Wadloper schreef :
Thijs1971 schreef :
Wadloper schreef :
H700 schreef :
In 1945 dichtte J.C. Bloem al: Natuur is voor tevredenen of legen.
En dan: wat is natuur nog in dit land?
Een stukje bos, ter grootte van een krant,
Een heuvel met wat villaatjes ertegen.
Bloem was een depressieve dronkenlap, zonder enig benul van 'natuur'.
Met Jan Kal is hij een van mijn favoriete Nederlandse dichters, en ook dit kwatrijn vind ik een pareltje.
Het was niet m'n bedoeling om iets af te dingen op de kwaliteiten van Bloem als dichter.
Maar als hij schrijft "natuur is voor tevredenen of legen" en zich dan vervolgens de illusie aanpraat dat hij "domweg gelukkig" is in de Dapperstraat (hij was negentig procent van de tijd niet gelukkig), is dat dan niet van eenzelfde leegheid in omgekeerde zin? Zolderkamertjesromantiek?
Zou Bloem al die tevreden en legen, die wèl rust en geluk vinden in de natuur, wat dat dan ook is in Nederland, misschien niet beter in hun waarde kunnen laten? Inplaats van ze te diskwalificeren, omdat ie zelf zit te vegeteren op drie-hoog-achter?
Deze strofe uit een gedicht van Bloem gebruiken als bewijs dat het er toch niet toe doet hoe de mens met de natuur omgaat, is helemaal een raar en verkeerd signaal. Bloem als raadgever bij milieukwesties. Gekker moet het niet worden.
Tenzij het één of andere vergezochte vorm van ironie is. Maar dat betwijfel ik in hoge mate.
Nederland is een volledig gecultiveerd, aangeharkt land, vol, voller nog over 20 jaar en vies. Uitblinker in bio-industrie, zware industrie, een megalomaan vliegveld en overal de aanwezigheid van de mens.
In 1871 is het Beekbergerwoud bij Apeldoorn gekapt. Daarmee verdween het laatste ongeschonden restant oerbos dat daar al 8.000 jaar lang had gestaan.
Wat er aan natuur is, is vaak aangelegd of vinden we natuur. Vaak bewegwijzerd en goed toegankelijk.
Bijvoorbeeld Waterland. De Veluwe of het Markermeer. Mooi, daar niet van, maar in alles is de hand van de mens te herkennen.
Zoals wel wordt gezegd: God created the world but the Dutch created the Netherlands.
Bloem bedoelde overigens iets anders.
Bloem is lyrisch over de stad, ten opzichte van de natuur. Maar zelfs die lyriek is uiteindelijk overbodig. Een regenachtige morgen in een volkswijk kan ook al inspiratie genoeg bieden voor geluk.
Wolken (natuur) omvat in een lijst (het raam) is net zo mooi als een schilderij.
Deze vind ik toch wel het allermooist:
November
Het regent en het is november:
Weer keert het najaar en belaagt
Het hart, dat droef, maar steeds gewender,
Zijn heimelijke pijnen draagt.
En in de kamer, waar gelaten
Het daaglijks leven wordt verricht,
Schijnt uit de troosteloze straten
Een ongekleurd namiddaglicht.
De jaren gaan zoals zij gingen,
Er is allengs geen onderscheid
Meer tussen dove erinneringen
En wat geleefd wordt en verbeid.
Verloren zijn de prille wegen
Om te ontkomen aan den tijd;
Altijd november, altijd regen,
Altijd dit lege hart, altijd.