Onderwerp: Zeilgarderobe voor wereldreis

Wij zijn van plan om in 2017 te vertrekken voor een trip van 3 jaar. Dit najaar willen we onze complete zeilgarderobe gaan vervangen. We zullen natuurlijk ook advies bij de zeilmaker inwinnen, maar zijn ook benieuwd naar de meningen hier van (bij voorkeur) ervaringsdeskundigen.
Eerst maar wat info over onze boot:
Cumulant 40 - stalen rondspant, 40ft met hefkiel
Weegt ca. 13,5 ton
Momenteel een main drop grootzeil (ca. 36m2) en rolgenua (volgens mij een II).
Op onze vaste kotterstag zit momenteel geen zeil (was voorheen ook een furler, maar willen nu separaat een zeil aan kunnen slaan).
Recent onze spinnaker verloren (oeps...foutje).

Keuzes waar we vooral tussen twijfelen zijn:

• Grootte genua (II of III) - voordeel van III is dat deze lang niet gereefd hoeft te worden en we met minder wind als het goed is een lichtweerzeil op kunnen zetten en we de genua makkelijk(er) tussen voorstag en kotterstag getrokken krijgen. Aan de andere kant heeft onze (relatief) zware boot ook wel wat zeiloppervlak nodig. 't Is ook niet dat we ieder uur overstag gaan of zullen gijpen

• Wat zetten we op de kotterstag (naast stormfok). HA-achtig iets of heeft dat geen zin?

• Welk lichtweerzeil nemen we mee? We waren eigenlijk best blij met onze spinnaker mede in combinatie met een carbonboom die we ook voor de genua kunnen gebruiken. Op de Noordzee werkte dit ook best prima maar weet niet of dit in oceaandeining heel anders uitpakt.
• Genaker is misschien wel wat makkelijker te bedienen met z'n 2-en en heeft een groter bereik. Nadeel daarvan is dat we waarschijnlijk een boegspriet zullen moeten maken/installeren omdat onze preekstoel anders in de weg zit. Qua ruimte voor ons niet ideaal om en een spiboom (voor de genua) en een boegspriet te hebben, maar is niet uitgesloten als genaker echt veel meer voordelen biedt boven een spi.

Punten waar we niet over twijfelen zijn:
rolsysteem voor de genua - die komt er
rolsysteem voor genaker - geen optie bij onze boot ivm punt waar de furler aangrijpt in de mast.

Wat zouden jullie doen?

Ik heb geen wereldreis ervaring. Maar je zult veel gebruik maken van passaat winden. In ieder geval iets om rekening mee te houden. Er zijn zelfs zgn passaatzeilen.
Ongetwijfeld zijn er anderen die hier iets meer over kunnen vertellen.

Onze garderobe bestond uit:

• Rolgrootzeil (uit de kuip te reven)
• Rolgenua III
• High aspect genua I
• Genaker

De high aspect genua I hebben we nauwelijks gebruikt. Alleen als we echt langere tijd aan de wind moesten zeilen, maar dat is natuurlijk niet zoveel.

De Genaker (met slurf) hebben we wel regelmatig gebruikt. Probleem daarbij is dat het opzetten en bergen altijd met z'n tweeen moet gebeuren, waardoor de wachten 's nachts in het honderd liepen. Na verloop van tijd hebben we de Genaker 's nachts niet meer gebruikt, o.a. hierdoor. Ook het bergen als de wind is toegenomen kan heel problematisch zijn.
We hebben de Genaker zo ingericht dat we geen boegspriet nodig hebben. Ik maak de onderkant van de tack via een dubbel blokje aan het ankerbeslag vast, en breng die lijn naar de kuip. Vervolgens hijs ik de Genaker en laat de tack net boven de zeereling uitkomen. De schootlijn gaat dan buitenom naar wederom een zelf gemaakt hulpstukje met een blokje eraan. Dat hulpstukje gaat op de achterkikker en keert de schootlijn richting de lier. Werkt heel soepel, en de Genaker staat dan heel mooi boven de zeedeling.

Van het rolgrootzeil hebben we heel veel plezier gehad. Helemaal vanuit de kuip te bedienen, en heel fijn te reven. Het zeilt natuurlijk veel minder als een doorgelat grootzeil, maar dat hebben we graag op de koop toegenomen.

