Onderwerp: Electrisch schema (vervolg op mail "Bedrading...")

PuckeyP schreef : Nee niet de roest maar het gebruik van gewone diode's laat de spanning zakken met circa 0,7 volt. Daar komt de roest nog eens bij
Oplossing: vervangen door verliesvrije diode's (Mosfet) of de dynamo én acculader (laten) aanpassen. Meten dus wat je spanning is om te kijken of de boel is aangepast.

Zonder aanpassing duurt het laden langer en de accu's raken dan niet helemaal vol waardoor ze weer sneller stuk gaan.

Ik zou trouwens die schakelaars toch vervangen, kosten niet zo veel.

@YELLOW BOAT:
Een lekstroom tegen de doorlaat richting in (noemt men de Ir van I-reverse) is meestal in de orde van grootte van 50uA tot 2mA. Stel je hebt een 100Ah uur accu die je tot 50Ah veilig kunt ontladen, dan duurt dat ontladen bij 2mA lekstroom 25000 uur, bij 50uA 1.000.000 uur. Ik verwacht dat de zelfontlading groter is.
@PuckeyP: Er zijn 2 schema's in de tekening: 1 voor alleen een startaccu en 1 voor een startaccu en een diodebrug. Ik heb heel bewust maar 1 schakelaar opgenomen, omdat ik denk dat deze schakelaar echt zin heeft. Het schakelt de gebruikers van de service accu af (dat heeft zin als deze verder dan 50% is ontladen, maar dan gaat het licht dus uit!) Als je dat niet wilt, kun je zonder schakelaars werken. (geen schakelaars = geen roestige schakelaars = geen contactweerstand = KISS! {Keep It Simple Stupid!})
@alle forummers:
Schema bekeken? Je snapt er geen bal van: hierna de uitleg. Is het 'eitje', dan is het volgende ter kennisgeving.
Laden via een diodebrug:
Bij silicium diodes verlies je ongeveer 1V aan laadspanning bij iets van 70A laadstroom.
Bij Schottky diodes verlies je ongeveer 0,6V aan laadspanning bij iets van 70A laadstroom.
Bij een synchronized rectifier FET brug verlies je ongeveer 0,3V aan laadspanning bij iets van 70A laadstroom.
Voor een 100Ah accu is 70A laadstroom 'moordend'. 70A laadstroom is heel lekker voor een 700Ah accu (tenzij u een elektrische aandrijving hebt of 'Ecolution' op de boeg heeft staan, heeft u niet waarschijnlijk een zo grote accucapaciteit aan boord). 10A is een heel mooie laadstroom voor een 100Ah accu.
De diode brug laadt de accu met de laagste klemspanning het meeste op. Als de accu niet kapot is, is dit tevens de 'leegste' accu.
Het verlies aan laadspanning kan door de dynamo worden gecompenseerd. Deze heeft hiervoor (soms, niet altijd) een extra aansluiting op de spanningsregelaar en deze moet dan aan de +klem van de accu worden aangesloten. Het spanningsverlies van de diodebrug wordt dan gecompenseerd door een iets hogere spanning van de dynamo (da's mooi, maar op welke accu sluit ik die dan aan? De service accu of de start accu? Ik zou de accu met de kleinste capaciteit nemen, dan voorkom je overladen van die accu.)
De wisselstroom dynamo heeft een aantal gelijkrichters aan boord die 'terug lekken' tegengaan. Daar hoef je niets mee te doen.
De startmotor is afgeschakeld zolang je de startknop niet aanraakt. Hoeft dus ook niets mee te gebeuren. Heeft u een startrelais dat 'blijft hangen', repareer dat dan en ga niet met schakelaars werken om het probleem op te lossen, het komt als een boemerang op je terug.
De stroom naar de startmotor loopt niet door een schakelaar of een diode en heeft daardoor een minimum aan spanningsval (als de verbindingen niet gecorrodeerd of verroest zijn!)
De stroom om de accu's te laden wordt door de diode brug gesplitst en hierdoor kun je de service accu niet als startaccu gebruiken en de startaccu niet als service accu. Dat wil zeggen: 'als het licht uitgaat, kun je altijd nog starten' en ook: 'Als je niet meer kunt starten heb je nog wel licht om te zien waar dat nu weer door komt'.
Wil je tijdelijk de service accu als startaccu gebruiken, betekent dat gewoon 'sleutelen'. Je zou met dikke schakelaars wel een handigheidje kunnen uithalen, maar dat werkt alleen als je de materie beheerst! Voor alle anderen; Herman Brood: 'never be clever! It will backfire on you.'
Een zonnepaneel is een diode array. Het heeft geen keerdiode nodig en kan zo op de diode brug worden aangesloten (aan de kant van de dynamo aansluiting). Let wel op de polariteit! Anders vliegt het zonnepaneel in de fik als je de motor hebt gestart!
Een windmolen werkt niet veel anders dan een dynamo en indien het maximaal opgewekte vermogen niet te hoog is, kan het op dezelfde plaats als het zonnepaneel worden aangesloten.
Gebruik je zonnepanelen of windmolens die samen meer dan 0,01c kunnen leveren (voor een 100Ah accu is dat samen meer dan 1A), dan moet een eind spanningsbegrenzer worden opgenomen. Het zonnepaneel en de generator laden via de diode splitter zowel de service accu als de startaccu op en houden zo de zelfontlading bij.
U heeft eigenlijk een veel te kleine service accu dan u wilde hebben. Dan kunt u deze accu met een losse lader 'uit de paal' opladen. U kunt ook een aantal 'grootverbruikers' uit de boot halen (magnetrons, boilers, koelkasten, vaatwassers, wasmachines, elektrische ovens, koffiezetters, ze zetten er soms de gekste dingen in maar waarom dan niet extra accucapaciteit.)
Accuspanningsmonitoren (voltmeters) moeten op de accupolen worden aangesloten! (en nemen soms meer stroom op dan de zelfontlading!?!?!)
Forummers, ik ben een sterke voorstander van diode bruggen. Het is 'fire and forget' en houdt de afnemers van de accu's goed gescheiden. Alle andere slimme trucjes die met schakelaars wel kunnen en niet met diode bruggen kunnen, zijn vaak gekoppeld aan situaties die zelden voorkomen. In zulke gevallen zou ik gewoon accu's wisselen en niet met schakelaars goochelen. Maar dit hadden jullie al wel verwacht.
Diode bruggen geven spanningsval bij meer dan 10A laadstroom. Bij een 100Ah accu is dat heel goed, want die moet je niet met meer dan 10A opladen (tenzij je niet lang met de accu wilt doen). Er zullen beslist ZF-ers zijn die een slechte accu nog met truckjes voor een deel kunnen oppeppen. Dit wil je echter niet doen als je aan het zeilen bent en je van een dergelijke accu afhankelijk bent, helaas pindakaas!
Zo hé wat een lange post! Groeten van Peper.
Edit:
@YELLOW BOAT: Het was niet lullig bedoeld hoor! Het was een compliment voor diepere inzichten dan de meesten van ons hebben!
Het schema heeft een foutje! Ik heb een nieuw schema geüpload.
P.

