Onderwerp: Wel/geen stuwdruklager of fleibele koppeling.

Op het moment ben ik met twee boten bezig:

Boot 1 met een volvo penta 2003 3 cilinder, +-30pk
boot 2 met een Yanmar 3gm30 3 cilinder, +-30pk.


In beide gevallen is de motor direct op de schroefas flens gemonteerd. De schroefas ligt in een flexibel buitenlager, en heeft in beide gevallen behoorlijk wat speling in alle richtingen.
De afdichting is dermate van een volvo seal (stuffing box) en is waterdicht gebleken.
ik heb geen oververhitting of andere narigheden tijdens het varen (ook langere stukken) kunnen ontdekken.

Beide motoren zijn op dit moment uit gebouwd en liggen in de kajuit. Bij de volvo waren 3 van de 4 de trillingdempers aan gort. Bij de yanmar valt het mee.

Ondanks dat beide motoren zo al minstens 20 jaar in de boot liggen, en veel gevaren is, vraag ik mij af of het niet anders kan/moet.

Wat te doen? De yanmar zal veel gebruikt worden tijdens een lange reis. De volvo minder.

Groet. Marius

Is de uitlijning goed en heb je genoeg ruimte om een stuwdruklager en / of een flexibele koppeling te monteren?. Veel ruimte op je buitenlager (is dat de uithouder?) zou ik toch verhelpen.

Een starre constructie heeft de volgende nadelen :

- schroefas moet de bewegingen van de flexibel opgestelde motor volgen, dit kan extra slijtage van de schroefas en de aslagers opleveren
- de trillingsdempers moeten naast de motortrillingen ook de stuwdruk opnemen

Als je een stuwdruklager op de schroefas monteert, kom je tegemoet aan bovenstaande nadelen. Je bent dan wel verplicht een flexibel element tussen schroefas en motor te monteren om de motorbewegingen op te vangen.
Zie bijvoorbeeld hier

Voor een eventuele montage van een stuwdruklager met flexibele koppeling moet er voldoende vrije aslengte zijn. Vaak is dat niet beschikbaar en kom je niet verder dan alleen een flexibele koppeling.

Het gaat om 2 s-spant boten, geen uithouder dus. De speling op de as is noodzakelijk omdat de trillingen door de as opgenomen worden. De as hangt dan ook in een zo genoemd flexibel buitenlager.
Nu weet ik alleen niet wanneer de speling te groot is. Het geheel is waterdicht, dus ik verwacht dat het niet dramatisch is.
Op veel schepen zit deze opstelling.

Ik ben me er van bewast dat deze 'starre' opstelling niet de beste is, maar wel een relatief goedkope.

Mijn vraag is nu echter: wat is nu de toevoeging van een eventuele stuwdruklager met bijbehorende flexibele koppeling, nadat de opstelling al jaren star is?

Voor de volvo laat ik het denk ik zoals het was, omdat daar normaal gebruik van wordt gemaakt.
Voor de yanmar geldt dat we een lange reis willen gaan maken, en dan willen we eventuele problemen voor zijn.

Hoe betrouwbaar is de starre opstelling zoals deze nu is in het algemeen? En hoe verhoudt dat zich tot de kosten van een evt. te plaatsen stuwdruklager?

Even makkelijk maken, gooi onder beide machines nieuwe dempers. Stel de motoren op de juiste hoogte en ga lekker varen de komende 15 jaar. Daarna zie je wel weer.

Dat dacht ik ook mij mijn motor. Alleen kon ik door het plaatsen van homokineet en stuwdruklager véél goedkopere dempers plaatsen. Zoveel goedkoper dat ik die homokineet en lager bijna gratis waren

Voor mij was de reden van het plaatsen vooral het meer horizontaal kunnen plaatsen van de motor, anders zou ik nét op de 15 graden zitten die yanmar als max. aangeeft. Bijkomende voordelen is het minder kritische uitlijnen, meer ruimte binnen (doordat de motor lager kon komen te staan), vaak langere levensduur van de schroefas lagers en minder geluid door soepele opstelling. Maar dat is allemaal bijzaak, als het zonder zou kunnen had ik het zonder gedaan. Een homokineet is weer een extra duur onderdeel in de aandrijflijn en over de betrouwbaarheid zijn er enkele met minder goede ervaringen.

