Onderwerp: roerconstructie Najad 34

Ik help een bevriende zeiler met het repareren van zijn vastgelopen roer. Betreft een Najad 34.

Boor staat op de kant, ver van huis, t.w. in Denemarken. Binnenkort ga ik daar naar toe, samen met de eigenaar. Hij kan echter niet meer in de kleine ruimte komen waar het kwadrant en doorvoer van de roeras zitten. Ik kan daar nog net in komen.

Het probleem kan wellicht ook nog een vastgelopen stuurautomaat zijn, deels zichtbaar op de foto's.
Dat zal ik dus eerst moeten testen.

Verder zat er een vetpotje op de asdoorvoer. Daar kon de eigenaar al jaren niet meer bij. Ik heb de vetpot nu voorzien van een vetspuit met slang, zodat die op afstand bediend kan worden. Het roer zit goed vast en er kan dus ook iets met de lagering van de roeras zijn.

Ik kan geen informatie vinden hoe de lagering geconstrueerd is. Aan de binnenkant zit is er alleen een soort gland te zien. De roeras loopt naar boven door het achterdek en daar kan een noodhelmstok gemonteerd worden. Of en hoe dat gelagerd is kan ik op de foto's niet zien.

Heeft iemand wellicht meer informatie hierover?

Dan kan ik beter voorbereid af reizen.

Geen idee, maar ik zou eerst de automaat afkoppelen en nog eens proberen.

Roerlagers kunnen best wel rot gaan lopen wanneer ze nooit gesmeerd worden. Laat staan de slijtage die daardoor aan de as kan ontstaan.

De roerkoning is op drie plekken gelagerd: aan de scheg, bij de doorvoer door het vlak en bovenaan door het dek. Lagering aan de scheg is watergesmeerd en zal niet snel vast komen te zitten. Lagering door het vlak heeft zoals je al schrijft een gland met vetkoord en een klein vetpotje. Deze lagering kan vast gaan zitten, maar dan moet je wel erg weinig met het roer hebben gedaan de laatste tijd. Op te lossen door de moer die het vetkoord aandrukt iets te lossen en dan het spul nog eens te bewegen en wanneer er beweging in komt vet bij te pompen en de moer wanneer alles goed is gesmeerd weer aan te draaien zonder dat het geheel weer vast komt te zitten. Lagering door het dek heen is als ik me niet vergis een eenvoudig glijlager dat niet snel vast zal gaan zitten, of in ieder geval niet zodanig dat het roer niet meer draait.

Maar de roerlagering zou wat mij betreft niet de eerste verdachte zijn.

Neem voordat je met de lagering aan de slag gaat eerst de stuurautomaat los. Dit is eenvoudig te doen door de arm die op het kwadrant ligt omhoog te tillen, van de bout in het kwadrant af; als het goed is, is het oog van de arm nu geborgd met een metalen borgveer. Wanneer je die borgveer eruit haalt til je de automaat zo op en kun je testen of het roer dan wel vrij draait.

Zit alles met afgekoppelde stuurautomaat nog steeds vast, beweeg dan het roerblad met de hand en kijk binnen bij het kwadrant of dit een beetje meedraait; daarvoor is voldoende speling op de stuurkabels aanwezig. Is er geen beweging dan zit de lagering echt vast. Is er wel wat beweging maar draait het stuurwiel niet mee dan zit het probleem in de stuurkabels, de geleiding daarvan of het stuurwiel zelf. Mogelijk dat er ergens iets blokkeert, de stuurwielrem er nog op staat oid. Mocht er echt een probleem met het stuurwiel zijn dan kun je de stuurkabels losnemen van het kwadrant en in ieder geval varen met de noodhelmstok en de stuurautomaat.

Olav, bedankt voor de uitgebreide toelichting, ik kan daarmee aan het werk.

Ik vraag me nog af of er ergens nog een voorziening zit die voorkomt dat het roer naar beneden kan zakken (en dat daardoor het roer vast zit).

Bij een Najad 360 is er onder aan de scheg een "schoen" aangebracht, waarin de roeras draait en waardoor het roer niet kan zakken. Bij de 34 vind ik zoiets niet terug.

Ik kan ook niet zien of de roeras in stuk is die ook door het achterdek steekt, of dat de as ergens gedeeld is. Dat laatste lijkt bij de 360 wel zo te zijn.

Roerkoning lijkt me te bestaan uit één deel; ik zie in ieder geval geen reden om deze uit twee delen op te bouwen.

Borging tegen naar beneden zakken van het roer is mogelijk aanwezig onder het RVS buisje dat de bovenkant van de roerkoning (deel dat door het dek heen steekt) afdekt; in dat geval zul je onder dat buisje een ring aantreffen die met waarschijnlijk een bout door de roerkoning heen is vastgezet. Bij een Najad 32 is het zodanig uitgevoerd, waarbij die ring dan meteen als uitslagbegrenzer werkt.

