Onderwerp: plaatsen compas en ijken in stalen schip

ik wil graag mijn kompas in een soort draaikastje bouwen dat van boven de kaarttafel zo de kajuitingang in kan draaien en alles te bedienen en af te lezen is vanuit de kuip.
in dit kastje komen naast compas, radio/ cd. speler, shakelpanelen, marifoon en enkele andere meeters.

de discussie is ontstaan dat een compas op deze plek niet goed zo zijn door stroom en de kajuit

hoe kan je dus je compas plaatsen of laten ijken

Je kompas ijken, of een deviatie tabel maken is niet zo heel ingewikkeld.
het kost je hooguit een paar uurtjes werk.

Je hebt nodig een handpeilkompas, een kijker met ingebouwd peilkompas of een gps.
De peilkijker heeft mijn voorkeur, staande met deze kompas/kijker aan dek heb je geen last van je scheeps magnetich veld.

Zoek een ruime plas in de buurt en peil een bekend punt, kerk, molen, toren of wat dan ook, noteer deze peiling.
Stuur nu de boot op dit punt, en lees het scheepskompas, noteer ook deze door het scheepskompas aangegeven koers.

Herhaal dit tot je de einder rond bent, hoe meer metingen des te naukeuriger, maar op acht windstreken moet je een goede deviatie tabel of grafiek kunnen samenstellen en weet je de afwijking in het scheeps kompas bij elke voorligende koers.


Zo iets als dit moet dan de uitkomst zijn.

Het scheeps kompas moet natuulijk wel op een zo neutraal mogelijke plek, dus niet vlak bij de speaker van de mari of de stereo, zelf een keer gehad .
Ook hoorde ik laatst een voorbeeld van een bekerhouder aan het schutbord, elke keer als een een blikje genuttigd werd, lag er ook plots een andere koers voor :?
Hier kun je natuurlijk niet op devieren

Bedenk ook dat je tijdens het zeilen en/of het varen op stroom ook nog behoorlijk wat drift hebt, zodat je kompaskoers hoe goed gedevieerd ook, vaak iets anders is dan de ware koers, kijk maar een op je gps al je die hebt.

Dit moet je dus ook compenseren, dan is er nog de variatie, ook wel het verschil tussen het ware noorden en het kompas noorden, dit zit 'm niet in je boot maar in moeder natuur en verschilt weer per werelddeel, je ziet er is meer tusen hemel en aarde als je zomaar denkt, maar als je met bovenstaande zaken een beetje rekening houd dan kom je een heel eind .

sucsess

Ron

danny, ik snap wat je wilt met dat kastje, heb ik ook ooit bedacht voor mijn Sneekermeer. Heb ik uiteindelijk niet gedaan vanwege de magnetische veldverstoring door de andere apparatuur. Denk daar vooral niet te licht over.

Je Domp heeft toch aan bakboord onder de trap de kombuis? Dan zou ik in het bakboordschot naast de kajuitingang je kompas bouwen. De rest van de spullen kunnen prima in het draaikastje (of het handig is zo'n draaikastje, ik weet het nog niet, maar daar gaat het nu niet om).
Dan zit het kompas op een vaste plek in je schip, ver van de apparatuur vandaan.

Een GPS is trouwens goed te gebruiken als ijkapparaat mits je geen stroming en/of drift hebt. Zodra je boot verplaatst wordt door andere factoren dan de eigen motor krijg je afwijkingen omdat de GPS de daadwerkelijk afgelegde koers aangeeft, terwijl je juist wilt ijken op de koers die jij stuurt, dus waar de punt van de boot heen wijst. Het voordeel van de GPS is wel dat hij normaal gesproken geen last heeft van het staal van je boot.

Kies als eerste een kompas wat geschikt is voor stalen schepen. Er zijn diverse kompassen in de handel, maar niet alles is geschikt. Als je bijvoorbeeld een Sestrel Moore neemt kan je deze ook nog eens zelf compenseren, waardoor je deviatie niet zo groot wordt. Ik heb zel mij compas met een beugel boven (of eigenlijk vlak voor) de kajuitingang, misschien een optie voor jouw?