Wie zegt dat ik ooit de service accu als startaccu wil gebruiken?
Dat heb ik in ieder geval nooit geschreven en zal ik trouwens ook niet gauw doen.
Het enige wat ik geschreven heb is dat er accuschakelaars bestaan voor "normale"stromen en voor hoge "startstroom".
Kijk hier maar eens rond:
www.bootplus.nl/index.php?page..._virtuemart&Itemid=1
Tenslotte kun je ook onder zeil aanleggen ( als ej tenminste weet hoe dat moet ).he ik al een keer in Norderney moeten doen en daar was het ook toen behoorlik druk.
Had trouwens niks met de accu te maken maar was een kapotte inspuitpomp.

Zou je daarom die opmerking willen verwijderen?
Ad

Puckey,
Ik zie dat je de instrumenten ieder op een eigen schakelaar hebt staan. Op zich prima natuurlijk, maar ze hebben allen ook een een eigen aan/uit schakelaar. Is in mijn ogen dus dubbel op. Verder gebruiken ze echt geen dr.l aan stroom en kunnen m.i prima samen op 1 schakelaar.

Er was al een opmerking gemaakt over je 10a zekeringen. Daar ben ik het mee eens. Even uitrekenen/meten wat er echt nodig is en daar iets boven gaan zitten.

Verder heb je alle navigatie verlichting op 1-0 schakelaars gezet. Prima natuurlijk, maar een tip is om de verlichting op 1-0-1 schakelaars te zetten. Je houdt dan extra ruimte op je paneel en door slim te combineren kun fouten voorkomen tijdens het varen. Bijvoorbeeld je driekkleurenlamp/stoomlicht Die mag je niet tegelijkertijd aan hebben en met de 1-0-1 schakelaar kan dat niet. Als je dan je navigatieverlichting/ankerlicht pakt en je stoomlicht apart schakelt heb je twee schakelaars gewonnen voor andere zaken.

