Onderwerp: Verhaaltje van Wadloper - Decca!

Omdat ik zelf altijd erg geniet van de verhalen van Albert en Berghout-2 en omdat er in deze tijden van dreigende isolatie (gaat u de deur nog uit, vandaag?) misschien behoefte is aan leesvoer om de tijd te doden, exclusief voor ZF (niet te vinden op mijn blog) nog een zeilverhaaltje:

In één van mijn eerste blogs heb ik hem al eens genoemd: de man van wie ik min of meer zeilen leerde: R. van der H. uit Papendrecht. Dat zeilen leren vond plaats aan het eind van de jaren '70. De boot was een Draaijer; een kajuitzeilbootje van 5,70 m. Voor zijn tijd een redelijk snel en fel ding, dat eigenlijk zeilde als een open boot met een ballastkiel.

In 1984 schafte R. zich een andere boot aan.
Volgens hem was het een Dutchy. Wie in de Zeilsport van Loeff (8e druk, 1977) op bladzijden 254 en 255 kijkt, ziet de Duchesse, een ontwerp van W. de Vries Lentsch. Op een paar details na is dat de boot die R. kocht. Een langkieler; niet bepaald snel (ook in die tijd al niet), maar vergeleken met de Draaijer had ie een tamelijk goeiig karakter, en was daardoor redelijk comfortabel.

R. investeerde ook direct flink in nieuwe uitrusting.
Naast een nagelnieuwe, zeegroene Sailor-marifoon kocht hij één van de eerste Decca's voor jachtgebruik, een Philips AP-navigator. Een soort voorloper van de hudige GPS-en. Het ding vertelde je, in graden, minuten en seconden noorderbreedte en oosterlengte, waar je zat en bovendien kon je er te varen routes, op basis van zelf-ingevoerde zogenaamde waypoints, in opslaan. Theoretisch kon je zo dus, zonder verder een blik op de kaart te werpen, van A naar B varen.
Dat gegeven wekte bij R. kennelijk grote ambities, want vrij kort na deze aankopen meldde hij dat hij met de Dutchy naar Denemarken wilde. Zeker toen vond de gemiddelde zeiler dat nog een hele onderneming. Hoewel R. in aanzienlijke mate een loner was die de meeste uren op zijn boten alleen doorbracht, wilde hij in dit geval toch wel met bemanning varen. Ik en zijn jongere broer kregen dus de vraag of we mee wilden. Dat wilden we wel.

Het volledige verhaal van de reis heeft te veel regels nodig. Om het kort te houden: wij werden min of meer die jongens die naar Parijs gingen. We gingen wel, maar we kwamen niet aan.
We hadden pakweg vier weken voor de reis uitgetrokken, maar na twee weken waren we niet verder gekomen dan Borkum, na kort zeereisje om Schiermonnikoog heen. Eerder waren we van Terschelling, bovenlangs naar Lauwersoog gezeild. Dat was, voor een relatief onervaren zeiler als ik toen was, al een hele belevenis, trouwens.



Borkum werd het keerpunt van de reis. Het was duidelijk dat, gegeven de weersomstandigheden en de resterende tijd, Denemarken te hoog gegrepen was. Besloten werd om gedeeltelijk door Nederland en gedeeltelijk langs de Nederlandse kust, weer af te zakken naar het zuiden.
Om te beginnen zouden we van Borkum over de Eems naar Delfzijl varen en vandaar via het Eemskanaal de staande mastroute door het noorden oppakken.

De avond voor het vertrek uit Borkum brachten we, heel ontspannen, door met het nodige bier en andere versnaperingen, terwijl de broer van R. een aantal waypoints in de AP-navigator zette, die samen de route naar Delfzijl vormden. Nodig was dat natuurlijk niet, want het was een tochtje waarbij gewoon op de tonnen kon worden gevaren. Slecht zicht zat niet in de verwachtingen. Maar soms doet men dingen omdat het kan; niet omdat het nodig is.
De volgende morgen bleek het inderdaad glashelder. Alle tonnen die we nodig hadden waren te zien. Desondanks werd gevaren op de door broer Van der H. ingevoerde waypoints. De route was ruim bezeild, er was weinig meer te doen dan rondkijken en genieten. De stuurman, echter, keek vooral op het display van de Decca, dat aangaf of we op, of (net) naast de ingevoerde route voeren.
Op zeker moment viel me op dat we langzaam maar zeker naar stuurboord door de tonnenlijn schoven. Ik maakte R. daarop attent, maar die zei: “ja, maar de Decca geeft aan dat..”
Er volgde een discussie die misschien een halve minuut duurde, maar ruw werd onderbroken door een luid, hoorbaar en voelbaar gebonk. Het was R. in één seconde duidelijk dat ook een Decca ons niet over deze ondiepte heen kon tillen.
Of het opkomend of afgaand water was, kan ik me niet meer herinneren, maar gelukkig kwam de boot niet echt vast te zitten. De motor (een ééncilinder SABB) werd gestart en aldoor bonkend over de harde plaat, draaiden we 180 graden en voeren we terug naar de betonde geul. Bij scrutineus onderzoek van de ingevoerde waypoints, later die dag in Groningen-stad, bleek er bij één waypoint een foutje te zijn gemaakt.

