Onderwerp: Afzekeren

Voor alle duidelijkheid , dit is een project en geen bestaande installatie op boot .

Daarom wil ik eerst hier een stuk ervaring opdoen voor ik begin eventueel .

Hier zijn alvast mensen met kennis van zaken .

Ik maakte een tekening voor alle duidelijkheid , zoals u ziet staat meeste info er op , alleen over de cirkels rond de zekeringen en onderbreker ben ik niet zeker wat hun sterkte moet zijn .

Zekering tussen regelaar en accu iets van 15-16A. 150watt / 12 = 12,5A maximaal. Dit kan met een MPPT regelaar mogelijk nog iets stijgen.

Zekering omvormer ongeveer 50A
400 / 0,8 (rendement) = 500 watt / 12 = 42A.

Zekering verlichting staat in de handledeiding van de regelaar, wordt bepaald door inwendig relais.

Zekering automaat solar is meer een schakelaar, maar 16A is voldoende.

Ik geloof dat goed gebruik is om te zekeren in de plus. Op je tekening zeker je af en toe ook in de min.

En zekeren doe je om doorsmelten van de draad te voorkomen. De zekering moet dus kleiner zijn dan de maximale stroom die door de draad kan lopen. Je moet dus per draad uitrekenen aan de hand van lengte en doorsnede hoeveel stroom er max doorheen kan en daar de zekering op aanpassen.

Bedankt voor de snelle antwoorden . Mvg

Het is al vaak gezegd hier , de zekering beschermt de kabel.

Je bedrading moet zo dik zijn dat bij sluiting de zekering eerst gaat en niet je bedrading doorbrandt.
Zodoende heb je nog een boot na de sluiting.

Je bedrading moet ook zo dik zijn dat je niet teveel spanningsval krijgt tijdens normaal gebruik. Bij hogere vermogens dus grotere diameter.

roozeboos schreef :

Begrijp ik het goed dat de lengte van de kabel voor de afzekering verder niet uitmaakt, de zekering dus enkel afhangt van de dikte van de kabel? Stel je zekert een 20A kabel van 2m lengte af met 15A, als je nu de kabel langer maakt blijft de 15A zekering de veilige keus?

WADnWIND schreef :
Is dit model op de plus voldoende ? Dit voor zekering tussen zonnepaneel en laadregelaar .

Daar waar de tekst breaker staat .

Je kabel van je MPPT naar je accu is sowieso te dun. Daar heb je minimaal 6mm2 maar beter is 10mm2. De 6mm is dan gebaseerd dat je nooit 20Amp input gaat leveren. Dus beter 10mm2. Je zekering of breaker zal dus ook minimaal 20A moeten zijn, maar als je 10mm2 doet, kan je zeker ook 50A doen. Dit voorkomt "nuisance tripping".
BTW ik zou tussen de MPPT en je accu een breaker doen, dan kan je, in geval van onderhoud, ook je MPPT uitzetten.

De zekering voor je omvormer moet boven de 400/12=33Amp zijn. Hoeveel hoger hangt af vd dikte vd kabel.

Handig vuistregeltje om te bepalen hoeveel AMP een draad kan hebben is AMP/3=draaddoorsnede (in mm2)

costijn schreef :
Nee dat begrijp je verkeerd.
Met een zekering bescherm je de kabel, dit betekend dat de zekering waarde altijd kleiner moet zijn dan de maximale stroom door de kabel.
Wordt de kabel te lang, dan wordt de spanningsval over de kabel zo groot dat er niet voldoende stroom kan lopen om de zekering binnen acceptabele tijd te laten aanspreken.
De stroom die er moet lopen om de zekering (snel) te laten aanspreken is veel groter dan de zekering waarde.
Voor een standaard automaat zoals thuis veel wordt toegepast is dit 5-10x de zekering waarde.

Concreet betekend dit bij een zekering waarde van bijvoorbeeld 6A, dat je de spanningsval over de achterliggende kabel moet uitrekenen bij 30-60A.
Als de spanningsval dan niet groter is dan ongeveer 6V (bij een 12V installatie), zal er bij sluiting genoeg spanning overblijven om de zekering snel te laten aanspreken.

Dewindhoos schreef :
Hij heeft eem PWM, geen MPPT.
Hij vraagt niets over draaddiktes of maximale stromen in een draadje. Hij vraagt een praktische handwijzing wat te doen.

