Onderwerp: Polyester bootje repareren, met hout lijmen?

Sinds enkele dagen heb ik eindelijk een bootje: een tigste-hands polyester Middellandse zeejol, die wat werk nodig heeft. Uit het forum ben ik nog niet ver genoeg gekomen naar mijn idee. Kan iemand helpen met de volgende punten?

- In de luchtkamers bleek ca 50 liter water te zitten (?!). De luchtkamers zijn nu eindelijk leeg door 6mm gaatjes (legen duurde een uur!, met pauzes, klotsen en rietjes moeten pielen om vacuumtrekken op te heffen dus echt lek is-ie niet). De vorige eigenaar heeft geen idee hoe/waar het water vandaan kwam. De huid heeft osmose-bobbels maar ziet er verder redelijk uit. Hoe nu verder? Gewoon aan de lucht verder laten drogen en eens gaan test-varen? De loosgaatjes zitten wel aan de bovenkant vd kamers, maar voortaan maar afdoppen...

- De doft is aan een kant van de zwaardkast gebroken en ooit met polyester + glasmatjes gerepareerd, maar weer stuk gegaan. De andere kant is ook al ingescheurd aan de onderzijde. Ik wil nu met Nautex hechthout (stukje 18mm okume op de kop getikt) een nieuwe doft eroverheen zetten (versterking aan de onderkant is geen optie, omdat die veel te oneffen is). Ik heb begrepen dat dat goed met Sikaflex zou moeten kunnen.
Maar: de doft heeft op stukken een anti-slip relief (van die wafelpuntjes van enkele mm hoog) en andere stuken niet. Op dit moment wil ik beide stukken met het hechthout afdekken voor maximale sterkte (en omdat dat m.i. mooier is). Verder is het poyester ooit overgeschilderd (met goede primer, dat wel).
Gaat verlijmen (Sikaflex, of iets anders?) dan daarop houden? Of moet ik ook gaan schroeven? Ik ben bang voor puntbelasting, ook op de rand van waar het hechthout opeens ophoudt tov de poly-doft. En in geval van verlijmen: eerst het hout lakken of juist niet?
Kan je de hoogte van de antislip wafels opvullen met een ander materiaal of is Sikaflex daar ook goed voor?
Overigens is het verwachte gewicht van de gebruikers minder dan 65 kg.

- De zwaardkast heeft aan de binnenkant redelijk wat slijtplekken, oa waar de polyester weggeslagen is en glasvezel bloot ligt. Lijkt nog wel waterdicht te zijn. Ik kan daar niet zomaar bij om te repareren (m.i. gevolg van ontwerpfout van vormen zwaard en zwaardkast, maar dat is weer een andere zaak). Iemand een tip?
(Ik overweeg een nieuw zwaard te maken dat preciezer op de zwaardkast aansluit, maar dan zit je weer met kopieren van de onderwatervorm om de manoevreerbaarheid niet aan te tasten).

Al met al veel punten vrees ik, hoop toch op hulp en adviezen. Beetje klussen vind ik leuk, maar het moet geen dure grap worden in tijd en/of geld, dat is het bootje (mij op dit moment) niet meer waard gok ik.

Groet,
Boog

Boog welkom op het forum.

Foto's helpen altijd om het een en ander te verduidelijken en we zijn er hier gek op

Heb het topic wel even naar Polyester verplaatst, excuses voor de overlast...

Nu plakt sikaflex best goed, maar er zit veel rek in, het is echt meer een afdichtmiddel dan lijm. Structureel verlijmen gaat beter met epoxy.

Dat een glasmatjes-polyester reparatie niet houdt is logisch, polyesterhars hecht niet zo goed op oud polyester. Epoxyhars wel. Lamineren van een reparatie kan dus beter met epoxyhars.

Bedankt voor de reacties. Sorry voor de foute plaatsing.

