Onderwerp: Grootzeil kilt door cunningham

Reven heeft 2 functies:

-Minder oppervlak, aan de bovenzijde weggenomen
-Verpest voor het bovenste gedeelte van je genua (bij een masttoptuig!) de genua-grootzeil interactie omdat er simpelweg geen grootzeil meer zit. Je saboteert dus je druk in de top van je tuig.

Als het hard waait en je twist je genua erg ver, dan zet je de top van je genua op een gegeven moment gewoon "uit". Je grootzeil mist dan zijn upwash bovenin en...nouja je snapt het al. Dat is het punt waarop bij een masttoptuig het een goed idee is om te gaan reven. Liever dan de genua iets minder twisten om weer meer druk te krijgen als je te kort komt dan met een klapperend grootzeil gaan varen...

Reven heeft 1 funktie: minder helling en daardoor makkelijker te sturen.

Daardoor gaat ook je genua weer beter functioneren, niet slechter.

En vaar je hoog aan de wind, dan is de volgende stap je rolgenua ook te reven tot 'fok'.

Sowieso wil je eerder reven dan met "een knik in de schoot" varen. Met een knik in de schoot varen, haalt het zeilpunt niet naar voren en niet naar beneden. Knik in de schoot is eigenlijk alleen maar goed om snel een vlaag te lozen.

Reven doet dat wel, en zorgt zo voor minder loefgierigheid, en dus minder tegenroer, en dus minder remmen.

Daarbij, voor zover ik altijd geleerd heb, gaat t vooral om de totale koorde van het hele vleugel profiel. Dus Fok en grootzeil samen.

Dat er af en toe een deukje in het grootzeil valt bij hoog aan de wind is dan niet zo erg. Bovendien: je VMG is het best als je balanceert op t punt dat het hele systeem nog net niet helemaal in elkaar flikkert. Dat kost al best wat snelheid, maar de graden winst die je haalt, maken dat ruim weer goed. Je moet er natuurlijk niet overheen, dan lig je stil. Dat dan weer wel.

Er zijn ook mensen die zweren bij veel twist. Geen idee waarom. Twist is alleen maar goed om het verschil in windsnelheid tussen boven en beneden op te vangen. Het gaat uiteindelijk om het horizontale vleugelprofiel dat je de wind aanbiedt. Dat moet over een zo groot mogelijk gebied gewoon netjes kloppen. Ook daarvoor is helling slecht: je zeil lijkt wel OK te staan, maar de horizontale doorsnede klopt echt helemaal niks meer van.

www.zeiltheorie.nl/plaatjes/twist3d.png

Twist is een uitstekende manier om druk te lozen doordat je bovenin druk loost waar de hefboom het grootst is. Zolang je alleen maar druk loost door een zo groot mogelijke separation-bubble te creëren en de boel niet laat klapperen blijft het geheel nog steeds werken zoals bedoeld. Op de meeste boten vaar je toch echt harder en vooral ook hoger als je maximaal druk loost dan wanneer je met een rif vaart. Al komt er natuurlijk een moment waarop je niet meer voldoende kunt lozen om met een acceptabele helling en roerdruk te varen. Dan gaat een rif vaak beter, al loop je dan - zeker bij een boot met de kiel ver naar achteren en de mast ver naar voren - beduidend minder hoogte.

De windkrachten die Boatlover noemt zijn overigens verre van generiek. Hij vaart met een ondertuigde boot en kan daardoor langer maximaal lozend varen zonder dat het te gek wordt. Dat bekoopt hij dan weer in lichtweer, waar het lastig is om de boot op snelheid te krijgen en houden, zeker met golfslag.

Prachtig. Zoals Joop 66 denkt denken de meeste toerzeilers. Zoals FMJ denkt denken de meeste wedstrijdzeilers.

FMJ heeft met zijn 1e alinea gelijk mits er goede mensen aan boord zijn met ervaring in deze setting.

1 kanttekening FMJ: Mijn FF95 heeft weliswaar niet veel zeiloppervlak maar helt toch eerder dan de meeste andere boten. > maar 900 kg kielgewicht, geen lood op een laag zwaartepunt (er is bezuinigd met een gietijzeren kiel ) en zeker geen bulb.

Dus: generiek in deze setting? Ja op hoog niveau, zie alinea 2 hierboven. Anders nee onder deze omstandigheden. Hangt dus direct af van mijn bemanning.

Overigens hebben we ons zwakke punt lichtweer behoorlijk verbeterd (zie Lelystad Regatta). De rating wordt aangepast met lichtweer. Problemen verwacht ik wel met meer dan 15 deelnemers. We komen dan moeilijk weg bij de start. We zijn 1 v/d langzamere boten in orc 3, met de kortste mast hebben we veel last van turbulentie van andere schepen.

Medium weer hebben we nu de juiste spullen, dat gaat goed (zie uitslagen Flevorace vrijdag en zaterdag). Harde wind gaat al 20 jaar top op iedere boot (zie uitslag Flevorace op zondag of Lenco 2013).

Aangezien we de boot pas in 2013 hebben laten meten, we sinds 1 jaar prima zeilen hebben voor alle omstandigheden (in 2013 alleen voor windkracht 6)en we
nog steeds met een vast team moeten gaan trainen (doen we binnenkort) zijn we erg happy.

On topic: de uitleg van FMJ klopt.

FMJ schreef :
Interessant (ook voor n toerzeiler, misschien?) waar kan ik goed bijlezen hierover?

