Onderwerp: Man overboord voor dummies

Ik ben voornemens met een onervaren zeiler een zeereisje te maken.
Hij kent basis termen en principes van zeilen, redt zich op open water, kruisen en een overstagje lukt, maar dat is het wel.

Als voorbereiding voor de reis wil ik een aantal zaken met hem oefenen, en zijn zelfredzaamheid zo groot mogelijk te maken voor het geval ik om welke reden dan ook "onklaar" ben.

Manoverboord procedure is daar 1 van.
Ben niet van plan overboord te gaan (kort gezekerd), maar je weet maar nooit.

Nu zijn er verschillende strategieën om een drenkeling op te pikken onder zeil.
Ik ben op zoek naar de beste voor een onervaren zeiler, die alleen uitgevoerd kan worden.

Ik dacht aan de volgende:

Bij "man overboord" 7 tellen halve wind koers, grootschoot "aan"
Dan overstag, echter de fok vast laten staan. (Bak)
Door de fok bak, maar grootschoot aan, is de aanname dat met lage snelheid genaderd kan worden op halve windse koers.
Drenkeling aan lij naderen (loef boot)
Drenkeling midscheeps, dan in de wind draaien, grootschoot los, en roer fixeren. (=bijliggen)

Ga het natuurlijk gewoon proberen, maar ben benieuwd of jullie andere opties zien.
Strijken en op de motor naderen vind ik ook wel een optie eerlijk gezegd....

Zeil strijken en op de motor zou bij mij de manier zijn en de rest een optie. Motor met stuurautomaat geeft je tijd om aandacht te besteden aan het blijven zien van de drenkeling en voorbereidingen treffen.

Er zijn verschillende mogelijkheden maar zeil strijken geeft veel tijdverlies en/of rotzooi aan dek.
Heb je rolzeilen dan heeft strijken zeker de voorkeur. Grootzeil in de wind en voorzeil voor de wind.
Motor aan is een must, niet alleen voor beginners!
Benedenwinds naderen lijkt voor de hand te liggen, maar zeker bij een beetje wind en golfslag is dat lastig. Dus bovenwinds stilliggen en verlijeren (met gebruik motor) is sneller aan te leren.

Halve wind (op de windvaan, dus schijnbare wind, dus iets ruime wind) wegvaren en terug (dus iets aan de wind) is met zeil op prima, mits de motor meedoet.

Mijn voorkeur gaat ook uit naar het benaderen op de motor maar wel op tijd de motor afzetten zodat de drenkeling compleet, met beide benen aan zijn lijf, aan boord komt.

De klassieke "8" MOB methode is mij vroeger op de zeilschool ook aangeleerd. Echter, zelfs met een Valk moest je die echt wel een paar keer oefenen en dan nog ging het lang niet altijd goed. Ik heb het met de il Cigno ook eens geprobeert, nou vergeet het maar. De tijd die je kwijt bent met het strijken van de zeilen valt in het niet bij de tijd die je verliest als je onder zeil probeert de drenkeling te benaderen en de manoeuvre mislukt.

Kortom, heb je een motor: zeil neer/weg en op de motor terugvaren zie ik als veruit de beste methode.

Jaren geleden gingen we met een stel houten boten vanuit Kampen naar Enkhuizen. Op het IJsselmeer aangekomen draaide de wind naar de ZO hoek. Ik met de Draak plat voor de wind, genua uitgeboomd.
Opstapper zonder enige zeilervaring (was mij min of meer opgedrongen) sprong zonder iets te zeggen overboord. "Ik ga een eindje zwemmen, we komen toch niet vooruit", riep hij vanuit het water.
We gingen wel degelijk vooruit, alleen voor een beginneling viel dat kennelijk niet zo op.
Voordat ik in mijn uppie al het zeil gestreken had (geen rolfok in die tijd, zeker geen lazyjacks op een Draak, stuurautomaat al helemaal niet) was ik toch wat mijltjes verder. Ondertussen was de wind wat aangetrokken. Ik kon die goser met zijn tasje Frispeertje en Zontomaatje wel vervloeken.
Met het beetje deining wat inmiddels ontstaan was, was het nog een hele toer om die lulhannes te vinden.

