Onderwerp: Onderhoud lagers aangehangen roer.

Op verzoek van Nachtvlinder een draadje over het onderhoud aan mijn roerlagers.
Het roer van mijn boot is opgehangen aan twee carbon vingerlingen zoals op de foto. Zo heeft Farrier het ontworpen. Het roer draait op een RVS pen van rond 20 mm. gelagerd met kunststof lagerbussen iglide T500. met een wanddikte van 1 mm en een maximum toelaatbare compressie van 100MPa. Dit ontwerp was van af het eerste jaar varen al een zorgenkindje wat aandacht vroeg. Al na het eerste jaar varen ontstond er voelbare roerspeling op de helmstok. Iets waar ik een hekel aan heb. De slijtage ontstaat bij de onderste vingerling.
Lang verhaal ik heb inmiddels al drie keer de lagerbussen vervangen. Na de eerste originele iglide set heb ik een lager materiaal bestaand een composiet van POM + toeslag van onder andere Teflon. Deze ging een tijdje goed. Onderste lager tijdens de refit vervangen met een exemplaar van PEEK. DIe heeft nu weer behoorlijke speling.
-Tijd voor actie.

Doordat inmiddels vier keer is de passing in de onderste vingerling wat minder zuiver geworden. Moet die zuiver gemaakt worden. Uiteraard wordt de passing daardoor groter. Van 22mm naar 24mm. Waarbij ik graag de lagerbus zelf op een volle millimeter heb en het gat in de vingerling 0,05-0,08 mm kleiner maak. Zodat er eventueel een standaard in de handel verkrijgbare busje in past.
Hiervoor heb ik een ruimer van de geschikte maat verlengt en een volgbusje gemaakt voor in het bovenste lager. Zo kan ik met redelijke nauwkeurigheid de onderste vingerling zuiver maken en uitruimen naar 24mm (23,93mm).

Slim die opzet met de ruimer.
Kan het zijn dat de ontworpen diameter van de vingerlingen gewoon te klein is gegeven de krachten die het roer er op uitoefent?

ilCigno schreef :
Daar lijkt het wel op. Maar zo is nu eenmaal. Ik heb vernomen dat de dragonfly 920 trimaran vergelijkbare problemen kent. Daar slijt het bronzen lager busje ook snel weg. Echter die is niet voorzien van een mogelijkheid om te smeren.
Maar zo'n vingerling kun je ook niet ongestraft veel groter maken.
De vergelijking met de grote van een lager van een doorgestoken roer is denk ik ook niet reëel. Die zijn zo groot omdat de roerkoning nu eenmaal zo dik moet zijn. Dat zijn over het algemeen ook lagers die veel lagere compressie druk kunnen hebben en een veel hogere elasticiteit.

Wat een precisie zeg! Die iglide is ook een technische kunststof? Heeft het uitzetten van de RVS as bij hogere temperaturen nog invloed om rekening mee te houden (of is dat peanuts)?

Nachtvlinder schreef :
Iglide is ook knuststof. Echter vertellen ze niet wat het is. Maar uit de technische specificatie kun je wel opmaken dat het PEEK met eventuele hulp stoffen is.

De precisie in de passing van bus in de vingerling is nodig om een perspassing te krijgen. Anders gaat het busje meedraaien.
De passing tussen RVS en bus je is behoorlijk ruim.

Als er zo snel speling ontstaat wellicht eens een brons grafiet lagers gebruiken. Goedkoop zelfsmerend en iig 100mpa meer statische belasting dan iglide t500.

Montage technisch lastiger kan je ook ipv in je spiegel vingerlingen je lagering in je roer vingerlingen maken dannheb je iig 2x zoveel lager oppervlakte. Nadeelnis wel dat de pen in je spiegel beslag gefixeerd moet worden. Dit zo eventueel kunnen door zorgen voor een precieze passing en dan de as dmv een borg schroef fixeren in het spiegel beslag. Bijkomend voordeel is dat er over een grotere afstand gelagerd word. Omdat je roer vingerlingen verder uit elkaar zitten tov je spiegel vingerlingen

Het onderste lager wordt van brons met vet pockets en het bovenste van PEEK.
Moet alleen nog iets bedenken op het axiale lager, lees POM+RVS ring. Die gaat op de verkeerde plaats draaien. De pom ring draait niet op de RVS ring maar op het glas laminaat.

Inmiddels is het onderste busje klaar. En het materiaal voor het bovenste is binnen.