Onderwerp: Roer bij loslaten automatisch naar middenstand

Een gedachte.

Bij auto's draait bij de hoek omgaan het stuur nagenoeg automatisch terug naar de middenstand. Bij fietsen heeft het stuur ook een voorkeur voor rechtuit, door de schuine stand van de vork.
Bij de grote zeevaart zijn tussen de plunjers van de stuurmachine-telemotor één of meer veren aangebracht, waardoor daar ook bij loslaten van het stuurrad het roer automatisch naar de middenstand wil terugkeren.

Zijn er ook voorzieningen in die richting bekend voor zeilschepen en zo ja, hoe wordt eea dan gerealiseerd.

Zomaar een vraag.

Vr.groet, peter

Door een groter of kleiner balansdeel aan het roer te maken. Balansdeel is het oppervlak van het roer wat zich voor het draaipunt bevindt. Wordt wel uitgedrukt als percentage van het totale roeroppervlak
Als je geen balansdeel heb komt je roer vanzelf weer in de middenstand. Bij een te groot balansdeel wil het roer niet in de middenstand blijven maar wordt uit je handen getrokken en gaat in de uiterste stand staan. Bij 17 % heb je een 'neutraal' roer.

Gr Rob

Omdat het roer zich in tegenstelling van auto's en fietsen achteraan bevindt, zal het bij toenemende snelheid met de richting meegaan, de middenstand aannemen. Dus de noodzaak is minder.
Bij stevige golfslag en weinig snelheid heb je aanvullende voorzieningen nodig: bv drukveren bij een Hoora-polyvalk en een stuurautomaat bij de meeste grotere jachten. Bij schepen met een helmstok kun je te ondersteuning elastieken spannen. Bij platbodems zie je ook pennebanken om de helmstokken met pinnen te fixeren.

Rob,
Dank voor je reactie, ik weet dat je er veel vanaf weet. Maar bedoel ik niet. De werking van het balansdeel is me bekend. Dat vanzelf in de middenstand komen wat jij bedoelt komt tot stand door de vaart van de boot en het langsstromende water. Een achteroverhellende spiegel geeft al een gewichtsinvloed die ik bedoel. Dat geeft een actief werkend effect. Nu bij een vertikaal staande roeras. Het roer wordt actief in de middenstand getrokken in plaats van door het langsstromende water, waardoor de wending sneller ophoudt. De boot wordt ahw tegengehouden.
Ook als je stilligt, komt het roer in middenstand.

Vr.groet, peter

De reactie van LaMavare miste ik.
Zijn er afbeeldingen van zulke voorzieningen?

roblisto schreef : Toch nog een kleine toelichting hierop: met ongeveer 17% balansdeel heb je een roer wat lekker licht stuurt, maar nog wel voldoende roergevoel geeft aan de stuurman/vrouw. Ga je naar een nog groter balansdeel, dan voel je niet meer dat de boot niet goed getrimd is en wreed op haar roer ligt. Het roer is dan eigenlijk te goed gebalanceerd. Rond de 25% balansdeel is het roer volledig in balans, je kan dan nog wel sturen maar je voelt niets meer. Het roer kan dan ook moeiteloos volledig dwars gezet worden, of zelfs zomaar 'omklappen'.

De genoemde 17% is empirisch tot stand gekomen. De genoemde waardes gelden alleen voor roerbladen die een NACA00xx profiel hebben. Bij andere profielen gelden andere waardes: een vlakke plaat bijvoorbeeld is perfect in balans met 50% balansdeel.

Roer automatisch naar middenstand bij loslaten?

Een stel rekkers aan de helmstok naar bak en stuurboord, Maak er zelf ook veel gebruik van als ik alleen vaar, Zo simpel kan het zijn

Petervdw schreef :
Loslaten van het stuurrad?
Ik denk niet dat er nog veel grote schepen rondvaren met een stuurrad. Zelfs op de binnenvaart is dat niet meer zo.