Bij de volvo heb ik de dure originele steunen ook vervangen voor goedkope. Het effect moet nog blijken.

Bij de yanmar zijn de trilling dempers nog redelijk. We hebben ook een extra set aan boord, die er ook prima uitzien.

Mijn zorgen gaan echter uit naar de schroefas. We willen niet over een x aantal jaar ineens rare defecten tegenkomen op een moeilijke plek.

Om nou zomaar op voorhand te zeggen dat voorkomen beter is dan genezen gaat mij ook wat ver gezien de kosten en de tijd die het vergt om het geheel om te bouwen. Vandaar dat ik benieuwd ben of iemand concreet kan zeggen of we er wel verstandig aan doen om toch maar de stuwdruk beter op te vangen, en de trillingen niet op de schroefas over te brengen.

De 'starre' opstelling heeft zich op boten die normaal gebruikt worden wel bewezen. Vandaar dat ik de volvo laat voor wat het is. Maar wat als er dagelijks gevaren wordt?

Star tussen haakjes omdat het niet echt een starre opstelling is toch? De trillings dempers en de flexibele opstelling van de as maken dat de boot toch relatief vrij van trillingen blijft.

Overigens storen wij ons niet aan de trillingen, of geluid. En hebben wij ook niet te kampen met overmatige helling van de motor.

mjanssen schreef : Technisch gezien is er geen twijfel dat het beter is de bewegingen van de flexibel opgestelde motor niet op de schroefas over te brengen. De stuwdruk is minder problematisch als je keerkoppeling ervoor is ingericht de stuwdruk op te nemen (ingebouwd stuwdruklager). De stuwdruk draagt wel bij aan de beweging die een flexibel opgestelde motor tijdens het varen maakt.
De vraag of je er zo mee kan/wil blijven doorvaren, kun je alleen zelf beantwoorden. Het is net zo'n vraag of je bijvoorbeeld wel een brandstoffilter nodig hebt. Niet als je redelijk schone brandstof tankt, je motor slijt alleen wat sneller, maar zal stoppen als je brandstof behoorlijk vervuild raakt.
Hoeveel risico wil je nemen, dat is de afweging die je voor jezelf moet maken.

Het voorbeeld met het brandstof filter gaat niet helemaal op. Die ingreep is minimaal en de kosten laag, het effect hoog.

Voor het plaatsen van een python drive met homokineet moet de schroefas er uit, eventueel aangepast/ingekort. Of zelfs vervangen in combinatie met een ander lager. (is dat zo eigenlijk? Of kan de huidige as+lager handhaven?) Er moet een constructie komen waar de stuwdruk wordt op gevangen. En misschien de motor wel iets naar voren.

Wel is waarschijnlijk de vergelijking te maken voor de levensduur van de motor. Al is dan de vraag wanneer ik in de problemen zal komen als ik het laat zoals het is. (wanneer de motor bevuild is geraakt en er mee stopt).

Beide motoren zitten er al ruim 20 jaar in. De assen lijken recht op het oog. De maximale speling op de as zou ik moeten opzoeken en nameten. Maar zolang er geen water binnenkomt en het geheel niet oververhit raakt etc. vaar ik er mee rond.

Nu ben ik alleen benieuwd of er toch aanwijzingen waar te nemen zijn dat het eventueel binnen 5 jaar mis zou kunnen gaan omdat er niet is in gegrepen in de vorm van een stuwdruk lager.

Laten we dan in dit geval even aannemen dat de as en lager op dit moment nog voldoende inorde zijn.

Wat is gebruikelijker in dit segment boten? semi star opstellen, of toch een stuwdruklager met bijbehoren? Ik ben erg benieuwd naar hoe het over het algemeen in de boten zit..

Als alternatief misschien alleen een flexibele koppeling tussen de flensen? Dat maakt dan het uitleinen minder kritisch? Welke koppeling dan?

Proost heeft achter de KK een Bullflex maar er zijn natuurlijk meer flexibele koppelingen. Verkijk je echter niet op de effecten. Bullflex vangt een scheefstelling op van maximaal 2 graden en heeft een ingebouwde stuwdrukdemper.

De oplossing van Proost is niet de fraaiste maar wel de simpelste en goedkoopste oplossing in combinatie met harde trillingsdempers.