Onderwerp: Spiegel repareren

De roerophanging heeft zich in het hout van de spiegel getrokken van mijn Waarschip 730.

Dit is al eens eerder gerepareerd door de vorige eigenaar, hij heeft een RVS plaatje bevestigd zodat het oppervlak groter is waar de roerophanging op drukt. Het slechte hout was echter niet goed gerepareerd en slechts opgevuld met kit. Gevolg is dat het hele plaatje zich in het hout heeft getrokken.

Gevolg is dat de spiegel verder is ingewaterd. De blank gelakte spiegel is een dubbeling, een multiplex plaat van 10 mm.

Ik heb een aantal opties bedacht om dit te repareren:

1. Slecht hout weghalen en dichtplamuren met epoxy, het hout blijkt echter zo ver zijn ingewaterd dat dit niet meer te doen is.
2. Nieuw stuk multiplex inlijmen
3. Complete plaat vervangen

Optie 3 lijkt mij voor de toekomst het beste, maar hoe krijg ik een multiplex dubbeling die is geschroefd en gelijmd weer los? Afschaven lijkt mij de enige optie maar ik vraag me af of je een mooie vlakke ondergrond kan creëren om een nieuwe plaat er op te lijmen.

Ik kies nu voor een snelle oplossing, namelijk het vervangen van het slechte hout met een nieuw stuk multiplex. Maar hoe kan ik het hout het beste tot 10 mm inzagen zodat ik hier makkelijk een nieuw stuk in kan zetten? Ik ben handig maar ik ben geen timmerman dus win graag advies in over de verschillende mogelijkheden. Moet ik dit verstek uitzagen?

Met een bovenfrees 10 mm weghalen?

Groeten,
tOm.

Met een bovenfrees of elektrische schaaf kan je de plaat weg halen. Andere optie is om het gat op te vullen met een stuk multiplex, en vervolgens een dunne plaat multiplex over de gehele spiegel te lijmen om zo de reparatie weg te werken. De spiegel word dan wel wat dikker.

Met een bovenfrees 10 mm weghalen en een stuk multiplex inlijmen lijkt ook mij de beste oplossing. Misschien te huur bij de Gamma of de Bo-Rent. Even oefenen en dan is het in een uurtje gepiept. Als je voor deze oplossing kiest, wil ik je graag verder adviseren.

Zie ik het goed dat de romp iets voorbij de spiegel steekt? Dan doe je met een bovenfrees niet veel. De hele plaat/spiegel vervangen lijkt mij beslist niet nodig.
Ik zou het aangetaste stuk uithakken met een scherpe beitel, aan de zijkanten en bovenkant, schuin naar binnen. Dan kun je het opvullen met een stuk multiplex en dit er in lijmen met epoxy of je vult het hele gat op met glasmat/epoxy. Dat laatste is aanmerkelijk minder kritisch als het om pas maken gaat en een eventuele lekkende bout leidt niet tot houtrot. In beide gevallen blijf je de reparatie zien. Wat weer leidt tot het schilderen van de spiegel. Maar dat lijkt me het minste probleem.
Mocht je beslist de spiegel blank willen houden dan is een laag (mahonie)triplex er op lijmen zeker eenvoudiger dan de spiegel vervangen
Met een multitool kun je het gat wel keurig rechthoekig uitzagen maar dan heb je geen schuine overgangen en is dus minder sterk. Tenzij je aan de binnenkant de dubbeling vervangt door een die weer flink voorbij de overgangen steekt.

De romp steekt niet uit dus met een frees het slechte hout er uit frezen is een interessante optie. Je moet dan wel latjes op de spiegel schroeven om langs een rechte lijn te frezen lijkt mij? Of is aftekenen en er langs frezen ook te doen?

Dan kan er weer een mooi rechthoekig stukje hechthout in. Met epoxy opvullen is ook makkelijk maar ik heb al wat hout weggebikt en het is best een groot stuk.

Afschuinen is denk ik niet nodig want er zit nog een plaat achter. Ik vraag mij echter wel af hoe dit moet, op wat voor manier kan je bv een stuk dek afschuinen tot 10x de dikte van 12 mm om een las te maken?

