Onderwerp: multiplex, okoume?

Ik moet wat multiplex aanschaffen, maar weet nog niet welke soort. De meest gangbare zijn natuurlijk mahonie en okoume multiplex. Mahonie is, wat ik heb begrepen, iets harder, sterker en stijver. Dat verschil, daar kan ik wel mee leven, gezien het verschil in prijs. Qua milieu belasting ontlopen de soorten ook niet veel, dacht ik. Dan blijft het argument van de rot-bestendigheid over. Als ik nu mijn dek en kuip van okoume maak, en vervolgens met epoxy inpak, loop ik dan evengoed een redelijk groot risico op vroegtijdig rotten van het hout? Heeft iemand een idee van het verschil in duurzaamheid tussen mahonie en okoume(dus hoe lang het mee gaat) in jaren?

Okoume heeft de naam minder duurzaam te zijn dan mahonie. Bij de Waarschepen zijn de mahonie schepen gewilder dan de okoume. Maar in de praktijk lijkt het nogal mee te vallen.

Voor welke toepassing wil je het hout gaan gebruiken?

Mahonie is zeker duurzamer. Van mijn boot is de romp mahonie en het dek grotendeels okoumé. Het dek was deels aan vervanging toe maar dat wijt ik niet helemaal aan de houtsoort. Ik denk wel dat met mahonie de boel iets minder erg was als nu het geval is.

Maar toch denk ik dat als je de boel goed in de epoxy zet, okoumé mog steeds prima kan zijn. Ik maak mijn nieuwe dek in ieder geval weer van Okoumé en bescherm dit keer de boel wel goed. Het hangt ook van wat je moet gaan vervangen. Als ik in mijn romp delen zou moet vervangen zou ik dat wel met mahonie doen. Ook twijfel ik nog aan de zijkanten van de nieuwe opbouw maar dit is meer vanuit esthetisch oogpunt.

captain koek schrijft:
Ik heb sterk het idee dat bij mahonie-multiplex alleen de buitenste fineren van mahonie zijn. Wat is het prijsverschil tussen mahonie en okoume? Als mahonie-multiplex door-en-door mahonie zou zijn, is het waarschijnlijk onbetaalbaar.

Mahonie-multiplex pas je toe als je bij een blanke afwerking een echt mooie kleur en tekening wilt zien. Niet vanwege de grotere duurzaamheid of grotere stijfheid.

--
stegman

Je hebt inderdaad okoumé multiplex met een mahonie toplaag. Die heb ik gebruikt bij het opknappen van mijn Kolibri. Oa. Jumbo verkoopt deze. Wel de looks maar niet de volledige prijs van mahonie. Maar er is weldegelijk multiplex te krijgen met door-en-door mahonie, ook door jumbo maar ook bijv. Bruynzeel Suprahecht.

Prijzen zijn inderdaad hoger maar het valt mij mee hoeveel. Een voorbeeldje bij met jumbo hout van 15mm dik:
okoumé garantie: 57 euro / m^2
okoumé garantie met buitenste laagjes mahonie: 74 euro / m^2
mahonie door en door garantie: 86 euro /m^2
Bruynzeel Suprahecht wordt zo'n beetje gezien als het hoogt haalbare maar dat mag ook wle met een prijskaartje van 141 euro / m^2

Sommige klassenvoorschriften schrijven ook voor dat je mahonie door-en-door moet gebruiken bij de bouw ivm gewicht.

Nog even over de duurzaamheid ven beide:

Toen ik mijn dek aan het vernieuwen was, heb ik een stuk buiten laten liggen onder een zeil dus uit de regen etc. Na twee weekjes zat het weer er al goed in en was het aardig grijzig en smoezig geworden van gewoon vocht. In november heb ik een partij mahonie latten gekocht en daar ligt nog steeds een stukje als test buiten in het volle weer: helemaal niks aan te zien. Ik denk dus echt dat mahonie veel beter is qua duurzaamheid. Maar zoals gezegd, met een goede (epoxy) bescherming moet het zeker ook goed gaan met okoumé.

hechthout en massief hout zijn natuurlijk wel twee verschillende zaken. Bij hechthout speelt ook de constructie (zit er nog lucht is) en de gebruikte lijm een rol. Hoewel mahonie (massief) duurzamer zou moeten zijn dan okumé Kan ik me mahonie hecthout voorstellen dat rot waar je bij staat.

Okoume is heeft weinig tint en vrijwel geen vlam.
Ik heb destijds het dek van mijn Draak vernieuwd met 5-laags watervast multiplex, waarvan de toplaag voorzien was van Cresta-mahonie. Cresta is één van de mooiste soorten mahonie, naar mijn mening.

