Onderwerp: Klapschroef en achteruit varen

Was, zover ik weet, altijd standaard bij Albin Vega.

Het zou juist het wieleffect tegen gaan.

Een motorschip met twee motoren vaart ook heel goed op één motor, vrijwel zonder wieleffect.
Op langere stukken kan één motor gestopt worden zonder dat dit stoort bij sturen.

BB schroef rechtsom draaiend, SB schroef linksom.
Door stuwdruk links van het midden wil de boot naar rechts draaien, de wielwerking van de rechtsdraaiende schroef wil dit precies andersom doen.
De kunst is dit mooi in evenwicht te krijgen door de plaats van de schroef en spoed-diam verhouding.

Er zijn testresultaten van klapschroeven met de stuwkrachten achteruit. Zie het draadje : 2 blads of 3 bladsklapschroeven ?
Let wel op de correctie bladzijde van het artikel in "Segeln", die in het draadje is bijgevoegd.

De stuwkrachten zijn afhankelijk van de schroeftoerentallen.
Een aandachtspunt is dat de overbrengingsverhouding in de keerkoppeling achteruit kan verschillen van vooruit.
Flexofold gaf mij de volgende getallen op mijn aanvraag. Bij 1250 schroef rpm zou bij een 15*12 klapschroef de stuwkracht aan de paal, vooruit 2400 N en achteruit 1500 N zijn. Bij dezelfde schroeftoeren is voor die schroef de stuwkracht achteruit ca. 63 % van vooruit.
Voor mijn motor (Bukh 15 kW) is, als het max. motortoerental kan worden gehaald (3000 rpm) het max. schroef toerental vooruit 1200 en achteruit 1083 rpm. Hierdoor wordt de max. waarde vooruit 2210 N en achteruit 1125 N. In dat geval is achteruit ca. 50 % van vooruit.
(Bij toepassing van een vaste schroef is ook de stuwkracht achteruit lager dan vooruit, maar het verschil is veel minder groot.)

De paaltrekwaarden bij vooruit en achteruit geven een indicatie van de stuwkrachten tijdens manoevreren bij lage snelheden. Ik vraag me af of deze stuwkracht achteruit wel meteen wordt gehaald. Als je 6 knopen vooruit vaart en snel wil stoppen verhindert ook het langsstromende water het uitklappen van de bladen, stel ik me zo voor. Het duurt in dat geval langer voordat de schroef "pakt" en stuwkracht achteruit levert. Als je al bijna stilligt zou de stuwkracht achteruit zich sneller opbouwen. Ik heb echter geen ervaringen met klapschroeven.

Bij sluizen is het prettig dat je snel naar binnen kunt en ook snel kunt afstoppen, zeker als wat wind in de kont staat of wat meestroom.

Vooralsnog heb ik nog steeds een vaste 2 bladsschroef, maar ben wel geinteresseerd in metingen en ervaringen.

Jan

In reactie op de vorige postings over de vega (vaanstandschroef): het klopt dat de schroefas (en motor) scheef staan, idd bedoeld ter compensatie van het wieleffect en ter kruising van roer en schroefas. In de praktijk geen volledige compensatie wieleffect maar deels. In de achteruit draait de schroef dezelfde kant op door de vaanschroef. Wieleffect versterkt dan de schuinstand. Dit is handig: je kunt de Vega bijna om haar as laten draaien, zij het alleen met de klok mee.

Dit is goed als je in een haven tussen de boxen wilt keren. (tussenruimte vaak 1,5 - 2 bootlengtes)

Het betekent ook dat je je boot mag leren kennen, dat gaat vanzelf als je interesse hebt in de technische werking van alles en leert anticiperen. (bijvoorbeeld bakboordwal kiezen om af te meren, dan kom je het makkelijkst weer weg)

Met als gevolg dat als je het niet snapt of kunt snappen de boot en jij een armoedig huwelijk zullen ervaren. (bij het manoeuvreren op de motor)

Belangrijkste kenmerk is de schroef die boven het roer staat. Er stroomt geen schroefwater langs het roer. Hierdoor moet je varen om roerdruk te hebben en om te kunnen sturen met het roer. Dit maakt het manoeuvreren op lage snelheid en met zijwind soms uitdagend. Als het dan even niet direkt lukt dan denk ik maar aan anderen, die zelfs in weerwil van boegschroef, soms ook ontzettend aan het klooien zijn.

