Onderwerp: aparte start en service accu of accu's parallel sc

Hoi forumgenoten,

Ik heb een 25 foot zeilboot met op dit moment één semi tractie 105 aH accu voor zowel start als service doeleinden. Deze wordt gebruikt voor het starten van een Yanmar 1GM 10 en voor de verbruikers, Nav en kajuitverlichting (LED) marifoon, kaartplotter en stuurautomaat. De accu wordt geladen door de motor en een acculader als ik in de haven aan de walstroom lig. Dit werkt momenteel prima, omdat ik meestal niet langer dan 24 uur achtereen weg ben zonder walstroom. Om de autonomie wat te vergroten, en dus bijvoorbeeld langer voor anker te kunnen liggen zonder bijladen wil ik de accu capaciteit vergroten. Nu kan ik kiezen voor een aparte start en service accu, of voor twee 105 aH accu's die ik parallel schakel. Aangezien ik de installatie zo simpel mogelijk wil houden neig ik naar de oplossing met twee (nieuwe) parallel geschakelde accu's die zowel als start en als service accu fungeren, eventueel ondersteund door een zonnepaneeltje met regelaar.. Als back-up voor worst case scenario's heb ik nog een 55aH optima accu en accukabels voor het geval de service accu's leeg zijn ik ik de motor wil starten.

Volgens mij is dit een redelijk simpele en foolproof oplossing. Of hebben jullie in dit geval argumenten om toch voor een aparte service en start accu te gaan met een scheiding diode of mosfet tussen deze accu's?

Alvast bedankt voor jullie inzichten.

Groet,

Bootsman

Feitelijk heb je dus al een aparte startaccu, alleen niet permanent aangesloten.
Als ik naar je verbruikers kijk, zou ik het eerst eens proberen met een zonnepaneel.
Ik denk dat je dan voldoende heb aan je huidige accu van 105ah.

Aan boord van onze 26-voeter een 7,7 KW diesel, hoofdzakelijk in gebruik voor haven uit, haven in. Reden voor ons om te kiezen voor een startaccu geheel los van het boordnet, en een serviceaccu voor verlichting en navigatie. Zowel de startaccu als de serviceaccu worden opgeladen via de walstroom. De serviceaccu wordt niet opgeladen door de generator van de diesel. Een zonnepaneel voor de serviceaccu staat op het verlanglijstje.

Je hebt al een 105 Ah accu staan, mijn idee zou zijn de 55 Ah als startaccu aansluiten en de 105 Ah inzetten als serviceaccu. Zeker wanneer de motor weinig draaiuren maakt, dan zou die laadtijd te gering zijn om de grote accu’s op te laden.

Onze accucapaciteit: twee maal 72 Ah

Je kunt die 55AH backup promoveren tot vaste startaccu.

Voor alleen de ledverlichting is de huidige 105AH genoeg voor meerdere dagen achter anker. De problemen komen pas bij gebruik van een koelbox of koelkast.
Deze 105AH kun je geheel gescheiden houden als je wilt. Laden doe je dan met een zonnepaneel en met walstroom in de haven. Een verdere upgrade mogelijkheid is dan schakelrelais of diodebrug om de 105AH ook met de motor te kunnen laden.

Een losse backup startaccu is niet zo handig als je deze snel nodig hebt. Te denken valt aan lagerwal met veel wind en golven.

Eens met de vorige sprekers; promoveer je back up tot vaste Startaccu. En zorg er voor dat al je accu’s worden geladen als de motor loopt en maak dat laden af aan de walstroom.
Nu moet je er ook steeds voor zorgen dat je back up accu vol is voor je vertrekt. Dat gaat geheid een keer mis, en uiteraard is Murphy dan ook aan boord.

Jaren geleden met kleine kinderen op de Maas gerommeld met een Fisher 25 motorsailer.
Daar stonden twee gelijke accu's in die tegelijkertijd geladen werden door motor of (zelden) walstroom.
Een accu was ingebruik in te stellen met keuzeschakelaar.
Op even dagen accu 2 en oneven dagen accu 1.
Werkte perfect nooit lege accu want de ongebruikte was altijd een dag geladen door de motor.
Wel heb je dan meer capaciteit aan boord dan je (optimaal) gebruikt.

