Onderwerp: Akkrumer Jol - Werken van het hout

Ik ben bezig een Akkrumer Jol te redden van zijn lot als boekenkast. Dit leuke zeilbootje heeft jaren onder een kleed gestaan en is behoorlijk uitgedroogd.

Onderwater zitten er kieren van centimeters in en het dek is ook behoorlijk uitgedroogd. De kieren onderwater ga ik met flexibele kit vullen (zat er ook in). Het dek is een ander verhaal. Hier zitten tussen de mahonie latjes kleine kiertjes van hoogstens 1mm. Hoe zal ik dit aanpakken? Ik ben bang dat als ik hem ga lakken dat door de werking van het hout de lak gaat barsten. Kan ik dit beter oliën of moet de boot eerst "afgezonken" worden?

Wat leuk dat je dit mooie bootje een nieuw leven gunt!

Het dek is uitgedroogd. Dat is geen probleem.
Gebruik in geen geval epoxy, gewone kit of lijm, want dan zal het dek kapot gaan zodra het hout weer gaat zwellen.
Neem echte stopverf (kies een bruine kleur) dat je dik-vloeibaar maakt met gekookte lijnolie. Werk dat mengsel met een stevig plamuurmes in de naden. Stevig drukken! Als de naden mooi vol zitten, schraap dan met dat plamuurmes de overtollige stopverf weg.
Laat het dek dan 1 of 2 dagen met rust.
Schuur daarna even heel licht (met de nerf mee!) met P120 om het oppervlak homogeen te maken.
Dan zet je het dek in een dunne laag gekookte lijnolie.
Weer 1 of 2 dagen drogen.
Dan afwerken met een paar lagen mooie jachtlak op alkydbasis (dus terpentine verdunbaar).

Als het hout gaat zwellen, zullen er "ruggetjes" stopverf ontstaan. Dat is een goed teken. Als je het storend vind, kun je die ruggetjes vlakschrappen met daarna 1 laagje lak.

Over de naad waar de dekdeeltjes bij elkaar komen in het midden, kun je het beste een lat bevestigen om de koppen af te dekken.

Trouwens, ook voor het onderwaterschip raad ik je sterk aan om geen epoxy of gewone kit te gebruiken. Ook gewone flexibele kit is té stug tussen de zwellende planken.
Gebruik hier een dakreparatiekit op bitumenbasis, bijvoorbeeld Tixoplast van Den Braven, of dakreparatiepasta van Aquatec (Gamma, Karwei enz.)
Die bitumenpasta wordt er heel mooi tussenuit geknepen bij zwellend hout.

Maak er iets moois van!
Wim.

Ik zou de boot eerst maar eens een tijdje afzinken en daarna de tips van Berghout volgen.

Mooie manier om het dek te repareren, Berghout2. Naden van 1 cm in het onderwaterschip trekken niet meer dicht. In plaats van afkitten zou ik die naden met een freesje open en glad maken en er dan een latje in lijmen.

Eenmaal afgezonken en vol water weet je in ieder geval zeker dat er geen verf/kit/lijm of epoxy gaat hechten.
Niet doen dus. Dichtmaken zoals Berghout schrijft met iets wat zacht genoeg is om er door het zwellende hout er weer tussenuit gedrukt te kunnen worden. Mijn inschatting is dat het hout eenmaal weer in vocht evenwicht in het water 7-8% uitgezet zal zijn. Dat betekend voor elke 10 cm hout 7-8mm ! Dat moet ergens heen. Als het niet de spleten weer kan vullen zal het er af knappen, bol gaan staan.

jerry schreef :
Dat klinkt mooi, Jerry, en veel mensen pakken het ook zo aan, uit onwetendheid.
Maar ik zeg: "Doe dat niet!"
Zodra het hout wil gaan zwellen, kan het geen kant meer op als er latjes tussen zitten, of epoxy, of sikaflex of dergelijke. Dan wordt de boot langzamerhand een stukkie breder, als je begrijpt wat ik bedoel.

Dus: vul de naden met een middel dat er tussenuit geknepen kan worden zoals bitumen of stopverf.
Wim.

@Berghout-2:

+1

@ Berghout (zonder het topic te willen kapen): één van mijn zwaarden heeft aan de buitenzijde een kier tussen twee posten die plaatselijk tot een mm of 3 breed is. Beveel je daarvoor ook stopverf aan, of is de kier daarvoor te breed?

Jollenbaas schreef : Toch vind ik de Jerry methode wel goed.
Hout van de betreffende boot is kurkdroog.
Latjes in de kieren.
Daarna helemaal in de epoxie zodat het droge hout niet meer in kan wateren en dus ook niet meer uitzet.

Berghout-2 schreef :
Stopverf....really....? Anno 2020 ?

Toekomst schreef :
Wat is er fout aan stopverf ? Hout is ook al een tijd in omloop. Of gewoon een plastic bootje misschien.

Een goed verstaander heeft aan een half woord genoeg.
Ik bedoel natuurlijk te zeggen dat ik in het kamp van Jerry en madoc zit. Een houten boot die jaren gedroogd heeft en zo fantastisch open is getrokken zet je natuurlijk in de epoxy.
Bij de regenboogclub en de pampusclub zouden ze hun vingers aflikken bij zo'n buitenkansje.

Vlieter1 schreef :
Kan ik zo niks over zeggen. Eerst zien!
Wim.

madoc schreef :
Als je dat voor elkaar krijgt in een bestaande boot, dan heb je mijn zegen.
Maar laat ik je direct uit de droom helpen: het is onmogelijk om een bestaande boot echt helemaal waterdicht te maken en waterdicht te houden.
Helaas zijn er al veel te veel objecten (boten, masten, roeren, zwaarden enz.) met de beste bedoelingen vernaggeld. Ik heb de gevolgen van dit soort stupide epoxymisbruik vaak in mijn werkplaats gezien. (Zelfs op dit moment ligt er eentje in mijn werkplaats, een rondbodem met ernstige epoxyproblemen. Er staan foto's van in de laatste Spiegel der Zeilvaart, foto's met de meest fantastische schimmelculturen. Als je bij mij langs komt, mag je er aan ruiken ).

