Onderwerp: onderwaterschip behandelen

Hallo allemaal,

Ik ben bezig met een Eventide uit 1963. De houten romp zat (af fabriek waarschijnlijk) in polyester en nu is er van binnenuit via de bouten van de motorfundering water tussen de houten huid en het polysester gekomen. Het resultaat laat zich raden...

Inmiddels in het polyester er af (op twee stukken aan de boeg en het hek na die heel goed vast zitten) met meeneming van de toplaag van de multiplex huid.

De rotte stukken, met name rondom de motorbevestiging en een lange reep aan weerszijden van de kiel, heb ik er inmiddels uit en daar ga ik nieuwe stukken inzetten die ik met epoxy verlijm. Het lijkt erop dat de multiplex platen alleen maar geschroefd zitten op de spanten en niet verlijmd zijn.

Mijn vraag is nu hoe ik dit het beste kan conserveren. Mijn eerste gedachte was om het in de epoxy te zetten met een glasmat (450 gr/m2), maar nu lees ik ook allerlij beangstigende verhalen over epoxy...

De romp "mist" nu natuurlijk wel de stevigheid van het polyester en 1mm multiplex.

Ik hoop dat iemand een advies kan geven.

Hartelijk dank alvast,

Rob Oostenrijk

Wat zijn de beangstigende verhalen dan?

Volgens mij is het geen probleem als je het op de "juiste" manier verwerkt etc. Aan wat voor advies denk je? Tips in verwerken etc of weet je dit of heb je dit al uitgezocht?

eerste fout al gevonden: 450 grams glasmat
epoxy en glasmat = no go!

Laat je vooral niet door iedereen van alles wijs maken, anders ben je het volgende enge verhaal.

Ter verduidelijking, glasmat is alleen geschikt voor verwerking met polyester. Voor epoxy kies je glasweefsel.

Ik zou proberen de resten polyester ook te verwijderen. Polyester hecht niet op hout. Als je glas over de epoxy zou doen dan is het hout onder het polyester niet geconserveert.

Waarschijnlijk kan Philip je wat tips aan de hand doen, toch, Philip? : )

Voor wat betreft engen verhalen: het woord "doodskleed" komt regelmatig voorbij...
de opmerking over glasmat/galsvezel is helder!

Ik kan zeker proberen de resten polyester ook te verwijderen. Het schip is een knikspant en voorbij de knik wil ik het wel laten zitten. Dat po;yeseter niet op hout hecht zou je niet zeggen trouwens... ik trek deus de toplaag van het hout mee als ik het polyester eraf haal... zit best goed aan elkaar vast

Maar ik lees ook dat je bij een traditioneel schip - en dat kun je eecn schip van rim 40 jaar oud denk ik wel noemen - beter flink wat lagengrondverf kunt opzetten en dan een antifouling.

Epoxy dou het ademen van het hout tegengaan, maar het lijkt mij dat er bij een boot die in het water ligt niet veel valt te ademen...

Elke winter gaat de boot uiteraard uit het water.

Polyester neemt vocht op is mechanisch minder sterk etc. Vandaar dus geen polyester. Epoxy is veel beter resistent vocht (dampdicht) en heeft betere mechanische eigenschappen.

Het punt is dat je met epoxy het vocht kan insluiten dus het is wel een voorwaarde dat het hout "droog" is. Dit vocht kan er inderdaad niet meer uit. Alleen eventueel binnen uitdampen is dan nog mogelijk. Een hoge vochtigheid in het hout kan ook het uithardingsproces beïnvloeden aangezien je voor verwerking van epoxy een lage luchtvochtigheid nodig hebt.

Door de epoxy komt er ook geen vocht meer in de romp dus wat er niet ingaat hoeft er ook niet uit! Eventueel ademen gebeurt uiteraard als de boot op de wal staat en evt vocht zal in het water worden opgenomen.

Beter lagen grondverf... Dit is een beetje makkelijk uitgedrukt en geheel afhankelijk van de bouwwijze. Sommige boten moeten bv water opnemen waarmee de kieren dichttrekken hierbij is zomaar behandelen met epoxy funest. Maar ik neem aan dat dit niet voor je schip van toepassing is. Je zal in ieder geval een dampdichte laag op willen bouwen maar als ik je verhaal zo hoor met al je beschadigingen en rotte plekken zou ik meteen maar voor epoxy gaan je moet al zoveel herstellen.

