Onderwerp: Spinnaker - hoe en waarom van dubbele schoten

Aangezien ik het dek deze winter onderhanden ga nemen, ben ik aan het bedenken welke beslagdelen mogen blijven en welke weg kunnen.

De boot heeft achterop dubbel uitgevoerde keerblokken (2 etages): de bovenste etage heeft een draaiende schijf, de onderste heeft een vaste "schijf". Ik ga ervan uit dat die bedoeld zijn om de spinnaker met dubbele schoten te varen. Ik ben gewend met enkele schoten en barberhaulers aan de spi te varen.

Waarom / wanneer kies je voor dubbele schoten? Klinkt als ingewikkelder dan nodig is?

Boot is zo'n 9,50 meter, topgetuigd, en ik vermoed dat de spi zo'n 70-75 m2 zal zijn. Spiboom is 3,70 ongeveer).

Hi, volgens mij zijn dat keerblokken voor de lijschoot van de genua en de lijschoot van de spinaker. De loefschoot van de spi gaat (bij dubbele schoten) vaak door een vast blok aan dek (tussen voetrail en verstaging) en dan direct naar een lier... Vanaf wanneer je voor dubbele schoten kiest is denk ik persoonlijk. Grote spi en veel wind ja, minder wind hoeft het niet, maar dan moet je wel een barber kunnen plaatsen... Is allemaal net zo persoonlijk als wel of niet end to end gijpen... Leuk puzzelen Leonard!

DeBommel schreef :
Mijn ervaring is dat tot een meter of 11-12 enkele schoten prima gaan. Eigenlijk bepaald de spiboom die keus. Als die niet meer te hanteren is voor "steek" gijpen, dan ga je naar "dip" gijpen en zit je automatisch aan dubbele schoten vast.

Het dubbele keerblok achterop is meestal indd voor spischoot en genuaschoot.

Groeten,
Johnnie

trotti schreef :
Gewoon uit nieuwsgierigheid en interesse; kan je dit eens uitleggen, want dit zie ik niet helemaal voor me.

Gr, Arent

YAMAHOELA schreef :
Ja, nu ik er wat over heb zitten dubben, denk ik dat het dat inderdaad is. De loef-schoot komt met dubbele schoten dus helemaal niet naar achteren, die komt min of meer waar een barberhauler zou zitten in de buurt van de verstaging aan dek met een blok.

Toch raar dat de bovenste schijf kan draaien, terwijl de onderste niet eens een schijf is, maar eerder een cirkelcorming stuk alu dat een vast onderdeel is van het keerblok. Als daar je spi-schoot overloopt, trimt dat niet lekker zou ik zeggen.

Dit ding: de bovense schijf kan draaien, de onderste is van alu en zit vast aan de onderkant.

Arent schreef :
Bij een steekgijp gaat het als volgt:

Als je gaat gijpen pakt de voordekker de boom en klikt deze aan de mast los. Dan "steekt" hij/zij deze over en doet de losse spinnakerschoot in de bek van de boom. Daarna klikt hij de andere spinnakerschoot los en "steekt" de boom weer verder totdat het vrije eind nu weer aan de mast vastgezet kan worden.

Een mooi filmpje hiervan van onze mede-forummer Accelerate:
[url[[/url]

Bij een dip-gijp blijft de spinnakerboom aan de mast-kant vastzitten.
Dan heb je dus wel meer handjes nodig. De spinnakerschoot wordt uit de bom geklikt en de mast-kant van de spinnakerboom wordt omhoog gehesen totdat de voorkant achter de voorstag langs kan. Zodra het einde van de spinnakerboom onder de voorstag langs is doet de voordeker de nieuwe loefschoot in de spiboom en klikt deze dicht. Daarna wordt het eind aan de mast weer naar beneden gehaald en staat de boom over de andere kant.

https://www.youtube.com/watch?v=v9q7zpcu1CY

Groeten,
Johnnie

Ah, niet eens aan gedacht om JoepTjoep te raadplegen.

Is mij nu volledig helder hoe dat gaat met een dip-gijp. En dat het feit dat het keerblok dubbel is uitgevoerd daar niks mee te maken heeft.

Aangezien ik veelal dual-handed vaar lijken dubbele schoten me geen optie. Ik ben ook nog eens aanhanger van "hou het makkelijk, idoot", dus hoe minder shizzle aan boord, hoe beter.

DeBommel schreef :
Is dat niet gewoon een dubbel keerblok waarvan de onderste schijf vastgelopen is?