Zoals eerder aangegeven zou ik het kompas op enige afstand van de staalmassa van het schip monteren. Op het kajuitdak boven de ingang is meestal een geschikte plaats of in het midden van de kuip. Plaats hem zoveel mogelijk symetrisch zodat links en rechts evenveel ijzer zit.

Heb je het kompas eenmaal gemonteerd kun je het compenseren zodat je zo min mogelijk deviatie hebt. Van de overblijvende deviatie maak je een tabel.
Je zou het kompas ook wegneembaar kunnen maken, op een standaard die je alleen monteert als je gaat zeilen.

De vorige eigenaar van mijn Domp heeft het kompas inderdaad gemonteerd in het schot naast de kajuitingang aan bakboordzijde. ik kan hierdoor (ook van binnenuit) de voorliggende koers goed aflezen.

aller erst iedereen tot nu toe bedankt voor de reacties.

bij mij zit het combuis aan bakboord dusik zou dan alles an stuurboord moeten bouwen.
welk schot jij bedoel snap ik ff niet delphi
het schot dat mijn motorruimte aflsuit van kajuit heeft ook een stalen gedeelte zitten

ik ga proberen nu en foto te plaatsen van mij kaarttafel zo als die er nu uitziet
misschien handiger om dan adviesen te geven

sorry wilde maar een klein fototje plaatsen

oh ja en let ff niet op de rommel dit was nog tijdens het bouwen genomen

heb de foto,s even aangepast.

Ron

dank je ron

Het schot boven je gootsteentje is normaal de plek waar je het kompas monteert, als je een schotkompas wilt tenminste (kies er een die je kan compenseren). Je apparatuur moet je dan aan de andere kant hangen.

boven mijn aanrecht achter die houten plaat waar je tegen aankijkt zit ook gewoon staal.
dus deze valt af denk ik

volgens mij is mijn schip dan niet gebouwd om er een compas in of op te plaatsen

Waarom niet? Zo'n Sestrel Moore als Wallaby heeft is natuurlijk een prachtig maar vrij kostbaar kompas. Maar je kan ook een kompas in beugel van bijvoorbeeld Ritchie op je kajuitdak plaatsen:


model Voyager B81 (met staande roos)

Deze zijn ook te compenseren en je hoeft geen gat in je kajuitschot te slijpen.

ik zal van de week ens een foto plaatsen van het compas dat ik heb liggen en hier neer zetten.
misschien kan het met die van mij ook wel.

ik bedenk me net dar er bij mij een kapje op zit en daar zit een lampje ingebouwd.
dat zullen ze toch niet als hij daarna gaat driften zoals jullie dat noemen???

Dat lampje in je kompas (1W?) en de draadjes erheen zijn het probleem niet hoor. Het zal best voor een afwijking zorgen maar die is nauwelijks zichtbaar.
Hou je kompas maar eens bij een (auto-)speaker in de buurt en zie wat er gebeurt. Dat is even iets anders dan een 1W-lampje

Ik had met mijn vorige (stalen) boot trouwens ook een kompasprobleem, uiteindelijk heb ik er voor gekozen om geen normaal kompas neer te zetten maar alleen de kompasroos van de GPS te gebruiken. Nadeel is dat je altijd een beetje stroom nodig hebt voor dat ding, voordeel is dat je nooit meer om hoeft te rekenen naar ware koers

De stroom die loopt is maar heel gering. Als de twee aansluitdraadjes zijn getwist heffen de magnetische velden elkaar ook op.

je zou er toch flauw van worden
ik dacht ff het licht te hebben gezien, maar nee dus

ik ga morgen ochtend is naar de boot en ga eens kijken of hij echt begint te driften als ik hem in mijn kajuit ingang houd met radio aan op walstroom (220 dus )

