Onderwerp: OSMOSE VERSUS WICKING

[url=http:// ][/url]hallo,
Heb van de winter een grand soleil van 1990 aangekocht en deze volledig laten keuren. Volgens de expert was de romp buitengewoon droog voor een boot van deze leeftijd en in zijn rapport staat dan ook vermeld dat deze vrij is van osmose.
Nu ben ik van t week end begonnen met het afkrabben van de anti fouling en tot mijn verbazing zijn er toch witte stipjes op de gelcoat te zien onder de anti fouling. Het zijn stipjes en géén blaasjes. Ik heb de expert hierover vanochtend aangesproken en hij beweert dat het het fenomeen wicking is en dus géén osmose aangezien hij de vochtmeting gedaan heeft, ik hoef mij volgens hem helemaal geen zorgen te maken want dit zou veel voorkomen bij oudere boten. Anderzijds ligt mijn boot aan de kant en heb het hoofd van een service centrum gevraagd het even van nader te bekijken, volgens hem is het wel een begin van osmose, want bij wicking zijn het niet echt stipjes welke zouden zichtbaar zijn maar eerder uitgerekte puntjes. Hij heeft ook vochtmeting gedaan deze ochtend en met één apparaat was het ok (souvereign), met een ander (skipper) redelijk tot minder goed. Er zitten inderdaad kleine blaasjes in de gelcoat. Als je op de blaasjes drukt kraken ze, betekend dat er ruimte achter / in de gelcoat zit. Ik heb geen vocht gezien maar je schip staat al een poosje op de wal waardoor veelal het vocht verdampt, zeker bij die kleine blaasjes. Beide hebben dus een andere mening... Positief zou wel zijn dat met een paar lagen gelshield het probleem van de baan zou zijn, maar ik voel mij er toch niet echt gelukkig bij. Heeft er iemand goede raad en of dit ook al meegemaakt? Kan ik de expert op één of andere manier in gebreke stellen moest het blijken dat het idd osmose blijkt te zijn?
Alvast bedankt voor jullie reacties [/img]

Ik zou even een expert er naar laten kijken om te kijken wat het nou is. Osmoze blaasje zouden zuur ruikende vloeistof bevatten. Maar ik ben geen expert.

Kijk even in de zeilerswiki of gebruik de zoekfuctie. Er is al veel geschreven over osmose.

Wicking is een term die ik nog niet eerder voorbij heb zien komen... het is wel erg zichtbaar trouwens.

vocht zegt weinig over osmose, een kletsnatte boot hoeft niet erg te zijn, een droge boot die al een tijd op de kant staat kan er helemaal onder zitten. openmaken en ruiken/testen is een veel bere manier om er achter te komen of het osmose is. en zoek inderdaad even rond op het forum, er staat voor uren leesplezier getypt over osmose

Enige wat ik er nog aan toevoeg:

Kijk de algemene voorwaarden van de expert na. met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid doe jij daarin afstand van recht op reclamatie. Bij de expert is niet veel te halen.

Heb je ook een closeup van de vlekken?

Hier een aardige uitleg naar mijn idee over osmose, wicking en wat je kunt doen:
www.yachtsnet.co.uk/osmosis.htm

Wicking..... : Blijkbaar levert 'osmose' niet meer genoeg op....

Gaat er op lijken.
Te veel commentaar en scepsis over osmose, zoeken we toch wat anders om geld te "verdienen". Zo lang er niet te veel over bekend is maken we ze lekker bang. Jammer dat er al zoveel boten preventief geschild zijn!.

Wicking is het proces waarbij water opgenomen wordt door de glasvezel zelf. Die vezels zijn als het ware (holle rietjes) en zwellen dan op.
Op zich is het verschijnsel al jaren bekend, vooral bij grovere glasvezeldoek en gaat vaak samen met osmoseblazen (dit zijn de blazen waarbij de holle ruimten tussen de vezels opzwellen).
Het komt zelf voor net boven de waterlijn, omdat het water via de vezels naar binnen kan en "opgezogen" wordt.