Vraag mij af of die blokken sterk genoeg zijn als keerblok voor de genuaschoot. De krachten op de keerblokken zijn twee keer zo groot als de spanning die op de genuaschoot staat. En er staat meestal behoorlijk wat spanning op zo een schoot.

Christiaan 676 schreef :
Die blokken zijn zeker niet voor de spischoten: ze kunnen niet meebewegen met de richting van de schoot.
Zijn keerblokken voor genua, evt voor spi-loefschoot na een loefschootblok of barber.

Dubbele schoten:
- de loefschoten via een loefschootblok op de rail naar de lier
- de lijschoten naar blokken achterop (niet de keerblokken).
Voordeel van dubbele schoten is dat gijpen makkelijker is omdat de boom op een spanningsloze nieuwe loefschoot gezet kan worden (dip of steek).

Sterkte: deze had 1000 kg breeksterkte tot de HA-schoot werd doorgezet:
.

Ik vind die blokken er ook niet al te stevig uit zien. Heb ze tot nu toe alleen nog maar gebruikt, bij gebrek aan losse keerblokken achterop, voor de spi-schoten bij licht weer. Voor de genua gebruik ik een vast (enkel) keerblok dat wat verder naar voren zit. Die ziet er een stuk steviger uit.

Dubbele schoten kan dus ook met end-for-end-gijpen. Klinkt logisch, een spanningsloze schoot inhaken is makkelijker dan worstelen met een spi. Spi los van de mast, nieuwe loefschoot inhaken, ander kant lostrekken, en dan de boom, zonder spanning op de schoot, weer in het mastoog zetten, vervolgens trimmen.

Hmm, zou ik dan toch weer wat geleerd hebben vandaag?

De onderste schijf in het dubbele keerblok dat TS toont zal wel defect zijn.

Hier staat uitgelegd hoe je met dubbele schoten en enkele boom trimt en gijpt. Geeft bij lichtweer wel extra massa aan de leikant van de spinnaker, en (altijd) extra lijnen aan dek en beslag nodig.

Maar bij zwaarder weer en/of grotere oppervlaktes wordt het gijpen een stuk eenvoudiger (zeker bij dubbele bomen) omdat je de boom in kunt prikken in de lazy sheet, waar geen kracht op staat. Ook heb je geen barberhaulers meer nodig wanneer je het blok van de guy ver naar voren kunt zetten en de working sheet lekker ver naar achteren aan dek kunt laten komen.

Ik ben al een seizoen voornemens dit te proberen, maar is er niet van gekomen. Op mijn eerste boot eens bijna overboord getrokken in een end-for-end gijp tijdens een aankomende bui, hannesend om de reeds ingeprikte boom bij volle spi op het mastbeslag te prikken.

Hier goed uitgelegd:

DeBommel schreef :
Om je vraag te beantwoorden; van dek verwijderen. Een spiblok wil je wartelend hebben, gewoon met een stropje aan je voetrail en dan met een elastiekje aan het hondsvot naar je railing om hem omgoog te houden.

Op de loefschoot komt bij pittig reachen een enorme kracht.

Nachtvlinder schreef :
Ha, ja, dat ken ik. Heb je de boom bijna ingeprikt, rolt de boot de andere kant op of verlies je net een beetje je evenwicht. Wat een gek*& kan dat zijn. Het leven van een voordekker gaat niet over rozen.

Ik ga de onderste schijf toch maar eens checken, maar niet eerder dan dat het keerblok eraf is, die conclusie had ik al getrokken. Er komt een "gewoon" blok achterop, zeker gezien de krachten op de loefschoot bij reachen (schoot loopt zowat in het verlengde van de boom). Ws. 75 mm.

Ik heb verschillende blokken gehad. Eerst een paar giga lewmar oceans uit een rommelbak. Daarna heb ik er 57mm auto ratchet blokken van ronstan naast gehad voor de lichtweerschoten (4mm dyneema, verjongd), maar die hebnen een reach niet overleefd (250kgf max last).
Daarna Harken classic ratelblokjes op de kop getikt uit de rommelbak bij de tagrijn. Ok blokken, maar geen hondsvot, dus vaak rammelend naast de boot. Irritant.
Toen harken carbo 75mm met hondsvot voor een prikkie op marktplaats gescoord. Perfect.

boarderbas schreef :
Ik denk overigens niet dat deze blokken "bij deze lier horen".. de uitlijning is compleet verkeerd.
Staan er verder voorop de kuiprand nog genua lieren?

