Onderwerp: mast recht op het schip

Hoi. ik ben nieuw en heb een vraag over het plaatsen van de mast in het voorjaar, hoe krijg je hem er weer recht op???
Ik meet altijd vanuit een vaste plek op de mast(b.v. een gat van de spiboom rail)naar een vaste plaats op de zeerailing maar misschien zijn er betere methoden.
Het meten via de verstaging zou kunnen maar ik heb geen garantie dat ze precies even lang zijn!!!( optie)

Dat kan met een val meet aan bb en sb

Als ik het goed begrijp is de mast er nu (bijna) af.
Maak de verstaging, topwand, los en controleer of ze tot aan de terminalstud even lang zijn, als de tuiger zijn werk ooit goed heeft gedaan dan zal dit ook zo zijn, en weet jij het zeker.

Het recht plaatsen en ook het spannen is dan straks een stuk makkelijker, kwestie van bb en sb spannerlengte meten tussen putting en stud, en bij op spanning brengen een kwestie van slagen tellen en controleren.

Dan moet je er wel vanuit gaan dat de aangrijpingspunten van je putting exact op dezelfde plek staan. Mijn ervaring is dat dit regelmatig niet het geval is. Natuurlijk zit er geen meter tussen maar het oog op een puttingplaat kan er anders op geplaatst zijn of een puttingplaat is omgekeerd gemonteerd. Of de gaten in de plaat staan niet op exact dezelfde positie of een combi van dit alles.

Een val is me niet nauwkeurig genoeg. 2 waterpassen en je bent klaar. 1 op de boot zodat je kan meten wanneer die waterpas in het water ligt (BB/SB) en dan 1 lange waterpas (1 meter) tegen de mastgroef om te zien of die recht staat (inclusief de groef zelf).

Wees dan niet verrast als je na 4 weken flink zeilen nog zou moeten corrigeren. En dan nog is er een uitdaging. veel schepen liggen in rust niet waterpas in het water, ze hangen iets over BB of over SB. Zet je de mast nu recht op de boot of loodrecht op het wateroppervlak?

Gr M

Valmeting is tenzij je wedstrijdzeiler bent wel redelijk hoor!. Zorg voor een gelijke kracht sb en bb. Eerst zet je de masttop in het midden. Daarna hoofd tegen de mast en omhoog kijken langs de zeilgroef. Nu kun je elke afwijking zien en corrigeren met de overige verstaging.

Ik heb zo'n zware pin om in de grond te doen en de boot aan te leggen.
Deze hang ik aan de grootzeilval, deze is van dyneema en met de pin haal je het laatste beetje rek eruit.
Dan beide kanten vergelijken aan de puttings van de zijstagen, maar ook aan een gelijk deel aan de voetrail, zo sluit je uit dat ze niet gelijk geplaatst zijn en heb je een goede referentie.

Inderdaad eerst stellen dat de mast recht is zonder buiging of kronkels, door door de mastgroef te kijken en dan midscheeps zetten met de val en gelijke slagen van de spanners tot de pin aan beide zijden de referentie punten aantikt.

Er zijn twee soorten recht, de eerste is rechtop tov de horizon ("waterpasmethode") of recht op de boot ("valmethode"). Let dus wel eerst goed op of je boot recht in het water ligt. Als dit niet het geval is en je gaat de mast met een waterpas recht zetten dan staat deze uiteindelijk scheef op de boot. Beide methoden zijn dus goed te gebruiken en complementair aan elkaar.

Methode met de twee waterpassen houd ik ook wel van. Vraag is alleen altijd welk deel van de boot nu waterpas is zodat je kan controleren of de boot recht licht. Volgens mij is alles aan een boot in meer of mindere mate scheef. Ook de kuipvloer en het kajuitdak, al is het maar omdat het dek er een tikje scheef opgezet is.

waterpas op de boot, als je een stapje verzet is het weer mis, het lijkt me dat je de heel tijd aan het corrigeren blijft.
Zeereling als vast punt is niet goed vind ik, dat is te flexibel.
De plaats van de puttings kun je opmeten, dan kun je daarvoor corrigeren.
De spanning op de top-putting lijn kun je met een veerbalans of unster in de gaten houden, als je dat wil.

Groet, P.

En dan de masttrim in de lengterichting van de boot nog...

