triXXS schreef :
Citaat: "Somewhat arbitrarily, the upper limit for displacement speeds is usually set at Fn = 0.5, whereas the lower limit for planing is defined as Fn = 1.0. The intermediate region is called the semiplaning or semi-displacement speed range." Ship Resistance and flow, Principles of Naval Architecture, Larsson & Raven, 2010, pag 177.
Rompsnelheid ligt ergens bij Fn = 0.45 - 0.50.
Maar ik maak er geen punt van hoor, als zeiler gebruik ik het woord ook vaak minder precies. En het is maar een definitie, we weten wel wat er bedoeld wordt. Alleen waren we nu in die discussie verzeild geraakt vanwege catamarans.
Dit is in feite hetzelfde als wat ik zeg. Zodra je de hekgolf begint los te laten (Fn~0.45/0.5 afhankelijk van rompvorm) dan is de snelheid van de boot niet meer gelimiteerd bij de afstand tussen hekgolf en boeggolf zoals deze door de waterlijn lengte gefixeerd word. Dan kom je in de fase terecht waar je aan het semi-planeren bent (word voor het gemak ook altijd planeren of surfen genoemd) de volgende fase is wanneer de boot over zijn eigen boeggolf heen kan varen, dat gebeurt bij Fn~0.98 tot Fn~1.15, wederom afhankelijk van de rompvorm.
Voor sommige boten is er een enorme hoeveelheid energie nodig om hun hekgolf los te laten, voor sommige slechts weinig. Er is ook behoorlijk wat energie nodig om over je boeggolf heen te varen, zij het dat dit over het algemeen relatief minder is als het loslaten van de hekgolf. Deze natuurkunde wetten gelden voor iedere boot, of dat nu een kielboot is, een catamaran, een trimaran, een hopperzuiger of een containerschip, deze stadia blijven gelijk.
Het gemiddelde kieljacht is niet in staat om de hekgolf los te laten en is dus veroordeeld tot het varen van snelheden die onder Fn~0.45 liggen.
In de praktijk zul je overigens vaak zien dat boten de echt kunnen planeren vrijwel nooit in het snelheidsgebief van Fn~0.45 tot Fn~1.1 varen. Ze gaan of langzamer of sneller. En voordat ze sneller gaan lijkt het altijd alsof ze eerst een stukje 'vast zitten' op hun Fn~0.45 limiet. Mooi voorbeeld is een motorboot met veel vermogen. Druk het gas open en je kunt letterlijk de diverse stadia voelen in het gedrag en de snelheid van de boot. Eenmaal in de Fn 1.2+ range kun je behoorlijk gas terug nemen en evengoed dezelfde snelheid vasthouden.
Overigens zijn er ook in het Fn 1.2+ gebied ook nog diverse stadia van planeren, vandaar dat scheepsbouwers alles onder een noemer gooien zodra de hekgolf losgelaten word.