Onderwerp: Verstevigen gangboord/stag onderwant

Hi,

Bijgaand foto van mijn gangboord aan stuurboord zijde, bij de bevestiging van de achterste stag van het onderwant.
Duidelijk zichtbaar is een scheurtje in het polyester. Het gangboord komt daar ook een klein beetje omhoog. Geen zichtbare beweging tijdens zeilen, ook geen gekraak of merkbaar doorveren van het gangboord. De kern is balsa, ik vermoed dat het eronder plaatselijk niet helemaal "pluis" is, doch niet dramatisch.

Het voelt niet helemaal vertrouwd, en wil graag voorkomen dat op een dag de stag uit het dek springt.
De boel open werken en vervangen zou de sjiekste oplossing zijn, maar gezien de ernst, en mijn gebrek aan expertise, zou ik dat graag willen voorkomen.

Plan waar ik graag feedback op wil:

Aan de onderzijde va het gangboord plaats ik een metalen profiel/strip, of hardhout.(dus in de kajuit, in de opbergruimte, dus niet zichtbaar)
Ik denk aan lengte van meter of 2 zodat krachten verdeeld worden.
De bevestiging van de stagen (beide stagen voor het onderwant) gaan daär dan doorheen.
Deze strip lamineer ik in met epoxy en glasweefsel.

-creër ik daarmee een solide situatie? (Rest van gangboord twijfel ik niet aan)
-hout, RvS strip, metaal u profiel, of metaal vierkant profiel?
-hecht epoxy op metaal?

Alvast bedankt en groet,

Job

Ik vind het er niet heel dramatisch uitzien; ik zie 2 haarscheurtjes (en een kras). Denk je dat het balsa ingewaterd is waardoor de stijheid uit de constructie is verdwenen? Lekt het wellicht via de (al of niet bewegende) raamrubbers de balsa-kern in of dit dit altijd zo geweest?

Hoe worden de krachten van de wanten nu afgeleid? Slechts door contraplaatjes van dezelfde grootte als de flens of vindt er een krachtafleiding naar de romp of ander (groter, stijver) oppervlak plaats? Indien alleen het eerste, dan kun je al een flinke verbetering halen door er een U- of hoekstaal onder te zetten, bv 30x30x30x5 bij 150 mm. Eventueel met een lat hardhout of stug rubber ertussen om puntbelasting aan de uiteinden van het profiel te voorkomen.

Mocht het wel ingewaterd zijn, dan zou ik rondom deze plek wel proberen de sandwich weer sterk/hard te maken. Bv door met een dremel de wiebertjes-laag uit te slijpen nét iets kleiner dan de flens. Rot balsa dan zover mogelijk wegfrezen (ruimte uithollen) naar de zijkanten toe totdat je op gezond materiaal zit. Boutgaten aan de onderkant dichtplakken en met ingedikte epoxy de ontstane ruimte vullen en afstrijken. Eerst injecteer-epoxy is nog beter. Dan opnieuw de gaten boren, het spul monteren en afkitten...

PS: als die witte kras een scheur is, is er wel een structureel probleem en dien je rigoreuzer tewerk te gaan, wat denk ik lastig is om onzichtbaar te houden. Maar dat zou wat speculatief worden nu...

Dank voor je uitgebreide reactie nachtvlinder,

De "kras" is wel degelijk iets dat door belasting ontstaan is, en volgens mijn definitie een scheur. Deze beperkt zich denk ik tot de gelcoat, en is iig aan de onderzijde niet zichtbaar.
De krachten van het want worden alleen door contraplaatjes afgeleid.

Of het echt ingewaterd is weet ik niet zeker, ik vermoed van wel gezien de situatie. Ik heb de boot zo gekocht, dus weet niets van de historie die het veroorzaakt heeft.

Mbt je adviezen voor een ingewaterde situatie: wat is een flens, wat is een wiebertjes laag? (Google gaf geen uitsluitsel:))

De sandwichlaag open werken en versterken zou ik willen voorkomen, omdat ik denk dat daar de misère meevalt...of is dat samen met de beoogde oplossing een gevalletje "zachte heelmeesters maken ....".

Ik zou de verstaging sowieso niet aan het dek verbinden.