Vandaag genoeg geloost... Windkracht 6 is toch teveel van het goede om met genua 2 (medium size) en vol grootzeil te varen. Solo, dus zonder hikers. Eerst van alles geprobeerd: overloop naar loef en schoot losser, achterstag doorgezet, cunningham hole strak, onderlijk strak. Max twist. Het mocht niet baten.
Toch maar een rifje gezet en het scheelde maar (ruw gemeten) een halve knoop gemiddeld. En relaxter, dat ook. Een rif scheelt op mijn bootje enorm in loefgierigheid.

North Trim Guide U. Joop 66! Toplectuur! De meeste andere (met name Nederlandse) trimlectuur heb ik als kl#te ervaren. Nog zo 'n ononderbouwd iets uit de Ned. bladen: halve wind moet de spiboom laag. "Een strak loeflijk" wordt er dan als uileg gegeven.

Zou het niet zo zijn dat boomhoogte vrijwel net zo precies moet worden ingesteld als de andere trimfuncties? Iets meer uitleg? Pffff ik heb de boeken weg gegooid.

Vol grootzeil en ha-fok zetten Bertil, vaart aan de wind beter. Gemiddelde overlooppositie zal ca. 25 cm naar lij (!) zijn.

Bertil: Op de Ballad hadden we een 30 cm-railtje binnen de 3 stagen geschroefd. De ha-fok ging net buiten het voorste onderwant, binnen het hoofdwant en vervolgens liep de schoot door het blok binnen het achterste onderwant naar achteren.

> doorlopende toplat icm bredere top, hieronder ook 2 latten, vormvast toerlaminaat en het is feest Bertil.

Een halve knoop is best veel, ca. 10%. Met ha-fok zal dat zeker 13% zijn. Dat is op 100 minuten kruizen minstens 13 minuten winst...

Vraag Bertil: hoe stuurde je aan de wind? Waar let je op?

Boatlover schreef :
3 minuten, die eerste 10 had ie al

Dan heb ik het nog niet over het verschil in hoogte Pharos.

Boatlover schreef :
Ik doe eigenlijk vrij veel "op gevoel": hoe ligt de boot op 't roer, gedrag in vlagen, ervaar ik snelheid, ga ik soepel door de golven of voel ik "remmingen". Verder gebruikelijke: telltales, volheid zeilen, profiel zeil, windvaan, liggen de genuaschoten goed in lijn met het zeil, "gedrag" achterlijken. Weet je meer?

Trouwens, je opmerking over de overloop naar lij: ik meen toch te weten dat als je wilt dat het zeil de wind eerder laat wegvloeien, je de overloop juist naar loef haalt en dan de schoot losser voert, zodat er minder spanning op het achterlijk komt? Of is dat techniek uit de oude doos?

Dat laatste is wel dé manier om te twisten.

Bertil: Stel je vaart met windkracht 3 met een ingestelde twist. Het wordt 4, om dezelfde twist te handhaven zul je de schoot moeten aanhalen (anders krijg je meer twist). Om vervolgens de eerder ingestelde horizontale giekpositie te handhaven moet de overloop wat zakken (anders staat de giek meer naar loef door de aangehaalde schoot).

Vervolgens gaat het harder waaien. Je krijgt meer helling en roerdruk. Om de boot weer neutraal tot licht loefgierig op het roer te krijgen laat je de overloop zakken, je vaart met een killend zeil. Bij dezelfde schootspanning als bij de eerder genoemde windkracht 4 hierboven heb je al meer twist.

Eventueel kun je de twist nog iets vergroten als je echt wilt lozen door de grootschoot ietsje te vieren. Als je dit doet met de stuurman overleggen of de overloop ietsje omhoog moet, door het vieren van de schoot is immers de giek horizontaal gezien wat naar lij geplaatst. De boot kan dan lijgierig worden.

Heerlijk finetunen (sommige toerzeilers zeggen m-neuken), praten met de stuurman over de roerdruk en de performance stijgt.

Een globale (!) richtlijn:

Windkracht 2/3: Overloop ca. 25 cm naar loef, niet veel schootspanning.
3/4: Overloop ca. in het midden. Meer schootspanning.
5: Overloop ca. 25 cm naar lij. Nog meer schootspanning.
6: Bij lozen overloop 25 cm of meer naar lij. Eventueel met iets minder schootspanning/meer twist.

Waar ik met name in geinteresseerd ben Bertil is hoe je telltales erbij stonden vandaag. Cruciaal. Morgen weer verder, ik ga slapen.

Boatlover, er ís een edkitknop in je post hè.


Misschien een keertje meevaren?

Boatlover schreef :
Hoe ga jij om met golfslag met 25+ kn wind? Loont het om met een lichtere, relatief platte boot om een paar graden lager te varen ?

Ja prima Bas want ik mis de boot geloof ik een beetje en heb nog niet gezeild (deed Emiel het goed gisterenavond?)

Pharos:
Op de top van de golven iets afvallen, in het dal wat loeven. Binnen de marge van de telltales. (=inderdaad intensief sturen)

Verder:
- Bolling wat meer voorin ivt vlakker water.
- Iets minder schootspanning ivt vlakker water.
- Iets meer twist ivt vlakker water.
- Als de windkracht het toelaat niet extreem vlakke zeilen.
- Een goede overlooptrimmer. Overloop zakken helpt met afvallen en vice versa.

Het bovenstaande luistert nauw, het gaat om minimale instellingsverschillen. Net niet perfect of perfect betekent op mijn FF95: van de plas gezeild worden door zwaardere schepen met een v-vormige onderwaterschip of perfect partij bieden.