Dewindhoos schreef :
Beste laadregelaar is pwm . Paneel 150watt/12 is 12,5 ampere . Ik krijg toch nooit belasting 20 ampere. Trouwens de klemmen laadregelaar kunnen waarschijnlijk geen 10mm2 opvangen ( opening ingang klemmen )

Danny O schreef :

Die 40A breaker is natuurlijk flauwekul (als zekering). Als "werkschakelaar" prima.
Windhoos merkt wel terecht op dat de bekabeling tussen solar en regelaar best van redelijke doorsnede mag zijn.
Alleen in de plus zekeren en schakelen in over het algemeen voldoende op een jacht.

PvO schreef :
Ja, dat begrijp je goed. Ik kan het goed bedoelde verhaal van PVO ontzenuwen, maar goed, dat is me ff teveel werk.

goh dat had ik nou ook, alleen PVO dacht daar per pb toch anders over, en ik denk dat we TS meer het riet ondertussen insturen dan aangeven ; leg het zo aan dan is het goed.

De cursus electra kan later ook wel.

Airgead schreef : Je maakt me wel nieuwsgierig...

Een kabel berekenen je op max 10% spanningsval, rest is onzin.

Dat bepaalt de dikte van de ader , niks meer en niets minder.

voorbeeld ik ga een pomp aansluiten van 12v die 10A trekt ;
bereken de ader doorsnede , de pomp staat 10 metet van de accu ;

door de calculator halen krijg je dit ;

De keuze van de juiste draaddoorsnede wordt door een aantal factoren bepaald.
Enerzijds is dat de maximale stroom die we door de draad willen sturen. De draad mag immers niet te warm worden.
Anderzijds is dat het spanningsverlies dat ontstaat ten gevolge van de stroom die door de draad gaat en de weerstand in die draad.

We gaan er van uit dat maximaal 10% spanningsverlies in de draad getolereerd kan worden.
Dan wordt het maximale spanningsverlies bij de gekozen 12V voedingspanning slechts 1.2V.
Bij een stroom van 15A mag de draad dan een totale maximum weerstand hebben van 0.080Ω.
Een draaddoorsnede van 2.5mm2 had gebruikt kunnen worden voor een stroom van 15A.
Echter, de berekende draad weerstand bij 10 meter kabel (bevat 2 draden, dus 20 meter draad) van 2.5mm2 is al 0.138Ω en dus hoger dan de vereiste maximum weerstand van 0.080Ω.
Ons spanningsverlies zou daarom bij een stroom van 15A al 2.06V zijn, dat is 17.20%, dus meer dan de maximaal gestelde 10% ofwel 1.2V.
Natuurlijk zou de stroom door die draadweerstand ook wel afnemen en zou tevens de lichtopbrengst van de LED-strip afnemen.
Daarom moet de toe te passen draaddoorsnede voor 15A bij een lengte van 10 meter kabel tenminste 4.30mm2 worden, dus kiezen we het beste 6mm2.
De berekende draad weerstand bij 10 meter kabel (bevat 2 draden, dus 20 meter draad) van 6mm2 is dan nog maar 0.057Ω en voldoet aan de vereiste maximum weerstand van 0.080Ω.
Ons spanningsverlies wordt nu 0.86V en komt overeen met 7.2%, dus dat voldoet aan de maximaal gestelde 10% ofwel 1.2V.
We gaan dus een draad toepassen met een doorsnede van 6mm2.
De diameter van deze draad is 2.8 mm.


bij de kabel lengte, voltage en stroom past deze ader.

goed de zekering ; 10A trok de pomp, naja 15A kan, ik zou 20A nemen prima voor de kortsluitstroom.

Jeroen-pion schreef : Omdat je volgens mij stiekum toch wel wilt weten hoe het wel zit, probeer ik hieronder aan te tonen waarom die zekering van 20A misschien toch niet zo'n goed idee is.

Als ik bovenstaande gegevens door mijn calculator haal, krijg ik iets andere waarden, maar dat doet er voor het principe niet zoveel toe.
Eerst maar eens even de spanningsval tijdens normaal gebruik:



Voor dit voorbeeld ga ik er even vanuit dat er voor een zekering met C-karakteristiek is gekozen.
In onderstaande grafiek kan je aflezen dat, als je snel wilt afschakelen, je minimaal een kortsluitstroom nodig heb van 5-10 X de zekeringwaarde.



De gekozen zekering is 20A, we moeten dus een kortsluitstroom van 100-200A hebben.
Dit ingevuld levert het volgende spanningsverlies op:



Conclusie, die 200A gaat er niet lopen, hoeveel wel? dat hangt af van diverse overgangsweerstanden.
Er is dus niet met zekerheid te zeggen hoe snel de zekering aanspreekt.
Wellicht pas naar 10 seconden, al die tijd loopt er wel een te grote stroom.