En natuurlijk die roestige troep er tussen uit halen, die zijn op.
Veel succes!

svalk schreef :
Sorry heb mij niet duideijk genoeg uitgedrukt.
Mij ging het alleen erom dat er op het schakelpaneel
voor de boeg en voor het heklicht elk een schakelaar zat,
en dat je daarvoor eigenlijk met 1 schakelaar kunt volstaan.

De ander lichtjes moeten wel een aparte schakelaar krijgen.


Bij mij zitten boeg en heklicht samen, worden altijd samen gebruikt.
( Boeg rood en groen combinatielamp )
Een aparte schakelaar voor steaminglight
Een aparte schakelaar voor tricolor ( top van de mast )
Een ankerlicht in de mast heb ik (nog) niet. een schakelaar ervoor ga ik wel voorzien.


Ondertussen ook weer geleerd dat ik eigenlijk mijn boeg en hek-licht, en mijn tricolor beter op een 1-0-1 schakelaar kan zetten.
ofwel boeg en hek, ofwel tricolor.
Nu eerst gaan kijken of ik een goed passende schakelaar hiervoor kan vinden.

[quote="Tony2920" post=371053

Ondertussen ook weer geleerd dat ik eigenlijk mijn boeg en hek-licht, en mijn tricolor beter op een 1-0-1 schakelaar kan zetten.
ofwel boeg en hek, ofwel tricolor.
Nu eerst gaan kijken of ik een goed passende schakelaar hiervoor kan vinden. [/quote]

Zelf heb ik gekozen voor een andere combinatie. Als in jouw configuratie een zekering er uit klapt zit ook je andere navigatieverlichting zonder stroom. Door in iedergeval die twee gesplitst te houden kan je bij een meltdown op de ene schakelaar nog gebruik maken van de ander.
Driekleur/stoom en navigatie/anker is een combinatie die daar rekening mee houdt.

Als je wilt kan ik anders wel een schema in Autocad voor je maken samen met de kabelberekingen etc.

Tony2920 schreef :
Mmm , ik ken eigenlijk vooral binnenverlichting voor boten waar op de armatuur zelf een schakelaar zit dus waarom eigenlijk elk een eigen hoofdschakelaar?
Ad

Dat is aardig! graag.
GrJoost

Ik vaar op vrij veel verschillende schepen en op eentje was een schakelaar 'alles aan': alle navigatie-verlichting plus alle deklichten!
Wat nog ontbrak was een oranje zwaailicht ...

Best wel handig als je gezien wilt worden!

Bij deze dan een eenvoudig schema wat overeenkomt met die van jouw. Ik heb er wel een extra groep bij gedaan voor een sigarettenaansteker plug, die zijn altijd handig. De bedrading van het schakelpaneel zou ik op 2,5mm2 houden. Voor de rest de zekeringen, ik neem aan glas zekeringen deze altijd Timelapsed nemen (vertraagd) electronica gebruiken snelle zekeringen en voor de rest trage gebruiken. De marifoon heeft een aparte groep, 20 A, dat is ruim bemeten en tegelijk een ompool beveiliging.

De motor allemaal op de start accu houden, geen hoofdschakelaar tussen, mag natuurlijk wel maar is niet echt nodig.

Een diode bank voor het scheiden van de laadstroom, en een hoofdschakelaar voor de service accu. Daarachter een zekering van 40A nemen als veiligheid voor je accu, 16mm2 voor je voeding naar je schakelkastjes twee hoofdzekeringen voor de twee schakelpaneeltjes.

Voor de rest wijst het zich allemaal vanzelf wel dacht ik zo.

Dank Happybuccaneer,
Hier kan ik mee verder.
Geweldig om te zien hoeveel kennis en ervaring en hulp er op dit forum is.
GrJoost

je kan ook de acculader direct op de + van je serviceaccu zetten. dus na de diodebrug. Dan laadt ie de startaccu wel niet op, maar dat is ook niet echt nodig.
Maar hij laadt dan de serviceaccu helemaal op. (geen spanningverlies over diode.).
Persoonlijk zou ik ook de 40ampere zekering meteen als eerste op de plus van de accu zetten. je weet maar nooit.

Wat is uberhaupt het nut van een zekering op je service accu ? Ik heb er alleen een ankerlier op staan aan zware verbruikers en die is apart gezekerd. De rest zijn allemaal klein verbruikers en lijkt me 40 amp wat overdreven.

roozeboos schreef :
Daarom heb ik al 10 jaar een , welsiswaar duurdere, verliesvrije van Vetus .Tot 20 Ampèere te verwaarlozen verlies.
Tegenwoordig zijn die er ook al een stuk goedkoper.
Ad

svalk schreef :
als je 16 kwadraat kabel sluiting krijgt naar massa, dan gebeurt er wel wat hoor! Er is niks overdreven aan 40 Ampere hoor, die gaat er heus wel uit met zo'n dikke kabel bij sluiting.
Maar als je er vanuit gaat dat er nooit wat fout gaat aan boord zijn alle zekeringen overbodig.