Wil je een strakke lijn hebben met frezen dan zal je een geleiding moeten gebruiken. Je kan een latje op de spiegel plakken hiervoor met dubbelzijdig plakband.

Afschuinen wordt gedaan met een goede scherpe schaaf or bijtel, natuurlijk alles netjes aftekenen. Zou het trouwens wel even oefenen voordat je dat gaat doen. Kleine afschuiningen kan je maken met een profiel frees in de boven frees.

Waarom niet een geleiding maken die je in eerste instantie vast maakt in het uit te frezen deel, desnoods een mal waar je omheen freesd inplaats van binnen. Dan komt het binnenste ook niet zo nauw want dat is wel op te vullen met de juiste vullende lijn.

Je schrijft dat de spiegel gedubbeld is. Dat is vaak synoniem met verborgen misere.

Ik zou eerst gewoon eens met een beitel weg hakken of zagen (met een fein multimaster of kloon daarvan) wat overduidelijk slecht is. Daarna komt misschien vanzelf de beste optie bovendrijven.

En begin er meteen mee, dan heb je lekker nog de hele winter om het goed te doen

Als de spiegel vlak is kun je inderdaad met een bovenfrees aan de gang.
Als je opziet tegen een schuine las (hoeft echt geen 1:10 te zijn als er ook een dubbeling achter zit) kun je ook trapsgewijs infrezen. Dus een oppervlakte van b.v. 15*10 en 2mm diep. Daarbinnen een stuk van rondom 2 cm minder van 4 mm diep. Daarbinnen weer rondom 2 cm minder enz.
Afhankelijk van de grootte van de zool van de bovenfrees ga van buiten naar binnen of net andersom

De spiegel hoeft niet blank te blijven dus ik ga het slechte hout met een multimaster en/of met een frees weghalen.

Ik ga het ook proberen af te schuinen met de multimaster of met een beitel, dat maakt de las toch het mooist en sterkst. Het lijkt me dat je een latje met een afschuining kan gebruiken als geleider om dezelfde afschuining in de plaat te maken? Dit ga ik eerst eens op een proefstuk proberen.

En dan lijm ik er een nieuw stuk mahonie hechthout in met epoxy lijm, die ik met schroeven van binnenuit wil fixeren. Dank voor alle reacties! Meer tips zijn altijd welkom.

Ik zou kiezen voor (als ik het op de foto goed zie (kan de rest niet overzien):

Rot hout weghalen en opvullen met epoxy. Daarna de spiegel kaal en glad schuren. Nieuwe stuk Bruynzeel watervast er tegenaan lijmen. Dan is de zaak verstevigd én optisch onzichtbaar. Zo te zien heb je daar ruimte
voor op de spiegel.

De spiegel is al eens gedubbeld, een nieuwe fineerlaag er op lijmen is voor het aanzicht erg mooi maar wel meer werk, en kwetsbaar. Misschien dat ik dit ooit nog doe maar voor nu wil ik 't simpel maar goed oplossen.

Ik heb inmiddels al aardig wat hout weggebikt en het gat is dusdanig groot dat alles opvullen met epoxy denk ik te veel is, liever een nieuw stuk hout er in.

Nog twee foto's ter verduidelijking.

sander,

ik weet niet of de rest vd boot ook een kleurtje heeft?
Indien nee, dan zou ik er toch een nieuw stuk opzetten. Zoveel spullenboel heb je niet op de spiegel gemonteerd zitten.

Je kunt met die bovenfrees de hele dubbeling met een bovenfrees weghalen, de hoeveelheid tijd die je daarmee bezig bent valt erg mee (ik schat in 2-3 uurtjes frezen) daarna heb je een mooi vlak deel om een nieuwe plaat op te zetten die je eerst grof op maat maakt en dan met diezelfde bovenfrees machine en een kopieerfrees perfect op de zijkanten aan laat sluiten.