Deviatie tabel maken is een goede zaak. Je kan dan bij het goede kompas inderdaad ook de afwijking zo klein mogelijk maken.
Nog even twee tips:

1. Er zijn in NL een aantal speciale plaatsen waar deviatie palen staan. Je legt dan je schip aan die paal en doordat zichtbare plaatsen rond die paal een vastgestelde koers hebben kan je de deviatie van jouw kompas bepalen.
Misschien wat omslachtig, maar dit is de manier waarop beroepsvaart het doet. :roll: Helaas weet ik niet waar dit in Rotterdam is. Je zou even een sluis/Rijkswaterstaat kunnen bellen die jouw die info wel geven.

2. Heb je alles voor elkaar dan kan je heel makkelijk je kompas controleren als je bijvoorbeeld lichtelijnen op de kaart (bijvoorbeeld bij de aanloop van een haven/sluis) opzoekt. Als je die twee lichtelijnen (hoog en laag licht) in een lijn vaart kan je op de kaart de juiste koers zien. Dat is de ware koers dan.

Om van de kompaskoers (magnetische noorden/jouw kompas) te rekenen naar werkelijke (kaart) koers (zonder stroom en wind dan) onthoud ik altijd het ezelsbruggetje: Komt De Man Van Werkendam ..
Oftewel is de volgorde: Kompaskoers - Deviatie - Magnetischekoers - Variatie - Werkelijke koers.
Deviatie is dan de tabel die jij hebt gemaakt waarbij het kompas afwijkt door het stalen schip. Variatie staat altijd in de windroos van een waterkaart.
Voorbeeldje: Lichtelijn Enkhuizen IJsselmeer is 230.
De ware koers is dan 230. Variatie is bijv 2, dan is de Magnetische koers 232. Uit jouw deviatie tabel blijkt bijvoorbeeld dat bij een voorliggende koers 230, de deviatie 1 is. De kompaskoers is dan 233.
Dus als je die lichten in een lijn vaart moet JOUW kompas 233 aanwijzen.
Pff. Lang verhaal. Misschien dat anderen kunnen aangeven of ik goed zit. Sorry als ik wat uitvoerig ben. Ik hoor wel.
In ieder geval veel suc6 en ik zou er niet zon heel groot punt van maken waar ik het kompas zet. Ik denk dat goed zichtbaar en praktisch het belangrijkste is. De rest kan je berekenen.
Speedjo.

Je zit aardig goed Speedjo, maar om het lekker nog moeilijker te maken, het lijkt trouwens lastiger dan het in werkelijkheid is, moet je ook nog minnen en/of plussen.
Wordt je bijvoorbeeld door de stroom en/of wind naar sb wegezet, dit is met de klok mee, is +, naar bb is tegen de klok in is -
Dit geldt ook voor de deviatie, kan + of - zijn.
De variatie varieert :idea: van plaats tot plaats wereldwijd en in de tijd gezien maar is in onze streken op dit moment 1 graad west is dus -, een afwijking in de variatie naar oost is een +.
Bij een komplete koers compensatie moet je dus hiermee rekenen.

groet

Ron

Yep is bekend maar ik heb dat niet vermeld omdat anderen dan helemaal de weg kwijt raken. Verder had ik al vermeld dat stroom en wind niet meegerekend was. Dat is ook zo als je bij een deviatiepaal ligt.
Ik weet niet wat de ervaringen/niveau's zijn mbt kompas en kaart lezen van de leden.
Anders kan ik misschien wel een paar voorbeelden maken in een powerpointpresentatie zodat het eea duidelijk wordt voor iedereen. Moeten jullie maar aangeven of jullie dit willen.
gr
Speedjo.

Beeld en geluid zijn uiteraard altijd welkom op deze site Moet ik alleen even kijken hoe ik dat netjes in de site krijg, maar dat is een zaak voor mij. Dus als je wat hebt, stuur maar op!