Rotte plekke ruim wegsteken dus zoveel weghalen totdat je volledig op "gezond" hout zit!

En heeft glasweefsel dan nog zin?

Het lijkt me redelijk lastig verwerken omdat het tegen de onderkant van het schip moet komen. De voorbeelden die ik op youtube zie zijn allemaal met kleine rompen die omgekeerd liggen en dan is het natuurlijk eenvoudig te doen.

Ik zou een boot die ontworpen is voor een glasmat niet zomaar als een "houten boot" gaan gebruiken.. Maar idd, als het hout vochtig is dan kan epoxy de boel afsluiten. Is het hout aan de binnenkant gelakt/geschilderd of ook van poyester voorzien?

Het hout zit aan de binnenkant niet in de polyester, maar is gewoon geschilderd.

De vraag is ook of hij ontworpen is voor een glasmat of dat dit een sjieke (hippe, 1963 immers) aanvulling was. Ik heb de originele tekeningen en daar is geen sprake van polyester. Ik heb de vraag inmiddels ook neergelegd bij de eventide owners club. Misschien komt daar nog wat uit.

Het is dus een knikspant met spanten om de 35 cm en een huid van 10mm hechthout.

Ah, daar ben je dus zelf al achter! De Eventide (een Griffits ontwerp) is ontworpen voor amateurbouw in multiplex, zonder polyester buitenhuidje.
Mogelijk heeft jouw amateurbouwer meer vertrouwen gehad dat de romp waterdicht werd met polyester, mogelijk is het er na tewaterlating achter gekomen dat dat nodig was...
Ik zou in ieder geval even controleren of de gebruikte platen de dikte hebben (hadden) die op tekening voorgeschreven is. Als dat het geval is, mis je aan dikte alleen die bovenlaag die je eraf getrokken hebt. Is een lichtere plaat gebruikt, dan zal de polyester laag ook contructief voordelen hebben, en zal je toch met een mat moeten werken.
Een epoxy coating, eventueel met weefsel, lijkt me wel nuttig in dit geval (de toplaag van multiplex is meestal wat dichter hout dan eronder). Geen polyester meer gebruiken: dat is echt een verouderde methode waarvoor epoxy een veel beter alternatief is!

Kijk wel heel grondig het slechte deel multiplex na: mijn ervaring met rot multiplex is slecht, en ik zou je aanraden de platen met rotterij in hun geheel te vervangen door nieuwe delen. Bij eerdere ervaringen met lapwerk in matig multiplex had ik een jaar later weer ergens anders slechte plekken, zelfs al dacht ik op gezond hout te zitten.

Ik heb zelf met een soortgelijk bijltje gehakt en ben nog steeds druk met hakken. Bij mij was het dek en een deel van het onderwaterschip in glasmat en polyester gezet.

Even over dat verhaal: polyester samen met hout heeft twee nadelen: niet waterdamp-dicht en soms verslechterde hechting met het hout, zeker als er vocht in het spel is (mogelijk hebben beide nadelen met elkaar van doen).

Het dampdichtheid nadeel is op te lossen: zorgen dat de boel kurkdroog is en dan dampdichtmaken met epoxy hars lagen, glas is dan niet eens nodig.

Hechtingsproblemen zijn lastiger op te lossen. Dat komt vooral neer op het verwijderen van het polyester en glas en dat is een klere klus. Maar zo te lezen ben je daar al een heel eind mee.
Er zijn echter ook toepassingen waar het met die hechting na decenia nog steeds heel erg goed is. Zeker als je de boel droog is geweest. Dus misschien kun je dat wat er nu is, nog laten zitten en dan epoxy er over heen. Probleem is alleen dat je niet goed kunt zien wat er gebeurd in de toekomst.