Al met al schat ik in dat je er een dag zoet mee bent (excl schilderen natuurlijk!). Vergis je niet in de hoeveelheid tijd die je kwijt bent om een nieuw stuk erin te krijgen (het pas maken is de meeste tijd) en aan het schuren om hem op gelijke hoogte te krijgen met de rest vd spiegel!

Die 2 laatste foto's, is dat wat je hebt weggebikt ? ik zou toch echt forst meer weghalen
met een freesmachine is dat prima te doen, je hebt nu wel het zichtbaar slechte spul weggehaald, maar de ellende zit vaak toch dieper/verder

Een nieuw stukje hout in lijmen met epoxy (ingedikt met katoenvezels is het sterkste). Haal het oude hout ruim weg, tot ruim in het gezonde hout. Contouren met de multitool inzagen. Schuin hoeft helemaal niet ( zit toch dubbeling achter, in mijn Waarscheepje destijds massief mahonie). Wegsteken met een scherpe beitel, bijwerken met een scherpe driehoekige schraper. Probeer schroeven te vermijden. Je kunt de bestaande gaten gebruiken om het ingelijmde stukje te klemmen. Epoxy heeft niet veel klemkracht nodig. Een nauwkeurige passing is niet noodzakelijk, zelfs beter van niet. Je gaat in kleur schilderen, dus dan maakt dat ook niet zo veel uit.

Altijd weer leuk klusje met dankbaar resultaat

[vloeken in de kerk]Iets verder open bikken en daarna dichtsmeren met houtrotvuller. Gaten vh bovenste roerbeslag ook dichtsmeren, onder beide beslagen met wat epoxy of houtrotvuller een grote RVS plaat plakken / schroeven en dan het roer beslag er weer op.[/vloeken in de kerk]

Wat eigenlijk nog veel beter werkt in dit geval is een lamellen schuurschijf op een haakse slijper.

Als we dan toch aan de haakse slijper gaan, dit werkt een stuk beter op hout dan een lammelen schijf:

Mijn steun in barre sloop-tijden. Werkt even snel als een lammelenschijf maar raakt minder snel vol en een veel strakker eindresultaat. Echt probeer het eens, pas op het gaat wel hard
Het is 'gewoon' grof schuurspul dat je samen met een steunschijf op de haakse slijper zet.

Philip schreef : Dit is niet ongevaarlijk. Van wat ik er van kan beoordelen op de foto is dit type schuurschijf niet gemaakt voor op een haakse slijptol. Het toerantal van een haakse slijper is zodanig groot dat er grote krachten op de steunschijf en het schuurpapier komen te staan, en als dat fout gaat (uit elkaar spatten) wil ik in ieder geval niet in de buurt staan.

Als je niet zeker weet of je spullen geschikt zijn voor haakse slijpers, gebruik dan gewoon een eenvoudige elektrische boormachine. Dat is veel veiliger (al blijft het dragen van een veiligheidsbril en handschoenen een must) en is ook handiger omdat je het toerental kan regelen. Als je begint met lekker groffe schuurschijven (korrel 60 of zelfs 40) dan schiet het ook lekker op.

Ik denk trouwens dat het in dit geval niet de handigste manier is om het probleem te lijf te gaan. Uitfresen lijkt mij veel beheerster en geeft een 'cleaner' resultaat. Mocht de TS niet vertrouwd zijn met een bovenfrees dan is er altijd wel iemand om even te helpen. En anders eerst gewoon gaan oefenen op wat stukken multiplex in de bankschroef.

Succes, Timo

Het plaatje is slechts een voorbeeld dat inderdaad niet helemaal exact hetgene is wat ik bedoel zie ik nu. beter voorbeeld. De steunschijf met bijbehorende schuurschijven die ik bedoel zijn weldegelijk bedoelt voor de haakse slijper en die wat ik gebruik mogen tot 15000rmp gaan geloof ik. Met 'gewoon' bedoel ik dus niet elk beschikbaar schuurpapier En het werkt super ALS er flink gesloopt MOET worden, veel beter te sturen dan op de boormachine en een mooi glad en strak resultaat (in de juiste hand).