Ik kwam met de waterpas optie en het is juist dat deze nauwkeuriger kan werken maar wel wat obstakels met zich mee brengt. Het is voor mij vanzelfsprekend dat het zetten van de mast gedaan wordt bij aanvang met 2 of 3 man. Bij elke putting 1 en eentje met de waterpas om met zijn gewicht de boot recht te krijgen. In je eentje kan het ook maar vraagt wat meer tijd en wat extra voorbereiding.

Gr Michel

Andere optie: Je kan ook met een verstelbare hoekmeter (dus zo iets als een winkelhaak, maar dan verstelbaar) de hoek van je mast en de voet meten. Ook die moet gelijk zijn.........

Met die winkelhaak ga je uit van de aanname dat je dek recht is.

Met de waterpas moet de mast exact recht getrimd zijn, dus zonder ook maar IETS krom te staan. Erlangs kijken geeft een aardig idee, maar je kan er soms toch nog behoorlijk naast zitten.

Ik vind de val versus wantputting methode dus het mooiste, zeker als je een staal of dyneema val hebt om rek buiten de deur te houden. Of anders vastzetten aan de wantputting en meten t.o.v. een merkje op de val, zodat je de spanning aan beide kanten makkelijker gelijk houdt. Twee-drie keer om en om links/rechts aanspannen, meten en het gemiddelde nemen tussen je metingen. Dan heb je een heel aardige meting denk ik.

Of gewoon voordat je de mast erop zet, de stagen recht langs de mast langs elkaar vergelijken, zien of ze tot op de millimeter even lang zijn en zonodig het lengteverschil corrigeren in de spanner. Wil je het helemaal mooi doen dan meet je op de wal nog even de afstand van beide wantputtingen naar beneden, naar de kielzool, of binnendoor van wantputtingen naar kielbouten. Dit om de aanname dat de wantputtingen op gelijke hoogtes zitten te controleren!

Vandaar die zwaaihaak

Maar als je de waterpas gebruikt, wat is dan je referentievlak om te constateren of de boot recht ligt? Welk deel van de boot is gegarandeerd recht en zet je dus je waterpas op?

Geen, resultaten uit het verleden .......

Garanties zijn er nooit. Ieder het zijne echter het afmeten met een val is me nooit goed bevallen. We hebben het hier overigens wel over details laten we dat voorop stellen maar daar houdt ik wel van.

Een rechte mast an sich bepaal ik door de mastgroef. De helling achterover is bij mij een vast gegeven. De voorstag heeft lengte x en daar verander ik niets aan. Heb wel een spanner in mijn trommel systeem maar goed is goed. Ik zou bij licht weer wat meer valling kunnen hebben maar ik blijf aan de gang.

Mijn boot ligt recht als aan beide zijden midscheeps er 1 cm antifauling is te zien. Dat is mijn referentie (vrijboorden zijn daar inderdaad evenhoog). 1 persoon gaat met zijn gewicht zo staan dat die situatie is bereikt en dan leg ik de waterpas bij de mastvoet al dan niet met een stukje materiaal om aldaar het oppervlak "waterpas" te maken. De 1e persoon blijft staan waar die staat en ik sta bij de mast.

- boot ligt dus waterpas in het water (1 cm AF)
- mast staat recht te zien door de mastgroef

Bij al heel weinig valling kan ik een schietloodje gebruiken welke ik hijs aan een zeer dunnen lijn, mijn part visdraad. Waterpas ok en schietlood in het midden? ...... aandraaien die boel en tussentijds controleren.

Gr Michel

Dit topic had natuurlijk allang verhuisd moeten zijn naar Zeilen, Stagen en Aanverwanten Gelukkig kan ik, zoals de ABNAMRO in het duister op kan duiken om schilderijen naar een andere plaats te verhuizen, op zekere knopjes drukken. Bij deze.

als de mast recht staat dan neem je wat tape en plak om de spanner schroefdraad precies boven het spanner huis.
Volgende keer met mast er af en weer er op exact weer op de gemarkeerde tape en mast staat weer recht.
Zo doe ik dit al 15 jaar

Nog makkelijker, een val vast maken aan de boeg (achterstag los) en rete strak zetten zodat de voorstag zonder spanning komt te staan. Voorstag losmaken en de val iets laten vieren. De mast komt wat naar achteren en de rest van de stagen staan ook los.