Ook van de Genua III (145%) hebben we veel plezier gehad. Zeker in combinatie met de spiboom, die bij ons integraal deel uitmaakt van de mast. Naast een ophouder heb ik er een extra neerhouder lijn bijgemaakt, en die naar de kuip gebracht. Ik kan zo de boom fixeren, en doordat de schootlijn via een oog op de boom loopt ook traploos vanuit de kuip reven. Werkt echt super.

Aan de onderkant van de giek heb ik een extra oog gemaakt, waaraan ik de bulletalie kan vastklikken. Deze gaat dan eerst naar de kikker op het voordek, waar een hulpblokje ligt en de lijn terugkeert naar de kuip en ze op de lier gezet kan worden. Ook de talie (best een heel belangrijk ding) kan dan vanuit de kuip bediend worden.

Het spreekt natuurlijk voor zich dat je voor goede voorzieningen moet zorgen dat als je de kuip uit moet, je altijd aangelijnd bent. En dat je aangelijnd overal gemakkelijk moet kunnen komen. Als we 's nachts alleen wacht lopen zijn we altijd aangelijnd. Dus ook in de de kuip, onder alle omstandigheden (hoe rustig het ook is)

edit: we hedden ook een set bij ons (tape, garen, naalden een resten zeilen) om noodreparaties aan de zeilen te kunnen uitvoeren. Ook iets om aan te denken. Gelukkig nooit nodig gehad.

We hebben met het oog op onze reis 2 jaar geleden al afscheid genomen van ons rolgrootzeil toen we onze mast hebben vervangen omdat we er de voorkeur aan geven om met het reven ook gewicht naar beneden te brengen (en we hadden een hoop ellende met het oude rolreefsysteem). We hebben toen van de zeilmaker gratis een oud zeil gekregen zodat we even een paar jaar vooruit konden, en dat is nu wel aan vervanging toe. Maar kan me goed voorstellen dat je ook de voorkeur kan geven aan een goed werken rolsysteem.

@ John: Uit ervaring weten we nu ook dat het geen goed idee is om de spinnaker 's nachts te laten staan... Tijdens onze laatste vakantie uit luiigheid gedaan maar dat hebben we moeten bezuren toen 's nachts de wind aantrok en een shift maakte. Slurf wilde niet meer naar beneden en uiteindelijk zijn zowel boom (carbon) en spinnaker in het water beland en verloren (AU!). Toch zouden we met onze 2-koppige bemanning wel opnieuw voor een slurf kiezen bij een genaker of spinnaker.

Genua III was bij jullie 145%? Ik ben er in mijn openingspost van uit gegaan dat Genua II 135% is en Genua III 100%.

Laat ik het zo zeggen, we hebben een Genua 145% en een high aspect Genua 105%
De nummers laat ik dan maar even in het midden

In verre oorden deed de UV straling de lijm waarmee de zeilnummers op het zeil zaten oplossen. Het enige probleem dat we met het rolgrootzeil gehad hebben is toen die nummers begonnen los te laten. Eenmaal eraf nooit geen probleem meer me gehad. Voor ons wogen de voordelen toch wel heel erg op tegen de nadelen. Overigens reven we het rolgrootzeil altijd iets voor de nacht. Aangezien je op wacht ongeveer alles alleen kunt met de genua en de boom erop heb je dan wat meer marge om te spelen. De kans dat je partner zijn/haar volledige slaapje kan doen neemt dan wat toe

Tja, en het gedoe met die slurf
Je moet hem er echt op tijd afhalen, en dan nog is het omlaag trekken van de slurf vaak best nog lastig. Die lijntjes zijn best wel dun, en lastig vast te houden. Als het dan ook stampt, en je maatje heeft moeite om de slurf in de schaduw van het grootzeil te houden, ga er maar aanstaan. Één keer heeft dat bij ons tot een probleem geleid, dat zich uiteindelijk vanzelf oploste.

