Onderwerp: Fok hogere windsterktes

Afgelopen vakantie een paar keer gevaren met veel wind. windkracht 6 a 7, uitschieters naar 8. Hoog aan de wind. Met de 100% fok en 2, soms 3 riffen in het grootzeil is het oppervlak, verdeling, helling, snelheid op zich wel prima te doen. Wel aan het eind van het windbereik van de fok.

Waar ik moeite mee had is om de fok echt dicht te draaien. Lier is een Harken 44 ST. Oppervlakte volgens meetbrief is 25,86 m2. Grootzeil heeft 3 riffen, zodat ik ver kan reven en dat ook goed vlak kan trimmen. De fok ook wel, maar met truukjes zoals even kort opsturen om de laatste slinger aan de lier te geven. Fok wil ik niet deels wegrollen. Daar is ook geen rekening mee gehouden in ontwerp, ik heb in ieder geval aangegeven dat ik nooit(!) deels weggerold vaar.

De stap naar de stormfok is mij te groot. Wat zou ongeveer de oppervlakte moeten zijn voor een tussenstap? Ik heb ooit gelezen iets van 70%. Hoge schoothoek en toch maximale voorlijklengte is me ook bekend.

Nog meer dingen waar ik aan moet denken voor ik bel met de zeilmaker?

Dekadent

Zeil je nu met een HA? Als je een fok erbij laat maken voor hardere wind dan zou je naast doeksoort (bv gewoon stevig, vlak, dacron, niets fancy) ook bij het voorlijk een voorziening kunnen laten maken om deze fok wél te kunnen reven op de rol (ben de naam kwijt maar is een soort versteving). Dan heb je ook bij zware wind opties.

dehler31abc schreef :
Shape tape?

Bingo

Mijn ervaring met windkracht 6/7 (soms 8) en een HA-fok, is dat de boot veel beter in balans komt als ik de fok gedeeltelijk indraai. Het grootzeil heeft dan 2 of 3 diepe reven. Ook mijn HA is daar niet op ontworpen (het werd me afgeraden door de zeilmaker) en daar heb ik spijt van. Mijn volgende fok wordt ontworpen op gedeeltelijk indraaien.

Maar ik wil niet half indraaien. In mijn ervaring geeft dat bolling, helling en geen hoogte. Precies wat ik niet wil.

Volgens mij is het genua 3, gevoerd door leiogen op de kajuit. Genua 1 en 2 heeft een rail in de gangboorden. Genua 3 is geen HA in mijn beleving.

Dekadent

Een vlak gesneden fok met dat shape tape kun je wel reven en vlak houden maar een zeilmaker kan misschien beter beoordelen wat het beste past. Ik heb dit zelf niet gehad en ken het als opstapper dus misschien is het helemaal niets voor je inderdaad.

Dekadent schreef :
Ik zou dit juist voorleggen aan je zeilmaker en niet vantevoren al een idefixe van maken. Gevoelsmatig denk ik ook aan 70-80%, maar ik denk ook dat eigenschappen van het doek en de vorm van grotere invloed zijn.

Hoe zeilt je boot in deze omstandigheden met 100% fok maar zónder grootzeil trouwens?

@nachtvlinder,

op alleen de fok prima. Ik doe het niet graag, hou liever een stuk grootzeil over. Zeker omdat er onder die omstandigheden ook veel golfslag is, en ik niet wil dat de mast gaat pompen. EN ja de achterstag is dan heel hard aangetrokken. De verstaging staat overigens op 20%, dus daar kun je niet veel van vinden.

Maar de uitdaging om de fok helemaal dicht te trekken blijft uiteraard. Dat veranderd niet. Daar wil ik vanaf, temeer omdat mevrouw Dekadent kansloos is om de fok dicht te trekken.

Dekadent

Dekadent schreef :
Oké, duidelijk. Ik wil nog wel even zeggen dat bij een ingedraaide fok de benodigde kracht op de lier heel veel lager is.

Ik zie 3 opties,van goedkoop naar duur:
- een 80% fok, bovenste 2 meter alleen een strip voor in de roller.
- grotere lieren. 44 vind ik wat klein voor 36voeter. Ik heb 50 lieren en zelfs dat kost al kracht.
- een sterkere mevrouw Dekadent.

Dekadent schreef :
Bekend issue. Ik verdom het ook om ingerold te varen. Het heeft geen pan en het zeilt ook r.k.
Als dat zo is, is er maar één oplossing en dat is een kleinere fok.
Ik heb zelf ook zo'n echte werkfok met zo'n hoog opgesneden schoothoek. En - als antwoord op jouw vraag - dat is precies wat ik de volgende keer zou vragen aan mijn zeilmaker: is dat nou nodig dat hoge opsnijden ? Er is nog nooit een golf ook maar enigzins in de buurt gekomen.

Toekomst schreef :
Bij een lage schoothoek is er veel kracht nodig om het lange achterlijk naar beneden strak genoeg te trekken. Als het er om gaat om minder inspanning te leveren aan de lier lijkt me dat nog wel verschil uitmaken t.o.v. een hogere schoothoek. De hoek om het gehele zeil strak genoeg te trekken is ongunstiger.

Als verwend membraam en laminaat zeiler, durf ik bijna te zeggen dat dit soort windsnelheden simpelweg de pet van dacron te boven gaan zonder concessies. Diep reven (rolreven is een sprookje, kudoos aan TS om er niet in te tuinen), kleine zeilen die jiet werken als de wind afneemt, te lomp dik doek... Een goed gesneden zeil van laminaat kent geen gelijke in dacron. Simpelweg omdat het bijna jiet van vorm veranderd door windsnelheid en heel goed van vorm veranderd door trim. Voor dacron is dat andersom.