Kennen jullie deze trouwens al?
www.fraron.de/wechselrichterzu...umontage/a-33630610/
Kwam ik tegen bij onze duitse collega's.
Ad

Zomaar wat losse aanvullingen.

De functie van een zekering is om te voorkomen dat een draad te veel stroom te verwerken kan krijgen en er dus schade kan ontstaan. Een zekering beschermt dus je bedrading en niet je apparatuur. Zorg er dus voor dat de hoeveelheid draad die niet gezekerd is zo klein mogelijk is. (Dit nav de discussie over de 40A zekering)

Zorg dat als je niet aan boord bent er zo weinig mogelijk delen van het circuit onder spanning staan, dit verkleint de kans op sluiting/brand. Dus hoofdschakelaar monteren en de acculader mogelijk achter de hoofdschakelaar.

Tijdens het vaarseizoen hoeft je als het goed is je startaccu nooit te laden met walstroom. Om de startaccu bij begin seizoen te laden zou je een losneembare verbinding kunnen gebruiken.

Plaats meerdere stopcontactjes, altijd handig voor lampjes, tablets, laptops en telefoontjes. Ja kan ook direct USB inbouwen.
www.conrad.nl/ce/nl/product/857290/

Accus scheiden zonder spanningsverlies kan met
www.bluepowershop.nl/producten...ccuscheider-265.html

het lijkt mij heel gebruikelijk om een hoofd zekering te plaatsen.
Tussen de aansluiting op de accu en de weg naar het hoofd schakelpaneel kan er ook wat gebeuren en meestal blank schuren tegen een een stuk metaal of hout en/of hout schroef.
Heb je dan sluiting dan word een hele grote stroom uit de accu getrokken wat brand tot gevolg kan hebben.
Mijn service accu's zijn gezekerd met 40 ampère.
Totale opgenomen stroom 25 ampère met alle verbruikers aan.
De navigatie verlichting is een heel belangrijk onderdeel en is naar mijn keuze alles gesplitst en dus een aparte zekering en schakelaar per lamp of led.
De binnen verlichting verdelen in bb en sb.
Treedt er een sluiting op dan is er altijd een deel waar je verlichting heb.
Rekening houden met uitbreiding.

Op elke van mijn zes accu's heb ik direct op de terminal een zekering zitten van dit (eenpolige) en één van die tweepolige type. Heb er 40A zekeringen inzitten

