DE ROLEX FASTNET RACE 2023:
De 50ste editie van de Rolex Fastnet bleek een hele bijzondere. 3 zware fronten waarvan de zwaarste al gelijk de eerste 12 uur over ons heen kwam. Windsnelheden gemeten van ruim 45 knopen en gemiddeldes die boven de 30 knopen lagen. Bij de Fastnet rots zelf waren hele lichte omstandigheden voorspeld.
In de wetenschap van dit alles hebben we ons met frisse tegenzin voorbereid op de start. Zin in de Fastnet maar opzien tegen de omstandigheden de eerste 12 uur. Onze ervaringen van 2019 betaalde terug bij de start. Maximaal stroomvoordeel en wat windluwte vlak onder het eiland. Liever 2e lijn en op een goede positie dan eerste lijn ergens in het midden. Een wereldstart en als een van de eerste boten over de lijn in een ideale positie. Dit hebben we tot aan de Needles vast kunnen houden. Toen moesten we een keuze maken, of via de Needles het ruime water op, of via North Head de beschutting van de baai opzoeken voor zover die er was. Het werd het laatste wat opnieuw een prima zet bleek. Er stond inmiddels ruim 30 knopen wind met een enorme zeegang wat het opkruisen tot een ware rollercoaster maakte. Veel water over dek en het zout zat inmiddels in elk hoekje. Een droogpak was hier eigenlijk de juiste keuze geweest.
Met een half ingerolde fok 4 en een tweede rif in het grootzeil viel de avond en beukte we door. Er moest een tweede belangrijke keuze gemaakt worden. Wel of niet de binnen route bij ‘Bill of Portland’. We hadden ons voorgenomen om deze beruchte kaap ruim buitenom te ronden vanwege de enorme golfslag. Op de plotter zagen we echter een grote hoeveelheid schepen de binnenkant nemen wat stroomtechnisch ook nog eens voordelig is. Het leek dus te doen en daarom koers gezet naar de kaap van Portland Bill. We weten niet hoe het verder op zee eraan toe ging maar als we nog eens moeten kiezen onder deze omstandigheden, gaan we zeker buitenom. In een gitzwarte nacht met geen zicht nam de golfslag toe. Zwarte muren die op ons afkwamen met alleen de meters als referentie. Golf na golf spoelde over de boot en 3 van ons werden ziek. Inmiddels had de buiten unit van onze marifoon het begeven en kregen we alle maydays en panpans niet meer mee. Een ingerolde fok 4 en een 2e rif in het grootzeil bleek te veel om het schip onder controle te houden. Hoe is nog steeds een raadsel maar het team wist het try-sail te zetten ipv het grootzeil. Dat bracht de controle weer terug maar de mast ging tekeer en het was wachten op het moment dat deze zou breken. Als extra ondersteuning hebben we toen de topping lift (die halverwege uit de mast komt) als baby-stag gebruikt waarmee het pompen van de mast weer binnen de perken bleef. Tijdens deze handelingen doemde een ander schip plots vlak voor ons op zonder verlichting. Zijn mast was gebroken en we moesten een crash tack maken om het andere schip niet middendoor te varen. Hulp bieden was kansloos aangezien we zelf in overlevingsmodus zaten en een schip van de kustwacht inmiddels op ons af vaarde. Enkele minuten later werden we beschenen door een enorme zoeklamp van het kustwachtschip. Een paar uur later snapte we pas waarom. We moesten nog een paar uur volhouden en de volgende baai invaren want om 03:00u zou de wind wat gaan afnemen. Uiteindelijk gebeurde dat ook en konden we weer ademhalen en orde op zaken stellen. Toen bleek dat een aantal PLB’s waren afgegaan in de zwemvesten van onze bemanning. De vesten zelf waren niet opengegaan maar de PLB’s binnenin wel. Omdat de buitenmarifoon ook gestorven was, hebben we de noodoproepen niet gehoord en ook niet in de gaten gehad dat de PLB’s waren afgegaan. Zodra we de marifoon binnen weer konden horen, hebben we de MOB omroepen beantwoord en de kustwacht gerustgesteld dat iedereen nog aan boord was en alles weer onder controle was. Wel beschamend dat er vergeefs naar ons gezocht is en ook weer een les dat je nog een extra handmarifoon bij je moet dragen voor het geval dat. Bij deze onze oprechte excuses aan alle andere zeilers en kustwacht die zich onnodig ongerust hebben gemaakt.
