Onderwerp: afvallen ipv overstag!

Jaren geleden was ik al snel zeilinstructeur (alleen maar omdat ik om de hoek woonde ) bij zeilschool orion van kapiteinMomo, met flytour. Net op het moment dat de cwo begon. Lessen aan prive personen/gezin van een man of 4 5.

Na een les of vier a vijf ging je dan opkruisen in nauw vaarwater oefenen. dat ging dan vijftien keer overstag prima, maar de zestiende keer ging dan de helmstok de verkeerde kant op. dus afvallen ipv overstag!

Iedere groep trapte daar wel in, en dus was je daar als instructeur op voorbereid.
Zelfs al een keer een vrouw (50+) huilend in de boot gehad, omdat ze ook de mist in ging, en de boot dwars de kant raakte. wat op zich geen probleem was... .maar die had meer problemen denk ik

Maar wat schertst mijn verbazing, gisteren was een valk voor mij aan het opkruisen in de ringvaart. ging een keer of tien goed. man en vrouw, vrouw achter het roer, mannetje beetje gang houden met peddel.
duidelijk beginners dus. goede progressie, dus op zich prima.

tot inderdaad de helmstok de verkeerde kant op werd geduwd.Terwijl ze nog aan de hoge kant zat!

Wat is dat toch dat het fout moet gaan?

Simpel. Helmstoksturen is voor ons tweede natuur. Als je er nog bij na moet denken, dan gaat het op een gegeven moment mis en wel preciesop het moment dat het een beetje natuur begint te worden. Als je begint met varen heb je in je hoofd:"precies de andere kant op sturen als dat je zou denken". Dat gaat een tijdje goed, tot je er vergeet bij na te denken en het automatisch goed gaat. maar er komt een moment dat je vlak voor een bocht je weer realiseert:"precies de verkeerde kant op", maar ja de verkeerde kant is in die 10 keer overstag ineens de "goede" geworden en dan overrationaliseer je de boel en gaat het mis.

Het is mij (afkloppen) nog nooit overkomen, maar ik vind het in de rol van stuurman dan ook altijd fijn om aan de loefzijde van de boot te zitten in verband met het zicht.
Dan is over oploeven/overstag gaan altijd een kwestie van wegduwen van de helmstok en afvallen is altijd naar je toe trekken.

Kan me voorstellen dat als ik aan lij ga zitten ik de fout in zou gaan.

Ik leerde als zeilinstructeur mijn cursisten het helmhout los te laten bij het overstag gaan en voor het helmhout te verzitten naar de hoge kant. Dus geen geruk aan het helmhout..

Hi,

Mensen die dit fout doen hebben alleen een truukje geleerd en zullen ergens in het verwerken van dat truukje zaken door elkaar gaan halen, zeker onder druk; onderdeel van een leerproces..

Als ze vroeg genoeg leren wat 'overstag gaan' nu eigenlijk inhoudt; de boot die draait tov de wind. Dan is het ineens veel logischer om dan eens links en dan eens rechtsom te draaien.
Dan maakt die helmstok en of je aan loef of lij zit ineens weinig uit

Gr, Arent

Ik heb het regalmatig met mijn voordekker. Spi wordt aangeslagen voor de boeironding en dan vraagt hij ineens vanuit de rail : Hij ligt toch wel goed hè. Ik antwoord instinctie "Ja", omdat hij aan de juiste zijde ligt wat mij betreft, tot je ineens de boel gaat overrationaliseren en voor je het weet ben je met zijn tweëen weer helemaal bij jip-en-janneke om jezelf er weer van te overtuigen dattie goed ligt en ja het is zelfs al voorgekomen dat hij alweer half aan de andere kant lag voordat we weer onze hersens in de juiste kronkel hadden. Je maakt jezelf of elkaar soms in de war, terwijl het zo simpel is.

TJa dat probleem heb ik minder, omdat ik tuig ben.
( ben van huis uit windsurfer, aangezien bij het windsurfen je de mast zelf rechthoud, daardoor kan je technisch gezien als tuigage mag worden aangemerkt.)
Dus heb ik met het zeilen meer de neiging om naar de wind te kijken en te voelen wat mijn plank, excuseer boot, doet.
Dus als ik voel dat de boot de verkeerde kant uitgaat weet ik wat gedaan.
Toch had ik vrijdag nog een kritiek moment.
In het laatste deel van de Geul van Bommende richting west, met tegenwind opkruisend, beslist mijn 2de in bevel ( tillerpilot ), dat hij geen zin meer heeft.
Mocht ik de 5 resterende overstagjes manueel doen,
leuk is anders.
Vooral als er nog 3 jachtjes achter je komen.
Maar goed, alles is goed afgelopen en mijn 2de in bevel heeft de dienst hernomen, maar ik denk dat ik hem zijn graad ga afnemen.
T'zal ketelbinkie worden tot ik hem weer vertrouw.