Als het zo eenvoudig mogelijk houden van je installatie zo belangrijk is als uit je openingspost lijkt is één accu(bank) waarop je ook start inderdaad verreweg het eenvoudigst. Als je motor makkelijk start is het verbruik minimaal en red je het met semi-tractie accu's (kijk even naar de CCA van je accubank, zeg maar de maximale stroom die je semi-tractie accu's kunnen leveren). Je zou je losse Optima accu alvast kunnen monteren zodat die in noodgevallen in no-time aan te sluiten is als startaccu. Een accukeuzeschakelaar ligt dan overigens meer voor de hand dan een kabeloog dat je eerst vast moet schroeven.

Als je alle accu's automatisch op wilt laden komen zaken als scheidingsdiodes/relais in beeld, maar van een zo eenvoudig mogelijke installatie is dan al snel geen sprake meer. En Murphy vaart inderdaad mee, maar in een geavanceerdere installatie heeft die weer andere mogelijkheden (meer potentiële points of faillure) om je het leven zuur te maken...

Dank voor jullie inzichten. Ik ga e.e.a. uitwerken en kijken wat het beste past om aan mijn wensen te voldoen. Ik ben niet zo bang voor een motor die niet start bij wind en golven, daar heb ik een set zeilen voor en als noodrem een goed anker mocht ik in een situatie komen waarbij ik even de tijd moet nemen om plan B te bedenken. Het gaat mij met name om meerdere dagen met mooi weer en weinig wind achter anker. Als de brommer dan niet meer start moet ik roeien en daar zijn mijn peddels te kort voor

Als je motor een hand start mogelijkheid heeft heb je toch eigenlijk nooit een probleem. Mits je accu maar niet te diep ontladen is. Maar dat is ook wel te beveiligen door een klein schakelingetje.

Grt. Mark

Bij mij is een soortgelijke opstelling als bij @Waterblok reeds 30 + jaar in gebruik.
Het laden is echter anders.
Ik heb aan boord twee gelijk grote accubanken. Twee keer twee 140 AH. Gescheiden via een keuzeschakelaar. Ik gebruik één week de stuurboord accu´s, de volgende week de bakboord. Zondag is de wisseldag.
Ik laad enkel met zon en wind. De alternator draait reeds 21 jaar gewoon mee maar krijgt geen bekrachtiging dus laad niet. Trekt ook geen pk´s. Ik kan wel de alternator aanschakelen via een paar schakelaars, lampjes als weerstand en een wasmachine regelweerstand. ( precieze regeling )
Dat laden op de motor doe ik uiterst zelden, hooguit een paar keer per winter tijdens lange periodes zonder zon en wind.
Dus staat de keuzeschakelaar op stuurboord word enkel die groep accu´s gebruikt en geladen. De andere is voor “ noodgevallen “
Mij idee achter het om en om gebruiken van de accubanken is dat je zo het aantal cycli halveert en ze dus langer meegaan. Of die redenatie steek houd is te bezien. Bij ons is iedere dag een cyclus behalve als het s´nachts waait. Het verbruik gaat s´nachts gewoon door.
Door de jaren is het zo gekomen dat ik om de 4 jaar jaar twee nieuwe accu´s koop. Dat is dan de “ goede “ bank die ik enkel nog gebruik, de oude bank is dan de reserve. Krijgt op Zondag een paar uur zonnelading.
Vier jaar is erg goed voor een accu die 365 keer per jaar deels ontladen en geladen word.
Doordat nu alle stroomverbruikers aan boord véél minder stroom verbruiken als vroeger het geval was zou ik eigenlijk genoeg hebben aan eén accu van 140 AH. Die zou dan wel dieper ontladen worden. Ook flink wat gewicht uit de boot.
In die 30+ jaar alle seizoenen zeilen en aan boord wonen is het twee keer gebeurd dat ik niet kon starten wegens lege accu´s terwijl ik echt hoognodig als een speer uit die plots lagerwal zijnde baai moest verkassen.
Dankzij een handankerlier en veel oefenen in het zeilend ankerop gaan was dat geen echt probleem.
Beide keren waren de lege accu´s te wijten aan te oude (zo goed als dood ) accu´s die door slecht laden tijdens de wintermaanden snel sulfateerden.