Gaandeweg de ochtend werden, zoals verwacht, de weersomstandigheden snel beter en konden we herstellen van een helse eerste 12 uur. Bij het eerste daglicht hebben we de boot geïnspecteerd op eventuele schade. Alles bleek gelukkig in orde.
Heerlijk zeilend kwamen we de volgende nacht aan bij Lands End waar het volgende front met 25-30kn zich aandiende. Daar moest een keuze gemaakt worden om onder- of bovenlangs de TSS te varen. Het stroom- en windwindow om bovenlangs te varen was eigenlijk gepasseerd dus we kozen voor de route onderlangs. Ook dit pakte weer goed uit en bleek de kortste route te zijn. Echter het gebied van windstilte wat later voorspeld was bleek op de zuidroute naar de Fastnet te liggen. We hebben 5 uur lang liggen dobberen terwijl de boten op de noordelijke route konden blijven varen. Dit is echt een gevalletje pech want je kunt onmogelijk voorspellen waar deze luwte uiteindelijk optreedt. Wel hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om een visnet los te snijden wat in ons roer was blijven hangen. Toen we uiteindelijk weer wind kregen, waren de noordelijke schepen al bij de Fastnet gearriveerd. Heel frustrerend maar dat hoort bij het spelletje. Gelukkig dit keer wel bij daglicht en onder lichte omstandigheden, konden we lang genieten van de Fastnet rots. De laatste paar mijlen zijn we zelfs begeleid door een school tuimelaars die zeker 20 minuten met ons hebben gespeeld. Wat een geweldig gevoel om de Fastnet te ronden en weer op weg terug te gaan. We hebben onszelf een biertje gegund tijdens het passeren en dit hoogtepunt gevierd. Tevens het thuisfront op de hoogte gesteld en mee laten delen in deze ervaring.
De eerste uren zou de wind nog uitblijven maar gaandeweg zou het derde front overkomen. Gelukkig dit keer wel met wind van achteren waardoor het allemaal een stuk overzichtelijker wordt. Helaas wel gepaard met zware bewolking en veel regen waardoor het zicht minimaal was. De nachten waren dan ook zwaar omdat alleen maar op de meters gestuurd kon worden en na een uurtje draaide alles voor je ogen. Wat vaker doorwisselen dan maar. Met ruim 200 mijlen in 24-uur hebben we ook weer een boot record gebroken. Daarnaast is ook het snelheidsrecord van 2019 verbeterd. 19.3kn al surfend begonnen we te begrijpen hoe het voelt op een open 40 of Imoca waar continue dit soort snelheden gezeild worden. Wel een stuk eenvoudiger om de Fastnet te varen met dit soort snelheden.
