Onderwerp: Waarom zit grootzeil zo?

Ik zie wel eens dat een grootzeil alleen van voor en van achter op de giek vastzit. Bij mij is deze er volledig met leuvers ingeschoven. Waardoor komt dit verschil? Is leuvers meer van vroeger of geeft een "loszittend" grootzeil meer performance oid? Of is dit als je een rolgrootzeil hebt? Ik hoop dat iemand me dat duidelijk kan maken.

Misschien stel ik wel een domme vraag, dat moet je me dan maar vergeven. Ik moet ook nog veel leren.


Willem

Verschillende zeilboten varen met een " losse broek". Was vroeger heel normaal.

Een losse broek noemt men dat, is een beetje in de mode de laatste jaren. Grootste voordeel lijkt mij dat de uithouder iets makkelijker (lichter) te verstellen zal zijn. De "ouderwetse" methode had een stuk (soms licht) doek tussen onderlijk en giek; dat zou de giek dan een soort eindplaateffect kunnen geven. In theorie...

Bij een rolgrootzeil wat in de mast oprolt is een losse broek noodzakelijk.
Maar platbodems hebben veelal een losse broek.

Zeiltechnisch zijn er hier mensen die daar meer van weten dan ik....

Dit is een mode verschijnsel. Waar wel een idee achter zit, maar soms een verkeerd.

Zoals al eerder gezegd, varen platbodems met een losse broek. Dat is historisch zo gegroeid. In eerste instantie hand men überhaupt geen giek. Het zeil werd met een soor gaffel uitgehouden, en de schoothoek hing los. Het opdoeken ging simel: De schoothoek werd naar de klauw van de gaffel getrokken, en het hele zeil was weg. Ik geloof dat wij dit in Nederland een Emmer-zeil noemen, maar pin me daar niet op vast. Dit zie je op de Thames barges. Enfin, in NL is daar een giek bij gekomen voornamelijk om de onderlijk spanning te kunnen controleren, apart van de schoot.

In de jaren 60 tm 90 meende men dat het efficienter was om het onderlijk in de giek te schuiven. Het idee was dat er minder lek zou zijn tussen het onderlijk en de giek. Formeel klopt dat, maar niets weerhoudt de lucht er van om onder de giek door te stromen. Dit is dus een drogreden.

Genoemd zijn ook al de rolzeilen die in de mast verdwijnen. Een vaste broek kan hier niet eens.

Maar er is meer. Op moderne raceboten wordt de broek weer los gehouden. De carbon gieken die gebruikt worden zijn extreem gevoelig voor kerfwerking. Dus ergens een schroef in draaien voor een rail voor een vaste broek is uit den boze. Je ziet ook dat alles met sjorringen en banden aan de giek wordt bevestigd. Een zeiltechnisch voordeel is, dat het grootzeil nu onder de giek uitgebouwd kan worden. Dat scheelt weer een paar vierkante meters.

Ook ik heb t grootzeil uit de giek getrokken. De hele simpele reden: ik wilde de reeflijnen om de giek knopen. Dan moet t eruit, of ik moet gaten in het zeil maken. Een nadeel heb ik nog niet kunnen ontdekken.

Er zit toch nog een hele theorie/geschiedenis achter lees ik wel, interessant!

Op platbodems werd de halshoek ook wel naar boven getrokken om beter uitzicht te hebben in krappe omstandigheden. Dit kan ook alleen als het zeil niet aan de giek vastzit.

www.lvbhb.nl/wp-content/upload...a_wad_caP1080795.jpg

Dit in combinatie met het volledig naar beneden laten hangen van de gaffel is op een platbodem een zeer snelle methode om veel zeiloppervlak te verminderen in bijvoorbeeld een onweersbui.

@Joop66: het in de giek schuiven van het onderlijk is al veel eerder dan de jaren 60 bedacht. De Olympiajol van 1932 heeft dat detail al. En ook de Valk en de 16kwadraat . Ik denk dat men dacht dat de luchtstroom langs het zeil beter zou lopen dan met een "losse broek".

Het grootste voordeel van een losse broek is dat je een veel groter regelbereik hebt van je onderlijkstrekker en dat je ook beter ziet wat dat doet met de bolling van je zeil.

Als het onderlijk vast zit aan de giek (met een pees of lijketouw in een sleuf) kan je de spanning op het onderlijk wel een beetje groter of kleiner maken, maar heel veel doet dat niet voor de vorm van het zeil. Bij laminaatzeilen werkt dat al helemaal niet. Met een losse broek is het verstellen van de schoothoek veel simpeler en kan het zeil tussen de hals- en de schoothoek dus makkelijk boller (weinig wind) of vlakker (meer wind) gemaakt worden.

Rikken schreef :
Dat is "katten"
Rikken schreef :
En dat is "geien".

Geen zeil meer over, alleen een bundeltje van klauwhoek naar schoothoek....

En dan heb je nog de Friese Zak, gaffel iets zakken, halshoek omhoog, giek in het midden. Ideaal bij voordewindse koersen.

Ik zie het voordeel er niet van. Wel dat het er erg raar uit ziet.

ilCigno schreef :
Je wilt geen klapgijp met de giek en gaffel. Klapt hier de gaffel dan komt er nauwelijks druk op het zeil.
Je wilt ook geen bulletalie omdat je dan minder wendbaar bent. Dus dit doe je vooral in smaller vaarwater, bv op de rivieren en kanalen.

NB Op de foto is niet gekat, omdat de fok te loevert staat.

Dat is een goede uitleg, duidelijk.

ilCigno schreef :
Graag gedaan.

Met een jacht zet ik ook in zo'n voor de windse situatie in smal vaarwater de giek strak in het midden, bv in het Slijkgat met veel wind en veel verkeer of bij het binnenvaren van Scheveningen.
Met een polyvalk zet ik m.m. de kraanlijn door tot de giek bijna tegen de mast zit. Krijg je geen Friese Zak, meer een zak patat.
Bijkomend voordeel is een lagere snelheid.