Op de foto zie je hoe de tack vastzit. Ik zie trouwens dat ik de tacklijn over de preekstoel heb gezet. Niet zo handig. Was op de Golf van Biskaje, toen waren we nog redelijk groen zeg maar

Ik heb de afgelopen 3 maanden veelvuldig gebruik gemaakt van mijn genaker met slurf en zou daar niet zonder willen. Mijn genaker kan ik tot 65 graden aan de wind varen en is echt een oplossing bij weinig wind. Wel is dat ding bij voor de windse koersen minder handig, dus dat plijt voor genaker + spi.
De genaker zet ik rustig alleen en ook de slurf kan ik uitstekend aan. Maar da's op een 34 voeter. Ik vaar wel met boegspriet en vind dat ook niet een probleem qua bediening, mijn genaker (was 2e hands) zou niet eens passen qua voorlijk zonder die spriet.
Ik heb de kotterfok op een roller, dat vond ik met zwaar weer wel prettig omdat je minder op het voordek hoeft te doen. Maar allerlei mensen vinden dat maar niets en hebben liever een leuver kotterfok.

Waar ik veel tegenaan gelopen ben is het zetten van bomen voor de genua en kotterfok. Bij ruimwindse koersen blijven en de genua en de kotterfok niet lekker los staan en gaan ontzettend te keer. Lichte bomen zijn dan fijn want gemakkelijker hanteerbaar. En een goed systeem om ze te zetten en weghalen en vooral ook om de bomen te borgen zodat ze tijdens het zeilen gefixeerd zijn. dus een lijn naar voordek en achterdek en 1 omhoog. Ik heb na wat proberen nu een lijn met middenin een sluiting die ik gebruik voor voor- en achterdek. SInds ik de boom zo fixeer staan de zeilen voordewind heel mooi stabiel. Ik ga er vanuit dat jullie daar met de passaatwinden ook heel blij van zullen worden. Op die koersen zet ik eigenlijk het grootzeil niet meer op, omdat het veel stabieler vaart met alleen voorzeilen, en met rolsysteem ook veel gemakkelijker te vergroten/verkleinen is. Ook is reven op een voordewindse koers bij >5Bft haast niet te doen en dan oploeven wordt je ook niet zo blij van.

Houdt ook rekening met een echte stormfok en een goed werkend systeem om die te zetten. Idem voor een trysail of een diep 3e of 4e rif om je grootzeil echt klein te maken. De kracht van 40+ knopen wind is ontzettend, maar als je klein genoege zeilen voert blijk je er uitstekend in te kunnen zeilen. Moet je die kleine zeilen wel hebben

Wij zetten de boom normaal eerst vast op de rolgenua (of spi) en rollen daarna pas uit ( of slurf omhoog). Is vast niet volgens het boekje maar werkt voor ons goed. Met gijpen rollen we ook eerst in ipv met die boom te hannessen op een beweeglijk voordek.

De spi zetten we vaak zonder grootzeil, maar dat willen we in de toekomst wellicht toch anders doen na het akkefietje deze zomer. Omdat we geen grootzeil hadden staan, konden we de spi ook lastiger laten zakken achter het grootzeil toen de slurf niet naar beneden wilde.

Voor de kotter overwegen we een tweede boom. De spi/genuaboom wordt opnieuw carbon. Met ook jog een boegspriet voor een eventuele genaker wordt het wel druk daarvoren...

We willen ons derde rif eigenlijk zo diep steken dat dat meteen het trysail is. Daarnaast een aparte stormfok die we op de kotterstag kunnen aanslaan.

Voorheen hadden we ook een roller op de kotterstag maar daar leed de genua wel onder door ruimtegebrek bij overstag en gijp manoeuvres.

Vind de tip van John voor een extra oog op de giek voor de bullettalie ook wel een goeie!

@Floor78: Vergeet ook niet om je boom(en) te fixeren! Zit normaal niet "standaard" op je boot, maar in de praktijk blijkt gewoon dat je daar niet zonder kunt.