Vochtgehalten in een begin stadium hoeven niet hoog te zijn, en je ziet het pas nadat de AF is verwijderd. Behandeling is min of meer gelijk aan een osmosebehandeling, dus alles tussen niets doen, zelf doen en hotvac etc. Overigens is er aan de hand van de foto niets te zeggen wat het is, naar mijn mening althans. Wellicht is er enkel sprake van luchtinsluiting in de gelcoat.

Kun je zeggen dat wicking het proces is dat voorafgaat aan osmose Blue Looks? Ik kende de term niet.

groet,
Maarten

Jein, de term wicking wordt in 2 gevallen gebruikt.

- als het vocht zich beweegt tussen de "lege"ruimten van een laminaat, dus van de ene potentiele osmoseblaas naar de andere, tussen verschillende glasvezel lagen. Dit kan delaminatie tot gevolg hebben.
Dit is het gevolg van hygroscopische werking van de gebruikte hars, luchtinsluiting, onvoldoende menging etc.

Waar we het hier specifiek over hebben:

- de wicking door de holle vezel ontstaat door het fenomeen, capilaire werking, waarbij de vezel iets opzwelt. Aangezien het ene einde van de vezel eerder met vloeistof in aanraking komt, zul je dus eerst een soort puntje zien, later gevolgd door lijntjes. Uiteindelijk komt de vloeistof aan het andere einde van de vezel. Als de hars etc goed is,dan stopt het proces van aanzuigende werking.

Beide worden veroorzaakt doordat de gelcoat niet waterdicht is, om wat voor reden dan ook.
Jachtbouwers kennen het proces van wicking, door de vezel dus, al jaren, en zijn overgegaan tot het aanbrengen van een fijn geweven glasmat, met dunnere vezels als eerste laag, lagen achter de gelcoat. Die kunnen beter verzadigd worden met hars zodat de uiteinden van de vezels dicht zitten. Daarnaast zijn de vezels dunner, dus minder watertransport als het fenomeen van capilaire werking zich toch voordoet, ie minder zwelling.
Bij nieuwere schepen komt het zelden voor en mist de typische zure geur van osmoseblazen.
Zolang de vezels door de druk niet loskomen van de hars is er geen sterkteverlies, als ze wel loskomen dan gaat dit ook vaak gepaard met de vorming van osmoseblazen.

Over ernst en noodzaak tot reparatie laat ik me hier uit, het is veelal wel een cosmetisch probleem, dus courantheid.

Bovenstaand is geen wetenschappelijke verhandeling maar een goedbedoelde poging de veschijnselen, oorzaak te omschrijven en beide hebben als oorzaak een onvoldoende waterdichte afsluitende laag waardoor water aangezogen wordt, hygroscopisch of capilair.

Daarnaast kunnen er ook blaasjes ontstaan in de gelcoat zelf, door luchtinsluitingen (na het mengen aanwezig, ook die zwellen op door aanvoer van vocht. Deze verdwijnen vlot nadat het schip uit het water is. De engelse term hiervoor is aeration, en lijkt erg op wicking in een begin stadium.

Hoe ver is men anno 2011 eigenlijk met de opvolger van polyester voor pleziervaart ?

Als er in dit geval geen sprake is van vocht of een chemische reactie, klinkt het minder dramatisch dan osmose en zou het volgens mij op te lossen moeten zijn met schuren/vullen/plamuren, een paar lagen absoluut vochtdichte grondlagen en dan weer de AF.

Evengoed niet iets om vrolijk van te worden. Trouwens raar dat een expert niet even een stukje AF wegkrabt voor een visuele inspectie.

Bindrif schrijft:
klaar!
maar duurder, en het risico op en van osmose is gering, dus maar zelden gebruikt.

groet
t

Capolavoro schrijft:
inderdaad, wat wil je betalen?

Een laagje vinylester achter de gelcoat kost bijna niets extra, zeker niet als je nagaat dat een casco maar een kleiner deel van de totale kosten is. Ik heb nog nooit een boot zonder gebouwd.

Ik snap eigenlijk ook nog steeds niet waarom er bij de aflevering van een nieuw schip, als er idd niet reeds is voorzien in een laagje vinylester, niet gewoon consequent een laag gelshield of een andere vochtdichte primer op wordt gesmeerd.

