Onderwerp: Gewoon even van Hoorn naar Durgerdam

Klabam!!! Met een daverende klap valt de boeg omlaag om enkele seconden later omhooggetild te worden door een volgende golf. We varen al meer dan 4 uur in deze woeste watermassa van het Markermeer. Marker"meer" is een wat te softe benaming voor deze binnenzee met hele korte golven, die nu flink hoog reiken en schuimstrepen trekken. Niet voor niets wordt gewaarschuwd dat het juist hier behoorlijk kan spoken. Hebben we er wel goed aan gedaan om de haven van Hoorn te verlaten? Gisteren hebben we onder gunstige wind de vluchthaven bereikt vanuit Durgerdam. 's-Avonds lekker aan boord eten, de stad even bekeken naar de vele schepen die te koop liggen en onder het genot van een licht moeserend roseetje dommelden we in, na eerst de windinformatie te hebben opgevraagd voor de volgende dag. Heftiger dan vandaag, maar nog steeds te doen.
Wanneer we echter de volgende dag nogmaals de windinformatie opvragen, en tevens via de havenmeester van Hoorn de buienradar en de windguru raadplegen, blijkt dat de wind tussen 5 en 6 Bft zou liggen. Goed te doen voor een Etap 22, maar in de loop van de dag zouden met name de windstoten toenemen. We besluiten zwaar gereefd en met stormfok op weg te gaan, mocht het te gortig worden kunnen we Edam of Marken aandoen. Reddingsvesten worden tevoorschijn gehaald en levenslijnen bevestigd. Nog voor we de boeg uit de beschermende piertjes van Hoorn steken hebben we de eerst klap buiswater tot in de achterkuip te pakken. We kijken elkaar aan: is dit wijs wat we doen, of keren we om? De windmeter geeft een 6 aan, en eigenlijk is alleen de korte golfslag een probleem. We gaan door, en sturen dichter naar hogerwal om er iets meer rust te vinden. Het lukt, al stampt de boot dusdanig dan we de ene klap buiswater over ons heen krijgen na de andere. In de kajuit is alles stormvast gesjord en de luiken gekneveld, maar de kuip is een half zwembad geworden waarvan het water naar achteren gorgelt door de spuigaten. Halverwege zoekt een Meander (hetzelfde type zoals de reddingsboten) ons op en volgt ons om de kijken hoe ons kleine scheepje de watermassa's trotseert. De boot stuurt vervolgens aan op de Gouwzee, terwijl wij het Paard van Marken ronden. Nu de beschutting van de hogerwal weg is, neemt de golfhoogte toe, maar ook de wind zet even een tandje bij: een 7. We besluiten de vluchthaven van Almere (Pampushaven) aan te doen om daar beschutting te zoeken, maar gevoelsmatig weten we al dat de westingang met west- tot zuidwestenwind nauwelijks bescherming zal bieden. Wat dat betreft is die vluchthaven nutteloos. We gaan overstag en richten de boeg naar de recreatie-eilanden nabij Muiden. Uitschieters tot windkracht 8, regenbuien en golven waar onze Etap met enorm veel geweld stampt: innerlijk weten we dat er straks iets gaat begeven. Wij redden het nog wel, de boot redt het ook nog wel - een Etap kan immers niet zinken, maar de zeilen staan onder hoge spanning en de mast vibreert flink. Er komt behoorlijk wat water over maar desondanks kijken we elkaar grijnzend aan: dit is pas zeilen!
Ook de recreatie-eilanden bieden ondanks hun ligging ook geen beschutting. Dan maar alles of niets: door naar de thuishaven, al zal dat een hele klus gaan worden. Vlak bij Pampus willen we overstag, maar de stormfok krijgen we niet goed: de genuarail met het leioog worden met schroeven en al uit het bakboorddek gerukt. Dit hebben we nog nooit meegemaakt. Daarnaast is de buiskap gescheurd en de zijkant ervan hangt als een stel vodden aan elkaar. We nemen snel de beslissing om de stormfok op te bergen, een vreselijk karwei op een onder 45 graden hellend nat, glad e stampend voordek, en kijken of we nog enige vaart maken met alleen een dubbel gereefd grootzeil. Niet dus. Dan maar de motor erbij zetten, die het gelukkig niet laat afweten - goed onderhoud werpt in deze situaties zijn vruchten af. We missen Pampus net aan en moeten nog één hoek maken om het Buiten-IJ binnen te lopen. Nu maken we wel enige snelheid, net genoeg om te kunnen manoeuvreren. Voor de afwisseling regent het weer eens flink terwijl ik constateer dat het roer steeds meer speling gaat krijgen. De roerpen is omhoog gedreven en het hangt nu nog op twee bevestigingspunten, maar dit is wel te verhelpen. Na 5 en een half uur gestamp en gerol, waarvan de laatste etappe het slechtst bleek te zijn, leggen we met averij aan in Durgerdam. De harde westenwind heeft het water in de Markermeer zover opgestuwd naar het oosten dat het in de haven flink gezakt is: halverwege de box liggen we ineens stil. We zitten aan de grond. Scheef hangend aan stuurboord weten we de boot toch netjes in de box te leggen, met extra landvasten want ook in de haven brult de wind en laat de boot flink deinen.
We onderzoeken of er nog meer averij is, maar op waterlekkages na die precies in de voedselvoorraad terecht is gekomen na, valt het eigenlijk op dit punt wel mee. Hoewel we enigszins rustig kunnen eten aan boord en het lijkt of de wind wat afneemt, komt onweer opzetten. Hagelstenen belanden in de kajuit en snel sluiten we het luik. Want veilig liggen in de haven, in de warme kooi is best behaaglijk als het buiten nog even doorspookt.