Eric doet dat door een lijn naar het voordek en achterdek te leggen, wij door een extra neerhouder lijn. Het nadeel van een neerhouder lijn t.o.v. Eric's oplossing is dat bij ons de boom niet echt vastzit, er zijn momenten dat je wat moet friemelen om de boom in de juiste positie te krijgen. En hij kan dus tegen de verstaging aan drukken. Aan de andere kant, met bergen kan de boom ook mee naar voren, zodat hij er, in onze opzet, ook gemakkelijk afkan. Elk nadeel heb z'n voordeel

Het beste is om de boom optimaal te fixeren en een 3e schoot te gebruiken, zodat je toch bv nog overstag kan gaan, dus als volgt:
- boom met op- (niet getekend) en neerhouder (paars)
- een guy (groen) maken, om de boom naar achteren te trekken
- 3e schoot (rood) om zo nodig op te offeren en over te schakelen op de gewone schoten (blauw)
Bij hoger aan de wind, overstag of inrollen blijft de boom gewoon staan.

Floor78 schreef :
Klinkt goed. Zoals gezegd, keuze voor een roller voor de kotterfok is vooral kwestie van smaak.
Voor de bulletalie nog een hanidige tip: het extra oog voor de bulletalie op de giek moet zover naar achter dat je daar niet bij kunt als het grootzeil voor de wind uit staat. Ik heb (gejat van weer iemand anders) aan het oog op de giek een lijn van 1,5 meter zitten, waarvan het andere uiteinde binnen het bereik van het dek zit als de giek uit staat. Het uiteinde van die lijn zit een knoop, en het geheel wordt bij de giek gehouden door een lang stuk elastiek dat naar de mast toe strak staat. ALs ik de bulletalie wil zetten heb ik lijnen op beide boorden klaarhangen, die met snelsluitingen aan de voetrails vastzitten. Die klik ik los en daarna vast aan de lijn met knoop onder de giek. Tot slot trek ik de bulletalie vanuit de kuip strak, het andere einde daarvan loopt door een klem. Met deze constructie kan je in alle situaties de bulletalie zetten en loshalen. Als je het doet voordat je de giek uitviert kan het zelfs vanuit de kuip. En bij gijpen gooi ik de klem los en laat de bulletalie nog gewoon zitten. Als er gegijpt is klik ik de bulletalie aan de andere kant vast en degene die niet meer nodig is (die loopt dan dwars over de kajuit) weer los en maak weer vast op het gangboord. Dit dit systeem werkt zo gemakkelijk dat ik sindsdien de talie zo ongeveer alttijd op de giek heb zitten bij ruime koersen.

@la mavare: Even om te zien of ik het goed begrijp - laat je je boom dan staan zonder zeil er aan bij de overstag of bij wegrollen? Wij fixeren de boom op zich wel met op en neerhouder, maar trekken de boom middels de schoot naar achteren en niet met een aparte lijn. En wat is precies de functie van de 3e schoot?

@erik: ik denk dat ik jouw bullettalie ongeveer begrijp, maar niet helemaal... Je hebt er toevallig niet een foto van?

Floor78 schreef :
De idee is dat je de boom (tijdelijk) kunt laten staan en vrij bent te manoeuvreren: wegrollen, hoger aan de wind, gijpen of overstag en last-but-not-least een POB. Daarvoor dient de derde (zeer lange) schoot (rood). Zodra je die los gooit gebruik je weer je normale schoten (blauw). De guy (groen) zorgt er dan voor dat de boom blijft staan.
Dus: je normale schoot gebruik je niet om de boom naar achteren te houden. Dat doe je met de guy. Met de 3e schoot bepaal je de spanning op je genua.

Floor78 schreef :
Nee, maar ben zondag nog op de boot, hoop dat ik eraan denk!

Wereldomzeiling gedaan in vergelijkbare boot, 40 ft alu Dick Zaal. 2 jaar, 30.000 mijl. Veiligheid stond altijd op 1, comfort en gemak bepaalden in 2e plaats zeilvoering in passaatzones. En dat is het overgrote deel.
Met zijn 2en wil je makkelijk en snel zeil kunnen minderen of bijzetten.

Wij hadden (groot) grootzeil in de nacht met rif 1 (altijd op bullet talie), HA kotterfok op leuvers (altijd aangeslagen, in zeilzak met schoten er al aan), en genua 2 op roller. Spi-boom gefixeerd met voor- en achter 'neerhouder', zodat die gefixeerd stond.
Gennaker in slurf, op ankerbeslag en net boven preekstoel; ging perfect.

Op eerste oversteek (Atlantic) waren we nog fanatiek en gefocust op snelheid en voeren steeds maximaal tuig, later vonden we het toch wat minder fijn om met elke squall door de ander gewekt te moeten worden... 'Dan maar een 1/2 dag later aankomen'.