Ha Old Bawley, de Fisher 25 en twee accu's die om en om gebruikt werden was eind jaren 80 begin 90..
Nu dus tweemaal 185 Ah service en 105 Ah start. Geladen door Victron (serviceaccu's) of motor beiden met scheidingsrelais geen diodebrug.
Accu's waren nu allemaal - dat vond ik bijzonder- kapot serviceaccu's uit 2009 startaccu is nog ouder.

Vele zeilers vinden het gek dat onze accu´s slechts 4 jaar goed zijn. Ik leg ze dan uit dat hun batterijen in de pakweg 4 maand dat hun boot gebruikt word weinig belast worden omdat men * veel dieselt * in marina´s aan de walstroom ligt. De acht maand dat hun boot aan land staat en ze zelf achter de geraniums zitten hebben hun accu´s een mooi leven. Geen belasting en een gigantisch zonnepaneel dat het eigen verlies dagelijks optopt.
Ik heb zeilers gekend die vertelden dat hun accu´s 12 jaar oud waren. Ik begrijp dat. Die worden nooit belast. Overdag loopt de motor en vanaf 4h ligt men aan de walstroom.
Ik ben ook nogal precies wat accu´s betreft. Ik heb meetinstrumenten, van zodra ik denk dat een accu minder als 50 % van zijn capaciteit heeft door sulfateren gaat ie weg.
Vroeger gingen mijn accu's snel. Tot ik eens las hoelang het duurt om een accu 100 % te laden.
Ik besefte toen dat de zon ongeacht van hoe groot je panelen zijn tijdens de winter gewoon niet in staat is 100 % lading ( met absorptie ) te bereiken. De dag is gewoon te kort. De absorptiefase hoeft niet veel Amp te laden, wel erg lang. Tot tien uur volgens sommige fabrikanten.
Nu ik de tweede windgenerator heb die ook bij lage windsnelheid laad blijven onze accu´s langer goed. Is bijna zo goed als aan de walstroom liggen.

@OldBawley misschien ben je goedkoper uit met een lifepo4 accu. Het grote voordeel dat die het juist heel prettig vind om niet helemaal 100% opgeladen te zijn. Vergeet een dure bms. Volgens mij ben jij prima in staat om zelf op je accu te passen.

Hier en ook bij anderen gaan accu's 8 jaar mee. Dat komt niet door het niet gebruiken tijdens de winter, maar door het direct laden tijdens of wanneer het licht genoeg is. Gewoon zonnepanelen!

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

PvO schreef :
Mijn 25 fts heeft ook een 105 ah accu waar ook op gestart wordt. Aangezien de motor met de hand kan worden aangeslingerd heb ik het idee voor een aparte startaccu direct laten varen. Nu ik een koelkastje heb draaien monteer ik een zonnepaneel erbij. Lijkt mij goed zo.

