Onderwerp: helling

Hangt erg van je schip af. Vaak merk je het aan je roer als de helling te groot is. Het sturen wordt dan te zwaar en de boot reageert niet meer lekker op het roer. Normaal gesproken draait een boot zelf weer rechtop als die plat op het water ligt, maar het is dus niet handig om het zover te laten komen.....

Ja, een klassiek s-spant kan doorgaans meer helling hebben (en zijn daar op ontworpen) dan een moderne racer die beter rechtop kan worden gevaren. Maar meestal is zo'n 30 graden toch wel haalbaar. De meeste jachten zijn zo ontworpen dat ze vanzelf overeind komen als ze zijn platgeslagen, sommige komen zelfs weer overeind als ze onderste boven in het water hangen.

Met de meeste zeilboten moet je toch wel met het gangboord aan het water kunnen komen. Als de boot loef- of lij-gierig is, en het sturen niet zo prettig wordt ga je vanzelf een andere koers varen. Ga je verder dan moet je je afvragen of het verantwoord is. Onder zeil tenminste. De onkenterbaarheid (zelfoprichtend vermogen) heeft hier wel wat maar nog niet zoveel mee te maken . Dat komt meer aan de orde als je bijna plat gaat en kan enorm verschillen per boottype waarbij bootbreedte en plaats en gewicht van de ballast van belang is.
Misschien heb je hier wat aan.

Gr. Dennis

Een goede indicatie is een markering op het stuurwiel die het midden toont.
Als die markering tijdens het zeilen ver van het midden verwijderd is, dan is er dus wat mis en meestal heb je dan gewoon te veel helling...
(wij beschouwen 90° als de maximale uitwijking van de markering, en dat voel je zelf ook wel want sturen is dan al echt een opgave, maar zoals eerder gezegd is dat erg bootafhankelijk, er zijn ook boten die onder helling amper meer druk op het roer ontwikkelen)

Als de gangboorden door het water sleuren is het hoog tijd voor een rif.
Snelheid wordt er niet minder door en de controle over je boot wordt beter.

Wij hebben ook relatief hoge gangboorden. Bij 30-35 graden hebben we nog geen water in het gangboord maar kan ik wel bijna staan ipv zitten
Tegen de 35 loopt hij onheroepelijk uit het roer en zijn we derhalve te ver gegaan.

Er zijn nog maar weinig jachten welke je op de kop kan varen bij een windje 4-5. Daar boven kun je natuurlijk zelf idiote dingen doen. Maar bijna alle productie boten lopen als het te link wordt gewoon uit hun roer. Je Roerdruk is je indicatie. Maar ook dit verschilt per type boot.

Wat voor boot is het?

Verantwoord voor wat?

- Moet de soep blijven staan of de pan op het vuur?
- Moet de snelheid maximaal zijn?
- Etc etc

Omslaan doet geen kajuitboot als we extremen (grondzee, orkanen, oplopers, volle kuipen) buiten de topic houden. Alle verhalen over "plat gaan" zijn in meerderheid terug te brengen tot 1 dikke pest vlaag waarbij met een gevierde grootschoot de giek door het water trok, mogelijk het afwaswater op de vloer liep en iemand op de wc het haakje in zijn wang gedrukt heeft gekregen. En dan is plat daar nog niet eens echt plat maar vaak beperkt tot 45 graden maar door het moment zelf en vaak de schrik lijkt het erger dan het is. De druk in de zeilen neemt dan fors af, vlaag is weg en bootje komt terug. Ik ken eigenlijk geen kajuitzeilboot die tot aan 90 graden (echt plat) niet nog steeds een positief oprichtend moment heeft.

Ik probeer verder nog de relatie te begrijpen tussen een schip met een hoger vrijboord en (verminderde) stabiliteit. Daarnaast is de gehele rompvorm (COG/COB) van invloed of je wel of geen water door het gangboord kan trekken en niet alleen het vrijboord.

Al met al ben ik dan ook benieuwd welke kajuit zeilboten uberhaupt zijn om te slaan, ik had hier nog nooit van vernomen.

Gr Michel

Nou, ik heb een keer meegemaakt dat een kajuitbootje omsloeg. (Nee dit is geen zeilersforum-stamcafe-praatje)

Het was tijdens een winterwedstrijd op het Haringvliet met een stijve 5, misschien 6 bft.
De betreffende micro 5.5 kwam uit de haven, ving wind en ipv uit het roer lopen ging ie plat. Uiteindelijk kwam de top van de mast in het water en zo bleef ie liggen!!

Gelukkig kon de bemanning relatief veilig op de zijkant klimmen (zonder dat er iemand te water ging) en door op de kiel te gaan staan kwam ie weer overeind.

Het kán dus wel!

Groeten,
Globe_Trotti

Groeten

Spijt me maar een Micro 5.5 zie ik niet geplaatst worden in de reguliere kajuitbootjes - boten. Dit is meer een Skiff in toeruitvoering in mijn ogen.

Die dingen zijn rete snel, zeer wendbaar en voor mij nauwelijks te verslaan op handicap. Alleen bij heeeel veel wind of zeeeeeer weinig wind maak ik een kans. Je hebt verder wel gelijk ..... er zit een kajuitje op/in.