Bij flinke passaatwind stond altijd kotterfok aan lij, genua op de gefixeerde boom aan loef (makkelijk te verkleinen bij een squall zonder iets met de boom te hoeven doen), en grootzeil op bullettalie aan lij (voor de nacht vaak met rif 1). Bij weinig wind konden we alles laten staan en aan lij de gennaker een lij er bij zetten. Met slurf, bij toenemende wind makkelijk weg te nemen in luwte van grootzeil, soms door iets af te vallen.

Kotter met rif 2/3 was ook perfect om bij te liggen, veel rustiger dan met genua.
Kotterzeil was heerlijk met zwaar weer: met veel wind alleen nog kotter en rif 2: gaan (maar heel gecontroleerd) als de brandweer! Bij afnemende wind snel genua weer uitrollen om druk te houden (vaak nodig ivm toenemende swell / golfslag) en als het echt bedaard was grootzeil ontreven. Behalve dat laatste is alles door 1 pp te doen terwijl de ander lekker in zijn/haar warme kooi ligt.

Ik heb mijn kotterfok nog maar 1 keer gebruikt (moeten gebruiken) maar wat een genot!
Van een gevoel van een schip wat niet lekker vaart, niet goed getrimd naar een gevoel van perfecte beheersing, super varend. Voor mij betekent dat helemaal terug naar comfortabel gevoel in plaats van een niet lekker, wat gestressed gevoel, maar misschien is de 1 gevoeliger hiervoor dan de ander.
Boven windkracht 7 echt een hebbedingetje! (je kunt nog zo trimmen met de genua en grootzeil, maar het benaderd niet het zeilgevoel en gedrag van een kotterfok)
Bovendien is de kotterfok natuurlijk van zeer stevig doek en (behoorlijk) vlak gesneden.

Pinical1212 schreef : Denk dat dat je basis moet zijn en dat kan heel mooi op de manier zoals Pinical1212 het ingeregeld had. Je wilt liever niet (tenminste ik niet) met een zeil van iets van 30kg op het voordek moeten lopen te stoeien. Genakers, Code0, etc op rollers zijn daarbij ook een genot. Zijn lekker licht on gewicht en binnen no time weg uit of in te draaien.

Het is even een investering, maar zet ook de kotter op een roller. Je zult hem vele malen meer gaan gebruiken tijdens je reis.
Wij hadden de kotter meer dan 75% van de tijd bij staan. Op een ruime koers eigenlijk altijd aan de loefkant op de spi boom aam de spi schoten. Deze kan dan bijna altijd zo blijven staan, zelfs in de zwaarste squalls. De genua aan lij waar je dan mee kunt variëren qua oppervlak. Grootzeil met 3 riffen (3e rif vrijwel niet gebruikt), natuurlijk altijd de bulletalie gebruiken. Een preventer, de lijn vanaf de achterzijde giek naar voordek en terug, is ook zeer handig maar vergt wel wat meer werk met gijpen. In de nacht meestal altijd een rif extra voor de rust van de crew.

photos.google.com/photo/AF1Qip...g2ZzG6idZoAWq6juq8qk

De Pardey's spreken vol lof over een "drifter", een grote lichtweer-genua die met leuvers of vliegend kan gezet worden. Het ding is gemaakt uit 1.5oz nylon (spinnakerdoek zeg maar), superlicht en amper zo groot als een puts eens samengepropt.
Bijkomend voordeel, je kan er ook mee (tot op zekere hoogte) aan de wind varen zoals met een gewone genua.

Bij gebrek aan boegspriet en kunde/"personeel" om met een spinnaker/gennaker aan de slag te gaan zou ik hiervoor gaan opteren.

Iemand hiermee ervaring of wat zinnigs over te vertellen?

Inmiddels al aardig wat punten toegevoegd aan het lijstje 'te bespreken met zeilmaker'. Dank daarvoor!
Als het goed is, gaan we dinsdag of woensdag met de zeilmaker zitten (we liggen in de Amsterdam Marina en dat komt mooi uit zo met de Hiswa de komende week) dus ik laat weten wat het gaat worden.