Sneaker heeft me 5 jaar terug voorzien van een heavy #1. Zo'n doorzichtig membraam. We leren na 5 jaar nog steeds bij hoe belachelijk veel wind je met dat ding (142%) kan hebben en laten steeds vaker de HA in de zak. Daartegenover doet ie het met het achterstag los best ok met 12 kts wind. Dat geeft je veel flexibiliteit.

3 minuten klapperen bij een ongelukkige manoeuvre, op zee tussen een paar verkeerde golven bij windkracht 8 en je kunt sinaasappelsap zeven met je doorzichtig laminaat

Toekomst schreef :
Denk aan je schoothoek
Als de kar niet verder naar voren kan, moet de schoothoek van de fok omhoog

boarderbas schreef :
Mijn oplossing was inderdaad ook: een kleinere membraan werkfok. Ik heb helaas deze vakantie nog te weinig wind gehad om te zien of het echt werkt. Wordt vervolgd.....

.

Dichtdraaien mag bij een HA bij welke wind ook geen probleem zijn.
Dichtdraaien hoeft niet eens aan de orde te zijn want een HA moet je zonder gebruik van de lierhendel bij een juiste overstag manoeuvre kunnen zetten voor aan de wind.
Lier maat is inderdaad krap voor de boot maar een 25M2 HA zeil kan je met een 46 / 2 speed lier prima dat kleine stukje binnen lieren als het snelle zetten tijdens de overstag niet lukt.

Wellicht geheel ten overvloedde, maar wat is de staat van je lieren? Zijn ze recent schoongemaakt en gesmeerd? Zijn de lagers nog in goede staat? Vooral de aluminium lieren van Harken verliezen nogal wat efficientie als ze niet onderhouden worden of als ze ouder worden. Het kan dus best zijn dat je 44 tegenwoordig nog maar een 30+ is.
Ook de lagers van je keerblokken/leiogen kunnen zomaar enkele procenten uitmaken in de beschikbare krachtverhouding van je lier.

De reden dat zeilmakers de kleinere voorzeilen vaker van een hogere schoothoek voorzien is dat je nog wat uitzicht hebt met veel helling, dat er aanzienlijk minder spanning op de schoot staat, zodat het leioog niet versteld hoeft te worden als je van voorzeil verwisseld (sneller werken en niets vergeten) terwijl de performance van het zeil er niet meetbaar onder lijd. Het voordeel van minder schootspanning is dat er minder kracht op de topswivel staat waardoor slijtage van de lagers in het voorstagprofiel merkbaar minder is en dat de topswivel en schijfhuis van de val ook aanzienlijk minder krachten (en slijtage) te voortduren krijgen.

Wij varen bij voorkeur niet bij windkracht >6, en als we het wel doen reven we de (laminaat, met shape tape) fok wel, bij ons functioneert dat. Los daarvan, hebben we ook wel eens moeite met dichtdraaien van de fok als deze ongereefd is. Ik loef dan inderdaad even een beetje op om mevrouw Redshift te helpen.

Bij overstag gaan kunnen we dat meestal vermijden door niet te rap af te vallen en even tijd te creeren voor het doorzetten van de fok. Als je het meeste eruit wilt halen tijdens wedstrijden is dat waarschijnlijk niet OK, maar ik verwacht dat je dan ook niet met 7-8 bft zeilt.

Je zou het dus gewoon zo kunnen laten, of als het je echt niet bevalt inderdaad naar een kleinere werkfok. Als je vaker van plan bent met dit soort wind te varen is dat misschien wel de moeite.

De leiogen zijn nieuw. Lieren worden 2 a 3 keer per jaar uit elkaar gehaald en schoongemaakt. Wel 30000 mijl gevaren, dus enige sliitage zal er zijn.

De fok heb ik bij aanschaf gemeld dat er tot 7 mee vevaren wordt. Als windbereik. Dus niet alleen voor het dichtdraaien, ook om fok niet boven windbereik te gebruiken ben ik aan het orienteren op een genua 4.

En snelheid bij inhalen is niet altijd optimaal. Ik vaar ook veel single handed dan is tijddig binnenhalen niet altijd haalbaar. Los van golfslag en weer op snelheid komen na overstag. Dat is een gegeven.

Dekadent

Even kort hoog sturen om de fok op de lier strak te zetten doe ik ook, het is geen wedstrijd, dus het verlies aan snelheid bij de wending -die nu iets langer duurt-, neem ik op de koop toe. Ik sta soms verbaasd over de krachten op die lier. Dat het niet meteen kapot gaat...

Ik zeil in die wind 6/7 met een HA fok, J maat, binnenschoots, ik heb daar een tweede schoot voor, en dat is me heel goed bevallen. Stabiel op koers, en met een rif in grootzeil kan ik het roer gewoon loslaten bij aan de wind.

redshift schreef :
Inderdaad. Bij toerzeilen huldig ik de stelling dat niet de roerganger, maar de fokkenist bepaalt hoe snel de boot overstag gaat. De roerganger stelt de fokkenist in de gelegenheid om het zeil aan te halen voordat er veel druk in het zeil staat.

Baasklusje schreef :
Baasklusje,

ik ben begonnen om optie 3 voor te leggen aan mevrouw Dekadent. In haar woorden; Dat is goed, maar denk maar niet dat je dan nog kunt betalen om te zeilen. Die optie is dus simpelweg niet haalbaar. (Ik heb er overigens smakelijk om moeten lachten met mevrouw Dekadent.)

Overigens hou ik nog wel wat vragen. Die stel ik binnenkort als ik wat zeilen wegbreng voor wat onderhoud.
Maar input va jullie is uiteraard welkom.

Dekadent