Wat zegt het Veritas Plaatje en wat zegt het originele koopcontract over klasse goedkeuring?
Er zijn veel misverstanden over klasse en wat ze doen.
Er zijn er vele (ik meen 140 over de hele wereld), maar de meest bekende zijn Lloyd's Register (LR, Brits), American Bureau of Shipping (ABS, Amerikaans), Germanischer Lloyd's (GL, Duits), Registro Italiano Navale (RINA, Italiaans), Det Norske Veritas (DNV, Noors) en Bureau Veritas (BV, Frans). Sinds een jaar of 5-6 zijn GL en DNV samen gegaan en dat heet tegenwoordig DNV-GL.
De oorsprong van deze bedrijven zijn verzekeringsmaatschappijen. In de vroege Jaren van de 19e eeuw ging men schepen verzekeren, maar na ieder ongeval gingen de maatschappijen eisen stellen aan schepen, uitrusting, lading behandeling, bemanning, onderhoud etc. die regels zijn zo verregaand geworden dat ze als handleiding zijn gaan dienen voor de scheepsbouw, en dat de IMO (International Maritime Organisation, de wetgever van de international wateren) het verplicht heeft gesteld dat ieder commercieel vaartuig en schepen boven een bepaalde maat verplicht aan de regels van een klassificatie maatschappij moeten voldoen, met goedkeurings certificaat. Dat betekend dus dat het ontwerp van een schip ter goedkeuring aan de klassificatie maatschappij moet worden aangeboden alvorens met de bouw te beginnen. Tijdens de bouw houd een Surveyor van de gekozen maatschappij een nauwgezet oog op de bouw, gebruikte materialen etc. Als aan alle Eisen en regels voldaan zijn dan krijg je een klasse certificaat. Dat is dus een certificaat van goedkeuring van bouw, machinerie, uitrusting, bemanningsveiligheid, milieu veiligheid etc. Een verplicht (en heel duur!) stukje papier wat vervolgens ieder jaar verlengd moet worden. Ieder jaar komt de surveyor aanboord om te kijken of alles nog aan de regels voldoet, en iedere 5 jaar is er een heel intense survey waarbij (soms)motoren uit elkaar gehaald worden voor interne inspectie, waarbij het schip uit het water moet, soms de schroeas eruit gaat en nog vele andere zaken. Een reder combineerd dat vrijwel altijd met groot onderhoud aan de boot in kwestie.
Zover de verplichte commerciele vaart.
Je bent ten alle tijden toegestaan om vrijwillig een boot te laten keuren, dit kan zeer zeker meerwaarde hebben voor het schip, maar ook dat is maar beperkt. Er zijn vele diverse niveaus van goedkeuring. De simpelste en goedkoopste is de type goedkeuring, ofwel een klassificatie maatschappij kijkt kritsch naar een ontwerp en rekent het vervolgens helemaal door. Als het een jachtontwerp betreft blijft/bleef het daarbij en heb je alleen een garantie dat het bais ontwerp van uitstekende kwaliteit is (uit een technisch en veiligheidsoogpunt gezien). Tegenwoordig zie je deze vorm van goedkeuring niet meer zo veel omdat men sinds 1997 verplicht is om de ISO normen te gebruiken die vrijwel dezelfde onderwerpen behandelen. Type goedkeuring kun je ook krijgen voor uitrustingstukken zoals reddingsvlot, motorblok, bilge pomp etc. Dat betekend dat een fabricant het ontwerp en het prototype hebben aangeboden ter keuring aan een klassificatiemaatschappij. Als je een schip/boot onder volledige klasse laat bouwen dan moet je producten gebruiken die typegoedkeuring hebben. Je bent dan wat meer beperkt in wat je gebruiken mag, en de leverancier van het betreffende product moet er dan een typegoedkeuringscertificaat bij doen. De klassificatiemaatschappij doet dan steeksproef gewijs keuringen bij het betreffende bedrijf om garantie te bieden dat het product ook daadwerkelijk identiek is aan het ontwerp en het prototype dat gekeurd is.
De goedkeuring van een ontwerpvan een relatief eenvoudig zeiljacht van een meter of 9 kost ongeveer 20.000 tot 30.000. Als je er vervolgens 50 van bouwt dan praat je over enkele honderden euro's meer per boot en men vond dat tot 1997 een relevante meerwaarde voor nieuwe zeiljachten, een sort van extra garantie zeg maar.
Een stap verder is dat een surveyor ook tijdens de bouw van het casco komt kijken en dat de materialen op specificities gecontroleerd (en gecertificeerd worden). Dat moet dan per gebouwde boot gebeuren, of als er een serie gebouwd word dan doet men ook nog wel eens alleen een diepte keuring op de de eerste, de 5e, de 10e etc en alleen oppervlakkige keuringen op alle andere boten die er tussenin liggen. Alleen weet de werf niet welke boten volledig gekeurd gaan worden, en een surveyor kan op elk moment besluiten dat hij (zij) een stap van de bouw mag controleren. Dit noemt men een casco certificaat en kost aanzienlijk meer per boot. Je praat voor een 9-10m zeiljacht al snel over tienduizenden euro's extra per romp. Dit word dus nooit gedaan door jachtbouwers, want anders raak je de boot aan de straatstenen niet meer kwijt.
Nog een stap verder kun je ook de uitrusting en systemen gekeurd krijgen, dan kijken ze naar de motor, het Elektra, schroefasinstallatie, stuurstand etc. dat kost nog meer als het keuren van alleen de romp.
Verdere deel certifkaten zijn te krijgen voor veiligheid, tuigage, comfort (denk aan ventialtie, verwarming, geluidsniveaus, trillingshinder etc). Dit laatste is vooral interessant voor zeer luxe motorjachten waarbij de klanten een bepaald comfort verwachten en welke dus met cijfers gekozen kan worden.
De meerwaarde van keuringscertificaten is dat je aan autoriteiten en/of verzekeringen kunt aantonen dat de boot aan strikte eisen voldoet en dat je dus of karting op je verzekering kunt krijgen (weegt nooit op tegen de meerkosten van het verkrijgen van de certificaten) of dat je autoriteiten er van kunt overtuigen dat jouw boot geschikt is voor commerciele activiteiten. Houd er echter rekening mee dat een certificaat van meer als 5 jaar oud geen enkele meerwaarde heft want een certificaat is alleen geldig op voorwaarde van regelmatige inspectie door een surveyor.
Dus terug naar jouw vraag Holtere, wat is voor jou de meerwaarde?
Ik vermoed dat de werf van jouw boot het ontwerp voor 1997 door BV (Bureau Veritas) heeft laten keuren, maar dat er verder geen inspecties aanboord of tijdens de bouw zijn gedaan. De meerwaarde is dus vergelijkbaar met een boot die na 1997 gebouwd is welke dus verplicht aan de ISO normen moest voldoen.