Als ik iets over het hoofd zie, hoor ik het graag.

Nou uhm dat je accu stuk is of leeg .......die piek loopt er met gemak Daarom is zekeren zo belangrijk, we zekeren niet zorgvuldig af om dat het er toch niet loopt of gaat lopen .

Dan konden we de zekeringen wel thuis laten

Typisch weer een ZF draadje met ongevraagde adviezen en leergangen....

WADnWIND schreef : Mijn welgemeende excuses hiervoor, maar Costijn trok naar mijn mening een foute conclusie.
Het was mijn bedoeling hem hierop te wijzen.
Als onbedoeld gevolg hiervan heb ik wat pbtjes gehad van Jeroen.
Om zijn vragen te beantwoorden heb ik geprobeert het een en ander toe te lichten.
Nogmaals mijn excuses hiervoor, het zal niet meer gebeuren.

En TS moet het nu snappen? Dat was de strekking van mijn pb's om hier verder niet al te uitwijden, zodat TS het hier gaat snappen wat hij moet doen.

Dat lijkt de laatste tijd steeds moeilijker te gaan in verschillende draadjes merk ik , een antwoord, niet gooi al uw kennis op mijn bord en ik snap het als TS helemaal niet meer.

ok, sorry jongens, mijn fout.
bedankt voor de reacties, ga het even goed lezen.

O.K. hier dan wat uitleg.

"De zekering moet gedimensioneerd zijn op het beveiligen van de kabel"

Ja, dat geld in een huis waar de verbruikers kunnen varieeren van lamp tot stofzuiger.
Dit principe kan ook in de boot worden aangehouden voor de kabels naar het schakelpaneel.

Voor verdere distributie vanaf het schakelpaneel naar individiduele vaststaande belastingen is het fraaier maar ook veilger om de zekering te baseren op de bekende belasting.

Wat kan er mis gaan in dit laatste geval waarvoor een zekering is bedoeld, wat speelt er?

Meest basaal is beveiliging van de bedrading zelf dat ie niet te heet wordt. Daarbij maakt de lengte niet uit: langere kabel meer dissipatie echter verdeeld over evenredig grotere lengte.
De zekering garandeerd dat er niet teveel stroom loopt, dus "als de draad te lang is en dus de weerstand te hoog waardoor de zekering er niet uit piept" is er niets aan de hand qua bescherming van de kabel, immers de maximale stroom wordt niet overschreden.

Echter: waarom de zekering waarde hoger nemen dan nodig is bij vaststaande maximale belasting?
Hier komen de andere scenario's om de hoek kijken: een sluiting hoeft niet 0 Ohm te zijn, niet totaal te zijn maar een bepaalde overgangsweerstand hebben. Juist in deze overgangsweerstand is er sprake van warmte ontwikkeling. Met andere woorden: bij een stroom die lang niet hoog genoeg is dat de dissipatie van de kabel een probleem is kan er al een onveilige situatie ontstaan.

Tweede scenario: de AIS trekt maximaal bijvoorbeeld 3A maar er is gedeeltelijk sluiting in een elco en trekt nu 5A. Als de draad is afgezekerd met 10A "omdat het kan" terwijl deze net zo goed, nee beter had kunnen worden afgezekerd met 4A piept de zekering er niet uit. Ware deze lager gekozen maar nog steeds groot genoeg qua waarde om bij normale omstandigheden er nooit uit te gaan, dan was de zekering wel eruit gegaan.

Kort samengevat: in een huis is afzekeren met een waarde zekering die dient als beveiliging van de bedrading de standaard die logisch volgt uit het niet vooraf bekend zijn van de verbruikers.

Bij een boot is de maximale belasting van de verbruikers wel grofweg bekend en dit betekent dus aangepaste waarde van zekeringen.

Voor de bulktoevoer naar het schakelpaneel kan in feite het beste ook grofweg de zekering worden gedimemsoneerd in de trant van maximale belasting van de dikke bedrading die zo is gekozen om de spanningsval te beperken is 200A, maar het totale verbuik ligt in het meest ongunstige geval op 80A, gooi er een zekering in van 120A.

Ik hoop hiermee duidelijkheid te hebben gegeven. Ik heb even niet de standaardreeks van waarde van zekeringen opgezocht, maar het verhaal lijkt me zo duidelijk

Danny O is al lang gillend weggelopen of heeft een afspraak met zijn zieleknijper gemaakt...

ZF leert het nooit..

WADnWIND schreef :
Hij kan natuurlijk ook gewoon een vakman inhuren....