Ik kan even geen contact leggen tussen mijn camera en PC, vandaar maar even met wat bij elkaar gegoogelde plaatjes van andere bootjes van het zelfde type: je ziet dat de doft een geheel vormt met de dekplaat en tussen de BB en SB dekken verdiept de kuip oversteekt, de bovenkant van de zwaardkast vormt en verder vrijhangt. Op het derde plaatje heb ik geprobeerd het relief-gebied aan te geven (zwarte vlak) en met gele lijnen de breuklijnen aan BB (net niet finaal weggescheurd). Onder de doft loopt aan beide kanten een verstevigingsrib, maar helaas niet voldoende sterk en niet over de volle lengte van de doft. Aan SB is die rib in het midden ingescheurd, maar dat is niet door en door, waarschijnlijk te lang te zwaar belast (zware varensgezel op neergeploft? systematisch giek op laten vallen?...)

Ik wil nu hecthout over de hele doft leggen, en eigelijk het hele gekleurde deel (dus ook zwaardkastmonding) afdekken. Vraag me verder af of ik het hout alleen over het vlakke deel moet leggen zodat de bocht tussen horizontale en verticale delen nog speling heeft, maar puntbelasting op de overgang poly / poly-met-hout kan optreden of just het geheel verder moet verstevigen door het hout helemaal in die hoek in te passen (rondmaken met juiste krommming). Dat laatste is wel moeilijker en kan juist de resterende flexibiliteit van de constructie kapot maken, dan ben je nog verder van huis...

Fotos van de zwaarschacht heb ik nog niet.

Dank voor tips!

Het kan ook epoxyhars zijn geweest. Ik kan dat niet herkennen. Het spul is honingkleurig en hard. sommige delen zitten prima vast, maar het geheel is toch niet goed genoeg.

Kan je trouwens uitstekende glasvezels nog weer een beetje wegwerken? Een deel van de schade is precies waar je zit als je roeit, lekker voor je bovenbenen en/of knieholten....

OK, 3 problemen dus:

-osmose (blaasvorming op onderwaterschip). Ga je de boot op de wal leggen? In dat geval zou ik er niets aan doen. Leg je hem in het water, dan de boot omdraaien, het onderwaterschip afschuren met grof schuurpapier en een aantal lagen epoxycoating op aanbrengen. Vervolgens een laag antifouling naar keuze.

lekkage:
Als er ergens inspectieluiken of aftapplugjes zitten, dan kan je deze ideaal gebruiken om de lekkage op te sporen. Monteer een fietsventiel (oude fietsband) met Tec 7 in een deksel of plug. Nu met de fietspomp een paar slagen geven, en de boot met zeepsop afsoppen. Waar de lekkage is, zullen bellen ontstaan. (wel regelmatig weer een paar slagen met de pomp geven, om druk te behouden). Verdachte plekken zijn de deksel zelf, de delen waar e.e.a. verlijmd zit, en schroefgaten. En eventueel de zwaardkast. Eenmaal gevonden is een lek vaak eenvoudig te repareren.

De doft. Deze is gescheurd, deels gebroken en niet goed of mooi gerepareerd. Het is een prima idee om er een multiplex plaat overheen te zetten. Deze moeten we wel goed beschermen tegen vocht en zonlicht.
Om deze tegen vocht te beschermen, kan je hem een aantal keer lakken in de reeds genoemde epoxycoating. (nadat je hem pasgemaakt hebt). De doft zou ik goed schoonschuren met grof schuurpapier zodat je in ieder geval van de aangebrachte lak en primer af bent. Vervolgens met Tec 7 lijmkit de houten plaat verlijmen. Deze lijm is spleetvullend, dus e.e.a. hoeft niet precies te passen.
vervolgens kan je e.e.a. afwerken met kleurlak (DD lak) en als je de houten plank blank wilt laten, deze lakken met DD lak Dubbel UV.

Dan is je doft weer sterk en netjes.

Voor wat betreft de beschadiging in de zwaardkast, daarvoor zou ik toch eerst een foto moeten zien.