Ik heb zelf mijn hele dek ontdaan van polyester en dat jeukt nog steeds. Een stuk van mijn onderwaterschip staat ook in de polyester. Daar is de hechtig echt nog steeds enorm goed, niet er af te krijgen. Ook is het hout er onder in een zeer goede staat. Om toch problemen in de toekomst voor te zijn ben ik een beetje aan het experimenteren gegaan: Ik heb een stukje gestraald met grit, dan blaas je zegt maar de polyester tussen de glasmat uit. Dat heb ik vervolgens opnieuw ge-epoxied en dat ziet er goed uit. Het is dan een bijna transparante laag glas-epoxy laminaat op het hout. Ik denk dat ik dat op het hele gebied ga toepassen. De romp is daar krukdroog (gemeten) en blijft dat dan ook na het toepassen van epoxy.

Er is alleen nog een kans dat het restant van het polyester toch nog ooit een slechte hechting gaat krijgen met het hout. Maar als ik zie hoe goed deze na 30 jaar nog is en dat de hechting meestal door vocht verloren gaat, lijkt me dat best een aanvaardbaar risico. Maar misshcien dat ik toch de hele boel kaal haal.
Sowieso krijgt het onderwaterschip nog een laag glasweefsel.

Over jouw nieuwe behandeling van het onderwaterschip: misschien is een nieuwe laag weefsel (met epoxy dit keer) niet nodig maar ik vind het een beetje moeilijk om daar uitspraken over te doen. Het kan in ieder geval wel prima op hechthout. Maar misschien is 'gewoon' de boel in de epoxy zetten al genoeg. Bij mijn Kolibri (vorige boot, ook hechthout) was glasweefsele echt niet nodig en dan zijn het alleen maar extra niet leuke werkuren, kosten en gewicht. Die heb ik dus alleen in de epoxy hars gezet.

Maar zorg in ieder geval voor droog hout als je met epoxy gaat werken. Zelfs veel nieuw hout is bij aankoop eigenlijk nog niet droog genoeg. Huur of leen een vochtmeter voor hout voor de zekerheid, kost niet veel.

susho schrijft:
Niet alleen maar iets roepen. Als je gaat zitten toeteren over jezelf niet alles wijs te laten maken, geef dan ook even volledige uitleg. Bovendien kan er sprake zijn van naamsverwarring. Oningewijden spreken heel makkelijk van glasmat als ze glasweefsel bedoelen.

Clue voor de vragensteller: glasmat (stukjes glasfilament die in willekeurige richting met een bindmiddel aan elkaar zijn gekit tot een mat) gebruik je in combinatie met polyester. Epoxy bevat geen oplosmiddelen, die de kit van een glasmat oplossen, waardoor een glasmat heel slecht te impregneren is met epoxy.

In combinatie met epoxy dien je glasweefsel te gebruiken.

--
stegman

susho schrijft:Hier valt wat te leren. Deze opmerking verbaast mij eerlijk gezegd een beetje. Om welke reden kan/mag dat niet?

Edit. Aha, had ik 2 minuten gewacht?

rob oostenrijk schrijft:
Het gegeven dat de boot op spanten is gebouw maakt het heel lastig om hem op een verantwoorde manier volledig met epoxyhars te conserveren.
Boten die op een moderne manier in een hout-epoxysysteem zijn gebouwd hebben allen een grotendeels zelfdragende romp (lattenbouw of multiknikspant met multiplex gangen, stitch-and-glue of whatever). Daarbij wordt de binnenzijde, voor de inbouw van schotten en inrichting volledige beschermd met epoxy en glasweefsel.Alleen in combinatie met glasweefsel krijg je een epoxyhuid die tot in lengte van jaren intact blijft.
Als je de boot volledig met epoxy wilt conserveren is het belangrijk dat ook de binnenzijde dampdicht wordt afgewerkt. Als de boot aan de binnenzijde van de huid vocht kan opnemen dat hij aan de buitenzijde niet meer kwijt kan, schep je een probleem. Dit is mogelijk ook de reden geweest van het falen van de bestaande polyesterhuid. Vocht van binnenuit. Los van het gegeven dat polyester inderdaad veel slechter hecht aan hout dan epoxy (het hecht wel, maar stukken minder).
Door het gegeven van de boot op spanten is gebouwd is het heel lastig aan de binnenzijde een afwerking te maken die echt dampdicht is en blijft. Zelfs als je het hele interieur eruit haalt blijft het nog erg lastig om te plaatse van de spanten een goede dampdichte afwerking te verkrijgen. Zeker als in laatste instantie nog wat beweging in spanten en huid blijkt te zitten. Als het een boot met een enkele knik is, is dat laatste niet helemaal uit te sluiten.

