sterk aanbevolen.
Extra voordeel is de galvanische scheiding.
Bij grote stromen is wel koeling nodig.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Misschien haal je hier nog wat informatie uit.
Een draadje over een elektronisch schakelpaneel dat ik heb gemaakt.

WADnWIND schreef :
Even uit interesse, wat is het voordeel van een VDR boven een diode? Ik ben gewend een vrijloopdiode te plaatsen bij inductieve belastingen.

swblom schreef :
Volgens mij plaats je de diode niet over de contacten, zoals hierboven beschreven door W&W, maar over de relaisspoel.

Een blusdiode plaats je antiparallel over een relaisspoel of inductieve belasting.
Een VDR mag je ook 1:1 plaatsen waar een blusdiode zit en/of ook over de contacten.
In beide gevallen wil je de inductiespanning die ontstaat de kop indrukken zodat de inductie puls geen schade aanricht aan elektronica of contacten.

Bij relais spoelen of inductieve toestellen (lieren, hydrofoor, autopiloot motor) plaats je de VDR graag bij het toestel over de + en -.
Bij schakel contacten plaats je de VDR over het schakel element om doorslag in de FET te voorkomen of inbranden van het relais contact te beperken.

Ik ben voor een inductie schade gevalletje wel eens naar Frankrijk gereden. 1/2 uur werk en weer terug. "Men" had gelast aan het schip. 1 VDR had dat kunnen voorkomen. Dat was ruim 25 jaar geleden, sindsdien strooi ik met die dingen. dat was een steile leercurve.

WADnWIND schreef :
Even de Uitleg van Wikipedio als linkje erbij geplaatst. Dit omdat ik het even zelf heb moeten opzoeken om exact de werking van de VDR te begrijpen.
En de werking ervan begrijpen is wel belangrijk om in te kunnen schatten hoe nuttig die VDR's kunnen zijn.
( Ik ga ervan uit dat als ik het niet weet, meerder forumleden het ook niet weten,
en tot nu toe klopte dat dikwijls. )

Nog een vraagje, als we die willen gebruiken, welke waardes/typenummers zijn dan voor ons gebruik ( 12V DC relatief lage vermogens ) aan te raden. m.a.w. welke moeten we kopen.

Deze zijn prima geschikt voor 12VDC:

www.schukat.com/schukat/pdf.ns.../$file/AWA0000C1.pdf

Het zwaardere werk:
Panasonic ERZV20D220 M-Varistor ZNR Ø21,5mm 14V 22V 3000A

Lichter en goedkoper:
JVR10N220K M-Varistor 14V 22V 500A

www.schukat.com/schukat/schuka...penDocument&wg=C4215

Tony2920 schreef :
Het gaat om de piekstromen van 8/20 microseconden. Vaak ergens tussen de 250-3000A.

Oei, de antwoorden op mijn vraag gaan me boven de pet

Ik neem ze mee naar de electronicawinkel. Goeie gasten die heel praktisch gewoon de spulletjes er bij pakken en het laten zien.

@Aswin: mooi schakelpaneel heb je gemaakt, maar ver buiten mijn league

Bedankt voor de input, voordeel is dus dat een VDR voor alle overspanningen onafhankelijk van de polariteit werkt.
Kon in eerste instantie niet bedenken wat daarvan de zin was in een DC installatie met inductieve belastingen. Het aangehaalde voorbeeld met laswerkzaamheden had ik niet op mijn radar staan.

Zal ook eens een bosje van die dingen aanschaffen.

Ik zou de verschillende relais netjes groeperen in een aantal strategisch geplaatste kastjes. Je wilt niet her en der, op slecht toegankelijke plekken relais verstopt hebben.

Nachtvlinder schreef :
Met je eens! Ik ben juist bezig allerlei zaken te vervangen en te plaatsen op goed toegankelijke plekken. De bilgepomp is iets omhoog gegaan om ruimte te maken en de slangen zijn vervangen en hebben soepele route gekregen. De electrische aansluiting voor de bilgepomp is nog steeds goed bereikbaar.
Ik ben dat gekruip op mijn buik om onder een onmogelijk hoek met slechts nekverdraai-ingen als resultaat zoveel mogelijk aan het vermijden

Net bij de electroboer geweest. Hij heeft me dit meegegeven, maar kende de aansluiting met de VDR niet.
Is dit de goede VDR en hoe sluit ik die aan?
Alvast bedankt voor de hulp!




Bij het motorpaneel heb ik dit model, maar dan 12v aangesloten, inclusief de sokkel. Kan je het relais eenvoudig wisselen. Waar zou hier de VDR aangesloten moeten worden?

Zo sluit je het aan:


Plaatje komt hier vandaan:
varistor tutorial

Jouw varistor heeft een werkspanning 18 VDC en kan voor een puls 8/20 us 1000 Ampère hebben. Lijkt me op zich prima. Zie: datasheet S14K14
Maar dat ligt natuurlijk ook aan hoe zwaar de motor is die je eraan gaat hangen. Ik ken een aardige kluit natuurkunde maar ik kan je niet zo uit mijn hoofd vertellen hoe zwaar je varistor moet zijn voor een bepaalde toepassing.

Als je er veel wil doen en het meteen gemakkelijk netjes wil doen:
er bestaan ook kant-en-klare setjes voor op een Din-rail die al voorzien zijn van een VDR:


En op solid-state gebied bestaat er ook dit:

Ook wel gemakkelijk netjes in te bouwen al is het te schakelen vermogen van deze niet super groot maar ze bestaan tot 10A.

Daar zijn alleen de relaisspoelen voorzien van een VDR, niet de verbruikers zijde.

Een VDR is Bi-polair; het maakt dus niet uit hoe om je hem aansluit.

Domme vragen bestaan niet, toch?
Waarom niet plug&play domotica zoiets als klikaanklikuit

Da's niet zo'n handige:


Always off?

Noballast schreef :
Een gewone schakelaar en daarmee basta bedoel je Kan natuurlijk ook, maar de pomp zit zo ongeveer naast de accu. Het schakelpaneel zomaar 4mtr draad verderop. De pomp verbruikt zo’n 10A, wat best veel is. Dat moet met een gewone schakelaar op het paneel dan van ver komen.
Ik wil de handbediening erg graag op het paneel houden ivm met het overzicht voor bemanning en opstappers. Overal schakelaartjes verstoppen vind ik niet handig. Vandaar.