Wat ik zou doen is een strip nemen en die aan de onderkant in het verlengde van de verstaging plaatsen. nu de hoek bepalen ten opzichte van de romp en de strip onder die hoek op een plaat lassen.

Die plaat kun je vervolgend in lamineren in je romp. Dit is een veel betere verbinding als de strip onder het dek.

Je kan ook mazzel hebben dat er een schot in de buurt zit dan kun je je verstaging zo met een stuk strip verlengen aan de onderkant en dit op het schot monteren.

Lijkt me niet dat de verstaging alleen aan een nalsa dek geschroefd is zonder krachtafleiding maar de romp... Mocht dat wel zo zijn dan lijkt het me niet voldoende om het scheurtje te dichten , het dek te versterken.. Meestal zit daar wel een schot onder dat de krachten afleidt. Wij hebben stalen spanners die de krachten afleiden naar een stalen frame waarop de koel aan vastzit... Ook bij een lm 27 zal daar wat voor bedacht zijn. Anders zul je regentijd nieuwe scheurtjes in je dek hebben of een mast verliezen...wel waard om dit ff goed te bekijken..

Bestaat de werf nog, en zo ja, wat zeggen die er van ?

Als die witte kras wél een scheur is, is dit constructief niet goed bedacht, hoewel het blijkbaar toch tientallen jaren goed is gegaan

Je kunt dan kiezen om het weer origineel te maken, of beter dan dat, namelijk zoals hierboven al voogesteld een kwart-schot naar de romp. Maar dat is een vrij ingrijpende operatie, ook voor je interieur waarschijnlijk.

Bij mijn Loper was het achterste hoofdwant ook origineel alleen met het dek verbonden; de (bijna) haakse overgang tussen gangboord en opbouw kun je dan zien als "de constructie". Bij de Loper is dit langer dan 30 jaar goed gegaan, maar ik vond het idee van een bewegend dek (15% voorspanning!) niet fijn.

PS: met wiebertjeslaag bedoel ik de buitenste laminaatlaag van je deksandwich, daar waar het wiebertjes-antislip patroon in zit. Daaronder (daaraan vast gelijmd!) bevind zich de balsa-kern die aan de onderkant weer verlijmd is aan het binnenste polyester laminaat. Weer daaronder (ik ken de LM niet) eventueel een gladde binnenschaal, meestal geen onderdeel van de constructie zélf (voor de sier eigenlijk).

Hoe dan ook, met alleen dichtplamuren/epoxien van de scheur kom je er niet. Dit zal echt opgelamineerd moeten worden. Elders hier (goed zoeken!) of in het "Praktijkhandboek Kunststofen" vind je heel veel hierover. Echter, als je je plannen duidelijk omschrijft kun je hier ook een boel hulp verwchten. Maar dan moet er wel een plan zijn...

Je opties zijn volgens mij:
1) Lokaal repareren, opnieuw lamineren gescheurd gedeelte én lokale krachtafleiding onderdeks maken dmv metaal profiel. of

2) Als 1 maar dan zonder lokale krachtafleiding en in plaats daarvan trekstang naar of direct op een kwart-schot monteren.

1 Zal langer goed gaan dan de leeftijd van je boot nu, 2 is beter en stijver!

Hoeveel voorspanning heb je op deze wanten meestal? Staan ze onder het zeilen te rukken aan het dek met elke golf of staat je mast behoorlijk stabiel door een voldoende voorspanning?

Lastige keuze...

In tegenstelling tot wat veel jachtenbouwers 30 jaar geleden blijkbaar dachten, kun je krachten van stagen en masten niet op je dek kwijt. Er MOET iets onder zitten wat de krachten:

1: Of over een enorm oppervlak verdeelt.
2: Of (eigenlijk alleen dit) de kracht doorleidt naar een wrang of spant, die het over grote lengte overdraagt naar de romp.

De huidige constructie heeft bewezen niet sterk genoeg te zijn voor de eeuwen. Deze repareren moet wel gebeuren, maar zal nooit sterk genoeg worden. Anders was dit niet ontstaan.

Misschien is foto van binnen onderkant handig?
Ik vind een putting alleen aan dek vast maar matig en zou altijd willen afleiden van krachten naar romp of schot. Dat kan met een spanner al dan niet met een stang verlengd een constructievdie je ook dwars door een schap of kast kan laten lopen. Inlamineren aan de romp kan wel lastig zijn.