Bij een bestaande boot zullen er altijd van die venijnige plekjes zijn die je per ongeluk niet helemaal 100% dicht krijgt. Of er ontstaan later inwateringsplekjes via een schroefje, nageltje, een keertje stevig aanleggen, UV-inwerking....noem maar op.
Dat gortdroge hout zal via zo'n plekje gretig water opzuigen, als een spons. Vervolgens heb je binnen een half jaar een fantastische potgrondvulling tussen je epoxylaagjes.

Ik heb het al vaak geschreven op dit forum, maar kennelijk nog niet vaak genoeg. Dus nog maar een keer: Epoxy is prachtig spul. Maar NIET op een bestaande constructie (zoals een boot), op vochtig hout of op dik hout.
Gebruik epoxy ALLEEN MAAR op nieuw dun droog hout. Begrepen!!?!

Wim.
(pffff, hoe vaak nog...)

Met epoxy op hout krijg je dit....

Deze boot is inmiddels naar de vuilstort gegaan door epoxy misbruik....

Toekomst schreef :
Jazeker.
Stopverf was in het verleden goed.
Stopverf is in het heden goed.
En het is ook goed voor Toekomst

Berghout2 moet natuurlijk blijven doen zoals hij beschrijft, alleen niet zulke grote woorden gebruiken over andere restauratiemethoden. Mijn opvatting over het inlijmen van latjes of het “invliezen” ontleen ik aan een paar restauraties van karveel gebouwde boten: regenboog, pampus, draak en mijn eigen Olympiajol.
Bij overnaads gebouwde boten wordt het een heel ander verhaal. Daar zou ik de naden openhalen, volzetten met verdikte epoxy en afwerken met epoxy en een laagglasweefsel. De binnenkant alleen twee lagen epoxy.

Jerry,
Een boot restaureren met epoxy is onmogelijk (tenzij die boot oorspronkelijk met epoxy gebouwd was). Ik noem dat plastificeren. Je verpakt de boot in een soort plastic zak.

Ik weet dat er allerlei mensen zijn die boten (en andere objecten) in de epoxy zetten. Het is ook heel verleidelijk. Het is makkelijk om te doen, en het resultaat ziet er oogverblindend mooi uit.
Maar onder dat oogverblindend vliesje gebeuren vaak vreselijke dingen, volledig aan het oog onttrokken. (kijk maar naar die prachtige Flits van Blauwwinde. Zag er schitterend en strak uit, maar was potgrond tussen twee plastic laagjes.)

Als je een regenboog of pampus helemaal nieuw bouwt, of een bestaande helemaal demonteert en plankje voor plankje, latje voor latje weer monteert, dan kan epoxy prima zijn.

Voldoe je hier niet aan, dan ken je mijn advies.

Wim.

Hoe zit dat eigenlijk met nieuwbouw? Ook dan werk je met droog hout wat ingepakt wordt. Je beschermt het wel iets meer, maar een beschadiging in je epoxy laag heb je zo maar. Je zal toch eens beslag op de boot moeten schroeven en af en toe een beschadiging hebben. Nu worden de meeste regenbogen en dergelijke droog gezeild (en binnen gestald), dus ze zullen niet erg nat worden. Maar hoe zit dat met een boot waar niet zo goed op gepast wordt?


(Overigens ben ik met berghout-2 op deze. Epoxy hoort om losse vezels, niet om hout)

JRomkes schreef :
Ja, ook bij nieuwbouw-met-epoxy kunnen vochtproblemen optreden, net zoals bij polyester boten met balsa kern.
Als het hout eenmaal nat is, kan het water niet meer verdampen. Het blijft zeiknat en gaat in een adembenemend tempo rotten.

Als je bij epoxy-nieuwbouw elk bouwelement rondom zorgvuldig insopt in hars, dan zullen de gevolgen van lekkage wellicht beperkt blijven tot 1 lat of 1 plank. Evengoed een k*tklus om dat te herstellen, maar minder ingrijpend dan inwateringsschade bij bestaande boten waar de rotting veel verder kan gaan.

Wim.

Ik moet er wel bij zeggen dat ik deze jol opknap om er een leuke bijboot voor mijn woonschip van te maken, het hoeft allemaal niet perfect

Het onderwaterschip heb ik gisteren versterkt door twee spanten te vervangen en 40 cm lange schroeven er in te draaien. (De kiel zat zogoed als los en de gangen kwamen los). Met een flexibele kit heb ik de kieren gedicht (Zat er ook in).

Het bootje staat nu buiten zonder kleed (expres), hierdoor hoop ik dat in de loop van tijd het dek een beetje uitzet voordat ik hem in de hardhout olie zet, door goed te verdunnen denk ik dat het genoeg gaat werken om weer dicht te trekken.

Epoxy lijkt mij bij dit bootje een doodskleed, stopverf zou een goede optie zijn als mijn plannetje om hem een aantal dagen buiten te hebben staan niet werkt.

40cm???
Bewerkt Kinderen?? Oh kieren.

Mooi bootje!! Hier een fan van epoxy die het in deze casus wel met berghout eens is.

Ik vermoed dat bij nieuwbouw de verschillende onderdelen van het bootje vacuüm met epoxy wordt behandeld. Zo is er meer zekerheid dat alles geconserveerd is. Of dit bij restauratie ook mogelijk is hangt natuurlijk af van het formaat van de boot.