Onderwerp: Tjotter

Ik ben sinds kort in het bezit van een Bouke de Vries Tjotte. Wie heeft ervaring met dit type schip en wie weet hoeveel ballast er in moet liggen.

Forumlid Loek de Leeuw heeft ook zo’n scheepje. Als hij niet reageert kan je hem een pb sturen.
Of probeer platbodemforum.nl

Heb er zelf geen verstand van maar de bouwer van mijn houten kajuitschouw rekent met 133 kg de meter.

HK schreef :
Beste Fred,
Die leuke scheepjes zijn gebouwd in het dorp waar ik woon en werk.
Ze zijn van zichzelf vrij zwaar en van nature goed vormstabiel.
Hoeveel ballast je wilt gebruiken, dat hangt van jouzelf af. Het bootje kan zonder ballast, maar als je het te tuitelig vindt, kun je experimenteren met bijvoorbeeld 10 stoeptegels, of 20.
Gewoon proberen en daarna een definitieve constructie maken!
Groet,
Wim.

Wim
Bedankt voor je info ik ben op zoek naar meer informatie over de Bouke deVries Tjotters weet ij of daar nog war over bekent is.. Ik zou graag in contact komen met echte gebruikers. Zelf zeil ik op verschilende Botters maar dat is natuurlijk wel wat anders

Gr Fred

HK
Ik heb in de jaren 80 en 90 wel mee gevaren in de tsjotters van de toenmalige tsjotter zeilschool/jeugdherberg it Beaken in Heeg.
Ik kan mij niet herinneren dat er ballast in die tsjotters (zowel de houten als de stalen) lag.
We keken ook onder de vlonders want een houten schip maak je schoon en droog van binnen na het zeilen.
Wel is het varen met zo'n platbodem veel werk je hebt te doen met bakstagen en zwaarden bij een overstag moet je buiten het overkomen van de giek ook een zwaard ophalen en een andere laten zakken en een bakstag fieren en een andere bakstag aanhalen.

Freek

Wat een gedoe bij overstag gaan!
Kun je niet beide zwaarden neer laten en zo houden, ook het zwaard aan loef?
Misschien een domme vraag maar ik heb nog nooit een platbodem gezeild.

Zuipschuit,

Ik denk dat het probleem is, dat het in de lucht hangende omlaag stekende zwaard behoorlijk op zijn donder krijgt door twee redenen, hij word verkeerde richting belast dus van de boot af! voor het deel dat nog in het water hangt, en is ie helemaal uit het water is de belasting ook nog zwaar. Een opgehaald zwaard word veel minder belast.

Freek

zuipschuit schreef :
Geen domme vraag. Maar het antwoord is: nee, je kunt beter niet het loefzwaard neer laten.
Zwaarden zijn zó bedacht dat de boot tegen het lijzwaard aandrukt.
Als je het loefzwaard neer houdt, wordt dat door het verlijeren en door het zwaardprofiel van de boot afgeduwd, en zal dan wijd-uit over het water gaan scheren, of z'n ophanging molesteren, of uit z'n ophanging wippen (afhankelijk van de constructie).

Grote schepen laten wel eens beide zwaarden tegelijk diep zakken als ze bijvoorbeeld voor een brug moeten wachten. Dan waaien ze minder weg, helemaal als die zwaarden dan in de modder staan.

Toevoeging: het loefzwaard ophalen na overstag heeft dan weer geen haast.

HK schreef :
Fred,
Ik weet niet veel meer over die tjotters. Momenteel ken ik ook geen eigenaren daarvan.
Er heeft er jarenlang eentje bij mij in de haven/winterstalling gelegen, maar die is allang verkocht en vertrokken.
Ik heb begrepen dat er ongeveer 13 zijn gebouwd in de jaren '70.
Probeer eens een balletje op te werpen op platbodemforum.nl

Trouwens, dat "gedoe" met overstag valt best mee hoor. De mast is ongestaagd, dus ook zonder bakstagen. De fok blijft dus ook nergens haken.
En die zwaarden? Die trek je makkelijk op met 1 touwtje.
Wim.

Toch zie je op oude foto's wel schepen laveren met het loefzwaard naar beneden. Vaak waren dat dan ook zwaarden waar niet zo'n uitgekiend profiel in zat, zodat het uitgieren minder speelde.
Wellicht waren sommige schippers gewoon ook minder secuur; bijgaande foto toont een houten hektjalk die niet alleen het loefzwaard, maar ook de lij-bakstag laat hangen resp. staan.
Officieel allemaal not done, maarja, het was allemaal wel werk, en die schepen hadden in de vrachtvaart natuurlijk veel minder handjes dan tegenwoordig in de charter.