Je hebt nergens iets los hoeven draaien ..... in het voorjaar omgekeerd.

Als je tape gebruikt zou ik er wel voor zorgen dat de spanner ook niet meer kan draaien als die eenmaal los is.

Er zijn meerdere "tricks".

Gr Michel

Meten met een val vanaf de top van de mast naar een vast punt is zo'n beetje de slechtste manier. Niet zozeer vanwege rek maar nog funester, het doorhangen van de val. Lijkt sterk maar kijk er maar eens langs op het moment dat je meet.
Als je zalingen evenlang zijn, je stagen even lang en je wantspanners beide evenver ingedraaid staat je mast per defenitie in het midden. Als ''het midden'' niet hetzelfde is als ''loodrecht" mankeert er wat aan de trim van je boot. Nameten en eventuele lengteverschillen verdisconteren met het indraaien van de spanners.
Tenzij, zoals eerder opgemerkt, je wantputtings overal staan behalve op de juiste plaats.
De waterpas methode is de enige goede manier en doodeenvoudig. Leg een lat van voldoende lengte dwars over de kuip (hoe verder de steunpunten uit elkaar liggen hoe beter maar i.v.m. de volgende handelingen is 2 meter een goede lengte) en daarop je waterpas. Stap van je boot af en kijk vanaf de steiger of de boot recht ligt. De bel van het pas is op die afstand makkelijk te zien. Blokken lood of zakken zand of stilzittende opvarenden of een lijntje dwars weg om de boot pas te houden.
Nu pak je de lat en klemt die in het verlengde van de hartlijn van je boot met een paar forse lijmklemmen aan de steiger. Als je het waterpas ook gelijk hebt meegenomen hoef je niet terug op je boot om het te pakken maar kun je de lat direkt loodrecht aan de steiger vast klemmen. Ga dan in het verlengde van mast en lat staan, knijp 1 oog dicht (maakt niet uit welk) en breng het andere oog in het vlak van mast en lat en je ziet tot op de mm of lat en mast in hetzelfde (loodrechte) vlak staan.
In dit nu kun je allemaal alleen.

Een oud hulpmiddel als waterpas is een doorzichtige (tuin)slang. Lengte van 10 cm aftekenen met tape aan beide kanten en vast maken met een bocht op gelijke lengte aan je stagen van af je spanners. Dit kun je desnoods op ooghoogte doen. Daarna vanaf het dek tot vlak bij de slang op x afstand een stukje tape aan de stagen. Vullen met water en je kunt de verschillen meten en corrigeren.
Op meerdere meters is dit zuiverder dan een gewoon waterpas.
Ook hier geldt, alles moet wel symmetrisch zijn.

Groet, Dennis

Methode die bv northsails beschrijft in hun trim-guides is om een gewichtig bemanningslid in een bootmansstoel te parkeren en aan het grootzeilval te hangen, ter hoogte van het dek (iets eronder). Eerst aan de ene kant laten hangen, dan val markeren ter hoogte van deklijn/voetlijst, dan aan de andere kant. Al naar gelang resultaat steeds spanners wat bijstellen tot hij recht staat. Daarna verstaging markeren voor de volgende seizoenen. Eenvoudig en aardig nauwkeurig.

Zie bv 40.7-tuningguide blz 3: http://www.first407.nl/Docs/Kinetic-Tuningtips.pdf

Waterpas aan boord lijkt me compleet waardeloos en onuitvoerbaar. Een boot ligt nl nooit langer dan 0,5 sec waterpas (wind,lopen,arm bewegen,golven,stroming).

Tuinslangwaterpas: let op dat het water in de hele slang even warm is. Dat kan bij een lange slang wel eens verschillen en heeft zeker effect.

Groeten!!

Ik denk dat de extra tijd die iedereen hier besteed aan het precies recth zetten van de mast meer voordeel oplevert als je die tijd besteed aan training!

Het niveau op de nederlandse wedstrijdbanen is nou niet zo denderend hoog dat een beetje scheef staande mast (gewoon met een valletje controleren) uit zal maken in de uitslag!

Tuurlijk wordt er hier goed gevaren, dat wel, maar als je 3-4 uur bezig bent met je mast recht zetten, en je kunt die tijd ook 8 korte upwind-downwindrakjes doen schiet je met het laatste volgens mij veel meer op!

Groeten,
Globe_Trotti

trotti\n