Arjan,dat je nog teruggaat voor zo'n stoethaspel, dat soort ben je toch liever kwijt dan rijk?

Tja Albert, je voelt je toch verantwoordelijk.
Ik kan het je nog sterker vertellen. Einde vakantie op het IJsselmeer was het plan om door de oude sluis Enkhuizen te gaan en dan via de Vecht en ARK naar thuishaven WbD.
In de sluis Enkhuizen springt die klojo weer overboord, roept: Ik ga even een krant halen bij Kees. Ondertussen gaan de sluisdeuren open. Na de sluis heb ik die hals weer aan boord genomen, omgedraaid, weer door de sluis. "Hé, wat gaan we doen?" Even wachten, ik ga het zo uitleggen. Aangekomen in de binnenhaven van Enkhuizen (treinstation) kreeg ie een flinke knal voor zijn harses, heb zijn tas met Frispeertje etc overboord gedonderd. Plunje aan de wal geflikkerd.
Ik zal maar niet vertellen wat er tijdens die vakantie verder is voorgevallen.
Heb wel een leuke thuisreis in mijn eentje meegemaakt. Vooral met mijn bootje in de Oude Gracht in Utrecht.

Niet lang daarna bracht Appelsientje Muilpeertje op de markt. Is nooit wat geworden.

Ejob, er zijn allerlei MOB manoeuvres, o.a. afhankelijk van de gevaren koers op het moment. Probeer die te doorgronden. De onder zeil varianten zijn gebaseerd op het benedenwinds komen van de drenkeling, gevolgd door een hoge wal landing op slipkoers. Dit i.v.m. het afstoppen van de boot bij de MOB d.m.v. het vieren van het grootzeil.

Deze methoden zijn niet heilig, als je ziet dat je niet genoeg hoogte kunt houden om de MOB te bereiken kun je beter een extra slag maken bijvoorbeeld. Of de standaard methode kan gewoon niet uitgevoerd worden omdat er een groot schip aankomt. Improviseren dus. Met de motor bij heb je wat dat betreft in ieder geval meer mogelijkheden.

Lees in dezen het boek "Leidraad voor kajuitjachtzeilers" ook eens aandachtig door.

Ik zou kiezen voor een methode die bij de opstapper past en waar hij bij kan blijven oefenen. Zeilen laten zakken en motor aan is over het algemeen een redelijk duidelijke instructie, waar je in de procedure al heel wat minder fout kan doen dan bijvoorbeeld zeilend een 8tje maken.

Voordeel 2 is dat je de opstapper al jullie gezamelijke reisjes de motor kan laten starten en de zeilen kan laten zakken. Dan is dat maar vast routine. Laat hem ook de mob knop indrukken en leer jullie allebei aan absoluut niet te gaan zwemmen. Drijven kost stukken minder energie en hou je veel langer vol.

Met een trimclinic op mijn boot destijds hebben we vanwege de harde wind toen (bf7) ook MOB oefeningen gedaan met de instructeur van Pixis Mare.
Hierbij deden we fok wegnemen en grootzeil strak aan laten staan en direct naar de drenkeling, dus geen 8 varen ofzo. Motor erbij en in vrij bij drenkeling en lij maken .

koko schreef :
Tegen die tijd dat hij daar mee klaar is, ben jij al onderkoeld.
Een mij beetje ingedrilde methode:
Genua los, door de wind (eerste 2 = 1 beweging), motor starten, afvallen naar ruime wind, en vervolgens hoog aan de wind naar de drenkeling toe. Snelheid is met de motor te doseren. Loef of lij maakt mij in jouw geval niet uit. Wat telt is dat ik je kan zien terwijl ik naar je toe vaar.

Twee weken geleden hadden we in 40 seconden contact en met iets een minuut man weer aan boord.