Ik zou zelf in dit geval waarschijnlijk kiezen voor restauren van de slechte plekken, nieuwe delen multiplex langs de randen wel goed conserveren met een dunne epoxy en de buitenhuid een traditionele, min of meer 'ademende' afwerking geven.

--
stegman

Philip schrijft:
Een Kolibri is een rondspant. Dat is een belangrijk voordeel in dit geval. De knikken van een knikspant zijn kwetsbare plekken. Veel gevoeliger voor beschadigingen dan de rest van de huid en des te gevoeliger omdat op die knikken ook het 'kopshout' van het multiplex zit. Juist daar is de huid gevoelig dus voor inwateren.
Bovendien zijn de krachten die werken in een rondspanthuid beter verdeeld. Bij knikken in een constructie krijgt je altijd spanningsconcentraties, die scheurvorming in afwerkingen bevorderen.

Los daarvan is elke afwerking met epoxy vele malen duurzamer, minder gevoelig voor beschadigingen en daardoor onderhoudsvrijer, zodra er een laagje glasweefsel in verwerkt is.
Een knikspant kun je met elke soort glasweefsel bekleden (geen dubbele krommingen) een rondspant is prima te bekleden met keperweefsel, dat in aanzienlijke mate dubbele krommingen toestaat.

--
stegman

Ja daarom vind ik het ook moeilijk om iets over een bootje te zeggen waar ik niet veel van afweet. Het was me even ontgaan dat het een knikspant was en met knikspanten heb ik geen ervaring.
Naast alle bruikbare informatie heirm, kan het waarschip forum misschien ook nog wat betekenen op dit gebied? Al kom ik daar namen tegen die ook hier actief zijn.

Mochten er nog tips zijn voor het glasweefselen van een romp die niet op z'n kop ligt heeft niet alleen de topic starter maar ook ondergetekende daar wat aan

Niet alleen dit forum, maar ook diverse andere Nederlandstalige fora staan vol met dat soort informatie. ik wordt er een beetje moe van om het elke keer uit te typen
Vragen zij overigens altijd welkom, hier, pm, mail(Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.)
en de zoekfunctie is ook een handig middel

Ik zie die verwarringen trouwens vaak genoeg dure grapjes worden("ik vroeg me al af waarom er zoveel verharder bij de epoxy zat")

Philip schrijft:
Eerlijk gezegd heb geen ervaring met het aanbrengen van glasweefsel op een romp in 'normale' stand, maar gezien de ervaring die ik heb met het normaal aanbrengen van glasweefsel verwacht ik niet dat het buitengewoon grote problemen oplevert bij een goede voorbereiding.

Als het om je Kolibri gaat, dan heb ik al gewezen op keperweefsel.
280 grams keperweefsel, wat ik meestal gebruik, is niet buitengewoon zwaar en geeft toch met 1 of 2 lagen al een mooie bescherming.
Als je vanaf de waterlijn begint en naar beneden werkt, en al doende de zaak impregneert met hars, dan zuigt het zich keurig vast op de ondergrond. De truc is om in eerste instantie niet teveel hars te gebruiken. Als het weefsel in de hars gaat 'zweven' is de kans dat het loslaat van de ondergrond (eraf valt) groter.
Het risico dat je teveel hars gebruikt is sowieso al niet zo groot, omdat je gedwongen bent de zaak met de roller en/of de kwast te impregneren.
Als ik weefsel impregneer dat gewoon vlak en horizontaal op een stuk multiplex ligt, dan gooi ik meestal hier en daar een kwak hars neer en smeer dat vervolgens met een plamuurrubber uit. Dan verricht je als het ware twee handelingen in 1 beweging. Je impregneert het weefsel en tegelijkertijd pers je de lucht eruit.
In jouw geval doe je dat ontluchten dus in tweede instantie, na het impregneren. Er zijn speciale aluminium rollers voor, maar mijn ervaring is dat met 280 grams keperweefsel een plamuurrubber net zo goed of beter werkt.
Probeer een laag weefsel nooit zodanig te verzadigen dat je de structuur van het weefsel niet meer op het oppervlak ziet. Vormt de hars een glad rimpelloos oppervlak, dan gebruik je teveel hars. In dat geval pers je het eruit met het plamuurrubber en verplaats je het naar een nog niet verzadigde plek.
Het is daarentegen wel de bedoeling dat alle 'wit' uit het weefsel verdwijnt. Het moet als het ware volledig doorzichtig worden. Dan weet je zeker dat elke glasdraad door hars is omgeven.
Het wegwerken van de weefselstructuur doe je met een extra laag (lagen) pure hars, of in het geval van het onderwaterschip met Pantsercoat o.i.d., nadat de weefsellaag is opgestijft of uitgehard.
Aan de randen zal het weefsel neiging hebben tot uitrafelen. Kun je enigszins tegengaan met afplaktape. Eerst tapen dan knippen. Je kunt die randen, als je voldoende overlap gebruikt, na gedeeltelijke uitharding (als de hars nog een beetje kleeft en nog niet volledig stijf is) met een scheermesje of scherp hobbymesje lossnijden. Het afvalrandje kun je dan daarna lostrekken en verwijderen.