Proost schreef : Ik weet dat de meesten lang met hun accu´s doen. Vergeet niet, ik heb 10 jaar in een grote Nederlandse marina gewerkt en verkocht o.a. accu´s.
Ik verkocht ook koorden en blazen, we hadden erg veel Belgische klanten.
Wij hebben een dagelijks verbruik van ongeveer 50 AH / dag. Ik neem aan dat andere liveaboards stukken meer verbruiken. Ik heb bijvoorbeeld behalve een 12 v boormachine / schuurmachine enkel handgereedschap. Geen watermaker, geen instrumenten. Verwarming zonder stroom.
Bovendien is onze koelkast uiterst efficiënt en verbruikt mijn 17 “ laptop slechts 1 A. Bij vele anderen is dat 5 A.
Pakweg 50 AH verbruik, een beetje zelfontlading en het feit dat je ongeveer 10 % meer moet laden als verbruikt om weer 100% te komen en je zit bij pakweg 60 Ah.
Dat haal je hier niet tijdens vele winterdagen. De zon als ze al te zien is staat erg laag, zit vaak achter heuvels.
Neem nu bijvoorbeeld het dorpje Galata, dat ligt aan de noordkant van een 600 m hoge heuvelrug.
Boven op die rug heeft men windmolens geplaatst die wolken veroorzaken. Ik schat dat die tot 900 m hoog gaan. Dus dat dorpje heeft s´winters geen zon. Of toch, als er geen wind is en rond de middag even. Dat dorpje heeft een der grootste mooringvelden van de Med.
Dus het beetje zon dat we krijgen komt van erg laag wat betekend dat je de panelen moet richten.
Ook al niet zo evident, je ligt geankerd en draait alle 10 minuten.
Verleden winter was ik na vele jaren niet meer de enige liveaboard. Een Nederlander met een prachtig jacht was vaak mijn buurman. Die man leeft echter een ander leven als ik.
Had zijn koelkast uitgeschakeld, kookt niet, is zelden s´avonds aan boord ( een zeer sociaal mens ) en verwarmt niet. Gewoon omdat het met zon en voor anker liggend niet lukt.
Hij heeft verleden winter accu problemen gehad. Daar ga ik nu even niet op in want hij leest ook dit forum. Hij heeft stukken meer zonnepanelen als wij. Toch onvoldoende.
Eén dag zonder zon betekend dat je de dag nadien 120 AH moet laden. Ik zie soms 2,5 A uit mijn 170 w panelen komen. Kun je nagaan. Lukt niet. Vandaag kwam er 9A uit. Zonder richten.
Mijn 2 windgeneratoren waaronder een zelfbouw die bij lage windsnelheid laad ( door de enorme diameter ) vangen veel op. Toch zijn er periodes van 3 / 4 dagen dat er geen zon en wind is.
Dan moet de diesel aan. Die laad echter bulk, Dat gaat snel. Je kan die diesel moeilijk 8 h lang 4 A laten laden. Want dat is de absorptie lading. En dan ben je nog niet klaar.
En doe je dat niet gaan je accu´s stuk. De sulfatatie begint.
Hier is de enige manier om accu´s lang goed te houden aan de walstroom liggen.

OldBawley schreef :
Jouw situatie klinkt als een perfecte casus voor LFP accu's. Die vinden niet helemaal vol geen enkel probleem. Kun je lekker rommelen tussen '0' en 100% SOC, al naar gelang de wind en zon. Ga je ook meer plezier aan je panelen en generator beleven, die kunnen hun stroom dan veel efficiënter kwijt.

Inderdaad, dat moderne spul is DE oplossing voor liveaboards. Ik ben gewoon te vroeg geboren.
Was ik nog een keer jong dan geen zware langkieler, geen houten classic, Wel een zelfbouw catamaran of trimaran. Elektrische aandrijving als er geen wind is. Zeker weten.
Voor ons loont het niet meer. De boot en wij zelf zijn te ver heen. Ik ben tevreden met om de 4 jaar de helft van onze stroombank vernieuwen. Kost de wereld niet.
Bovendien, sinds ik pensioen krijg is er een inkomen. Had ik de laatste 20 jaar niet. Ik leefde van wat ik voorheen gespaard had. Nu blijkt dat ik net een beetje te krenterig was. Niet wat betreft eten en drinken, wel wat moderne spullen aangaat. Ik had rustig dubbel kunnen leven en nog reserve gehad.
Om de vier jaar twee accu´s kost de wereld niet. Zelfs al wil je enkel Varta. O ja, om de vier jaar ook 50 meter nieuwe ankerketting. Dat is het geloof ik.

Hi, persoonlijk zou ik altijd de startaccu scheiden van de lichtaccu. Een diodebrug vind ik wel acceptabel; zo'n FET bijvoorbeeld met bijna geen spanningsval.