Tony2920 schreef :
misschien ook even kielhalen?

Het is net als met achteruit inparkeren met een trailer, in het begin zit je bijna hardop te denken welke kant je het stuur moet draaien en na een paar keer gaat het vanzelf. Met het zeilen gebruik ik meestal een helmstokverlenger en die moet je dus nooit helemaal loslaten tijdens het overstag gaan anders gaat ie een eigen koers varen en moet je grabbelen om hem weer te pakken te krijgen, maar eigenlijk gaat het bijna altijd automatisch goed.

Ruud schreef :
Ik zou zeggen een voldoende. Er is ruimte voor verbetering.

Tis tweede natuur idd he? Mijn vrouw doet het ook af en toe nog verkeerd om, ik eigenlijk nooit. Alleen als ze vraag 'Moet het roer dus van me AF dan?' dan moet ik nadenken en zeg ik het soms toch fout.
Wat ik iedereen altijd probeer te leren is dat je wel de zelfde kant opgaat als je helmstok, alleen je stuurt de ACHTERKANT van het schip... Als je dat aanvoelt ben je er...

Zo ben ik ook opgevoed,zo zie je maar, ook tuig heeft een opvoeding gehad .
Alleen bij achter uit varen op de motor moet ik soms even nadenken .

Meevarende zeil-nieuwelingen vertel ik om vooral langzaaaam te sturen, met kleine uitslagen. Lang geleden was op zeilscholen gebruikelijk om -oploeven -foklos -ree! te roepen waarna de helmstok compleet dwars werd gedouwd.
Heeft me toendertijd enige tijd gekost om te beseffen dat dit niet altijd de beste manier is om overstag te gaan. Onze meevarenden vertel ik daarom rustig door de wind te sturen met maximaal 15-20 graden uitslag. Dan blijft de onervaren roerganger goed voelen waar de boot naartoe gaat, en kan ie zelf nog corrigeren. Met enige rust kunnen we dan overstappen.

Compleet dwars heeft het roer heel veel weerstand lijkt me.
In een relaxte door de wind gaande bocht kun je nogal wat meters hoogte pakken is mijn indruk.

dat is zeker zo.
wat je veel zag bji beginners is dat ze per ongeluk eerst gingen verzitten en dan het roer van zich af. En dan val je af!

Gijper schreef :

? Zo hoort het toch ook ? roer ongeveer 30 tot max 45 graden geven, en in een vloeiende beweging van aan de wind, naar hoog aan de wind, naar in de wind en door de wind,
Nog wat afvallen om snelheid te pakken en dan naar de gewenste koers, meestal terug aan de wind. (maar dan over de andere zijde)
Meer dan 45 graden is remmen in plaats van sturen.

Tony2920 schreef :
dat hangt af van wat de boot aan het doen is....

Baasklusje schreef :
Bij het overstag gaan hangt het er niet van af.
Dan is meer dan 45 graden remmen!

En wat voor boot het is. TS heeft het over een Valk en die krijg ik met alles vast (fok, grootzeil en helmstok) ook nog door de wind.

Tony2920 schreef :
ten opzichte van wat neem je die 45 graden dan?

Baasklusje schreef :
Dat hangt er vanaf wat de boot aan het doen is....

Tony2920 schreef :
precies!

in een artikel van Lex Keuning uit Delft wordt eea haarfijn uitgelegd.
Dat gaat over roerhoek en effectieve roerhoek.
Die laatste is ten opzichte van het aanstromende water.
Het onderzoek ging over het vinden van de optimale manier van overstag gaan (voor een bepaalde boot). Het is het vinden van het optimum tussen remmen (elke roeruitslag) en geen of weinig voortstuwing hebben, omdat de zeilen (langdurig) een slechte AoA hebben en geen werk doen.

Plaatje:



Te zien is dat de roeruitslag (absolute) 25 graden is (best veel! en binnen 2 seconden!!) en dat de totale overstagmanoeuvre loopt van seconde 9 tot 19, ofwel in 10 seconden overstag. Geen klein bootje, een Bashford 41.

De effectieve uitslag (tov het water) is nooit veel meer dan 5 graden.

Dit artikel bewijst dat snel overstag gaan, met een stevige hoeveelheid sturen, de snelste manier is, omdat je dan maar heel kort geen voortstuwing hebt.

het hele artikel:
www.hiswasymposium.com/assets/...wasymposium-2004.pdf

Baasklusje schreef :
Dan zat ik met mijn 30 tot max 45 nog veel te hoog.
Maar ik heb ook nooit de hoek gemeten. Zelfs niet naar gekeken, het gebeurd allemaal op gevoel want onertussen moet de genuaschoot ook nog over, en de grootzeilschoot heeft ook een duwtje nodig voor dat hij de andere kant op staat.
Maar die max 45 is dan zeker het absoluut maximum.

grappig om te zien waar zo een topic dan weer naar toe gaat, dankzij de experts op dit forum!