Oefen, voor dat je aan de romp van je boot begint, eerst een paar keer op een liggend en vervolgens op een verticaal staand vlak; je hebt vast wel een paar luikjes of andere losse delen (roer?) nodig die je ook met weefsel wilt bekleden. Er is een klein beetje ervaring nodig om gevoel voor het materiaal te krijgen.

--
stegman

Thanks voor de tips! Met 'gewoon' weefselen heb ik al wat ervaring.

Het is niet bedoeld voor de kolibri (die is al af en staat te koop) maar voor een koopmans 34, iets groter oppervlakte dus maar ook rondspant dus gelijke werkwijze neem ik aan. En het dek gaat eerst, dus met het oefenen komt het goed De aluminium roller is er al.

Ik was van plan om 1 a 2 lagen 280 grams kepelweefsel aan te brengen en dan 160 grams als laaste laag met de gedachte dat er dan minder 'erge' structuur achter blijft. De boot is ontworpen voor puur hout dus al het glas is 'extra'.
Verder ben ik van plan de boel af te werken onder water met een aantal lagen coppercoat (gewone epoxy hars met koperpoeder), jij denkt dat daar de weefsel structuur al door verwijnt? Anders inderdaad panstercoat / hb coating. En een dun laagje epoxy plamuur voor dek en rest van de romp.

Nog ene klein vraagje: wat lamineerd fijner? Ik heb iets dikkere hars (zeg maar ietsjes dikker dan De Ijssel/polyservice) en een dunne hars (viscositeit vergelijkbaar met MrBoat). Ik was van plan beide gewoon te proberen en te kijken wat fijner is maar als iemand het al weet... Ik denk zelf dat de dunne te prefereren is vanwege minder hars in het laminaat.

Hopelijk heeft de topic starter er ook wat aan, het is allerminst mijn bedoeling om het topic te kapen

Philip schrijft:
Ik moet je wat bekennen: ik zat te zwatelen over 280 grams keperweefsel, maar ik ben net even naar de werkplaats (m'n onderhuis) gelopen en de rollen die ik daar heb staan zijn 160 grams. Dat is dus wat ik normaal gebruik. Of het onderwaterschip dus net zo makkelijk gaat met 280 grams, durf ik niet glashard te beweren. Maar als je zorgt dat het weefsel zich vast kan zuigen, moet het lukken. Zeker als iemand de rand van het weefsel even op z'n plek houdt tijdens het impregneren van de eerst halve meter. Je kan de ondergrond ook al even voor het aanbengen van het weefsel benatten met hars. Alleen is het dan soms wat lastiger alle rimpels uit het weefsel te strijken

Dat weet ik wel zeker. Met 160 grams heb ik aan 1 - 2 niet te dikke lagen voldoende om de 'weave' kwijt te raken. Ik begrijp dat coppercoat toch ook in een laag of 3 - 4 moet worden opgezet. Hetzelfde geldt voor Pantsercoat, hoewel je met een paar lagen weefsel en hars al sterker en dampdichter bent dan met 4 lagen Pantsercoat.