Even nog een opmerking over zekeringen (spuit 11 geeft modder )
Zekeringen (officieel 'smeltveiligheden' maar dat geldt niet meer voor de moderne automaten) hebben als doel de draad 'na' de zekering te beschermen tegen een zo hoge stroomsterkte, dat deze stroomsterkte de isolatie van de draad of kabel zou doen smelten of zelfs laten ontbranden.
Dat wil zeggen dat bij elke 'verjonging' (kleiner worden van de koperdoorsnede) van de draad er een zekering moet worden geplaatst, die die dunnere draad beschermt tegen een zo hoge stroom die de temperatuur op 'smelthoogte' brengt. Is de stroom/spanningsbron niet in staat een zo hoge stroom te leveren, dan hoeft de leiding of kabel niet te worden gezekerd. De kabel van de accu naar een startmotor is dermate dik dat een kortsluiting bij of in de startmotor die kabel niet zou kunnen laten doorbranden (als je de voorgeschreven dikte gebruikt!) en hoeft daarom niet te worden 'gezekerd'. (Ja, dan verbrandt wel de startmotor of de accu gaat kapot.)
Een veel voorkomend misverstand is het idee dat de zekering een toestel beschermt (omdat er veel toestelzekeringen zijn). Indien je de hele installatie in 30 of 50mm² aanlegt, hoef je nergens zekeringen in te doen. Nu is er niemand zo gek om dat te doen, het kost een kapitaal aan koper en hele zware schakelaars en de lompe draden nemen enorm veel ruimte in, maar het kan (en mag) wel. En het is nog veilig ook!
Het kan dus best zijn dat hele 'zware verbruikers' (startmotor, ankerlier, elektrische aandrijving) geen zekering hebben, omdat de bron gewoon nooit zo'n grote stroom kan leveren dat de draden te heet worden.
'Lichte verbruikers' kunnen via een dunnere draad worden aangesloten en die draad (niet de verbruiker) moet dan worden gezekerd om brandgevaar tegen te gaan.
Voor de waarde van de zekering bestaan tabellen (even Googelen) zodat de zekering eerder doorbrandt dan de draad.
Het zekeren van de draad naar bepaalde groepen verbruikers, vindt dan plaats op basis van de kleinste koperdoorsnede van de draad na de zekering, en niet op basis van het hoogste stroomverbruik in/van die groep. Gebruik je LED verlichting, dan kan de totaal stroom van die groep weleens onder de 1A blijven, een 0,75mm² draaddoorsnede kan voldoende zijn (afhankelijk van de lengte) en een zekering van 1A is dan een hele goede optie. Sluit je een waterpomp of koelkast op diezelfde groep aan, dan ben je verplicht om alle kabels en leidingen in die groep aan te passen aan deze grootverbruikers, ook al lopen ze naar de LED verlichting. Een eigen zekering (groep) met een eigen kabel voor de zwaardere leiding naar deze zware jongens is dan logisch (kost minder 'koper').
Een slimme verdeling van groepen is wel interessant (verlichting in twee groepen, zodat je niet meteen in het donker zit, navigatieverlichting apart van de interieur verlichting, dekverlichting apart van de navigatieverlichting, marifoon apart). Lamavare beschrijft een ervaring met een installatie waarbij alles in één keer aan gaat. In dat geval gaat bij kortsluiting of overbelasting ook in één keer alles uit. Niet echt handig zo'n installatie. Sluit je wel alle interieurverlichting op 1 groep aan (bij LED verlichting wel te overwegen), zorg dan voor goede, altijd parate 'handlampen' (zaklantaarns) voor het geval de 'stop doorslaat'.
Ik ga schakelende omvormers gebruiken om van 48-60V naar 13,8V te gaan. Deze omvormers leveren 8A maximaal en hebben een een beveiliging ingebouwd, indien ik 2,5mm² bekabeling gebruik, kan ik dit doen zonder zekering. Omdat mijn interieur LED verlichting maximaal 200mA gebruikt (alles aan) is 0,75mm² voldoende doorsnede (mijn bootje is 7,5m en de kabels/draden worden dus nooit langer dan 15m in totaal), gebruik ik een 1A zekering voor het hele interieur en heb ik een acculamp voor het geval dat...
De navigatie verlichting zit op een 2e omvormer en is daarmee onafhankelijk van de interieur verlichting, is wel apart gezekerd omdat op deze groep ook de marifoonontvanger met een eigen zekering zit.
De rest van de overwegingen mag iedereen zelf maken, zij zijn sterk afhankelijk van verbruikers en scheepslengte. Dit vormt de basis voor de zekeringkeuze.
Groet, Peper.
[Edit:] heb je net je hele post geschreven met zorgvuldig gekozen bewoordingen, zegt keeszeiler het in één regeltje!
P.

Waarom een zekering na de accu, buiten dat het Solas verwijst naar ISO DIS 10133 waarin staat dat binnen de 200mm van iedere spanningsbron, lees accu, een zekering moet zitten voldoende om de gebruikte kabeldoorsnede te beschermen. Tenzij de accu gebruikt wordt voor startmotors en control panel van motoren.

Nu spreekt het gezonde verstand die zegt bij kortsluiting zal er een dermate hoge stroom gaan lopen, in de orde van 400/500 watt dat er makkelijk een brand kan uitbreken. Nu was er een onderzoek, weliswaar in de VS, die aantoonde dat meer dan 50% van de gevallen van brand aan boord van jachten electriciteit de oorzaak was.

Je hebt hele mooie zekeringen die gecombineerd zijn met de accupool aansluiting en inderdaad je zou eerst de zekering moeten monteren en daarna de hoofdschakelaar.

Peper, Kees zegt het in een zin, maar met jouw verhaal snap ik het wel beter. Thanx

Beste HappyBuccaneer,

Ik heb een vraagje over het schema wat je ge-post hebt.
In dit schema geef je aan dat de draaddikte van het schakelpaneel 2.5mm2 dik is. Maar vlak daarvoor is een zekering van 20A geplaatst. Moet er niet een draaddikte van 6mm2 gebruikt worden na een zekering van 20A? En dan deze draaddikte doorzetten tot aan de volgende zekering (i.e. de glaszekering)?

Ik probeer het een en ander te begrijpen over elektrische schemaś. Aangezien ik op mijn boot het schema wil upgraden met de juiste draaddiktes en zekeringen.

Met vriendelijke groet,
Wouter