Een 4 takt heeft een aantal voordelen ten opzichte van een 2 takt.
- Schonere uitlaatgassen, je verbrand namelijk veel minder olie dan een 2 takt die olie in de brandstof nodig heeft voor zijn smering.
- Stinkt minder dan een 2takt. Immers, je verbrand veel minder olie dan een 2takt. Een lucht die overigens best in je kleding of je haar kan blijven hangen als je de wind in de rug hebt.
- Minder slijtage dan een 2takt. Een 4takt draait minder toeren dan een 2takt.
Een 4 takt heeft een groter aantal nadelen ten opzichte van een 2takt
- Zwaar, want er zitten veel meer onderdelen aan. Denk hierbij aan kleppen, stoterstangen, nokkenas etc. Omdat dit allemaal meegesjort moet worden door de motor (lees, in beweging gehouden worden) kan een 4takt technisch niet zoveel toeren draaien als een 2takt.
- Onrustige loop bij kleine cilinderinhoud. Om gewicht te besparen moet er ook op het gewicht van het vliegwiel bespaart worden, waardoor je eigenlijk zou kunnen stellen dat bij lagere toeren, zeg maar kwart gas, dat de zuigerschelheid behoorlijk extreem uiteenloopt tussen de verbrandingsslag -> uitlaatslag -> inlaatslag -> compressieslag. Hierdoor gaat zo'n ding schudden, wat op te lossen is met balansassen, maar ja, gewicht he. Je hebt niks aan een trilingsvrije BB als het water via je hek de zeilkuip in sijpelt. In combinatie met het hogere gewicht door genoemde extra onderdelen betekent dit meer gewicht wat aan je spiegel of beugels of steunen trekt en duwt.
- Onderhoudsgevoelig ! Ok, dit staat haaks op minder slijtage, maar hiermee bedoel ik dat je een 4takt regelmatig moet servicen omdat hij een open carter heeft. De kwaliteit van je motorolie is van groot belang voor de smering van de gehele motor, incl kleppentrein, zuigerveren etc. Soms (en bij auto's zeker) is de motorolie ook verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de temperatuur distributie (lees : koeling en verwarming van de motordelen !)
Vanwege het open carter komt er ook koolresidu langs de zuigerveren in je motorolie (wat afgewerkte olie dus zo zwart maakt) wat slijtage veroorzaakt en je dus een oliefilter moet hebben etc.
- horizontaal gevoelig. Vanwege het open carter ten opzichte van een 2takt die een gesloten carter heeft, kan je een 4takt niet al te lang in schuine toestand zetten. Dit vanwege neerslaan van vervuiling en evt verstopping van oliekanalen. Je wilt niet weten wat je in je carterpan van je auto vind als je die eraf schroeft ! Ik zal het vertellen : een zwarte plak kauwgom van slechte kwaliteit. Een dikke sludge, en hoe ouder de auto, des te meer waar dit is.
- Minder eenvoudig te dempen door de het lagere toerental = lagere frequentie van het geluid = lastiger dempen. En een complexe uitlaat wil je niet op je BB hebben. Dat maakt hem LEO (Lomp en onhandig).
- Duurder dan een 2takt. Het is een complexere motor met meer onderdelen, dus hij is per PK gewoon duurder dan een 2takt.
Ik denk dat mijn pleidooi wel duidelijk is. Als ik jou was zou ik gewoon lekker voor een simpel 2taktje gaan. Betrouwbaar, eenvoudig en goedkoper, én last but zeker nog least : minder belastend voor de constructie van je boot.