Philip schrijft:

Ik heb een plaat door en door mahonie multiplex gewoon bij de lokale bouwmaterialen zaak gehaald. (niet een bouwmarkt). Dit was Verdouw in Gouda. Ik kan me voorstellen dat andere zaken dit ook gewoon op de plank hebben liggen. Bel gewoon eens wat houthandels. Rozendaal in Schijndel zal ook wel zoiets hebben, bijv. Of Lambri in Maarssen. Deze bedrijven maken multiplex.

De grote kwaliteitsverschillen zitten 'm in de lijm en de al genoemde spaties (waar lucht zit "zal water komen") tussen stukken fineer.

Okoume is lichter dan mahonie. daarom zijn bij de meeste waarschepen met een mahonie romp de dekken van hout.

Bij goed inpakken met epoxy zal de levensduur gelijk zijn. Maar als de beschermlaag beschadigd raakt dan zal mahonie langer overleven. Bij mahonie is het waarschijnlijker dat de lijmlaag het begeeft dan dat het hout gaat rotten.

Meestal begint de inwatering daar waar schroeven geplaatst zijn. Het waterdicht plaatsen van beslag is daarom het allerbelangrijkste werk aan een hechthouten boot.

Voor wat adresjes....

www.zeilersforum.nl/index.php/...45210-fijnhouthandel

Even wat feiten omtrent de verschillen tussen mahonie en okoume.
In zijn algemeenheid wordt de duurzaamheid van hout aangegeven op een schaal van 1 t/m 5. Dat getal staat voor het aantal jaren dat hout goed blijft in voortdurend contact met de grond (dus simpelweg als paaltje in de grond geslagen )
Hout van duurzaamheidsklasse 1 houdt dat minimaal 25 jaar vol, klasse 2-15tot25, 3-10tot15,4-5tot10 en klasse 5 minder dan 5 jaar.
Mahonie valt afhankelijk waar het vandaan komt in 2 of 3.
Okoume in 4 of 5. Het "leuke" van klasse 5 is dat het dus ook 0,5 jaar mee kan gaan (want dat is ook minder dan 5 jaar)
Okoume is binnen het jaar rot.
Worden deze houtsoorten tot multiplex verwerkt dan worden ze beide verlijmd met resorcinollijm, een donkerrode absoluut watervaste lijm. Bij Bruinzeel Suprahecht (heet het geloof ik) bestaan alle lagen uit mahonie en is van superieure kwaliteit. Philip gaf al aan dat de bijbehorende prijs ook supra is.
Mahonie hechthout is aan zienlijk sterker en harder dan okoume hoewel ik daar geen cijfers van heb (alleen praktijk ervaring)
Bij okoume multiplex moet je er op letten dat bij de goedkope soorten de lagen niet altijd netjes aansluiten of dat de lagen elkaar overlappen. Dat laatste is n.l. ook in de toplaag te zien.
Overigens zijn de goede soorten ook gewoon bij de doehetzelf-zaken te koop. Let daarbij op de aanduiding of het voor binnen- of buitenwerk geschikt is.
Beide soorten moeten beschermd worden waarbij mijn voorkeur uitgaat naar epoxy. Goed in de epoxy gezet gaan ze evenlang mee. Er kan immers geen vocht meer bij. Slecht beschermd zal mahonie niet snel rotten maar door het voortdurend krimpen en uitzetten t.g.v. het afwisselend nat worden en weer drogen zullen de lagen onderling loslaten. Niet omdat de lijmlaag stuk gaat maar het hout direkt naast de lijmlaag scheurt af. De lijm is sterker dan het hout.
Op mijn vorige boot die helemaal van Suprahecht was gemaakt ben ik eens door een luik gezakt waarvan de rand waar het luik op lag (die ik van stroken mahonie hechthout had gemaakt) dat proces had doorgemaakt. Aan de afzonderlijke lagen mankeerde niets. Heb ze dan ook, na een kwartiertje puzzelen gewoon weer aan/op elkaar gelijmd. Een leerzame ervaring. In de boot die ik nu heb (hout/epoxy) heb ik alleen okoume multiplex gebruikt en die drijft weer al 12 jaar.
Dan nog een stukje spraakverwarring. Vaak hoor je mensen de term hechthout gebruiken. Mij staat bij dat Hechthout een wettig gedeponeerde of gepatenteerde (is dat de juiste omschrijving?) naam is van Bruinzeel. In alle andere gevallen heb je het dus over muliplex.

Handelsnamen (Hechthout) deponeer je, producten (in de breedste zin) patenteer je.

Veel info over hout is te vinden in de houtvademecum, een handig boekje. Via de volgende link meer info, en met de links op die pagina zal je ook wel meer teweten komen over okoume of mahonie

nl.wikipedia.org/wiki/Houtvademecum

Herman schrijft:Kijk, weer wat geleerd!

Bedankt voor alle reacties!