Hartelijk dank voor de snelle en gedetailleerde reacties!

- Osmose: ik laat het maar zo. Het bootje ligt in ieder geval voorlopig buiten gebruik op een trailer in de tuin.

- Doft: hierbij nog de beloofde foto met de scheruren, de vroegere reparatie en de reliefruitjes: dat wordt nog redelijk opvullen met epoxy want ik ga ze echt niet allemaal wegschuren; een staal- of messing-borstel op een boortol lijkt me vrij geschikt voor het schuren en in de holtes komen, maar grof materiaal afslijpen lijkt me mijl op zeven.
De hoogte van de piekjes is ongeveer 2-3mm boven de gladde delen. Op sommige stukken zijn de groeven volgelopen.
Ik twijfel nog even over hele zwaarkast-monding met hechthout afdekken (wel mooier en sterker) of alleen de breedte van de doft (zwakker maar vermoedelijk sterk genoeg, minder materiaalverbruik, makkelijker zwaard insteken en ophalen, maar mogelijk ook minder goede aansluiting hoogteverschil wafeltjes / glad)... Houd ik bovendien voldoende hout over om de achterbank (luchtkast) ook een houten dekje te geven.

- Zwaardkast: ook daarvan nu een foto (boegzijde). Beurse plek is duidelijk te zien (zwaard heeft daar een bocht en is smaller dan de zwaardkast dus beukt lekker tegen de kast. Dat bedoelde ik met "ontwerpfout"...) Aan de buitenkant van de zwaardkast (dwz in de kuip) zitten haarscheurtjes in de coating ter plaatse van de beurse plek. De achterzijde is ook beschadigd maar minder diep en over een kleiner oppervlak. De buiten-achterzijde lijkt op het oog intact. Ik denk: beurse plek proberen vol te gieten of te spatelen met hetzelfde epoxy via een spuitmond en/of een lange stok...
Of zijn daar ook nog trucs voor?

Groet,
Boog

ik heb jaren lang een middelands zee jolletje op het voordek van mijn boot gehad, bootje heeft heel wat meegemaakt.
ik had de drijf kamers (voorpunt en onder het bankje achterin) vol geschuimd met gesloten schuim. achter in een beetje te enthousiast, drukte het plankje erui. heb ik een nieuw stukje multi in gelamineerd.
dat bankje bij de zwaardkast is erg kwetsbaar, ik heb dat ook helemaal vervangen door hout(multi 16 mm) met een epoxy laagje erop. als je het bootje anders gebruikt dan om te zeilen zou ik in de zwaardkast een nep zwaardje maken tegen opspattend water. heb je er ook mast en zeilen bij, ik had een deelbare mast en het zeilt nog leuk ook.

Beste Sietse-Ten,
Bedankt voor de tip. Wat voor schuim geeft gesloten porien? Pur blijft open, zuigt water op en wordt hard en broos.

Ik heb inderdaad de volle zeilkit, met deelbare alu-mast. Daar heb ik hem ook voor gekocht.
Hoe zeilt-ie? (nog geen tijd voor gehad).
Mis je geen grootschootblok op de kuipvloer? Ik overweeg zoiets nu aan te leggen maar ben nog huiverig voor vastlijmen op een toch brakke (want door ouderdom vermoedelijk broze) polyvloer.
Op de vlonder werkt niet: als je er niet op blijft zitten trek je die zo van de bodem... De doft is waarschijnlijk ook niet op dat soort asymmetrische krachten van een grootschoot berekend (ook al zal dat met 4m2 zeil oppervlak wel meevallen), ook niet na reparatie.

Tips en trucs zijn van harte welkom!
Groet,
Boog

ik meen dat de grootschoot via die twee oogjes achterop liep, de fok door twee andere oogjes naar de klemmetjes. bind wel het zwaardje en het roer even met een borglijntje vast. voorstag staat los, mast wordt doorgezet door het voorlijk van de fok.

