In dit topic vind je de verzamelde kennis en inzichten op het gebied van antifouling. Regelmatig zijn er weer vragen over antifouling, dus kijk even of je vraag hier tussen staat voor je een bericht aanmaakt over dit onderwerp.
Informatie incompleet of fout? Post een reactie en ik pas de F.A.Q. aan! Zo houden we een fraai stukje kennis voor iedereen beschikbaar.
Noot van de schrijver: het lukt me niet om het stuk in één keer helemaal te plaatsen, post is dus work-in-progress... Opmerkingen in dit stadium zijn welkom, maar liever via de mail/pm
Wat is antifouling?
Welke soorten zijn gangbaar?
Welke merken zijn er? Zijn ze goed/duur/milieuvriendelijk?
Zijn er goede alternatieven?
Algemene richtlijnen voor verwerking
Wat is antifouling?
Antifouling is een verfachtig goedje dat je op het onderwaterschip kan smeren om aangroei tegen te gaan. Schepen met aangroei (een 'baard') zijn aanzienlijk trager dan schone schepen, omdat de weerstand in het water enorm toeneemt door al die blaadjes en slierten aan je romp. Aangroei tegengaan is dus een must. Helaas ontkomt geen enkel schip aan de aangroei, tenzij je na het gebruik je boot weer op een trailer parkeert en schoonspuit. Ook met gebruik van antifouling ben je niet beschermd tegen aangroei, het groeit allemaal wel een stuk langzamer.
Antifouling is overigens beslist
geen verf! Verf beschermt de romp door een afsluitende laag over de romp te vormen, antifouling heeft zeker geen afsluitende werking. Onder de antifouling dient dus een deugdelijk verfsysteem te zitten.
Welke soorten zijn gangbaar?
Globaal gesproken zijn er 2 soorten antifouling: op basis van chemicaliën (biociden) en op basis van beweging.
De biocide-versie is de meest agressieve variant, voor het milieu dan. Idee achter deze smeerselen is dat je aangroei kan weren door het milieu rond de boot dusdanig te vergiftigen dat plantjes geen zin hebben om aan je boot te gaan hangen. Vrij lang is hiervoor koper gebruikt (zgn
koperhoudende antifouling) maar dat bleek nogal belastend voor de omgeving. Op dit moment mag dit slechts beperkt verkocht worden in Nederland en het lijkt een kwestie van tijd totdat koperhoudende AF totaal wordt afgeschaft. De industrie zat natuurlijk niet stil en kwam met een alternatief:
chloorrubber antifouling. Ik ben geen chemicus, maar mij klinkt het een beetje als lood om oud ijzer. Met beide goedjes verhinder je tenslotte de groei van organismen.
Deze soorten antifouling zijn goed voor boten die weinig of niet varen.
De andere versie heet meestal
zelfslijpende antifouling. Deze AF haalt zijn werking uit het feit dat je boot vaart. Door de snelheid van de boot ten opzichte van het water vallen dan de aangroeisels van je romp af. In feite is dit dus een heel bros laagje rond je schip, dat bij het minste of geringste loslaat; in dit geval met plant en al. Het mag duidelijk zijn dat dit een behoorlijk ruw oppervlak tot gevolg heeft en daar is niet iedereen blij mee. Tevens vervalt deze laag letterlijk met het varen, je moet dus regelmatig bijsmeren. Tenslotte: als je een tijdje niet vaart groeit de boel vrolijk door; ga je dan eindelijk varen, dan ben je eerst tijd kwijt met het verlossen van je boot. Daar staat tegenover dat je bij regelmatig varen vrijwel geen aangroei meer tegenkomt.
Tenslotte is er nog
Coppercoat. Dit is een epoxy-product waarin koper 'opgelost' is en kan alleen toegepast worden op polyester schepen. Eenmaal goed aangebracht gaat deze coating maar liefst minstens 10 jaar mee en voorkomt vrijwel elke aangroei zonder het milieu te vervuilen (er komen geen biociden vrij). Voorwaarde is wel dat het spul volledig volgens de richtlijnen aangebracht wordt (droge romp, alle bestaande lagen weg, temperatuur binnen de marge en mengverhouding goed). Een bijkomend voordeel van dit spul is dat je een epoxy coating van je onderwaterschip maakt en daarmee de kans op osmose zeer sterk vermindert. De investering om het aan te brengen is wel hoog, maar het gaat dan ook heel lang mee. Een aanrader!
Welke merken zijn er? Zijn ze goed/duur/milieuvriendelijk?
Die ga ik nog op een rijtje zetten. Ik ken in ieder geval Sikkens, Werdol/Epifanes en Jotun.
Zijn er goede alternatieven?
Er is sprake van een
AF op basis van siliconen, maar of het daadwerkelijk 3 jaar aangroei vermindert is niet bekend. Voorwaarde is wel dat je een dikke onderlaag (grondverf) eronder hebt, want siliconen verwijderen is niet eenvoudig.
Ook is er een goedje uit Duitsland, genaamd Melkfett. Is ook
besproken op het forum en de berichten zijn tweeslachtig: het weert de aangroei goed, maar je moet het misschien halverwege het seizoen opnieuw aanbrengen. Staat tegenover dat het echt spotgoedkoop is ten opzichte van 'normale' antifouling. Ook lijkt dit natuurlijk een stuk milieuvriendelijker dan de chemische goedjes.
Je kan natuurlijk ook gewono de romp schoon borstelen. Dat werkt eigenlijk alleen goed op zoet water. Je moet dan wel regelmatig het water in, of de boot op de trailer hijsen.
Algemene richtlijnen voor verwerking
De gewone (harde en zachte) antifoulings zijn een beetje verraderlijk: het zit (meestal) in een verfblik, ziet eruit als verf, ruikt als verf dus het zal wel verf zijn. Dat is het dus niet. Waar verf bedoeld is als blijvende coat om het geschilderde oppervlak en dus zo goed mogelijk moet hechten, is antifouling juist bedoeld om zaken níet te laten hechten, en dat heeft gevolgen voor de ondergrond. In principe smeer je antifouling alleen op een tussenlaag (je verffabrikant heeft er waarschijnlijk wel een) of op een bestaande antifoulinglaag. Heb je beschadigingen onder de waterlijn die tot op de huid van de boot gaan, dan zul je daar ter plekke dus alles moeten herstellen: eerst je normale grondlaag, daarna het gebruikelijke aantal lagen lak, vervolgens weer de tussenlaag voor de antifouling en pas dan de antifouling. En dat allemaal omdat antifouling dus GEEN verf is.
dat het echt merkbaar beter is dan harde antifouling welke bovendien moeilijk te verwijderen is .