Groeten,
Johnnie

Zijn er nog ervaringen (desnoods meningen) over dubbele schoten?

Nachtvlinder schreef :
Is prettiger met 112m2 spi en 13+ kts wind.
Met licht weer niet nodig.

Ik ben erg gecharmeerd van dubbele schoten als je full crew in wedstrijdverband vaart. Dan heeft het zeker zijn voordelen om een snelle en stabiele gijp te maken.

Toerend single of short handed is het minder ideaal wat mij betreft. Dit omdat je dan met meer lijn en minder handjes goed moet blijven opletten. Er gaat makkelijker een schoot overboord. Soms ontkom je er niet aan zoals genoemd. Bij een dippingpole of erg grote spi. Maar verder zou ik het niet snel overwegen op een tourboot. In de meeste gevallen is gewoon end to end gijpen met enkele schoten prima te doen. En als de spi even een beetje uit balans is of klappert is dat hier niet meteen een drama. Bij hardere wind wel even opletten geblazen zoals gezegd. Maar goed iedereen die ook dan nog een spi zet, weet meestal wel wat ie aan het doen is en anders leer je snel

Dank. Op mijn boot met 75 m2 spi wss. overkill dus, maar zal eens kijken of ik tijdelijk met reservemateriaal wat op kan tuigen. Heb zelfs 2 identieke bomen met klokbeslag, maar slechts één pik op de mastrail. Met babystag dat het hier verplichte dipgijpen sowiezo onhandig maakt. Jockeypole ligt thuis; ik voer de schoten nu ergens tussen de wanten en kuip naar het dek, eigenlijk te ver naar voren voor een mooi open lei-lijk, maar houdt de loefschoot wel zo goed als vrij van de zeerailing. ‘t Is het allemaal nét niet zeg maar nu…

@trotti: Ik heb wat verder naar voren nog een stel Lewmar 43's staan, niet self-tailing. Daar zit vlakbij ook een enkel keerblok, veel zwaarder uitgevoerd. Dat keerblok gebruik ik om de schoten naar de self-tailing Lewmar's achterop te brengen. De voorste lieren gebruik ik alleen om m'n elleboog aan te stoten of om een spring op te beleggen. Die gaan er dus ook af. En de achterste lieren verplaats ik naar voren, die zitten nu veel te ver naar achteren, zeker als je alleen vaart.

Zie foto, je kunt beide keerblokken nog nét zien zitten.




Keerblokken voor de spi worden van Harken, 75 mm, kost wat maar man man man wat is dat fijn spul. Die Ratchamatics zijn best fijn, maar niet zo sterk. Zeker als je ze als keerblok gebruikt (schootspanning x 2) is de grens snel bereikt. T-shirt is aanwezig, de kogels spongen in het rond.

Vooralsnog blijft bij mij de spi binnen als het doorwaait, 15-16 kts is nu de grens van wat ik zelf aankan en waar ik comfortabel bij ben.

DeBommel schreef : Ah, op de andere foto lijkt er meer hoogteverschil tussen de keerblokken en lieren te zitten, maar zie nu dat dat wel mee valt. Dan vervalt idd mijn opmerking.

Ratchamatics hier indd ook al gesloopt in een reachrak... Gelukkig blijven de 57mm carbo blokken wel heel!

Groeten,
Johnnie

Ik doe altijd een swing gijp (want babystag), maar ik heb geen dubbele schoten.
Mee eens dat het handiger is maar 100% nodig is het niet. Voor de gijp trek ik de tweakers helemaal aan zodat ik bij de oude schoot = nieuwe lazy guy kan om de boom aan te haken.

een triplijntje van de ene naar de andere kant van de boom helpt ook: de boom hangt aan de topping lift (die onder babystag uitkomt dus die kan blijven zitten). Ik 'prik' de boom naar de nieuwe loefkant en blijf zelf bij de mast staan, open de bek met de triplijn en haak de boom aan de nog strakstaande schoot.

Met “swing gijp” bedoel je end-for-end? Je beweegt je boom dan onder de babystag door?

Nachtvlinder schreef : Yep.

Denk dat dubbele schoten vooral op iets grotere boten nodig is (ik heb 28ft)?

Bas van Dijk schreef :
Precies dat is pas relevant als je ofwel niet meer bij de schoten kan om hem in te pikken, of als de krachten te groot worden.
Zoals gezegd ging de steekgijp op de dehler 36 van mijn ouders ook prima.

Groeten,
Johnnie