Maar ik ga met je mee wat betreft de frees, dat is zowat mijn meest gebruikte gereedschap. Al is die zonder geleiding soms best lastig in bedwang te houden bij een beginnende gebruiker, zeker op een verticaal vlak. Zo heb ik ook de spiegel van mijn Kolibri proberen te redden maar daar is uiteindelijk toch een hele nieuwe in gekomen, rot is altijd meer dan het lijkt. Voor het fijnere, preciese werk is de fein multitool met zaagbladje ook heerlijk. Maar die waren al genoemd

Het enige goede antwoord geef je al in je openingspost, en Philip geeft al aan waarom dat zo is. oftewel: optie drie, hele spiegel. Gelijk goed kijken naar de binnenste: die is waarschijnlijk niet bepaald beter... Dus bij twijfel ook vervangen.

Wil je dat niet, bik of frees dan alle houtrot weg, en als je denkt op gezond hout te zitten, frees dan rondom nog minimaal twintig centimeter extra weg. Dan heb je een kleine kans dat het hout goed genoeg is om de reparatie nog een jaartje of vier, vijf te laten houden. Doe je dat niet, reken dan op volgende winter alsnog de spiegel doen.

Overigens denk ik dat de spiegel van oorsprong uit twee op elkaar gelijnmde platen bestaat: uit mijn hoofd heeft een Waarschip een flink dikke spiegel, die altijd uit twee platen is opgebouwd.

Deze bedoel ik.
www.bosch-pt.com/nl/nl/accocs/...aakse-slijpmachines/
Veel beter dan rubber steunschijven met losse schuurschijven er op. Je kunt er behoorlijk zuiver mee werken.
Nog even over de bovenfrees. Ik zie op je latere foto's loze schroefgaten zitten. Overtuig je er van dat er geen schroeven van een vorige reparatie meer inzitten. Zonde van de freesjes. Pleit te meer voor de haakse slijper.
Zeker ook niet uitgaan van het compleet moeten vervangen van de spiegel maar de rotte plek uitslijpen tot je op het gezonde hout komt. Pas dan beslissen of je repareert of compleet vervangt. Ik denk gezien je andere foto's dat het mee valt al moet je nog even stevig door slijpen voor je in het gezonde hout bent.
Mocht repareren lonen dan geen stuk erin maar vullen met glasmat/epoxy op flink afgeschuinde randen. Juist die afschuining is met de schuurschijf uitstekend te doen

Ik ben vandaag met de beitel aan de gang gegaan, een frees was nog mooier geweest maar die had ik zo snel niet voorhanden. Met een plamuurmes kon ik makkelijk de laatste milimeters uitsteken om zo op een vlak stuk te eindigen.

Ik ga nog een stukje verder uitzagen, de multimaster is al besteld want die kan ik ook voor andere klusjes goed gebruiken.

Een compleet nieuwe spiegel heeft ook mijn voorkeur maar daar komt meer bij kijken en dat gaat mij deze winter niet lukken. Ik heb ook nog wat andere bootklusjes, en een nieuw stuk mahonie er op met epoxy/katoen ingelijmd zal denk ik niet onderdoen wat betreft stevigheid.

De slijptol met schuurschijf lijkt me handig als je teak van je dek wilt schuren of heel veel hout wilt afnemen, maar voor dit klusje iets te rigoureus naar mijn idee.

Dank voor de vele tips en ideeën, ik zal de vorderingen blijven posten!

zeekraal schreef : Ja die ken ik maar ik vind die rubberen steunschijven op hout echt veel prettiger. Gaan langer mee, resultaat wordt veel vlakker. Lammellen schijven liggen hier dus alleen nog voor metaal.
zeekraal schreef : Dat is zeker waar. Dat heeft me al een paar feesjes gekost. Daarom koop ik nu voor dit soort klusjes goedkope freesjes van een paar euro per stuk (en een veiligheidsbril). Mocht je dan toch nog per ongeluk een schroefje tegenkomen is het niet meteen een ramp. Wat wel zo was bij mijn freesje van 75 euro waarvan de levenancier beloofde dat eventuele schroeven geen probleem zouden zijn