MOB? Leer de opstapper om een noodmelding op de marifoon te doen! Zeker voor een onervaren iemand kan het oppikken van een MOB al snel een halfuur duren. In die tijd zijn omstanders of de reddingboot mogelijk al ter plaatse. Zeker bij onderkoeling ligt dan de MOB uit eindelijk eerder in het ziekenhuis en kan de onervaren opstapper assistentie krijgen bij het aanlopen van de haven.
Ver op zee gaat dit natuurlijk niet op.

Hoop dat je geen relingnet hebt... En je vrijboord niet te hoog is
Zo wel Is het een ramp om iets/iemand op te pikken. Moet je de drenkeling al aan het zwemplatform oppikken en zelfs in kalm weer vind ik dat persoonlijk niet zo erg vanzelfsprekend...

Lm heeft een heel hoog vrijboord, denk dat zwemtrap de enige optie is.
Wel is een extra val in de mast gezet waar mee gelierd kan worden, maar goed....daar wil je eigenlijk niet aan denken dat dat nodig is.

Ik oefen het met opstappers met behulp van de motor en zonder ook maar iets aan de zeilen te doen. Hooguit strakker trekken als daar tijd en mankracht voor is. De kans is dan groter dat er "rust" in de boot blijft en de drenkeling beter in het oog gehouden kan worden, dan wanneer er zeilhandelingen uitgevoerd moeten worden.
Uitgaan de van een situatie aan wind is het dan:
- motor starten
- door de wind, fok staat bak
- ruime wind terug met een bocht zodanig dat de drenkeling bovenwinds en dwars op de wind word genaderd
- boot afstoppen op de motor, dan ontkoppelen

Resultaat is dat de drenkeling in minimale tij wordt bereikt en de boot vrijwel zonder vaart in bijlig-positie overhelt naar de drenkeling. Vervolgens komt het er op aan de drenkeling aan boord te halen en dat valt nog niet mee.

Edit: elke vorm van noodoproep (Mayday, DSC, AIS-SART, etc) is gewenst.

Als wij met 2 varen (en de ander is minder ervaren):

- zet ik de VHF op de zeevaartstand, ook op binnenwater (dan werkt de DSC-alarmknop)
- leg ik uit hoe dat alarm werkt (klepje omhoog en 5 seconden de knop indrukken, dan kan. 16)
- laat ik de MOBknop op de GPS zien
- vertel ik dat de fok opgerold moet worden
- en hoe de motor gestart moet worden.

Dat is het. Meer kan iemand toch niet onthouden.

zeg je er nog wel bij dat ie dan naar je toe moet varen?

roozeboos schreef :
ik laat het aan zijn/haar beschaafdheid over om dat te besluiten

De 7 seconden regel zie ik hier nergens verschijnen?

Ik zie hier nergens iets over het gebruik van een live-sling.
Is er niemand die dit klaar heeft hangen voor gebruik (en er al mee geoefend heeft)?

En iemand die er (al dan niet voor de lol) eens heeft ingehangen.
Laat ons zeggen dat het niet echt een comfortabele manier van drenkelingen opvissen is.

De bedoeling is toch om een drenkeling zo.snel mogelijk terug uit,het water te hebben, kwestie van onderkoeling te vermijden. Comfort is dan van ondergeschikt belang. Onderkoeling is nog minder comfortabel.
Een bemanningslid met weinig ervaring kan na het uitwerpen van de sling een rondje maken rond de drenkeling om ervoor te zorgen dat die de sling kan vastgrijpen. Oncomfortabel wordt het maar als je dit met te hoge snelheid uitvoert. Rustig varen is dus de boodschap. Nadoen is het eenvoudig de drenkeling binnenhalen via de lijn.

Figaro schreef :
Niet realistische trendy manier om jezelf voor de gek te houden met golven en water volgezogen kleren

Het valt vies tegen. Nu heb ik wat vaker met dit soort zaken te maken als anderen, mijn manier kan het nooit worden.