Ten eerste om niet het risico te lopen dat je boordnet een keer je startaccu leeg trekt (om wat voor gekke reden ook) en dat je dus de motor niet direct tot je beschikking hebt.

Ten tweede om niet het risico te lopen op grillige spanningspieken door je boordnet heen bij bijv. motor(start)problemen; omdat je immers beide stroomnetwerken zomaar aan elkaar gekoppeld hebt.

Dat betekent dus ook geen scheidingsrelais. Die verbindt nl. beide netwerken als de zon schijnt.

Mijn startaccu wordt opgeladen door de motor zelf (dynastart) en door een walstroomlader. De walstroomlader heeft nog een uitgang die ook de lichtaccu oplaadt. De lichtaccu wordt ook opgeladen door een aparte op de motor gemonteerde wisselstroomdynamo en een heel klein zonnepaneeltje.

Ik overweeg een FET diodebrug er tussen te zetten, zodat het zonnepaneel ook de startaccu bedient, maar eerlijk gezegd, in de huidige setup heb ik nog nooit een lege, of zelfs bijna lege, startaccu gehad

Om de start accu op peil te houden wanneer die zeer weinig gebruikt wordt zet ik wel eens een diode tussen de pluspolen van licht- en startaccu.
De startaccu wordt dan op ongeveer 12,8 a 13V gehouden.

Voor het geval van een te grote stroom zou kunnen ontstaan voor de diode, bij starten met een bijna lege startaccu een zekeringtje er voor.

De start accu wordt dan op peil gehouden door de lichtaccu met een klein stoompje van ongeveer 1 a 2 Ampere.

De panelen zorgen dus ook voor een geladen startaccu, terwijl de licht accu niets aan de startaccu kan onttrekken.

Momenteel loopt in het liveaboard forum van ybm een nieuw draadje over accu´s. Eigenlijk over de beschikbaarheid van leveranciers in Greece. In dat draadje word door een paar mensen verteld dat ze 2 jaar doen met hun accu´s. En dan moet je weten dat die mensen geen voltijds liveaboard zijn, eerder zes maand aan boord zes maand thuis. ( trekvogels )

Iets nieuws voor mij is dat naar hun zeggen Bosch aanraad een PMW regelaar te gebruiken met een nachtontlading (dusk to dawn facility ) In ons geval worden de batterijen iedere nacht ontladen, de koelkast, ankerlichten, en gewoon normaal verbruik tijdens de donkere uren.

Accu´s gaan het langste mee bij een gering dagelijks verbuik, Pakweg tussen 14,2 a 14,3V en 12,5V a 12,1V.

Dank allemaal voor jullie reactie, en ik ben er wel uit. Heb vorige maand na een nacht ankeren ervaren dat het huidige systeem niet helemaal voldoet.

Na ankerop en lekker zeilen met stuurautomaat in zijn werk, kwam ik bij de haven en wilde motor niet starten. Gelukkig goed bezeild dus onder zei probleemloos de haven in en met een opschieter prima kunnen aanleggen. Bleek de accu nog 10 volt te hebben, dus overleden.Mijn motor, Yanmar 1GM10 heeft wel een handstart mogelijkheid maar het is mij niet gelukt om de motor op de hand te starten. Was wel een goede workout

Heb nu een nieuwe 105aH serviceaccu geïnstalleerd en zet hier nog een 60aH start accu naast, gescheiden door een Argofet. Daarnaast nog een 55 Watt zonnepaneel met MPPT laadregelaar en daarmee hoop ik de komende seizoenen probleemloos van stroom te zijn voorzien. Enige wat er nog bijkomt ons een compressor koelbox, die volgens de specs 0.4 aH verbruikt. Ik denk dat dit mij voldoende autonomie geeft om een aantal dagen voor anker te kunnen liggen met voldoende prik om eten en drinken gekoeld te kunnen houden en de motor te kunnen starten.

Het inzicht komt met de tijd en ervaringen.....

Een koelbox met een verbruik van 0,4Ah......kijk dat nog maar eens goed na.