Onderwerp: Verrotte en gebroken spant maken

Hallo,

Dit is mijn eerste post, kort voorstelrondje: Ik heb af en aan gezeild sinds mijn tiende in optimistjes, valkjes en ben vaak meegeweest op twee zeegande boten (Shelter & Jaffa). Daarnaast is mijn vader Timmerman en durf ik mezelf toch redelijk bekent met hout noemen, maar de combinatie hout, polyester en zeilboot is mij toch wat vreemd, vandaar deze post.

Ik heb nu voor weinig een zestienkwadraat op de kop getikt incl trailer. Bij grondige inspectie blijkt echter dat er tween spanten goed verrot zijn (zie bijgaande foto) en een derde zelfs gebroken.

Ze liggen in polyester wat ik eromheen al grotendeels heb weggehaald om dat het geknapt was.

Nu is mijn vraag, is dit engizins te repareren zonder dat ik hier twee weken binnen op sta te zwoegen? Ik vermoedt zelf dat ik de verrotte delen spant zal moeten vervangen en inlijmen met nieuw hout.

Ik hoop echter niet dat het nodig is om de hele spant eruit te halen en deze te vervangen want ik denk niet dat deze boot dat nog waard is in zijn levensdagen.

Dus, ik hoop van jullie wijsheid gebruik te mogen maken in deze kwestie .

Welkom op dit forum, Tomzooi. Hopelijk kunnen we je helpen.
Je zult echt al het rotte hout moeten weghalen. Er bestaat geen remedie tegen rot hout.
Wat je daarna moet bekijken is of deze spanten iets hebben bijgedragen aan de stijfhed van de bodem. Ik betwijfel dat en denk dat ze alleen bedoeld waren om de buikdenning ( vlonders) te dragen. Je zult toch weer nieuwe spanten ( eigenlijk "wrangen") moeten maken. Niet zo moeilijk: namaken in eiken van 2,5 cm dik, lijmen op de bodem met epoxy en daarna afwerken met nog eens. 2 lagen epoxy. Voor alle zekerheid nog een laag glasvlies in de natte epoxy maakt alles nog wat sterker, maar lijkt me niet echt nodig.

Ik zie een naad op de foto, het lijkt erop dat er al eerder een nieuw stuk in is gelijmd. Ik zou de wrangen er niet uit laten, maar in zijn geheel vervangen, zoals jerry aangeeft. Lijmen met epoxy en dan langs de randen nog een fillet van (verdikte) epoxy leggen. Wil je het helemaal safe, dan ook even glasband in de hoeken lamineren (zoals bij stitch and glue techniek). Kost je waarschijnlijk meer dan twee weken in doorlooptijd en ook wat euries voor het hout en de epoxy. Maar dan heb je wel de voldoening dat je zelf je eigen boot grondig hebt opgeknapt. Wat heb je te verliezen?

jerry schreef :

Ik heb dat zelfde kunstje op de puristen manier gedaan bij mijn Vrijheid. Van gewaterd eiken de warngen nagemaakt en weer conform bouwtekeningen gemonteerd. Nadat de warng er uit was boot opgemeten, met spanbanden weer conform bouwtkening getrokken en toen 4 wrangen er in pas gemaakt en gemonteerd. Leuk werk!

kan natuurlijk ook zijn dat de boot al jaren geleden op de schroothoop terecht zou zijn gekomen als-ie niet in de polyester was gezet...

@ HPV en Zeekraal. Hoe zien jullie dat het een lattenboot is die in de polyester is gezet? Ik baseerde mijn advies op de aanname dat het om een polyester romp gaat. Bij een lattenboot zou je toch ook de echte spanten moeten zien?

jerry schreef :
Een 16 m2 is, dacht ik, altijd latten bouw. Maar nu je het zegt, ze zullen vast ook wel in polyester gebouwd zijn.
Bij de houten exemplaren bestaan de spanten uit 3 delen. Het deel dat je op de foto ziet plus aan beide einden de delen van het spant voor de zijkanten. Die zitten maar net met een puntje aan elkaar en vallen net buiten de foto.
Verder de, ook met polyester bekleedde, binnenkiel. Die lat waar een kielbout door steekt is voor mij ook een aanwijzing dat het een lattenromp is.

Was ooit de eerste boot die ik bouwde. Toen ik er aan begon was ik nog nooit op een zeilboot geweest! Kan over de gevolgen van mijn gebrek, of liever gezegd totale afwezigheid, aan jachtbouwtechnische kennis zeer smeuïgeverhalen vertellen.

Misschien kan Tomzooi zelf het antwoord geven. Bij onze vereniging liggen zeker 4 polyester 16 kwadraten.