Ad

Yellow Boat schreef :
Kleinere oudere schepen zullen er nog wel mee uitgerust zijn maar meestal is er al een joystick systeem aan toegevoegd.
De bedoelde techniek staat beschreven in technische boekwerken(Hulp- en Bijwerktuigen van Gerritsen en Huvers} die rond 1950 zijn uitgegeven.

Waarom staat er op jachten eigenlijk nog een ouderwets stuurwiel? Een joystick op beide gangboorden zou makkelijker sturen en ook geen problemen met de doorloop naar de spiegel.

De prijs?
Energieverbruik?
Kwetsbaarheid, een schoot die er aanhaakt?
Wijkt te veel af van de manier van auto rijden?

ilCigno schreef :
Kwestie van een stuurautomaat met (eventueel draadloze) afstandsbediening aanschaffen.
Die kun je uiteraard ook gebruiken op standby , dan is het stroomverbruik minimaal ( mijn Raymarine S1 60 milliamp) zolang je niet bijstuurt.
Maar uiteraard moet je ook met de hand kunnen sturen.
Ad

Doet me denken aan een finishboot die gek opkeek toen er 7 man op de punt stonden inclusief stuurman

(Lichtweer, kont uit het water trekken)

Yellow,
Dat is dus wat iedereen al heeft, een bestaand systeem met automaatje, al dan niet met afstandbediening.

je vergelijkt het met een auto, maar de wielen van de auto worden ook naar de middenstand gedrukt doordat deze vooruit rollen.
in een stilstaande auto gaat je stuur niet vanzelf terug naar de middenstand. (tenzij er iets mis is met je stuurbekrachtiging)

vandat gaat het roer van een schip netzo snel terug naar het midden door langsstromend water als de wielen van een auto.

als je het sneller wilt, kan je met de hand aan dat wiel draaien

btw. dat boek uit 1950 is zeker op het gebied van de automatisering en bediening van stuurmachines niet meer vergelijkbaar met de praktijk.

ilCigno schreef :
Ik heb al een Joystick op mijn zeilboot

van hout en vrij groot, hij staat echter wel in het midden.

BartWNL schreef :
Of je rijdt in een échte auto

Om dit voor elkaar te krijgen, zul je inderdaad iets met veren of elastieken moeten gaan doen.

Als je een niet gebalanceerd roer hebt, en je laat t los, gaat t met de stroom mee staan, en levert het dus geen zijdelingse kracht meer. Het maakt geen deel meer uit van het lateraal oppervlak. Het balanspunt van je boot vliegt naar voren en je zult oploeven.

Als t wel volledig gebalanceerd is, levert de stroming geen kracht op op de helmstok of stuurwiel. Dan wil dat zeggen dat de stand van het roer ook niet gestuurd wordt door de stroming, en gaaat dus gewoon ergens heen.

Als je wilt dat je roer naar t midden terug gaat als je t loslaat, zul je externe krachten moeten aanbrengen.

Bij een auto is dit geregeld door de stuurgeometrie, die er voor zorgt dat je de auto een beetje optilt als het stuur niet in de neutrale positie staat. Daardoor zal het naar t midden terug willen. Bij een boot werkt dit niet omdat er geen statische krachten zijn van het water.

Geweldig, wat komen hier toch altijd leuke antwoorden op een wilde vraag. Of je een roeiboot losmaakt.

De bedoeling was om een oplossing zoals Hscharft oppert, waarvoor dank, in zicht te brengen. Daar ben ik inmiddels wel achter hoe ik dat ga doen. Rest nog de uitvoering, maar dat zal ook wel lukken eer we weer aan het nieuwe seizoen beginnen. Tzt zal ik daar een fotootje van maken.

Dat mijn referentie aan een telemotor systeem enigszins gedateerd is, wist ik wel. Al in 1958 voer ik op een (oud) schip met een volledig elektrisch/mechanische stuurmachine die bij handsturen met 2 onderling mechanisch vergrendelde drukknoppen werd bediend. Later kwam ik echter eigenlijk alleen hydraulische stuurmachines tegen. Vanaf zowat de jaren 80 zal de ontwikkeling wel weer naar volledig elektrisch gegaan zijn, zeker de besturing. Handsturen gebeurde met 2 drukknoppen, maar op de automaat kwam er toch wel wat meet- en regeltechniek aan te pas. Gezien de enorme traagheden een hele opgave, maar de regelingen konden zo goed worden ingesteld, dat handsturen een lachertje leek.

