Met Pinkstermaandag werd er in de media bericht over zeevlam. Ik had er tot die tijd nog niet over gehoord, en dacht dat de term zeerook is. Ook in het
radartopic was er enige discussie over. Ik ben er even ingedoken en dacht dat het wellicht nuttig was de voorlopige conclusies in de Meteo rubriek samen te vatten.
Zeevlam volgens
KNMI:
Warme lucht die over een koud wateroppervlak stroomt kan zodanig afkoelen dat zich mist vormt. Zo kan boven zee gemakkelijk mist ontstaan. <...KNIP...> Dat verschijnsel waarbij een zeewind, mist van zee landinwaarts transporteert, wordt van oudsher zeevlam genoemd. Die benaming is waarschijnlijk afkomstig van zeelieden die de mistflarden tijdens poollicht boven zee heel goed konden waarnemen en dachten dat de zee in brand stond. Men dacht vroeger dat de vanuit zee opkomende mist, die lijkt op rook van een brand op zee, alle bloesems, bladeren en grasscheuten in het kustgebied zou verschroeien.
Zeerook volgens
Wetenschap in BeeldZeerook is een soort mist die vlak boven het water hangt en zo dicht is dat het water bijna niet meer te zien is. Het verschijnsel is waar te nemen als warm water verdampt en in een koude luchtlaag terechtkomt. Vaak ontstaat zeerook als er lucht met een temperatuur van onder het vriespunt boven open water hangt.
De damp condenseert dan tot druppeltjes doordat koude lucht minder waterdamp kan bevatten dan warme lucht. Het principe is hetzelfde als bij gewone wolkvorming waarbij er waterdruppels of ijskristallen in de lucht ontstaan door de afkoeling. De hoeveelheid damp hangt af van de watertemperatuur, en bij zeerook gaat er dus meer damp de lucht in dan erin past.
Een paar centimeter boven het wateroppervlak condenseren de relatief grote hoeveelheden damp, maar omdat heldere, koude lucht meestal heel droog is, verdampen de druppels enkele meters boven het water opnieuw. Als het windstil is, lossen de waterdruppeltjes meestal niet op en ontstaat er gewone mist. Zeerook komt dus alleen voor in combinatie met wind. De wind blaast de zuilen van waterdamp vaak tot rijen, waardoor het lijkt alsof er een reeks schoorstenen onder water staat; het verschijnsel heeft daar dan ook zijn naam aan ontleend.
In de noordelijke streken komt zeerook in twee gevallen voor. Als koude, droge lucht in de wintermaanden in de richting van de open zee wordt gestuwd, lijkt de hele zee te stomen. Je ziet zeerook ook wel na een heldere nacht, waarbij het boven land sterkt is afgekoeld. Het warme water geeft de aanzet tot een briesje boven land, dat de koele lucht opstuwt tot boven het water. De zeerook ontstaat op een paar meter boven het oppervlak richting zee.
Zeerook komt ook voor in poolstreken, als er een koude, droge lucht van de ijs- en sneeuwgebieden naar het open water stroomt.
Oftewel: zeevlam ontstaat bij warme lucht over koud water, zeerook bij koude lucht boven warm water.
Dit is ook, in iets andere woorden, wat
Wikipedia zegt.
Resteert nog de vraag welke van die twee zich met Pinksteren heeft voorgedaan. Ik denk zeevlam maar weet het niet zeker.
Zowel zeerook als zeevlam is mist, dus met de benaming zeemist zit je in ieder geval altijd goed