Zelf dacht ik meer aan waterverplaatsers en niet aan halfglijders. Als die er zijn laat maar horen.

groet Michel

Ja, heb jij weer gelijk in... Maar dit is een niet zo succesvolle en nog best zware Micro....

Zonder golven, plotse windvlaag, etc zie ik een boot ook niet zo snel écht plat gaan!
Neemt niet weg dat de discussie wederom een beetje afdwaalt.

Groeten,
Globe_Trotti

als je voeten nat worden zou ik toch es flink het grootzeil vieren

De eerder vernoemde 30° lijken me toch wat veel(blijft afhankelijk van boot natuurlijk), maar wat wel algemeen geldt: ik vermoed dat de efficiëntie van roer en kiel er wel eens sterk op achteruit zouden kunnen gaan als je sterk onder helling ligt, en dat wil je natuurlijk altijd vermijden...

De efficientie gaat vooral achteruit als het bovenste gedeelte uit het water komt.

en dat gebeurd per definitie pas onder (flinke) helling

Groeten,
Globe_Trotti

Bedankt voor jullie antwoorden ,stel me toch gerust .
Niet alleen ik ,maar ook mijn vrouw want die moet ik namelijk door jullie antwoorden meenemen op onze jaenneau 7.30 lang,2.50 breed en 1.40 kiel. Meer antwoorden zijn altijd welkom piërre.

Mijn bootje is 70 centimeter langer, voor de rest zelfde afmeting. Onze ervaringen hierbij:
- 5 graden helling merken we niet
- 10 graden helling begint het 'echte zeilen'
- 20 graden vinden de kids spannend
- bij 30 wordt de boel oncomfortabel aan boord
- meer dan 30 graden is echt een zeldzaamheid, loefgierigheid neemt dan enorm toe zodat we moeten reven -> helling neemt af naar 20-30 -> klaar. Zonder rif doorvaren kan maar is zeer zwaar, dat houden we geen uren vol.

Onze boot (8m70) heeft met zijn midzwaard een relatief lage aanvangsstabiliteit, waardoor ze gemakkelijk helt. Tot een graad of 30 is dit confortabel (vergelijkbaar met lijstje van Dennis hierboven). Wij zetten dus al vrij snel een rifje, mede omdat de boot toch al wel vrij snel aan zijn maximum snelheid zit. Wij hebben met onze boot een maximum helling gehad van bijna 45 graden, maar dat was dan wel in een onweersbui, met stevige vlagen op de zij. Dat valt zeker in de kwalificatie: zeer onaangenaam voor bemanning, maar het schip lag daarmee nog maar net op 1 oor door het hoge vrijboord. Het schip is zeker bij dergelijke hellingen nauwelijks meer stuurbaar (met 2 handen aan het roer!), en zal door de loefgierigheid snel oploeven.

Heren,hartelijk dank ,ik weet genoeg .
Mijn vrouw kan gelukkig weer lekker slapen door jullie tips.
Misschien zin we elkaar wel op het Ijsselmeer,als ik 35 graden scheef gaat.
Pierre

De maten komen overeen met een jeanneau Tonic of heb ik het mis?
De diepte van 1.4 is relatief diep voor een boot van deze lengte (De meeste Tonics zijn 1.12 maar ze zijn er ook van 1.4mtr) Dit kan positief uitpakken aangaande het willen beperken van je hellingshoek.
Waar vaar je?

Ik vaar op de friezenmeren en IJsselmeer.
groet pierre.

Beste Pierre,

Heb je een Tonic gekocht?

Zeilsegroet,

Geert

Hoi Geert,
Ja dat klopt,het is een jeanneau tonic 23 van 1991.
Het is een mooi model. allleen er zijn wat punten die ik over het hoofd heb gezien,waar ik nu al aangewend ben.
O.a. de motor zit in de bun aan bakboordzijde,en manoeuvreert niet optimaal. Ook het grootzeil gaat niet makkelijk omhoog en omlaag ,dus moeilijk om alleen ermee te zeilen ,wat af en toe de bedoeling was Verder ben ik wel tevreden. Misschien in de toekomst dat ik nog over gaat naar een etap 23 l als de crisis voorbij is.
Zeilgroet Pierre.

Beste Pierre,

Wat is hier de oorzaak van. De afmeting van het zeil kan het niet zijn. Hij zit toch ook gewoon met leuvers bevestigd?
Wij varen een Jeanneau S.O. 24.2 en ik kan zonder de lier het gootzeil hijssen.

Geert

Hoi Geert,

Op mijn grootzeil zitten geen leuvers(slede's ). Het is een ronde pees die in de mast wordt getrokken in een smalle sleuf.
Ik kan dat wel veranderen maar dat is zo kostbaar geschiedenis ,daar begin ik niet aan.
Zeilgroet Pierre

Beste Pierre,

zo worden de echte zeebonken geboren/gemaakt.

Een beetje teflonspray in de mastrail.... doet wonderen
maar die spinazie heeft ook wel wat!