Beste Sietse-Ten,
jouw beschreven schootvoering kan ik niet helemaal volgen. Heb je een plaatje of zo?
Ik heb voor de grootschoot nu een traditionele voering voor ogen: overloopje over spiegel aanleggen, schoot bij schoothoek vastzetten, van schoothoek naar beneden naar overloopblok, naar boven naar schoothoekblok, dan naar voren en halverwege giek naar beneden, daar los in de hand omdat een grootschootblok op de kuipbodem mist om het helemaal af te maken.
Voor kleine kinderen eventueel extra slag maken aan schoothoekzijde omdat dan minder kracht nodig is (maar gaat wel ten koste van reactiesnelheid en kost veel schootlengte. Wordt even proberen. )
Maar als het anders hoort bij dit type houd ik mij aanbevolen.

Fok gewoon met symmetrische schoten via leiogen en klemmetjes.

Mijn fok heeft inderdaad een ingebouwde (stalen) stag. Als je zonder fokje wilt varen zou je vermoedelijk het fokkeval kunnen gebruiken om de mast te stellen.

Groet, Boog

Beste Sietse-Ten
Nu ik jouw antwoord nog eens overlees denk ik dat mijn fok misschien niet helemaal klopt: wat bedoel je met een losse voorstag?
Had je een aparte voorstag en een had je het fokkevoorlijk los daarvan (ik heb ten minste geen leuvertjes)? Of iets anders?
Dank en groet,
Boog

Boog schreef :
ja ik had een losse voorstag, die deed niet veel, je spande de zijstagen door de fok door te zetten , dat staal draadje zorgde ervoor dat de mast rechtop iets werd gesteund de fok werd dus "vliegend" gehezen

dus op het moment dat de fok strak staat, voorlijk, doet de voorstag niets meer.

Beste Herman,
inmiddels heb ik een foto van de zwaardkast gemaakt, zie hierbij. Hoe zou jij die repareren? Dunne epoxy zuigt zich misschien in de glasvezels, maar kleine overmaat loopt er ook snel weer uit en/of zakt uit. Je kan er natuurlijk ook niet makkelijk bij in zo'n smalle spleet.
Dank je voor een tip!
Groet, Boog

Is het misschien een optie om er de nodige tijd voor uit te trekken en de weglopende epoxy weer terug te vegen?
Het duurt even (afhankelijk van temp. en harder)maar uiteindelijk treedt stolling op en is het stabiel.

Heb overigens veel aan je vragen en nog meer aan de antwoorden, gehad. Ben namelijk met vergelijkbare situaties/probleempjes geconfronteerd bij mijn onlangs aangeschafte middellandse zeejol.

Het volgende project is het maken van een fietskarretje voor het vervoer. Als er belangstelling voor is zal ik daar verder over berichten.

Ruud

Beste Ruud,

Mijn plannen zijn inmiddels gewijzigd: omdat nog een deel van de doft in orde lijkt is ga ik nu latjes aan de onderkant inlamineren met epoxy en glasmatjes. Dan ziet het er nog min of meer origineel uit en heb je minder last van UV, water etc op (het hout van) de doft. Latjes zijn inmiddels pas gemaakt incl passing op relief van de doft, en doft ruw geschuurd. Volgende stap: (tijd vinden voor) daadwerkelijk lamineren.

Overigens bleek dat bij mijn exemplaar de ribbetjes aan de onderkant van de doft polyester kokers zijn (dus niet massief) met een vulling van ... krant! Onbehandeld zo te zien, en nog leesbaar. Als dat papier nou destijds ook in de polyester gedrenkt was geweest (of gewoon massief, hout of een andere vezel) dan was het geheel waarschijnlijk wel sterk genoeg geworden. Puntje van aandacht voor eventuele volgende generatie vh ontwerp...

Provisorisch opgelapt met wat houtjes en kabelbinders voor een proefvaart bleek ze trouwens inderdaad verrassend lekker te zeilen.