Joop66 schreef :
Veel andere jachtenbpuwers wisten dat wel degelijk.
Toen ik middenbolders wilde aanbrengen kwam ik daar ook achter bij mijn 36 jaar oude boot.
Ad

Yellow Boat schreef :
Ja.... Bijna goed. Ik houd meer van rechte lijnen in krachtenlopen. Maar het is iets.

Joop66 schreef :
Mits het materiaal van die knie dik genoeg is maakt dat niets uit.
Alleen als het materiaal zo dun is dat het kan verbuigen in de trekrichting is het uiteraard niet goed.
Overigens bewijst het feit dat er niet een ook maar minuscuul haarscheurtje te zien is wel dat de constructie in orde is.
Kan in dit geval ook niet anders want dat zou een probleem bij zitbanken geven.
Omdat mijn boot gepijlde zalingen heeft zitten de achter-onderwanten ook ver der naar achteren.
Overigens is dit de bevestiging van het achter-onderwant . Het topwant en het babystag zit aan het aan de boordwant gelamineerde schot.
Ad

Ejob schreef :
Lengte gaat niets helpen, dat gaat gewoon buigen en alles op 1 plek belasten.
Het is al gezegd: de krachten moeten naar beneden afgeleid worden, naar het vrijboord.

zoiets:

Theoretisch zou het wel kunnen met een 2 meter lange plaat maar dan moet die plaat dezelfde buigeigenschappen hebben als het polyester waar hij op wordt bevestigd anders komt alle kracht aan de uiteinden van de plaat op het polyester.Dat zou dus hetzelfde zijn als bij een korte plaat.
En dat berekenen is , als je de sterkte van het polyester al zou weten , knap lastig.
Ad

Foto van de onderzijde bij het probleemgebied

Foto van onderzijde van de voorste stag naar onderwant. (Geen probleem daar op het moment)

Andere (relevante) vraag: wat voor boot is het?

Alles tot een voet of 22-24 waarmee niet al te gekke toeren uitgehaald worden hoeft het allemaal niet bijzonder zwaar/bulletproof uitgevoerd te worden.

Op mijn Trotter (22voet, 1964) zat het op dezelfde manier als bij jou.
Ik haalde best wel wat gekke toeren uit met die Trotter (wedstrijden varen, 6+bft met sip, lekker hoge voorspanning op de stagen) Daar zaten ook wat haarscheurtjes rondom de puttings, maar dat gaf verder geen krimp.

Nooit de behoefte gehad om verstevigingen aan te brengen lig!

Mijn advies (als je dan toch iets wilt doen): doe er grotere contra platen onder. Dit zou voldoende extra stevigheid moeten geven. Verder, eventueel rot balsa wel verwijderen (alhoewel het me ten zeerste zou verbazen als er balsa op die plek zit) en "vervangen" met epoxy. Dan haarscheurtjes bijwerken en aflakken.

Succes en groeten
Johnnie

Hier ook de puttingen door het dek. Ik heb ze 2 jaar geleden alle 8 vervangen, de houten contraplaten waren rot. Er wordt geadviseerd de draad op de U-bouten elke 15 jaar te checken, dat bleek bij mij vergaan. De nieuwe puttingen met multiplex platen en veel kit weer gemonteerd, gewoon door het dek.
Op mijn boot heb ik een aantal plekken met spinnenweb/krakkelee maar rond de puttingen helemaal niet en het dek is kaarsrecht.
Ik heb er alle vertrouwen in.

Als je de verstaging zeg maar imaginair volgt dus vanaf de putting naar beneden toe. Kom je dan nog ergens een gat of een oog tegen?

Iets zegt mij namelijk dat die oogmoeren op je puttingen daar niet voor niets op zitten en dat er misschien ooit iets van een spanner tussen gezeten heeft. Als er in het verlengde van je want dus ergens nog een bevestigingspunt zit kun je er vrij gemakkelijk een spanner tussen zetten.


Hier zie je hoe het bij mijn bootje gedaan is en dat is maar een bootje van 6 meter. De strip loopt helemaal door tot aan de romp en zit dan met een bout vast door de stringer. De stringer volstaat in dit geval wel aangezien het slechts om het onderwant gaat.