De hars van MrBoat ken ik niet. THV500 van Polyservice is in mijn ervaring een prima allround lamineerhars. Binnen de kortse keren wordt de zaak doorzichtig. Zuigt er voldoende in dus, ook bij relatief fijne weefsels als 160 grams keperweefsel. Hoeveel hars je laminaat bevat is toch vooral een functie van de zaak net zoveel geven dat alles doorzichting wordt en je toch de 'weave' blijft zien. Dan zuigt je weefsel zich niet alleen lekker vast aan de ondergrond, maar heb je ook een prima hars/glasverhouding.
Maar als je de gelegenheid hebt beiden te proberen zou ik eens kijken wat eruit rolt. Ik hoor graag de resultaten. Het is wel duidelijk dat die dunne hars oplosmiddelvrij is, hoop ik?
Polyservice heeft overigens ook nog een injecteerhars, zoals je wel zult weten. Is dunner dan THV500. In principe zou die naar mijn idee ook voor lamineren te gebruiken zijn, maar nergens beveelt Polyservice aan om dat te doen. Ik denk ook wel dat ik weet waarom. Injecteer blijft na uitharding flexibeler dan THV500 met de normale 355 harder. De 255 harder geeft bijvoorbeeld na uitharding ook een iets flexibeler hars en is daardoor ook minder geschikt voor stijve, zelfdragende laminaten. Voor een laminaat dat alleen ter bescherming dient maakt het natuurlijk minder uit.

Nou ja; draadjes zijn niet het persoonlijke eigendom van de oorspronkelijke vragensteller, lijkt me. Iedereen die een polyester of een hechthouten boot heeft, en graag zelfwerkzaam is, komt vroeg of laat in aanraking met epoxyhars.
Als je een stalen boot hebt moet je kunnen lassen. Is ie van polyester of van hechthout, dan moet je epoxy uit de weg kunnen.

--
stegman

Nogmaals bedankt.

Ik gebruik trouwens HP-textiles harsen: op ervaringen van anderen, redelijk veel keuze in harsen maar vooral omdat het financieel best aantrekkelijk bij grotere inkoop. Polyservice en de ijssel bevielen in het verleden ook prima.
MrBoat ken ik zelf ook niet, ik heb alleen de viscositeit gezien en daarom de vergelijking.

Ik heb ze al een tijdje in huis en gebruikt: 1 grondhars voor hout (vergelijkbaar met injecteer van de bekende merken), 1 dunne lamineerhars en 1 dikkere lamineer hars die ik tot nu toe vooral gebruik voor maken van lijmen maar waar ook (hence de naam) mee gelamineerd kan worden. Biede oplossingsvrij dus en echt bedoelt om te lamineren.

Ik ga beide lamineerharsen maar eens proberen op het dek, volgens de verkoper zijn de beide even goed en ligt het aan de gebruiker wat ie het fijnste vind.

Philip schrijft:
Van HP-textiles had ik nog nooit gehoord. Ik zie dat ze een Duitse webwinkel hebben. Bestel je je spullen ook via het web? Of hebben ze in Nederland ergens een verkooppunt?

Overigens heb ik het idee dat er maar een paar fabrikanten van dergelijke harsen zijn en dat dezelfde harsen onder verschillende namen worden verkocht. Polyservice maakt ze in ieder geval niet zelf en van De IJssel vraag ik me het af, gezien het enorme assortiment.
DSM in Geleen maakt wel het een en ander en er zullen in het buitenland ook nog wel een paar fabrikanten zijn.
Maar eerlijk gezegd heb ik nooit veel verder gekeken dan de spullen van Polyservice. Het is een prettige toko die niet tever weg zit en alles heeft wat ik zoek. Grote hoeveelheden heb ik tot nu toe nog nooit nodig gehad (altijd relatief klein knutselwerk; nu staan de blikken soms ook al een jaar halfgevuld op de plank), maar ik kan me voorstellen dat je bij vele liters wat kritischer wordt op de prijs.

--
stegman

Ja ik kwam daar op zoek naar betaalbare doch goede epoxy via niet-watersport bronnen wat wel eens in de prijs kan schelen.