Er zijn nog meer anekdotes te vertellen over dit reisje, misschien daarover later nog een keer. Maar nog voor ik zelf, in 1996, mijn eerste gps aanschafte, was mijn wantrouwen tegen het varen op waypoints al een feit. Op waypoints varen heb ik zelf sindsdien nooit meer gedaan..

Mooi zo'n verhaal uit de oude doos.

Tja, dat was het nadeel van die dingen, je zag alleen een boel cijfertjes, nog geen koppeling met een kaart. En dan zit een fout in een klein cijfertje...

Leuk, mijn ouders hadden een Dordtse (!) hoogaars waar als ik het goed schrijf een Färe Gota benzinemotor in stond.
Die werd vervangen door een één cilinder Sabb met verstelbare schroef. Dat ding stampte zo erg dat een voor een alle schroeven in het hout knapten! Fijne motor dat wel. Deze hoogaars had overigens een midzwaard geen zijzwaarden.

Mijn vriend heeft in 1988 ons huidige schip nieuw gekocht bij een Engelse dealer. Aqua Vite is geleverd in St. Giles Croix de Vie recht van de fabriek. Dat is onder La Rochelle. Wij zijn met een aanhanger met gaskachel en nog wat spul naar Frankrijk gereden en zonder buiskap of stuurautomaat naar Southampton gezeild. April 88, 8 bft brr... maar kregen meteen vertrouwen in Aqua Vite.
In de aanhanger was ook de Philips AP navigator meegekomen. Toen we met de engelse mannen van de dealer gingen proefvaren heb ik meteen provisorisch de AP geïnstalleerd, we hadden navigatie, dacht ik.... We hadden snel schip binnen kwartier 50 mijl uit de kust? Wat bleek? De AP moet je vertellen of je ooster- of westerlengte bent en dat wist ik ook wel maar ik realiseerde me niet dat we met de aanhanger de nulmeridiaan gepasseerd waren!

Wij hadden iets dergelijks aan boord. Was ook nog een plotter bij met een rol papier en een pen. Daar kon je een gebied op uitzetten om het bv af te vissen met een dreg als er een verloren anker moest worden opgezocht.

nl.wikipedia.org/wiki/DECCA

[quote="Wadloper" post=1135055
Er zijn nog meer anekdotes te vertellen over dit reisje, misschien daarover later nog een keer. Maar nog voor ik zelf, in 1996, mijn eerste gps aanschafte, was mijn wantrouwen tegen het varen op waypoints al een feit. Op waypoints varen heb ik zelf sindsdien nooit meer gedaan..[/quote]

Kom maar op!

Leuk, Decca..
In '92 had ik ook een Philips Decca aan boord van onze rode Grinde. En een peuter van 3 jaar oud. Zeilende van Mandal naar Kirkehamn kom je langs een kapje: Lista. Juist dààr kregen we een geval van "lane shift": de decca geeft juiste positie niet meer weer. Toen veilig de kaap gerond met de mooie "peiling met verzeiling" techniek. Daarna nooit meer toegepast: GPS nam de plaats in van Decca.
Hier zie je vanaf oude foto onze Grinde in Kirkehamn:

En hier ik met m'n kleine matroosje:

Jutter schreef :

Ja die.

De eerste keer naar Engeland met het nieuwste snufje: de decca.
Op een bepaald moment verdween alles van het scherm. Wat een waardeloos ding. Een mijl voor ons was de shipping lane zuid. Daar voeren achter elkaar 3 fregatten van de marine zuidwaarts. Een half uur later, alles weer scherp op de Decca. Hoera. Daarna realiseerden wij ons, dat wij gewoon weggeblazen waren door die fregatten.

Leuk stukje.
Tegenwoordig kunnen ze met de telefoon in de hand ook netjes op de platen in de wadden vast lopen... Ik lag lekker met mijn hoofd op de poef naar het schermpje te kijken. Mijn zoon achter het stuurwiel vroeg nog "gaat dit wel goed..."

Mooie verhalen, lees ze graag!
Lekker met schrijven doorgaan.

Met zo'n decca met van die klokjes heb ik mijn eerste ervaring met electronische navogatie opgedaan Als je die achterlijke RDF dingen vergeet. Je had daar speciale kaarten bij en een speciaal lineaaltje waar een soort van verlopende schaal op zat om de dcimalen tussen de daccalijnen af te passen.

Lineaaltje heb ik nog in mijn bureaula liggen