Al wisselend met voorzeilen flying jib, code zero, medium jib of combinaties van deze, naderden we Cherbourg. De laatste nacht was het druk in het kanaal en voor de zekerheid hebben we toen een paar grote vrachtschepen aangeroepen met het verzoek of we koers en vaart mochten behouden. Toen bleek dat we niet zichtbaar waren op de AIS. Na enig onderzoek voor alle zekerheid alle boordsystemen maar eens volledig opnieuw opgestart waarna de AIS het gelukkig weer bleek te doen. Heel blij dat we pro-actief deze schepen hebben aangeroepen. De laatste dag brak aan en we naderden de kanaal eilanden. Stroomtechnisch leek alles redelijk uit te komen dus dat was een zorg minder. Er kan daar op sommige stukken 6 tot zelfs 8 knopen stroom staan en die wil je niet tegen hebben. Gegeven de koers en de wind leek het erop dat het simpelweg 1 stretch was naar de finish en iedereen kwam wat tot ontspanning en verheugde zich op het eindsignaal. Toen we bij Alderny aankwamen veranderde de seastate en vanwege de sterke zijstroming konden we ook nog wat dieper varen. We keken elkaar aan met de vraag of er toch nog een laatste push in zat of dat we de race eenvoudig wilden uitzeilen. Het werd toch nog een finale push. Met de code zero erop en ruim 25 knopen wind konden we de boeg mooi diep varen en haalden we een continue snelheid van 11-12kn zonder te surfen. De adrenaline steeg weer en we haalden ook nog een aantal boten in. Hoe lang houden wij en de boot dit nog vol. We gingen wel heel hard naar de finish maar na een aantal serieuze broaches vonden we het welletjes en hebben we de code zero weer binnengehaald. Het was ook nog maar een klein stukje en het laatste rakje de baai van Cherbourg in was bijna aan de wind. We draaiden om de Kaap en met 3 boten boeg aan boeg was het een eindsprint van 4 mijl naar de finish. Een Duitse X-37 was al snel gezien want die had te veel zeil staan en had alles overgetrimd. Toen ging het nog om ons en een Sunfast 3200 double handed boot. Al strijdend en foto’s schietend van elkaar, kwamen we gelijktijdig over de finishlijn. Het was donderdag 15:33u en we hebben de Fastnet (695 mijl) gezeild in 5 dagen, 33 minuten en 45s.
Het gevoel om een dergelijke race in deze omstandigheden, zonder kleerscheuren en met een goed resultaat uit te varen is onbeschrijfelijk. Vraag je me nu of we nog een keer gaan meedoen, dan is het antwoord beslist nee. Geen harde waarheid want in 2019 was het niet anders.
Heel veel dank voor alle support voor en tijdens de race! De wetenschap dat veel mensen ons volgen is een moraal booster. Ook alle felicitaties na de race zijn warm ontvangen. Op naar de eerste woensdagavond maar weer.
HET TEAM:
Hoewel sommige van ons al meer dan 15 jaar met elkaar varen, zijn er dit seizoen wisselingen geweest waardoor er 4 nieuwe teamleden zijn bijgekomen. Rondvraag onder 10 teamleden leverde voor de Fastnet een resultaat op van 7 in totaal waaronder de 4 nieuwe leden: Bram, Wolter, Jens en Nico. Felix (co-schipper), Robin en ik completeerde het geheel. Een Fastnet is niet niks dus het was best even de vraag hoe dat met het nieuwe samengestelde team zou gaan. Tijdens onze kwalificatie races (Vuurschepen en North Sea Race) bleek gelukkig al snel dat het helemaal goed ging komen. Nu na de Fastnet is helemaal gebleken dat we een heel mooi team hebben met zeewaardige en zeer verantwoordelijke bemanning. Iedereen sprong voor elkaar in de bres en was bereid een stapje extra te zetten wanneer dat moest. Niemand is echt ziek geworden op een korte periode gedurende de eerste nacht na. Er is geen onvertogen woord gevallen en iedereen had een gelijkwaardig ambitieniveau. De nieuwe crewleden met minder ervaring hebben een enorm snelle leercurve laten zien en ons jongste teamlid van 18 jaar, bleek een alleskunner. Toch heel bijzonder om dit binnen zo’n kort tijdsbestek voor elkaar te hebben. Ik zou geen moment twijfelen om met dit team weer een soortgelijke ervaring aan te gaan. Veel dank gaat uit naar het Team.