Maar die epoxy scheelt qua prijs niet ontzettend veel: ongeveer 10,50 euro per kilo tegen 15,30 euro per kilo bij polyservice bij verpakkingen van 7 kilo hars en harder. Bij kleine hoeveelheden niets of nauwelijks. Glasweefsel scheelt echter wél erg veel: factor 3 of zo. Ik bestel idd via engelstalige webwinkel en ze geven ook snelle, uitgebreide (engelse) adviezen per email. Tot nu toe alleen maar goede ervaringen, ook toen er wat kwijt was geraakt onderweg. Het kan echter best zo zijn dat buij polyservice meer boot-kennis rondloopt zodat je als je nog niet zo bekend bent met epoxy, beter daar langs kunt gaan.

Verder hebben ze een enorm scala aan harsen met verschillende verwerkingtijden, groottes van verpakkingen, soorten weefsels, LLoyds certificaten, afbak epoxy, etc. Soms te veel zodat je niet meer weet wat je moet kiezen.... Ook veel dingen waar wij als bootjes bouwers niet zoveel aan hebben en die meer bedoeld zijn voor andere composieten (van afwerkings epoxy voor blank blijvende koolsotf fietsframes tot zwembad-epoxy). Ik heb er verder geen aandelen of zo maar extra bronnen aanboren kan nooit kwaad.

Over die fabrikanten heb je gelijk: polyservice en de ijssel verkopen exact hetzelfde spul, ook de DD lak is gelijk net als pansercoat (=HB coating) en dat soort dingen. En dat spul gebruik ook genoeg met veel plezier. Toen ik naar goedkope epoxy op zoek was, had polyservice nog niet die webwinkel en die ligt voor mij wel ver weg. Verzendkosten zijn bijna gelijk met die duitse toko. Vandaar de keuze.

Polyservice en De IJssel delen dezelfde eigenaar... De IJssel verpakt alle vloeibare zaken, en fabriceren zelf lakken en coatings, de basisproducten worden elders gekocht.

De echte fabrikanten zijn de afgelopen jaren behoorlijk uitgedund, door diverse overnames. Er zijn nu 2 grote actief:

Hexion (samenvoeging van Shell epoxy, Bakelite epoxy, en MG Scheufler). Eigendom van Apollo Management te New York

Huntsman (samenvoeging van Vantico, Huntsman, Ciba, Witco en Schering)

Dow (Dow Chemicals en UPPC, voorheen een familiebedrijf)

Air Products (maakt alleen epoxyverharders)

En nog wat kleintjes, voornamelijk in Oost Europa.

DSM maakt geen epoxyhars, wel polyesterharsen.

Verder zijn er heel veel "blenders" die basisharsen kopen en zelf mengen.

Over de overnames zijn nog leuke verhalen te vertellen. De bedragen die over en weer gaan zijn enorm. Zoek maar eens op "Hexion buys Huntsman".

----
De epoxy van Mr. Boat is wat dunner, maar het zal niet veel schelen. Voor het verbruik mag het niet uitmaken, mits de dikkere epoxy ook juist gelamineerd wordt. De epoxy van Mr. Boat is ook 100% solids, zonder oplosmiddelen.

---
Om een glasweefsel (160 grams, 280 grams, 300 grams, maakt niet veel uit, het is allemaal relatief dun) netjes tegen een vertikaal vlak of onderwaterschip te krijgen, kan je de bovenkant vasttapen, en het doek als een gordijn naar beneden laten hangen. Vervolgens het onderwaterschip nat rollen, en dan met roller of spatel de boel tegen het onderwaterschip strijken. Een 2e man kan hierbij handig zijn.

Zorg er trouwens voor dat de romp al eerder in de epoxy is gezet. Anders kan het gebeuren dat er zoveel epoxy in het hout trekt, dat je droge plekken krijgt.

Een laag CSM450 gram met polyester is ongeveer 1 mm dik. Om dit te bereiken met 300 grams weefsel, zal je minimaal 3 lagen moeten aanbrengen. Overigens denk ik dat je met 2 lagen ook voldoende bescherming biedt.

----
Over HB Coating als dampdichte laag: HB Coating bevat meer dan 10% vluchtige oplosmiddelen, en zal geen dampdichte laag vormen.

----
Prijs van glasweefsel: Overweeg eens geweven roving (woven roving). Iets grover, maar veel goedkoper (factor 3-4 goedkoper). Verkrijgbaar in 200, 300 en 600 gram / m2