Ahja, kan natuurlijk ook, maar ik borduurde even door op een opmerking eerder. Hoewej, houten spanten in een poyester boot nou niet echt handig is....
Als er nieuwe spanten in moeten en t is een polyester boot zou ik ook polyester spanten maken.

dit is een plastic 16m2 denk ik, zo te zien aan de foto.
er is geen lat te zien, alleen een plastic vlak, aan de binnenkant.
Zou toch ook niet logisch zijn een lattenkwadraat van binnen in de polyester te zetten?

Die plastic kwadraten hebben echt flink wat wrangen en spanten (de kastjes) nodig, want de huid is pakweg 6 mm dik en zou naar binnen klappen bij elke golf. Als je erop loopt (direct op de huid) zat je 2 centimeter naar beneden tussen de wrangen.

Je kunt ook alle oude hout laten zitten en ervoor en erachter even snel wat wrangen inlamineren. Het gaat er alleen om dat de bodem niet heen en weer klappert (en de kiel zwabbert).

Het lijkt er inderdaad sterk op dat het stuk wat rot is al eens eerder als reparatie is ingelijmd. Wellicht is er toen hout gebruikt wat niet erg duurzaam is, het lijkt er een stuk slechter aan toe te zijn dan de originele delen.

Of de romp van polyester of van hout is maakt m.i. niet zo veel uit, de reparatie is hetzelfde. Jerry geeft hiervoor al duidelijke tips. Wat ik er nog aan toe wil voegen: zaag het spant (of wrang) in het goede hout goed schuin af om een groot hechtingsvlak te krijgen. Deze schuine zaagsnede zie je ook in de oorspronkelijke reparatie. Verlijmen en omkleden met epoxy zoals Jerry aangeeft.

Edit: of quick and dirty zoals Baasklusje aangeeft, als het toch al een boot is die geen lang leven meer beschoren is.

HPV schreef :
Meestal zitten in een polyesterboot ook houten spanten... Die zijn alleen ingelamineerd in polyesther om ze te beschermen tegen vocht. Helaas is polyesther niet 100% dampdicht, waardoor uiteindelijk toch rot optreedt. Daarom beter inpakken in epoxy.

Bart

De lijn die links en rechts zichtbaar is, is dat niet de lijn waar TS een eerste snede heeft gemaakt met de Dremel om polyester weg te halen om te kijken hoe het hout er uit ziet?

@Gijper. Lijkt mij ook. Zou anders wel een vreemde reparatie zijn geweest als er maar één laag glasvlies en polyester overheen was gezet.

Die lijnen zijn inderdaad waar ik het polyester heb weggehaald met de flex, het is inderdaad een polyester boot die waarschijnlijk niet een enorm lang leven meer beschoren heeft. Maar ik ga is een poging wagen om het rotte deel eruit te zagen en er een nieuw stuk eikenhout in te verlijmen. Als dat lukt gaan ook de andere 2 wrangen eraan geloven en gooi ik er wat glasweefsel met epoxy overeen. Daarna mag ik nog wat stukken dek fixxen en kan ik er misschien mee zeilen

Hi,

Ik heb zoiets eens gedaan. Is nu bijna 10 jaar geleden, maar nog helemaal als nieuw. Scheelt wel, dat de boot goed droog blijft

Ik heb destijds voor de goedkope optie gekozen: Vuren spant, verlijmd met polyester-vezellijm en met gewone mat en polyester overgeplakt. Het enige wat ik heb aangepast, is dat er een massieve brok polyester zit, op de plek van de kielbout. Die kan je nu ten minste fatsoenlijk vast draaien. Maar ik geloof, dat jij dat probleem niet hebt.



Gr, Arent

@Arent. Je had die nieuwe wrang ook iets naast de kielbout kunnen maken. Als er hout doorloopt boven de kielbalk is dat steviger dan de wrang in 2 delen uitvoeren. Die twee gaatjes aan weerszijden van de kielbalk zorgen er voor dat er geen water blijft staan tussen de wrangen. Zo hoort het ook. Ik raad Tomzooi aan om ook zulke gaatjes te maken.

@Jerry:

1. Dit zat al 30 jaar zo, dus er is niets veranderd en het is sterk zat.
2. Het is een composiet constructie. De meeste sterkte komt van het glas dat over alles heen gelamineerd zit.
3. Die gaten aan weerszijden van het spant zitten er gewoon weer, alleen nu met een PVC-buisje er in, zodat het water niet linea recta in het hout trekt. Beter dus dan voorheen.

Gr, Arent

Mooi detail die pvc buisjes!