Maar ik verwacht eerder dat het lager op de scheg zodanig is vormgegeven dat dit het roer ondersteunt. In dat geval loopt de roerkoning niet door tot in het onderste deel van het roerblad, maar stopt deze ter plaatse van het lager aan de scheg. Om het roer te laten zakken kun je dan de lagerhouder aan de scheg demonteren en zal blijken dat deze lagerhouder uit twee helften is opgebouwd die het lager vast houden.

Een derde optie om te voorkomen dat het roer naar beneden zakt die ik nog kan bedenken is dat onderdeks nog een soort borging aanwezig is, maar dat lijkt me (net als het in twee delen uitvoeren van de roerkoning) productie- en constructietechnisch niet voor de hand liggend.

Hoe lang zit dit roer al vast? Is het steeds zwaarder gaan lopen, is er een externe kracht geweest, of beweegt het na lange tijd van stilstand opeens niet meer?

De (anker)ketting op de foto is dat een uitslagbegrenzing of zo?

Waterblok schreef :
Ja.

Nachtvlinder schreef :
Dat weet ik niet, heb ik bij de eigenaar nagevraagd, nader bericht volgt.

Ankeraar32 schreef :
De eigenaar geeft aan dat het roer gedurende het afgelopen seizoen langzaam steeds zwaarder is gaan is gaan lopen. Eenmaal op de kant is er vrijwel geen beweging meer in te krijgen.

Dat laatste is waarschijnlijk omdat het roer iets opdrijft in het water. Een klein krikje onder het roer op de kant (niet de boot zelf opkrikken!) zou dat kunnen bevestigen.

Ik verwacht dat de roerlagers flink versleten zijn, waarschijnlijk mede omdat de smering onvoldoende is geweest.

lekkage van stuurhuis leidend tot verrotte lagers in de stuurstand zou ik niet uitsluiten.. Is hier wel vaker langsgekomen.

Olav schreef : Dat viel mij ook op, nog niet eerder gezien zo. Effectief en sterk, maar wel kans op rammelen in flinke golfslag. Ik zou er zelf niet direct voor kiezen.

Stuurautomaat is vrijwel zeker later aangebracht. Als de cilinder (hydraulisch ?) niet meer verschuift of de olie niet kan terugvoeren, dan blokkeert het roer.

Die er eerst afgoouien, dan zal het roer wel weer normaal functioneren.

Anders de afdichting bus moer oplossen. En neem vooral een busje WD40 mee. Dan helpt bijna altijd.

Bram

ilCigno schreef :
Orcaproof?

brambo schreef : Het is een elektromechanische drive, niet hydraulisch. Raymarine Type 1 of Type 2 drive. Die kan gaar zijn (versleten planeettandwielen) en daardoor niet meer werken, maar zal daardoor niet blokkeren. Dat de spindel zelf vastloopt heb ik nog niet eerder gehoord, maar alles kan kapot natuurlijk. Zoals al gezegd, dit is eenvoudig vast te stellen.

Ik heb zo wel voldoende informatie om er aan te gaan sleutelen.

Het kan zijn dat 1 of beide stuurkabels op het kwadrant (rechts op de foto) los gemaakt moeten worden: met welk gereedschap kan ik dat het beste doen gezien de lengte van de uitstekende draadeinden? zelf dacht ik aan een ringsleutel met ratel.

Zit toch gewoon aangespannen met de spanschroef. Die kun je eenvoudig losdraaien.

Let ook op de route van de staaldraad. Want als je staaldraad naast een geleide rol loopt dan komt deze muurvast te zitten. Als je staalkabel en stuurcilinder van de autopilot los hebt, dan kun je de oorzaak vast stellen.

Het lijkt wel of die staalkabel geen mooie route loopt.
Dat zie je ook aan de afdrukken op de geleider....

Vandaag voor een klus in Lelystad, daar zag ik precies dezelfde roerconstructie, zie foto. Ook de lagers waarOP je roerblad steund.

osmose ook goed te zien zo

JRomkes schreef :
Ging om de roerconstuctie

sorry, ik vond het een prachtig voorbeeld

Het roer vorige week gedemonteerd en laten zakken, as schoongemaakt en alles weer teruggebouwd. Roer loopt volgens eigenaar lichter dan ie ooit gedaan heeft.

Deklager en stopbuspakking waren als nieuw, probleem was uitgehard vet dat als plaksel was gaan functioneren. Het onderste lager waar het roer mee aan de kiel hangt was ook onbeschadigd.

Veel dank voor alle input.

Fijn dat het gelukt is en dank voor de update!