Mooi en pakkend verhaal. Het kan er absoluut hobbelen, zeker in deze omstandigheden. Was er nog een onderliggende oorzaak aan de schade of gewoon "brutal force"?

Gr Michel

Mooi verhaal.Zeker voor andere Etap 22 bezitters
Hopelijk valt de schade naderhand nog mee?

Dat de genuarail eruit lag had vooral te maken met een verborgen gebrek. De voorzijde bleek namelijk met de schroeven vast te zitten in ... siliconenkit! Was keurig weggewerkt. Onder normale zeilomstandigheden zou het nooit opvallen daar het leioog dan naar achteren staat. Nu, met een stormfok staat deze vooraan en wordt even flink beproefd. Op de foto zie je hoe alles verbogen is als we de rail weer terug op zijn plaats zetten.

Buiskap is gewoon slijtage. Daar hebben we nu een tweede hands exemplaar opgezet wat iets is aangepast bij de zeilmaker.

Oh ja, meer schade? Jazeker. De reden dat de roerpen omhoog is gekomen bleek te liggen dat het roer op de scharnierpunten gewoon verrot bleek te zijn. Dat roer is van hout, met glasvezelversterkt polyester erom heen. Nooit controle uit kunnen oefenen of dat hout nog is goede staat zou zijn natuurlijk. Er is speling ontstaan rond de bovenste twee oren. Nu wordt het roer vervangen en de RVS oren verlengd.

Naderhand beseffen we dat we geluk hebben gehad. Juist met zo'n toch als deze komen de gebreken naar voren.

Maar al bij al,blijkt een etap 22 toch een sterke boot te zijn.Vele andere boten zouden met jullie weer niet zijn uitgevaren

We waren met slechts een paar schepen in zichtbereik. Wij waren de kleinste ja. In dezelfde 'storm' is op het IJsselmeer een groter schip gezonken.

Wel of niet uitvaren is naast een geschikt schip vooral zeemanschap (euhhh, als vrouw is dat dan zeevrouwschap??). We hebben goed overwogen of het haalbaar zou zijn of niet en een noodplanning gemaakt als we moesten vluchten.

Ik ben niet snel bang, maar toch werd ik verrast door de enorme krachten waar de Etap kennelijk goed tegen kan. De enige angst was dat de mast of zeilen het zouden begeven.

Zonder geluk vaart niemand wel!

Ik ben in een Etap 22 's nachts door een bft 7 op het IJsselmeer verrast worden. Ook niet prettig. Heb de zeilen gestrijken en op de motor beschutting oostelijk van Noord-Holland gezocht. De golven waren idiot hoog en er was geen maan. Dus, je ziet geen golf of water aankomen.
Toen het onder Noordholland wat rustiger werd was ik wel blij het gehaald te hebben. De 2 uur van Urk richting Noord-Holland waren wel behoorlijk spannend. De Etap is een sterk boot, maar in deze golfslag vind ik hem soms te kort.