Zwaarden kunnen toch ook zo zijn opgehangen dat ze kunnen "wijken", dus ook naar buiten kunnen en mogen scharnieren? Ze doen dan wel niets, maar er breekt ook niets af...

Dat hangt er een beetje vanaf. Het deel van de zwaardkop dat boven de as zit, komt naar binnen en kan het potdeksel naar binnendrukken. Of, in mijn geval, tegen de verstaging schavielen. Dat wil je allemaal niet.

Verder staat het natuurlijk een beetje slordig, en in nauw vaarwater levert het extra risico's op. En, voor wat het waard is bij de meeste platbodems: het kost toch weer een beetje snelheid.

En wat Berghout zegt: zo veel gedoe is het niet: je trekt aan een touwtje. Als je een vaste lus in de zwaardval maakt voor ‘op’ dan hoef je niet eens te knopen. De hele handeling kost mij maximaal 10 seconden.

Mooie foto, Vlieter! Prachtig houten staatsie-tjalkje.
Het lijkt wel of ze met een wedstrijd meedoen, want ik zie 5 mensen aan boord wat voor die tijd zwaar overbemand was. Moeke met de handen onverzettelijk in de zij! Op het IJ?

In de platbodemwereld wordt tegenwoordig vaak erg nerveus omgegaan met bakstagen en zwaarden. Deden ze vroeger niet.
Mijn tjalk (125 ton) had twee paar bakstagen. De achterste werden vrijwel nooit gebruikt (alleen bij storm), en de voorste werden bijna nooit losgemaakt.
Het bijgaande fotootje is gemaakt in 1932 tijdens hardzeilen bij Delfzijl. Ik heb de toenmalige knecht (jochie van 16) uitgebreid gesproken, en vroeg hem naar de lij-bakstag die duidelijk zichtbaar zwaar in het zeil drukt. Ik vroeg of ze net waren gedraaid en dat die daarom nog strak stond.
Nee, zei hij, die bakstagen bleven altijd staan want dat gaf lekker steun aan het zeil.

Heren
Mijn vraag ging over tjotters nu verzanden we in de materie zwaarden. wat betrefd de waarden bij
Een platbodem trim je niet alleen de zeilen maar ook het zwaard als je die drie Fok , Grootzeil en Zwaard goet trimt of te wel het zwaard dieper of ondieper steken kun je met de giek je schip sturen zonder roerwerking.

Voor mij is het ultieme zeilen ook dat met platbodems het zijn echte werkschepen
Gr Fred

Als ik in een smal geultje op het wad of binnen moet kruisen, laat ik het loefzwaard even voor wat is. Ata zei al dat het geen prioriteit heeft..
Het remt weinig en surft mee en scheert uit.
De zwaard ophanging moet dat wel aankunnen.

Eerst het bakstag, lijzwaard, lijschoot etc.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Zeilschool It Beaken zeilde in het verleden inderdaad met houten Tjotters.
Heb daar met plezier een seizoen les op gegeven en geen berg stenen kunnen ontdekken .

De Tjotters zijn nu ondergebracht in een stichting: www.friesetjottervloot.nl

Ze hebben ook het oude instructeursboek online gezet, www.friesetjottervloot.nl/inst...es-aan-instructeurs/ , misschien leuk om eens te lezen.

Je zou daar eens contact op kunnen nemen...

Bakstagen zijn eigenlijk zinvol bij kluiver of veel zeegang voor de wind.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Voordat HK op zoek gaat naar de bakstagen op z'n Tjotter: die heb ik er nooit op gezien.

Nou dan heb ik de bakstagen verkeerd onthouden...
Ook een keer met een skutsje mee geweest.
Wat door elkaar gehaald

Freek

freek1970 schreef :
Die hebben ook geen bakstagen

Freek is van de plakhouten scherpe jaggies.

Nou het is wel apart want ik weet zeker dat ik een platbodem boot met bakstagen heb gezeild.
Maar enfin je vergeet ook wel eens wat is allemaal dertig jaar geleden.
Wel zeilen platbodems ook prima en snel, ik geef er zeker niet op af. Vaargebied is anders dan van de kolibri bepaalde plekken waar zij kunnen komen kan ik niet komen, bepaalde plekken waar ik wel heen kan zijn te gevaarlijk voor hun omdat ze dan vol lopen of omslaan. Maar blijft leuk spul.

Freek