Iets verder naar achter zie je nog twee bouten dwars door de 'Knie' heen zitten Ik heb geen foto waarop de andere kant zichtbaar is maar hier zit eenzelfde strip. Dat is de strip voor het hoofdwant.

Ik hoop dat je iets met deze info kunt.

hscharft schreef :
Zoiets zou goed zijn om te realiseren indien dat mogelijk is bij de LM. Overigens kent het hoofdwant in sommige condities (diepgereefd aan de wind) grotere krachten dan het topwant. Daarom heet dit ook "hoofdwant" Of D1 dan maar, om verwarring tussen de termen "topwant" en "hoofdwant" te voorkomen.

Zo'n kwart-schot aan de romp geplakt hoeft echt niet geel groot te zijn, als je een stuk van bv 20x30 cm kunt plakken daar waar de romp een duidelijke bolling maakt heb je al een véél stijvere contructie dan via het arme balsa-dek alléén!

Maak anders eens wat foto's van welke interieurdelen je recht en schuin onder die oogbout aantreft...

Dank allen voor het meedenken.

Op de foto van het probleemgebied aan de onderkant zie je een bruinzwart sapje, ik heb op dit forum opgepikt dat dat op rot balsa duid.
De opmerkingen hier van het verdelen van de krachten naar een plek op de romp klinken me logisch in de oren. (Ook al is het zo bij deze boot niet ontworpen)

Van binnenuit openwerken en repareren. + iets om krachten naar de romp af te leiden lijken me de beste oplossing.

Moet bekennen dat ik begin te twijfelen of ik het zelf moet doen...niet een klusje dat je wil verprutsen
Heb wel wat lamineer ervaring met surfplankjes, maar daar houdt het op.

Mochten jullie iemand kennen die dit goed kan fixen en vaker met dit bijltje gehakt heeft (liefst niet voor de hoofdprijs), hou ik me aanbevolen.
Boot ligt op de kant in heeg.

Update en vraag:

Vandaag de putting eruit gehaald en eens goed onderzocht, conclusie:

Er zit rot balsa in een deel van het gangboord, na wat hamertje tik werk ga ik er vanuit dat het een gebied van ongeveer 35 bij 20 cm is. Het dek veert niet, de bovenste laminaat laag is volgens mij bijna een centimeter dik.(nu weet ik waarom die boot zo zwaar is )

Ik zou willen herstellen zonder het dek aan de buitenkant aan te tasten...indien mogelijk...daarom overweeg ik injecteren vanuit de onderzijde. Ik weet echter niet of dat kan.(zwaarte kracht niet bepaald aan je zijde )

Ik ga ervanui dat bij injecteren met epoxy vanuit onder risico van luchtbellen aan de bovenkant met zich mee brengt.

Daarom het volgende plan:

- Ik haal zoveel mogelijk rot spul weg via gaatjes aan de onderzijde. (Frees, krommespijke, inbussleutel)
-Ik vul alles met purethaan schuim, hiermee hoop ik het risico van luchtbelletjes te reduceren omdat dat spul uitzet.
- een gebied van 10 bij 10 rond de putting...daar haal ik het schuim weer weg. (Ook weer via de gaatjes)
- dat gebied injecteer met epoxy, om op die plek extra stevigheid te krijgen.
- dan blijft nog open of ik iets moet doen om krachten van het want naar een andere plek moet leiden, eerlijk gezegd hoop ik dat na bovenstaande het volgende rondje van 40 jaar volgemaakt kan worden.

Graag jullie feedback.

vanaf onder polyester en balsa verwijderen, plaatje hout of PU plaat erin plakken met epoxy lijm, en dan een paar glasmatten met epoxy erop. er is dikke epoxy te koop voor deze opdekop situatie.

helmsman 38 schreef :
Is idd ook een optie, maar dat vind ik nogal een operatie, die ik hoop te voorkomen.
Injecteren geen duurzame optie?

Ik denk het niet want hoe wil je dunne epoxy van onderaf erin krijgen en houden?
En dikkere epoxy zal zich , als je het er al in krijgt, niet goed verdelen.
Wat misschien wel gaat is vullen met epoxyschuim ( Sicomin epoxy foam www.brandscomposiet.nl/en/even...-products-in-benelux) afhankelijk van de viscositeit van dat spul .
Ad