Puntje Genuarail: Ik heb zelfs op mijn Etapje een nummer groter Genuarail. Dit voelt wel steviger/prettiger dan die standaard Etap genuarail (die vind ik toch iets aan de pietluttige kant).
Etap is een mooi en veilig boot. Maar het blijft gewoon, het is een boot onder de 7 meter. En daardoor is hij niet echt geschikt voor zwaar weer (in mijn opinie).


Groet Martin

Madison,
je hebt er een mooie verhaal neergezet, zooiets lees ik graag, vooral, als de krachten van het weer beschreven worden...

over je uitdrukking,..zeevrouwschap...
heb elders gelezen...zeemancipatie../schap..
maar ik ben er zeker geen geleerde in..
ben nog benieuwd, wat albert zou zeggen..

zeker leuk om zo'n stoer verhaal van een andere etap te lezen. Heb zelf ook m'n genuarail al eens uit dek gevaren. Net iets te lang de genua erop gelaten. Heb de gaatjes toen dicht geplamuurd en de hele rail een halve cm naar voren gezet, in vers nieuw materiaal. Dit is overigens ook het probleem met de tenaks knopen van de buiskap. De gaatjes jutteren op een gegeven moment uit. Ga daar nu kunststof hollewandpluggen voor gebruiken!

Mooi verhaal, maar ik zou me er ook niet voor schamen om rechtsomkeert te maken. Heb ik van de zomer ook gedaan toen ik met 6bft hoog aan de wind langs de pollendam (harlingen) stuiterde en meer een onderzeeër dan een zeilboot was. Het moet ook leuk en HEEL blijven als je op vakantie bent. Ik was inderdaad de enige die uitvoer en kreeg veel reacties toen ik weer terugkwam in de haven. Veel mensen waren toch blij om me weer terug te zien komen "met dat kleine bootje". Was wel blij dat ik het geprobeerd had, het is machtig om te zien dat je boot het kan hebben! Maar je voelt je wel erg klein!

Zo zie je maar weer dat de grootte niet direct bepalend is voor de zeewaardigheid, maar meer voor het vaargedrag bij wat hogere golven. Die genuarail had er immers ook bij een veel grotere boot uit kunnen vliegen.
En zeewaardigheid geldt natuurlijk het meest voor de bemanning. Jullie hebben je goed voorbereid en je ook goed aan de veranderende omstandigheden aangepast. Dat dat van wezenlijk belang is zie je aan het feit dat het na die averij ook veel slechter had kunnen aflopen, maar dat jullie de boel toch aardig onder controle konden houden.

Dat laatste stukje IJmeer breekt er trouwens wel meer op, dat is soms zelfs met hogerwal een merkwaardig klotsgat waar je meer water op je dek dan onder de kiel lijkt te hebben.

Ik ben ooit eens met mijn Hobie Cat 18 (die dus helemaal geen moeite met de "IJsselmeer golfslag" had) vanuit Broekerhaven wezen zeilen, en uiteindelijk in Lelystad aangespoeld met een afgebroken roer en lekke spiegel. Die rol ducktape was onze redding toen één van onze roeren compleet met roerbeslag uit de spiegel werd getrokken toen we midden op het Markermeer 'volgas' met ruime wind aan de één of andere kabel bleven hangen en het klaproer dus niet meeklapte omdat die eigenwijze hork het weer eens te strak had gezet.

Dat was in 1989, nog vóór de mobieltjes, en dan is het een hoop gedoe voordat je je vriendin, die in Broekerhaven lekker op het strandje ligt te zonnen en op de auto, trailer en koelbox past, kunt bereiken....

We hebben ons goed voorbereid, maar één en ander heeft wel geleid dat ik nu even een SRC doe, want marifoon hebben we dus niet aan boord. En die komt er wel. Tijdens de reis werd ik mij er pijnlijk van bewust dat we geen mayday kunnen uitzenden.
We kunnen ons goed redden met onze reddingsvesten, lifelines, signaallantaarns, vuurpijlen (ergens in het vooronder ligt ook nog een rode vlag) en een onzinkbaar schip, maar het kan altijd beter. Dit soort ervaringen draagt daartoe bij.

Ja, dat klotsgat bij Pampus ken ik nu ook heel goed. Bijna hadden we letterlijk voor Pampus gelegen