De opvallendste voorbeelden hiervan zag ik in de buitenhaven van Lauwersoog, met haar boxen dwars op de zuidwestenwind.

Een machtig voordeel ten opzichte van een klapschroef en vaste schroef met keerkoppeling is voor mij de traploze verstelling van de spoed en daarmee de subtiele kracht die je vooruit, of achteruit kunt instellen. Bij de Vega is het bovendien gecombineerd in 1 handle (voetbediend): gasgeven en spoedverstelling. In de hand het roer en evt. landvast, met de voet de schroef en motor.

Samenvattend:
- Schroefpositie in lijn met de kiel ~ geen aanhang planten etc
- Bladen schroef tijdens zeilen in lijn met de boot, (vaanstand) ~ geen weerstand
- Traploze verstelling van de stuwdruk, voor en achteruit
- Direct aangrijpen bij remmen
- Met een 11 pk motor en 27ft 6 knopen met tweebladsschroef

Ik vraag me af wat je als zeiler nog meer wenst?

www.yachtingmonthly.com/gear/f...propeller-test-29807

Of was deze al genoemd?

bij mij hangt er een 16x11 L klapper onder. Bij wisselen vaarrichting zet ik eerst rustig aan , bij te veel toeren bonkt de schroef nogal bij het uitklappen. bij 600 rmp beginnen de bladen al uit te klappen. Als de lichte "bonk" geweest is kan ik na believe gas erop geven, grip is zondermeer goed en doet niet onder voor de vaste schroef die ik er eerder onder had. Klapschroef lijkt zelfs harder te pakken.
Heb een VP klapper met deze bladen

Ik vaar met 12 pk (en wat daar na 35 jaar nog van over is) en 2 bladsklapschroef rond.

Ik geloof dat velen hier dat als drama zouden bestempelen.

Toch gooi ik haar overal wel in. Het is soms even wat vooruit plannen, maar niks ernstigs. Als ik mn boot in zijn vooruit zet kan ik rustig nog even een splits leggen voordat deze daadwerkelijk ook gaat varen.

Als je erg veel waarde hecht aan je responsieve en krachtige motor...tja...dan is het niks. Als je een beetje behendig bent dan is er prima mee te leven.

Onder mijn boot (Dehler Optima 98; 4700 kg; VP MD11C, 23 pk) zit een tweebladsklapschroef. Geen enkel probleem bij achteruitvaren of afstoppen met veel wind van achteren.

Robert

Ik heb een 8pk (tje) op een 26 voeter i.c.m. een klapschroef. Het is inderdaad een kwestie van vooruit plannen. Eenmaal het ding vervloekt toen ik solo met 32 knopen wind van achter de sluis in Enkhuizen invoer. Moest toen afremmen door een landvast om de bolder te werpen......
Indien ik weer dezelfde situatie tegen kom vaar ik wel achteruit de sluis in. Hoewel dit er natuurlijk niet uit ziet......

Zal ik er ook nog een schepje bovenop doen. Ik heb een 7,5 pk ouderwetse VP MD5A met klapschroef. Achteruit terugslaan en stoppen gaat probleemloos. Bakboord achteruit varen is geen feest, vanwege draairichting schroef maar dat heeft met het feit dat het een klapschroef is niets te maken.

Wel kleine rariteit gehad toen ik na deze winter voor het eerst ging varen. De schroef klapte niet open in z'n achteruit, vermoedelijk door te dik vet aan elkaar geplakt door de kou. Even in vooruit en toen was het probleem weer opgelost. Ik zou echt NOOIT een vaste schroef willen hebben! Veel te veel weerstand.

Bij de Optima 101 met een Yanmar 2GM20 zat een Gori klapschroef 15 x 10 RH.
Achteruit geen problemen.
Met de huidige Radice geen problemen.