WAT ER VERDER NOG GEBEURD IS:
In het bovenstaande verslagje zijn natuurlijk allerlei zaken achterwege gebleven die toch vermeldenswaardig zijn. Zo hadden we vooraf besloten om de drinkwater tank goed te desinfecteren zodat we daaruit water zouden kunnen drinken ipv 120 flessen water in te kopen. Niet uit zuinigheid maar waar laat je al die flessen water zonder dat ze door de hele boot vliegen in ruige omstandigheden. Bovendien is een lege fles afval en ook daarvoor is de ruimte zeer beperkt. De eerste dagen bleek dit prima te werken totdat er de 3e dag in een keer zout water uit de kraan kwam. Hoe kon dit nu? Er is zeewater in de tank terecht gekomen wat natuurlijk niet zou moeten kunnen. De enige verklaring die mogelijk is, is de tankontluchting/overloop die aan de zijkant net onder de voetrail, uit de boeg komt. Dit moet tijdens de beide fronten gebeurd zijn toen er elke 10 minuten bakken met water zijn overgekomen. We hebben gelijk de ontluchting uit voorzorg maar afgeplakt maar we hadden wel een probleem. Met de toen heersende wind moesten we het nog 3 tot 4 dagen uit kunnen houden. Het water uit de tank kon nog wel gebruikt worden om onze adventure food zakjes (warme maaltijden) klaar te maken, maar was absoluut ongeschikt als drinkwater. Na een uitgebreide inventarisatie bleek er slechts 1 fles vers water pp te zijn voor de resterende dagen en zo’n 4 blikjes drinken per dag per persoon. Daarnaast hadden we de reserve 10 liter jerry can nog voor noodgevallen. Om niet iedereen aan een drinkschema te verplichten hebben we alle flessen en blikjes op naam gezet zodat iedereen zelf kon bepalen wanneer en wat hij wilden drinken en hoeveel. Hoewel het best spannend was hebben we ook moeten lachen om de ruilhandel die ontstond. Gelukkig bleek al snel dat er een 3e front over zou trekken waardoor we eerder aan zouden komen en dus maar 2 of 3 dagen met het rantsoen moesten doen. Toch was het een heftig moment waarbij er echt sprake was van een crisisoverleg in het team.
Verder hebben de nodige hoosmomentjes gehad. Ondanks onze goede afspraken om de boot binnen zo droog mogelijk te houden, heeft toch het toilet een tijdje staan hevelen en ook het veiligheids compartiment voor in de boeg bleek lek waardoor er door het inspectieluikje en de voorhut toch water is binnengekomen. Zo hebben we tijdens de race zowel snachts als overdag een paar keer moeten hozen. 5 emmers uit de natte cel, 11 emmers uit het veiligheidscompartiment en nog eens 4 emmers uit de navigatie hoek onder helling. Daarnaast blijft het qua hygiëne toch maar een vies spelletje zo’n lange offshore race. Buiten plassen gaat lang niet altijd, binnen plassen onder 30 graden helling in een bonkende boot heeft een slagingskans van 85% waardoor de overige 15% gegarandeerd door de natte cel zwerft. Vooral je pak goed ophangen en niets op de grond laten vallen. Yeah right. Dus zo af en toe maar even een smerig klusje klaren om alles op te ruimen. De passages tussen de fronten waren dankbare gelegenheden om de boot weer enigszins bewoonbaar te maken.
SCHADE:
Gezien de omstandigheden mogen we denk ik van geluk spreken. Natuurlijk zijn er wat zaken die nu aandacht behoeven: 4 PLB’s die afgegaan zijn, een kapotte VHF handset, een lier die is losgekomen, 2 scepter paaltjes krom, een uitgescheurde leuver in het grootzeil en wat slijtage plekken, klemmen van een paneeltje losgebroken en een display wat los zit. Alles lijkt redelijk goed te fixen en overzichtelijk maar er moet wel nog een gedegen inspectie plaatsvinden. Hopelijk blijft het hierbij.