Those were the days. Gelukkig vergeet een mens snel, wat zou het een zooitje bovenin worden.

Vr.groet, peter

Ik vind de uitleg van Joop over roer loslaten verhelderend (gaat met stroom meestaan, achterste deel van lateraaloppervlak vervalt daarmee in feite, lateraalpunt schuift naar voren, gevolg': oploeven). Zo had ik het nog niet bekeken. Exact wat ik ervaar bij een loefgierig getrimd schip.

Maar wat als ik de boot zó trim, dat deze neutraal op het roer ligt? Helmstok loslaten maakt dan geen verschil. Hoe moet ik dit zien in relatie tot het lateraaloppervlak?

partemala schreef :
Dat lukt alleen bij ruimere koersen. Anders zal roer loslaten altijd leiden tot loeven.

partemala schreef :
IN principe kan dat natuurlijk. Maar dat is een heel wankel evenwicht. Als er ook maar iets in de omstandigheden verandert, heb je meteen een loef, dan wel leigierig schip over.

Een verandering kan zijn, een windvlaag, een gewichtsverschuiving, meer of minder helling, een flinke golf die voor of achter in komt, noem maar op.

Jachten die op de hand gestuurd worden, trimmen we graag ietsje loefgierig. Omdat we als mens moeite hebben met de omkering van onze handelingen. Dezelfde handeling een beetje meer of minder is makkelijk. Moeilijk betekent in dit verband: langzaam en vermoeiend. Ook voor een stuurautomaat geldt dit, alhoewel in mindere mate. Bij een omkering moeten alle spelingen opnieuw doorlopen worden.

Ook vinden we een loefgierig schip veiliger: als er iets mis gaat, en we worden om de een of andere manier onmachtig, loeft t schip op, en gaat in de wind liggen. Dat geeft wel een ontzettend kabaal aan klapperende zeilen, maar je ligt niet ineens dwars op de golven en wind met vol tuig en alles strak.

Volgens mij heb je 3 mogelijkheden om handsfree te varen; stuurautomaat, windvaan en zeiltrim. Daarnaast zullen verschillende kielen anders reageren. Met mijn langkieler heb ik geen stuurautomaat nodig, maar dat zorgt ervoor dat achteruit manoeuvreren op de motor geen feestje is.

La Mavare schreef :
Als het een balansroer is zal het gewoon meedoen met het lateraaloppervlak omdat het blad niet draait wegens de krachten voor en achter (in balans).

Een roer achter een as zal draaien zo gauw er een kracht op komt, dus dat kan geen lateraalvlak zijn als het vrij kan draaien. Alweer een hele goede reden om een balansroer te willen: vaart hoger aan de wind!

Het lukt bij een goed (getrimd) schip met balansroer ook goed op hogere koersen. Totdat iets het evenwicht verstoort (klein golfje, iets andere helling); dan gaat het balansroer in een net wat andere stand weer in evenwicht staan, en het gevolg is een bocht. Niet te voorspellen of dat loeven of vallen zal zijn.... helaas gebeurt dat elke 10 seconden, dus lang rechtuit varen zit er voor mij niet in...

Bij het d.m.v. veren of elastieken terug naar de middenstand trekken bij loslaten moet je er wel rekening mee houden dat ook het sturen zelf zwaarder zal gaan omdat je dan zelf die kracht op moet heffen.
Dan zou je al iets slims moeten verzinnen die het terugtrekken alleen activeert als je het roer loslaat.
Dat geldt uiteraard niet voor hydraulische roersyatemen behalve dan dat er meer hydraulische energie nodig is.
Vandaar dat het vergelijk van dat terugtrekken bij grote schepen met de situatie bij (zeil)jachten een beetje mank gaat.
Ad

Wat je wilt is dus een Diravi. Net zoals je in échte auto's vind.