Groet, Boog

@Sietse, das een mooi schip man bij ons in de haven ligt ook zo boot.

Revolution1 schreef :
graag een foto en de naam, mijn boot was een one-off . men had een oude tekening van een colli archer omgetekent naar een multiknik staal. er zijn drie rompen gebouwd, een motorboot, een motor zeiler, die twee met een gang meer er boven op en de mijne.

Nog een vraag over de middellandse zeejol (wat een lange naam, in het vervolg gebruik ik m.z.-jol)
In mijn vorige jol, die als bijboot in de davits hing, zat een aftapplug.
In mijn huidige jol niet.
Nu vraag ik mij af, was deze aftap standaard in de latere jollen?
Zo niet, is zo'n aftap nog los aan te schaffen en zo ja, waar?

Ruud

Mijn jol is enkelwandig en heeft dus geen loosplug => kuip legen door hozen en dweilen. In beide luchtkamers zitten aan bakboord gaatjes van ca 6mm waarmee je ev. binnengelopen water of condens kan lozen door de boot schuin te houden. Afdoppen alleen tijdens de vaart om schade door over- of onderdruk door temperatuurverschillen te voorkomen (in felle zon hangen en dan in koud water leggen...)
Succes!
Boog

Boog schreef :
Dan vermoed ik dat er standaard geen loosplug is ingebouwd. Ook omdat op de foto's die ik heb bekeken van andere jolletjes evenmin loospluggen voor kwamen.
Heb nog niet gekeken naar de door jou genoemde 6mm gaatjes. Maar als ik het goed begrijp is afdoppen daarvan nu niet direct noodzakelijk en in sommige situaties zelfs af te raden.
Ruud

Wordt dus de keus tussen het voeren van een dekzeil, of het zelf aanbrengen van een plug in de bodem. Beide misschien?

Ik zou alleen loospluggen maken van de luchtkamers de romp in, of anders misschien wel in de kuip maar dan de luchtkamers juist niet. Een loosplug wordt bij mijn weten eigenlijk alleen gebruikt wanneer de romp een eigen drijfvermogen heeft mbv een andere luchtkamer of vormstabiliteit, of wanneer een deel van de te lozen ruimte een volgeschuimd deel heeft. Bovendien vraag ik me af waar je in je jol een plug wil aanleggen zonder dat die de stroomlijn van de romp aantast: de luchtkamers vullen boeg en kont (dus spiegel).
Groet, Boog

Voor het goede begrip; we hebben het over een maatregel bedoeld voor de tijd dat de boot in de davids hangt.
De loosplug heeft dan uitsluitend als functie om het regenwater niet in de jol te laten verzamelen. Regenwater waardoor de belasting op talies onnodig groot zou worden.
Dus een plug middenin de boot, iets naast de scheg.
Als je gaat varen met de jol is het dan ook handig om eerst de plug er in te draaien.
Vraag me niet hoe ik dat weet.
Groet,
Ruud

Ah, spraakverwarring. Ik dacht meer aan buis- of kapzeiswater enerzijds en loospluggen / zelflozers van holle rompen (lasers etc) anderzijds. Loosplugje naast de scheg in de romp is misschien niet gek. Het lijkt mij alleen wel een dun polyester huidje voor zoiets en tast de rompdichtheid en stroomlijn aan met alle plezier van dien... Bij mij ligt-ie onder een dekzeil, dat houdt inregenen etc prima tegen. Mooi bol spannen om plassen op het zeil en doorlekken tegen te gaan kan goed met een paar hoepeltjes eronder: bijv een rondgebogen electra-buis in de dol-gaten en nog eentje vastzetten tussen spiegel en overloop. Evt. nog een lege fles op z'n kop in het mastgat als verder spanpunt. Traditioneel met de mast en/of giek gaat slecht want die passen nou juist zo mooi opgeborgen in de romp.
Succes. Boog.