Een simpel stukje preventie. Maar ja, die blitse kaartplotter kost net zo veel, en daar kun je natuurlijk mee pronken

14 februari geef ik daar op Boot Holland een presentatie over. Accent ligt echter niet op osmose, maar op andere zaken (mensvriendelijkheid en milieu).

Loop anders even langs de stand van Hoora, daar zie je e.e.a. in actie.

Hoora, vacuüminfusie met een herbruikbaar membraan toch? Ik weet niet of ik de 14e kan. Anders kom ik zeker even kijken.

beewee schrijft:
Dat laagje vinylester of epoxy kan wel maar wordt natuurlijk niet standaard geleverd. Waarom iets gratis weggeven als je er ook een mooie duurbetaalde extra optie van kan maken. Er moet wel geld worden verdiend he...

Snap ik, maar de eigenaar gaat er dus maar voetstoots van uit dat uitgerekend zijn boot geen blaasjes krijgt...

Of de eigenaar maakt zich hier niet druk over omdat hij (of zij) weet dat het gewoon een hoax is.

Ik heb zojuist het strippen van de gelcoat afgerond. Reden voor het strippen was ook een heleboel van die kleine bobbeltjes die tijdens schuren goed zichtbaar werden een een aantal kleine plekken echte osmose. Op twee plaatsen heeft zich werkelijk delaminatie voorgedaan.

Wel getwijfeld of strippen nu echt wel nodig was, maar toch gedaan. De echte osmose plekken maakten dat er zo wie zo iets moest gebeuren, de kleine bobbeltjes toonden m.i. aan dat na 40 jaar de gelcoat zijn beste tijd had gehad. De aard van het beestje zegt dan: doe het maar in een keer goed, anders blijf je bezig. Overdreven?? Wellicht. Spijt?? Nog niet.

Wat opviel tijdens het strippen: Het deel dat ik deed nadat de boot net uit het water was liet op veel plekken inieminie druppeltjes zien die onder de gelcoat vandaan kwamen. Op enkele plekken regendruppels vocht en op enkele plekken lekte er echt vocht uit het laminaat. Echt vocht lekken moet je zien als meerdere druppels achter elkaar, maar zeker geen straaltjes. De osmose plekken waren nat natuurlijk met korte kleine straaltjes.
De tweede kant (die ik door omstandigheden zes weken later deed) had veel, veel minder last van de ienieminie druppeltjes, soms nog enkele druppels en op een plek nog goed vochtig (daar is het dan ook delamineerd).
Ergo: De bobbeltjes drogen wel weer weg en zouden zich (denk ik) ieder jaar weer terug hebben laten zien. De blazen, drogen ook wel weer weg, maar hadden terug kunnen komen als echte osmose met delaminatie.
De osmose plekken, tsja die waren er natuurlijk niet beter op geworden, maar de boot was er niet door gezonken.
Vast besluit: mijn boot gaat elk jaar uit het water!

Het strippen (boot 7 mtr) duurde 3 werkdagen en kan vanaf nu echt goed gaan drogen. De gelcoat is immers weg.

@ lucky: Ik hoop je met mijn verhaal een idee te hebben gegeven wat je kan aantreffen onder de gelcoat. Met deze ervaring zou ik bij een volgend schip het hele onderwaterschip licht schuren. Ik ben na een paar meter gestopt met schuren en overgegaan tot de drastischer methode, maar zou bij een volgend schip dus eerst helemaal licht schuren. Zou krijg je precies te zien wat voor problemen er zitten.
Alleen kleine bobbeltjes? Goed laten drogen, gelcoat behandelen en klaar. Schuur je ook door de gelcoat heen? (= grotere bobbel)Dan weet je dat daar meer moet gebeuren + dat er mogelijk osmose onder zit. Heb je een of twee van die plekjes?? Dan kan je er voor kiezen lokaal te behandelen. Heb je er veel......tsja, dan kan je misschien besluiten het hele schip te strippen.
Veel succes!

leerzaam, dank je wel.
het bewijst weer dat 'drogen door de gelcoat heen' echt wel werkt.
En dat 'elke winter op de kant' dus zeker nuttig is....

groet
t

Tenzij de delaminatie een gevolg is van het overwinteren op de kant, als er vocht in het laminaat zit en het gaat vriezen is er goede kans op schade. Mijn boot blijft dus gewoon in het water in de winter